Download one liner computer PDF in Hindi
เคธเคญी เคชเคฐीเค्เคทाเคं เคे เคฒिเค เคंเคชोเคฐ्เคेंเค เคंเคช्เคฏूเคเคฐ เค्เคตेเคถ्เคเคจ เคตเคจ เคฒाเคเคจเคฐ เคชीเคกीเคเคซ เคกाเคเคจเคฒोเคก เคเคฐเคจे เคे เคฒिเค เคเคชเคो เคจीเคे เคฒिंเค เคฆी เคा เคฐเคนी เคนै เคชोเคธ्เค เคो เคชूเคฐा เคชเคข़ें
Download
เคเคฒेเค्เค्เคฐॉเคจिเคी
• เคช्เคฐौเคฆ्เคฏोเคिเคी เคे เคฐूเคช เคฎें เคเคฒेเค्เค्เคฐॉเคจिเคी เคตเคน เค्เคทेเคค्เคฐ เคนै เคो เคตिเคญिเคจ्เคจ เคเคฒेเค्เค्เคฐॉเคจिเค เคฏुเค्เคคिเคฏों (เคช्เคฐเคคिเคฐोเคง, เคธंเคงाเคฐिเคค्เคฐ, เคเคจ्เคกเค्เคเคฐ, เคเคฒेเค्เค्เคฐॉเคจ เค्เคฏूเคฌ, เคกाเคฏोเคก, เค्เคฐाเคจ्เคिเคธ्เคเคฐ, เคเคीเคृเคค เคชเคฐिเคชเคฅ (IC) เคเคฆि) เคा เคช्เคฐเคฏोเค เคเคฐเคे เคเคชเคฏुเค्เคค เคตिเคฆ्เคฏुเคค เคชเคฐिเคชเคฅ เคा เคจिเคฐ्เคฎाเคฃ เคเคฐเคจे เคเคตं เคเคจเคे เคฆ्เคตाเคฐा เคตिเคฆ्เคฏुเคค เคธंเคेเคคों เคो เคตांเคिเคค เคคเคฐीเคे เคธे เคฌเคฆเคฒเคจे (manipulation) เคธे เคธंเคฌंเคงिเคค เคนै। เคเคธเคฎें เคคเคฐเคน-เคคเคฐเคน เคी เคฏुเค्เคคिเคฏों เคा เค
เคง्เคฏเคฏเคจ, เคเคจเคฎें เคธुเคงाเคฐ เคคเคฅा เคจเคฏी เคฏुเค्เคคिเคฏों เคा เคจिเคฐ्เคฎाเคฃ เคเคฆि เคญी เคถाเคฎिเคฒ เคนै।
• เคชเคฐिเคชเคฅों เคे เคเคงाเคฐ เคชเคฐ เคเคฒेเค्เคाเคจिเค เคช्เคฐौเคฆ्เคฏोเคिเคी เคो เคญाเคों เคฎें เคฌांเคเคเคฐ เค
เคง्เคฏเคฏเคจ เคिเคฏा เคाเคคा เคนै - เคฎुเค्เคฏเคคः เคฆो
• เคเคจाเคฒाเค เคเคฒेเค्เค्เคฐॉเคจिเคी - เคเคจ เคชเคฐिเคชเคฅों เคฎें เคตिเคฆ्เคฏुเคค เคธंเคेเคค เคธเคคเคค (เค
เคจाเคฒॉเค) เคนोเคคे เคนैं เคเคฐ เคเคจเคा เคช्เคฐเคธंเคธ्เคเคฐเคฃ เคเคฐเคจे เคे เคฌाเคฆ เคญी เคตे เคธเคคเคค เคนी เคฌเคจे เคฐเคนเคคे เคนैं। เคเคฆाเคนเคฐเคฃ เคे เคฒिเคฏे เค्เคฐाเคจ्เคिเคธ्เคเคฐ- เคช्เคฐเคตเคฐ्เคงเค เคเค เคเคจाเคฒाเค เคธिเคธ्เคเคฎ เคนै।
• เคกिเคिเคเคฒ เคฏा เค
ंเคीเคฏ เคเคฒेเค्เค्เคฐॉเคจिเคी - เคเคธเคฎें เคตिเคฆ्เคฏुเคค เคธंเคेเคค เค
ंเคीเคฏ เคนोเคคे เคนैं। เค
ंเคीเคฏ เคธंเคेเคค เคฌเคนुเคค เคคเคฐเคน เคे เคนो เคธเคเคคे เคนैं เคिเคจ्เคคु เคฌाเคเคจเคฐी เคกिเคिเคเคฒ เคธंเคेเคค เคธเคฌเคธे เค
เคงिเค เคเคชเคฏोเค เคฎें เคเคคे เคนैं। เคถूเคจ्เคฏ/เคเค, เคเคจ/เคเคซ, เคนाँ/เคจเคนीं, เคฒो/เคนाเค เคเคฆि เคฌाเคเคจเคฐी เคธंเคेเคคों เคे เคुเค เคเคฆाเคนเคฐเคฃ เคนैं।
• เคเคฌเคธे เคเคीเคृเคค เคชเคฐिเคชเคฅों (เคเคจ्เคीเค्เคฐेเคेเคก เคธเคฐ्เคिเค) เคा เคช्เคฐाเคฆुเคฐ्เคญाเคต เคนुเค เคนै เคเคฐ เคเค เคोเคी เคธी เคिเคช เคฎें เคฒाเคों เคเคฐोंเคก़ों เคเคฒेเค्เค्เคฐॉเคจिเค เคฏुเค्เคคिเคฏाँ เคญเคฐी เคाเคจे เคฒเคीं เคนैं เคคเคฌ เคธे เคกिเคिเคเคฒ เคเคฒेเค्เค्เคฐॉเคจिเค เคฌเคนुเคค เคฎเคนเคค्เคตเคชूเคฐ्เคฃ เคนो เคเคฏी เคนै।
เคเคงुเคจिเค เคต्เคฏเค्เคคिเคเคค เคเคฎ्เคช्เคฏूเคเคฐ (เคชीเคธी) เคคเคฅा เคธेเคฒ เคซोเคจ, เคกिเคिเคเคฒ เคैเคฎเคฐा เคเคฆि เคกिเคिเคเคฒ เคเคฒेเค्เค्เคฐॉเคจिเคी เคी เคฆेเคจ เคนैं।
เคเคฒेเค्เค्เคฐॉเคจिเคी เคा เคเคคिเคนाเคธ
● 1883 เคฎें เคฅॉเคฎเคธ เค
เคฒ्เคตा เคเคกिเคธเคจ เคจे เคชाเคฏा เคि เคจिเคฐ्เคตाเคค เคฎें เคเคฒेเค्เค्เคฐाเคจ เคงाเคคु เคे เคเค เคाเคฒเค เคธे เคฆूเคธเคฐे เคाเคฒเค เคฎें เคช्เคฐเคตाเคนिเคค เคนो เคธเคเคคे เคนैं। เคฌाเคฆ เคฎें เคเคธी เคธिเคฆ्เคงाเคจ्เคค เคชเคฐ เคจिเคฐ्เคตाเคค เคกाเคฏोเคก เคเคฐ เค्เคฐाเคฏोเคก เคฌเคจे।
• 1893 เคฎें เคจिเคोเคฒाเค เคेเคธ्เคฒा เคฆ्เคตाเคฐा เคฐेเคกिเคฏो เคธंเคाเคฐ เคा เคช्เคฐเคฆเคฐ्เคถเคจ เคिเคฏा เคเคฏा।
1896 เคฎें เคฎाเคฐเคोเคจी เคจे เคฐेเคกिเคฏो เคธंเคाเคฐ เคा เคต्เคฏाเคตเคนाเคฐिเค เคช्เคฐเคฆเคฐ्เคถเคจ เคเคฐเคे เคฆिเคाเคฏा।
● 1904 เคฎें เคॉเคจ เค
เคฎ्เคฌ्เคฐोเคธ เคซ्เคฒेเคฎिंเค เคจे เคชเคนเคฒा เคกाเคฏोเคก เคฌเคจाเคฏा เคिเคธे เคฐेเคกिเคฏो เค्เคฏूเคฌ เคเคนा เคเคฏा।
● 1906 เคฎें เคฐॉเคฌเคฐ्เค เคฌाเคจ เคฒीเคฌेเคจ เคเคฐ เคฒी เคกी เคซाเคฐेเคธ्เค เคจे เคธ्เคตเคคเคจ्เคค्เคฐ เคฐूเคช เคธे เค्เคฐाเคฏोเคก เคा เคจिเคฐ्เคฎाเคฃ เคिเคฏा เคो เคช्เคฐเคตเคฐ्เคงเค (เคเคฎ्เคช्เคฒिเคซाเคฏเคฐ) เคा เคाเคฎ เคเคฐเคจे เคฎें เคธเค्เคทเคฎ เคฅी। เคเคธी เคे เคธाเคฅ เคเคฒेเค्เค्เคฐॉเคจिเคी เคे เคตिเคाเคธ เคा เคฆौเคฐ เคเคฐเคฎ्เคญ เคนुเค।
เคเคฒेเค्เค्เคฐाเคจ เค्เคฏूเคฌों เคा เคชเคนเคฒा เคเคชเคฏोเค เคฐेเคกिเคฏो เคธंเคाเคฐ เคฎें เคนुเค। ●
● 1947 เคฎें เคฌेเคฒ เคช्เคฐเคฏोเคเคถाเคฒा เคฎें เคाเคฐ्เคฏเคฐเคค เคตिเคฒिเคฏเคฎ เคถाเค्เคฒे เคจे เค्เคฐांเคिเคธ्เคเคฐ เคा เคเคตिเคท्เคाเคฐ เคिเคฏा। เคเคธ เคเคตिเคท्เคाเคฐ เคे เคซเคฒเคธ्เคตเคฐूเคช เคเคฒेเค्เค्เคฐॉเคจिเคी เคจिเคฐ्เคตाเคค-เคจเคฒिเคा (เคตेเค्เคฏूเคฎ เค्เคฏूเคฌ) เคชเคฐ เคเคงाเคฐिเคค เคเคฒेเค्เค्เคฐॉเคจिเค เคฏुเค्เคคिเคฏों เคธे เคนเคเคเคฐ เคเค เคจเคฏे เคฏुเค เคฎें เคช्เคฐเคตेเคถ เคเคฐ เคเคฏी। เค
เคฌ เคोเคे-เคोเคे เคฐेเคกिเคฏो เคเคจे เคฒเคे।
● 1958 เคฎें เคเคीเคृเคค เคชเคฐिเคชเคฅ (IC) เคा เคเคตिเคท्เคाเคฐ เคนुเค। เคเคธเคे เคชเคนเคฒे เคเคฒेเค्เค्เคฐॉเคจिเค เคชเคฐिเคชเคฅ เค
เคฒเค-เค
เคฒเค เคเคฒेเค्เค्เคฐॉเคจिเค เคฏुเค्เคคिเคฏों เคो เคोเคก़เคเคฐ เคฌเคจाเคฏे เคाเคคे เคฅे เคिเคธเคธे เค
เคงिเค เคเคเคน เคेเคฐเคคे เคฅे, เค
เคงिเค เคธเคตिเคฆ्เคฏुเคค เคถเค्เคคि เคฒेเคคे เคฅे, เคตिเคถ्เคตเคธเคจीเคฏเคคा เคเคฎ เคฅी।
● เคเคงुเคจिเค เคชीเคธी, เคเคตं เคฎोเคฌाเคเคฒ เคเคฆि IC เคे เคเคตिเคท्เคाเคฐ เคे เคाเคฐเคฃ เคนी เคเคคเคจे เคोเคे, เคธเคธ्เคคे เคเคตं เคเคคเคจे เคाเคฐ्เคฏเค्เคทเคฎ เคนो เคธเคे।
● 1969 เคฎे เคฎाเคเค्เคฐोเคช्เคฐोเคธेเคธเคฐ เคा เคตिเคाเคธ (เคเคจ्เคेเคฒ เคฎें เคाเคฐ्เคฏเคฐเคค เคฎाเคฐ्เคธिเค
เคจ เคนॉเคซ (Marcian Hoff) เคฆ्เคตाเคฐा) เคिเคฏा เคเคฏा।
เคเคीเคृเคค เคชเคฐिเคชเคฅ (IC)
เคเคीเคृเคค เคชเคฐिเคชเคฅ (เคเคจ्เคीเค्เคฐेเคेเคก เคธเคฐ्เคिเค (IC)) เคो เคธूเค्เคท्เคฎเคชเคฐिเคชเคฅ (เคฎाเคเค्เคฐोเคธเคฐ्เคिเค), เคธूเค्เคท्เคฎเคिเคช, เคธिเคฒिเคॉเคจ เคिเคช, เคฏा เคेเคตเคฒ เคिเคช เคे เคจाเคฎ เคธे เคญी เคाเคจा เคाเคคा เคนै। เคฏเคน เคธिเคฒिเคॉเคจ เคธे เคฌเคจी เคนोเคคी เคนै।
• เคฏเคน เคช्เคฐोเคाเคฎ เคฒॉเคिเค เคเคฐ เคंเคช्เคฏूเคเคฐ เคฎेเคฎोเคฐी เคे เคฒिเค เคฌเคจाเค เคाเคคी เคนै।
● 1958 เคฎें เคเคธเคा เค
เคตिเคท्เคाเคฐ เคฐॉเคฌเคฐ्เค เคจॉเคฏเคธ เคเคฐ เคैเค เคिเคฒ्เคฌे เคจे เคिเคฏा เคฅा। เคชเคนเคฒी เคธूเค्เคท्เคฎเคिเคช เคฎें เคเคนां เคเค เค्เคฐांเคिเคธ्เคเคฐ, เคเค เคैเคชेเคธिเคเคฐ เคเคฐ เคคीเคจ เคฐเคिเคธ्เคเคฐ เคฅे, เคตเคนीं เคเค เคी เคธूเค्เคท्เคฎเคिเคช เคฎें เคเค เคोเคी เคธी เคเคเคน เคฎें เคฒเคเคญเค 125 เคฎिเคฒिเคฏเคจ เค्เคฐांเคिเคธ्เคเคฐ เคธเคฎाเค เคนोเคคे เคนैं।
■ IC เคा เคตเคฐ्เคीเคเคฐเคฃ
เคเคเคธी เคฆ्เคตाเคฐा เคช्เคฐเคธंเคธ्เคृเคค เคธंเคेเคค เคे เคเคงाเคฐ เคชเคฐ
• เคเคธเคे เคเคงाเคฐ เคชเคฐ เคคीเคจ เคญाเคों เคฎें เคฌांเคा เคाเคคा เคนै.
• เคเคจाเคฒॉเค เคเคเคธी (Analog IC) - เคिเคจเคा เคชเคฐिเคชเคฅ เคिเคธी เคเคจाเคฒॉเค เคช्เคฐเคृเคคि เคे เคाเคฎ เคे เคฒिเคฏे เคฌเคจा เคนोเคคा เคนै। เคैเคธे - เคฎाเคเค्เคฐोเคซोเคจ เคเค เคเคธी เคกिเคตाเคเคธ เคนै เคो เคง्เคตเคจि เคो เคเคฒेเค्เค्เคฐिเคเคฒ เคธिเค्เคจเคฒ เคฎें เคชเคฐिเคตเคฐ्เคคिเคค เคเคฐเคคी เคนै।
● เคกिเคिเคเคฒ เคเคเคธी (Digital IC) - เคฌाเคเคจเคฐी เคจंเคฌเคฐ 1 เคเคฐ 0 เคชเคฐ เคाเคฎ เคเคฐเคจे เคตाเคฒी IC เคกिเคिเคเคฒ IC เคนोเคคी เคนै เคเคธเคฎें เคฌเคนुเคค เคธाเคฐे เคฒॉเคिเค เคेเค्เคธ เคนोเคคे เคนै เคिเคจเคे เคฆ्เคตाเคฐा IC เคो 1 เคเคฐ 0 เคे เคซॉเคฐ्เคฎ เคฎें เคเคเคเคชुเค เคฎिเคฒเคคा เคนै। 1 เคा เคฎเคคเคฒเคฌ เคนोเคคा เคนै High เคฏाเคจी เคธिเค्เคจเคฒ เคนै เคเคฐ O เคा เคฎเคคเคฒเคฌ เคนोเคคा เคนै Low เคฏाเคจी เคธिเค्เคจเคฒ เคจเคนी เคนै।
• เคธเคญी เคฒॉเคिเค เคเคเคธी, เคฎाเคเค्เคฐोเคช्เคฐोเคธेเคธเคฐ, เคกीเคเคธเคชी เคเคฆि เคกिเคिเคเคฒ เคเคเคธी เคนै।
• เคฎिเคถ्เคฐिเคค เคธंเคेเคค เคเคเคธी (Mixed signal IC) เคเคจ เคเคीเคृเคค เคชเคฐिเคชเคฅों เคชเคฐ เคเคจॉเคฒॉเค เคเคฐ เคกिเคिเคเคฒ เคฆोเคจो เคนी เคชเคฐिเคชเคฅ เคฎौเคूเคฆ เคนोเคคे เคนैं। เคเคฆाเคนเคฐเคฃ เคे เคฒिเคฏे เคुเค เคฎाเคเค्เคฐोเคเคจ्เค्เคฐोเคฒเคฐों เคชเคฐ เคฆोเคจो เคคเคฐเคน เคे เคชเคฐिเคชเคฅ เคนोเคคे เคนैं। เคเคกीเคธी (ADC) เคคเคฅा เคกीเคเคธी (DAC) เคे เคเคीเคชเคฐि (เคเคीเคृเคค เคชเคฐिเคชเคฅ) เคเคธ เคถ्เคฐेเคฃी เคฎें เคเคคे เคนैं।
เค्เคฐांเคिเคธ्เคเคฐों เคी เคธंเค्เคฏा เคे เคเคงाเคฐ เคชเคฐ
• เคกिเคिเคเคฒ เคเคीเคृเคค เคชเคฐिเคชเคฅों เคो เคเคจเคฎें เคช्เคฐเคฏुเค्เคค เค्เคฐांเคिเคธ्เคเคฐों เคी เคธंเค्เคฏा เคे เคเคงाเคฐ เคชเคฐ เคธ्เคฎाเคฒ เคธ्เคेเคฒ เคंเคीเค्เคฐेเคेเคก (SSI), เคฎिเคกिเคฏเคฎ เคธ्เคेเคฒ เคंเคीเค्เคฐेเคेเคก (MSI), เคฒाเคฐ्เค เคธ्เคेเคฒ เคंเคीเค्เคฐेเคेเคก (LSI), เคตेเคฐी เคฒाเคฐ्เค เคธ्เคेเคฒ เคंเคीเค्เคฐेเคेเคก (VLSI), เค
เคฒ्เค्เคฐा เคฒाเคฐ्เค เคธ्เคेเคฒ เคंเคीเค्เคฐेเคेเคก (ULSI) เคเคฆि เคฎें เคฌांเคा เคाเคคा เคนै।
เคจाเคฎ SSI (Small-Scale Integration ) MSI (Medium Scale Integration ) LSI (Large Scale Integration ) VLSI (Very LargeScale Integration) ULSI (Ultra LargeScale Integration) เคตเคฐ्เคท 1964 1968 1971 1980 1984 เค्เคฐांเคिเคธ्เคเคฐों เคी เคธंเค्เคฏा 1 to 10 10 to 500 500 to 20,000 20,000 to 10,00,000 10,00,000 เคธे เค
เคงिเค
• เคंเคीเค्เคฐेเคेเคก เคธเคฐ्เคिเค เคे เคฒाเคญ
• เคเคจเคा เคเคाเคฐ เคोเคा เคนोเคคा เคนै।
• เคเคจเคी เคीเคฎเคค เคเคฎ เคนोเคคी เคนै।
● เคธเคฐ्เคिเค เคे เคตिเคญिเคจ्เคจ เคญाเคो เคे เคฌीเค เคคाเคชाเคจ्เคคเคฐ เคจिเคฎ्เคจ เคนोเคคा เคนै। ● Interconnection Errors เคจเคนीं เคนोเคคी เคนै।
• เคเค्เค เคธ्เคคเคฐ เคी เคตिเคถ्เคตเคจीเคฏเคคा เคช्เคฐाเคช्เคค เคนोเคคी เคนै เค्เคฏोเคि เคธเคญी Components เคเค เคธाเคฅ เคฌเคจाเคฏे เคाเคคे เคนै।
• เคเคिเคฒ เคธे เคเคिเคฒ เคธเคฐ्เคिเค เคฌเคจाเคฏे เคा เคธเคเคคे
เคฎाเคเค्เคฐोเคช्เคฐोเคธेเคธเคฐ
• เคฎाเคเค्เคฐोเคช्เคฐोเคธेเคธเคฐ เคเค เคเคธा เคกिเคिเคเคฒ เคเคฒेเค्เค्เคฐॉเคจिเค เคฏुเค्เคคि เคนै เคिเคธเคฎें เคฒाเคों เค्เคฐांเคिเคธ्เคเคฐों เคो เคเคीเคृเคค เคชเคฐिเคชเคฅ (เคंเคीเค्เคฐेเคेเคก เคธเคฐ्เคिเค เคฏा เคเคเคธी) เคे เคฐूเคช เคฎें เคช्เคฐเคฏोเค เคเคฐ เคคैเคฏाเคฐ เคिเคฏा เคाเคคा เคนै।
• เคฎाเคเค्เคฐोเคช्เคฐोเคธेเคธเคฐ เคो เคช्เคฐोเคธेเคธเคฐ, เคธेंเค्เคฐเคฒ เคช्เคฐोเคธेเคธिंเค เคฏूเคจिเค (เคธी.เคชी.เคฏू.) 'เคिเคช' เคे เคจाเคฎ เคธे เคญी เคाเคจा เคाเคคा เคนै। เคฏเคน เคंเคช्เคฏूเคเคฐ เคा เคฎเคธ्เคคिเคท्เค เคนै เคเคฐ เคंเคช्เคฏूเคเคฐ เคฎें เคนोเคจे เคตाเคฒा เคธाเคฐा เคा เคธाเคฐा เคाเคฎ เคเคธ เคชเคฐ เคจिเคฐ्เคญเคฐ เคนै।
● เคंเคช्เคฏूเคเคฐ เคो เคฆिเคฏा เคाเคจे เคตाเคฒा เคนเคฐ เคจिเคฐ्เคฆेเคถ เคฎाเคเค्เคฐोเคช्เคฐोเคธेเคธเคฐ เคे เคชाเคธ เคชเคนुंเคเคคा เคนै เคเคฐ เคตเคน เคกाเคा เคช्เคฐोเคธेเคธिंเค เคเคฐเคคा เคนै।
• เคธिเคฐ्เคซ เคंเคช्เคฏूเคเคฐ เคนी เคจเคนीं, เคैเคฒเคुเคฒेเคเคฐ เคธे เคฒेเคเคฐ เคเฅिเคฏों เคเคฐ เคेเคฒीเคตिเคเคจ เคคเค เคนเคฐ เคเคฒेเค्เค्เคฐाเคจिเค เคเคชเคเคฐเคฃ เคฎें เคिเคธी เคจ เคिเคธी เคช्เคฐเคाเคฐ เคा เคฎाเคเค्เคฐोเคช्เคฐोเคธेเคธเคฐ เคฒเคा เคนोเคคा เคนै।
• เคเค เคฎाเคเค्เคฐोเคช्เคฐोเคธेเคธเคฐ เคนाเคฐ्เคกเคตेเคฏเคฐ เคต เคธॉเคซ्เคเคตेเคฏเคฐ เคฎें เคนो เคฐเคนे เคคाเคฒเคฎेเคฒ เคो เคจिเคฏंเคค्เคฐिเคค เคเคฐเคจे เคे เคाเคฎ เคเคคा เคนै। เคเคฐ เคนเคฎ เคเคธे เคเคธा เคกिเคตाเคเค เคญी เคเคน เคธเคเคคे เคนो เคो เคธॉเคซ्เคเคตेเคฏเคฐ เคे เคจिเคฐ्เคฆेเคถो เคो เคंเค्เคฐोเคฒ เคเคฐเคจे เคे เคाเคฎ เคเคคा เคนै।
• เคฎाเคเค्เคฐोเคช्เคฐोเคธेเคธเคฐ เคे เคเคตिเคท्เคाเคฐ เคा เคถ्เคฐेเคฏ เคंเคेเคฒ-4004 เคจाเคฎเค เคฎाเคเค्เคฐोเคช्เคฐोเคธेเคธเคฐ เคो เคाเคคा เคนै। เคंเคेเคฒ-4004 เคा เคเคตिเคท्เคाเคฐ 1969 เคฎें เคนुเค เคฅा।
• เคช्เคฐोเคธेเคธเคฐ เคी เคถเค्เคคि เคीเคाเคนเคฐ्เคเค (GHz) เคชเคฐ เคจिเคฐ्เคญเคฐ เคเคฐเคคी เคนै, เคฏाเคจि เคो เคช्เคฐोเคธเคธेเคฐ เคिเคคเคจे เค्เคฏाเคฆा เคीเคाเคนเคฐ्เคเค (GHz) เคा เคนोเคा เคเคคเคจी เคนी เคคेเคी เคธे เคเคฃเคจा เคเคฐेเคा।
เคช्เคฐोเคธेเคธเคฐ เคोเคฐ
• เคोเคฐ (Core) เคฎाเคเค्เคฐोเคช्เคฐोเคธेเคธเคฐ เคे เค
ंเคฆเคฐ เคฒเคी เคเค เคเคฃเคจा เคเคฐเคจे เคตाเคฒी เคฏूเคจिเค เคฏा เคिเคช เคนोเคคी เคนै, เคเคธी เคिเคช เคชเคฐ เคช्เคฐोเคธेเคธเคฐ เคी เคเคคि เคจिเคฐ्เคญเคฐ เคเคฐเคคी เคนै।
• เคเค เคोเคฐ เคตाเคฒे เคช्เคฐोเคธेเคธเคฐ เคो Single Core Processor เคเคนเคคे เคนैं । Single Core Processor เค्เคฏाเคฆा เคฌोเค เคชเคกเคคे เคนी เคนैंเค เคนोเคจे เคฒเคเคคा เคฅा, เคเคธเคฒिเคฏे เคเคธเคी เค्เคทเคฎเคคा เคฌเคขाเคจे เคे เคฒिเคฏे เคช्เคฐोเคธेเคธเคฐ เคฎें เค
เคคिเคฐिเค्เคค เคोเคฐ (Core) เคฒเคाเคฏे เคाเคคे เคนैं
เคเคจเคी เคธंเค्เคฏा เคे เคเคงाเคฐ เคชเคฐ เคนी เคช्เคฐोเคธेเคธเคฐ เคे เคจाเคฎ เคฐเคे เคเค เคนै - •
● Dual Core เคเคธ เคช्เคฐोเคธेเคธเคฐ เคฎें เคฆो เคोเคฐ เคฏा เคช्เคฐोเคธेเคธเคฐ เคนोเคคे เคนैं। เคตे เคธिंเคเคฒ เคช्เคฐोเคธेเคธเคฐ เคी เคคुเคฒเคจा เคฎें เคฆोเคुเคจे เคคेเค เคนोเคคे เคนैं।
• Quad Core เค्เคตाเคก-เคोเคฐ เคช्เคฐोเคธेเคธเคฐ เคฎें เคाเคฐ เคोเคฐ เคนोเคคे เคนैं।
• Hexa Core- เคฏเคน เคฎเคฒ्เคी-เคोเคฐ เคช्เคฐोเคธेเคธเคฐ เคนै เคो เคเคน เคोเคฐ เคे เคธाเคฅ เคเคคा เคนै।
• Octa Core- เคฏเคน เคช्เคฐोเคธेเคธเคฐ เคเค เคช्เคฐोเคธेเคธเคฐ เคोเคฐ เคธे เคฌเคจा เคนै।
Deca Core - เคฏเคน เคช्เคฐोเคธेเคธเคฐ เคे เคเค เคนी เคिเคช เคชเคฐ 10 เคธिเคชीเคฏू เคोเคฐ เคนोเคคे เคนैं। ●
เคธूเคเคจा เคเคตं เคธंเคाเคฐ เคช्เคฐौเคฆ्เคฏोเคिเคी
เคंเคช्เคฏूเคเคฐ เคถเคฌ्เคฆाเคตเคฒी
เคเคก्เคฐेเคธ เคฌाเคฐ (Address bar) - เคฏเคน เคเคชเคे เคตेเคฌ เคฌ्เคฐाเคเคเคฐ เคा เคตเคน เคนिเคธ्เคธा เคนोเคคा เคนै เคเคนां เคเคช เคोเค เคญी เคตेเคฌ เคเคก्เคฐेเคธ เคाเคเคช เคเคฐเคคे เคนैं
เคंเคीเคตाเคฏเคฐเคธ (Antivirus) - เคंเคीเคตाเคฏเคฐเคธ (Antivirus) เคเค เคช्เคฐเคाเคฐ เคे Software เคนोเคคे เคนैं เคो เคเคชเคे Computer เคो Computer Virus เคธे Protect เคเคฐเคคे เคนैं
เคเค्เคिเคต เคธेเคฒ (Active cell) - เคเคธ เคถเคฌ्เคฆ เคा เคช्เคฐเคฏोเค Microsoft Excel เคฎें เคिเคฏा เคाเคคा เคนै, เคो cell เคฎाเคเคธ เคฏा เคी-เคฌोเคฐ्เคก เคी เคธเคนाเคฏเคคा เคธे select เคिเคฏा เคाเคคा เคนै เคเคฐ เคเคธ เคธेเคฒ เคे เคाเคฐों เคเคฐ เคเคนเคฐा เคाเคฒा เคฌॉเคฐ्เคกเคฐ เคฌเคจ เคाเคคा เคนै, เคเคธ เคธेเคฒ เคो เคเค्เคिเคต เคธेเคฒ (Active cell) เคเคนเคคे เคนैं
เค
เคฌेเคเคธ (Abacus) - เค
เคฌेเคเคธ (Abacus) เค
เคฌेเคเคธ เคชเคนเคฒा เคเคธा เคंเคช्เคฏूเคเคฐ เคฅा, เคो เคเคฃเคจा เคเคฐ เคธเคเคคा เคฅा। เค
เคฌेเคเคธ เคा เคจिเคฐ्เคฎाเคฃ เคฒเคเคญเค 3000 เคตเคฐ्เคท เคชूเคฐ्เคต เคीเคจ เคฎें เคिเคฏा เคเคฏा เคฅा।
• เคเค เคเคฏเคคाเคाเคฐ เคซ्เคฐेเคฎ เคฎें เคฒोเคนे เคी เคเฅोँ เคฎें เคฒเคเคก़ी เคी เคोเคฒिเคฏाँ เคฒเคी เคฐเคนเคคी เคฅी เคिเคจเคो เคเคชเคฐ เคจीเคे เคเคฐเคे เคเคฃเคจा เคฏा เคेเคฒเคुเคฒेเคถเคจ เคी เคाเคคी เคฅी।
เคเค्เคธेเคธ (Access) - เคเคฌ เคเคช เค
เคชเคจे เคंเคช्เคฏूเคเคฐ เคฏा เคเคฎेเคฒ เคชเคฐ เคตैเคง เคคเคฐीเคे เคธे เค
เคชเคจी เคชเคนुंเค เคฌเคจाเคคे เคนैं เคฏा เคोเคฒเคคे เคนैं เคिเคธเคे เคฒिเคฏे เคเคช Username เคเคฐ password เคा เคช्เคฐเคฏोเค เคเคฐเคคे เคนैं เคเคฐ เคคो เคธाเคงाเคฐเคฃ เคญाเคทा เคฎें เคเคนा เคाเคฏेเคा เคि เคเคช เค
เคชเคจे เคाเคคे เคो เคเค्เคธेเคธ (access ) เคเคฐ เคชा เคฐเคนे เคนैं।
เค
เคाเคंเค (Account) - เคฏเคน เคเค เคช्เคฐเคाเคฐ เคी เคฎेंเคฌเคฐเคถिเคช เคนोเคคी เคนै เคो เคเคช เคिเคธी เคญी เคจेเคเคตเคฐ्เค เคชเคฐ เคैเคธे เคเคจเคฒाเคเคจ เคถॉเคชिंเค, เคเคจเคฒाเคเคจ เคฌैंเคिเค, เคเคฎेเคฒ เคธเคฐ्เคตिเคธ เคฏा เค
เคชเคจे เคชเคฐ्เคธเคจเคฒ เคंเคช्เคฏूเคเคฐ เคชเคฐ เคฌเคจाเคคे เคนैं,
● เค
เคाเคंเค (Account) เคฌเคจाเคจे เคे เคฒिเคฏे เคเคชเคी เคจिเคी เคाเคจเคाเคฐी เคैเคธे เคเคชเคा เคจाเคฎ, เคชเคคा เคเคชเคा เคฎोเคฌाเคเคฒ เคจंเคฌเคฐ เคฏा เคเคชเคा เคเคฎेเคฒ เคเคเคกी เคญी เคถाเคฎिเคฒ เคนो เคธเคเคคा เคนै।
เคเค्เคฐोเคฌेเค เคฐीเคกเคฐ (Acrobat Reader) Adobe เคंเคชเคจी เคจे เคเค เคซाเคเคฒ เคซाเคฐ्เคฎेเค เคกेเคตเคฒเคช เคी เคนै เคिเคธเคा เคจाเคฎ .PDF เคนै เคฏाเคจि Portable Document Format เคเคธ PDF เคो เคฐीเคก เคเคฐเคจे เคे เคฒिเคฏे เคฏा เคเคชเคจ เคเคฐเคจे เคे เคฒिเคฏे เคฌเคจाเคฏा เคเคฏा।
เคเคกเคฎिเคจ (admin ) - เคเคธे Administrator เคฏा superuser เคญी เคเคนเคคे เคนैं, เค
เคเคฐ เคเคชเคे เคชाเคธ Computer, เคिเคธी เคจेเคเคตเคฐ्เค เคฏा เคिเคธी เคธोเคถเคฒ เคฎीเคกीเคฏा เค्เคฐुเคช เคा เคชूเคฐा เคंเค्เคฐोเคฒ เคนै เคคो เคเคช เคเคกเคฎिเคจ (admin) เคฏा Administrator เคเคนเคฒाเคฏेเคें।
เคเคกเคธेंเคธ (AdSense ) - เคเคธे Google Ad Sense เคे เคจाเคฎ เคธे เคाเคจा เคाเคคा เคนै เคเคกเคธेंเคธ (AdSense) เคตेเคฌเคธाเคเค เคเคฐ เคฌ्เคฒॉเค เคธ्เคตाเคฎिเคฏों เคो เคตेเคฌเคธाเคเค เคเคฐ เคฌ्เคฒॉเค เคी เคธाเคฎเค्เคฐी เคธे เคเคจเคฒाเคเคจ เคชैเคธे เคเคฎाเคจे เคा เคคเคฐीเคा เคช्เคฐเคฆाเคจ เคเคฐเคคा เคนै।
• เคเคกเคตेเคฏเคฐ ( Adware) เคฏเคน เคเค เคช्เคฐเคाเคฐ เคा เคตाเคฏเคฐเคธ เคนोเคคा เคนै เคो เคเคชเคे เคฌ्เคฐाเคเคเคฐ เคฎें เค
เคชเคจे เคเคช เคंเคธ्เคॉเคฒ เคนो เคाเคคा เคนै, เคเคฐ เคเคชเคो เคชूเคฐे เคตेเคฌเคชेเค เคชเคฐ เค
เคจเคाเคนे เคเคฐ เคเคฐूเคฐเคค เคธे เค्เคฏाเคฆा เคตिเค्เคाเคชเคจ เคช्เคฐเคฆเคฐ्เคถिเคค เคเคฐเคคा เคนै
เคंเคก्เคฐाเคเคก (Android) - เคंเคก्เคฐॉเคฏเคก เคฎोเคฌाเคเคฒ เคซोเคจ เคी เคฆुเคจिเคฏा เคा เคธเคฌเคธे เคคेเคी เคธे เคช्เคฐเคเคคि เคเคฐเคคा เคเคชเคฐेเคिंเค เคธिเคธ्เคเคฎ เคนै। เคिเคธเคो เคूเคเคฒ เคे เคฆ्เคตाเคฐा เคฌเคจाเคฏा เคเคฏा เคนै।
เคเคช्เคฒीเคेเคถเคจ (Application) - เคธเคญी Computer เคเคฐ Android เคช्เคฐोเค्เคฐाเคฎ เคो เค
เคฒเค-เค
เคเคฒ เคाเคฎ เคเคฐเคจे เคे เคฒिเคฏे เคฌเคจाเคฏें เคाเคคे เคนैं Application Microsoft Word, Microsoft Excel, Adobe Photoshop, Google Chrome เคเคฆि เคฒोเคเคช्เคฐिเคฏ เคเคช्เคฒीเคेเคถเคจ เคนैं।
เคเคซिเคฒिเคเค (Affiliate) - เค-เคॉเคฎเคฐ्เคธ (E-commerce) เคंเคชเคจिเคฏां เคจเคฏे เค्เคฐाเคนเคों เคो เคोเคก़เคจे เคเคฐ เคช्เคฐเคाเคฐ เคเคฐเคจे เคे เคฒिเคฏे เคเคซिเคฒिเคเค เคฎाเคฐ्เคेเคिंเค (Affiliate Marketing) เคा เคธเคนाเคฐा เคฒेเคคी เคนै, เคเคซिเคฒिเคเค เคฎाเคฐ्เคेเคिंเค (Affiliate Marketing) เคे เคฒिเคฏे เคเคฎ เคฏूเคเคฐ्เคธ เคा เคนी เคธเคนाเคฐा เคฒिเคฏा เคाเคคा เคนै เคเคฐ เคนोเคจे เคตाเคฒे เคซाเคฏเคฆे เคฎें เคฏूเคเคฐ्เคธ เคो เคुเค เคเคฎीเคถเคจ เคฆिเคฏा เคाเคคा เคนै।
• เคो เคฏूเคเคฐ्เคธ เคเคซिเคฒिเคเค เคฎाเคฐ्เคेเคिंเค (Affiliate Marketing) เคเคฐเคคे เคนैं เคो เคเคซिเคฒिเคเค (Affiliate) เคเคนा เคाเคคा เคนै।
> เคเคจॉเคจเคฎเคธ เคเคฎेเคฒ (Anonymous Email) - เค
เค्เคธเคฐ เคเคญी เคเคญी เคนเคฎें เคुเค เคเคเคน เคชเคฐ เค
เคชเคจी เคชเคนเคाเคจ เคिเคชा เคเคฐ เคाเคจเคाเคฐी เคฆेเคจे เคी เคเคฐूเคฐเคค เคนोเคคी เคนै, เคเคจॉเคจเคฎเคธ เคเคฎेเคฒ (Anonymous-email) เคी เคธเคนाเคฏเคคा เคธे เคเคช เคฌिเคจा เค
เคชเคจी เคเคฎेเคฒ เคเคเคกी เคे เคिเคธी เคญी เคต्เคฏเค्เคคि เคो เคเคฎेเคฒ เคเคฐ เคธเคเคคे เคนै, เคฏाเคจि Anonymous email เคเคธ Email เคो เคเคนเคคे เคนैं เคिเคธเคा เคोเค เคจाเคฎ เคชเคคा เคจเคนीं เคนोเคคा เคนै।
เค
เคตเคคाเคฐ ( Avatar) - เคंเคช्เคฏूเคเคฐ Avatar เคเคชเคा เค्เคฐाเคซिเคเคฒ เคช्เคฐเคคिเคฐूเคช เคนोเคคा เคนै, เค
เคธเคฒ เคฎें เคเคฌ เคเคช เคेเคฎ เคेเคฒเคคे เคนैं เคฏा เคिเคธी เคैเคเค्เคฐुเคช เคฎें เคैเค เคเคฐเคคे เคนैं เคคो เคฏเคน Avatar เคเคชเคो เคฐी เคช्เคฐेเคेंเค เคเคฐเคคा เคนै, เคฏเคน เคเคฐ เคญी เคाเคฐเคเคฐ เคคเคฌ เคนोเคคा เคนै เคเคฌ เคเคช เคเคจเคฒाเคเคจ เคฎเคฒ्เคीเคช्เคฒेเคฏเคฐ เคेเคฎ เคेเคฒ เคฐเคนे เคนोเคคे เคนैं।
เคเคเคฎेंเคेเคก เคฐिเคฏเคฒिเคी (Augmented Reality) - เคเคเคฎेंเคेเคก เคฐिเคฏเคฒिเคी เคตเคฐ्เคुเค
เคฒ เคฐिเคเคฒिเคी เคा เคนी เคฆूเคธเคฐा เคฐूเคช เคนै, เคเคธ เคคเคเคจीเค เคฎें เคเคชเคे เคเคธเคชाเคธ เคे เคตाเคคाเคตเคฐเคฃ เคธे เคฎेเคฒ เคाเคคा เคนुเค เคเค เคंเคช्เคฏूเคเคฐ เคเคจिเคค เคตाเคคाเคตเคฐเคฃ เคคैเคฏाเคฐ เคिเคฏा เคाเคคा เคนैं। เคฏाเคจि เคเคชเคे เคเคธเคชाเคธ เคे เคฆुเคจिเคฏा เคे เคธाเคฅ เคเค เคเคฐ เคเคญाเคธी เคฆुเคจिเคฏा เคो เคोเคก़เคเคฐ เคเค เคตเคฐ्เคुเค
เคฒ เคธीเคจ เคคैเคฏाเคฐ เคिเคฏा เคाเคคा เคนै, เคो เคฆेเคเคจे เคฎें เคตाเคธ्เคคเคตिเค เคฒเคเคคा เคนै
เคเคฏเคฐเคช्เคฒेเคจ เคฎोเคก (airplane mode) - เคนเคตाเค เคฏाเคค्เคฐा เคे เคฆौเคฐाเคจ เคฎोเคฌाเคเคฒ เคो เคเคฏเคฐเคช्เคฒेเคจ เคฎोเคก เคฒเคाเคจे เคชเคฐ เคฎोเคฌाเคเคฒ เคจेเคเคตเคฐ्เค เคชूเคฐी เคคเคฐเคน เคธे เคฌंเคฆ เคนो เคाเคคे เคนैं, เคฒेเคिเคจ เคเคช เคซोเคจ เคธे เค
เคจ्เคฏ เคाเคฎ เคฒे เคธเคเคคे เคนैं เคैเคธे เคฎ्เคฏूเคिเค เคธुเคจเคจा, เคेเคฎ्เคธ เคेเคฒเคจा เคเคฆि เคเคฐ เคนเคตाเค เคธเคซเคฐ เคฌिเคจा เคिเคธी เคชเคฐेเคถाเคจी เคเคฐ เคฌोเคฐिเคฏเคค เคे เคชूเคฐा เคนो เคाเคคा เคนै।
เคฌाเคฏोเคธ *(BIOS). - BIOS เคंเคช्เคฏूเคเคฐ เคे เคเคจ เคนोเคจे เคชเคฐ เคฐैเคฎ, เคช्เคฐोเคธेเคธเคฐ, เคी-เคฌोเคฐ्เคก, เคฎाเคเคธ, เคนाเคฐ्เคก เคก्เคฐाเคเคต เคी เคชเคนเคाเคจ เคเคฐ เคเคจ्เคนें เคเคจ्เคซिเคเคฐ (Configure) เคเคฐเคคा เคนै ।
● เคฌाเคฏोเคธ (BIOS) เคी Full Form เคนै เคฌेเคธिเค เคเคจเคชुเค เคเคเคเคชुเค เคธिเคธ्เคเคฎ (Basic Input Output System)
เคฌ्เคฐाเคเค़เคฐ (Browser) - เคตेเคฌ เคฌ्เคฐाเคเค़เคฐ เคเค เคเคธा เคธॉเคซ्เคเคตेเคฏเคฐ เคนोเคคा เคนै เคो เคเคชเคो เคंเคเคฐเคจेเค เคชเคฐ เคเคชเคฒเคฌ्เคง เคธाเคฎเค्เคฐी เคैเคธे เคฌ्เคฒॉเค เคฌेเคตเคธाเคเค เคชเคฐ เคเคชเคฒเคฌ्เคง เคฒेเค, เคเคฎेเค, เคตीเคกिเคฏो เคเคฐ เคเคกिเคฏो เคเคฐ เคेเคฎ्เคธ เคเคฆि เคो เคฆेเคเคจे เคเคฐ เคช्เคฐเคฏोเค เคเคฐเคจे เคฎें เคเคชเคी เคธเคนाเคฏเคคा เคเคฐเคคा เคนै।
เคฌाเคฏเคจเคฐी เคธिเคธ्เคเคฎ (Binary System) - เคंเคช्เคฏूเคเคฐ เคฌाเคเคจเคฐी เคเคฃเคจा เคชเคฐ เคนी เคเคฒเคคा เคนै เค्เคฏों เคी เคเคฒेเค्เค्เคฐॉเคจिเค्เคธ เคฎें เคिเคธी เคญी เคธिเค्เคจเคฒ เคी เคाเคฒू เคฏा เคฌंเคฆ เคฆो เคนी เค
เคตเคธ्เคฅा เคนो เคธเคเคคी เคนै। เคฌाเคเคจเคฐी เคจंเคฌเคฐ เคธिเคธ्เคเคฎ (เคฆ्เคตिเคเคงाเคฐी เคธंเค्เคฏा เคช्เคฐเคฃाเคฒी) เคฎें เคोเค เคญी เคธंเค्เคฏा เคธिเคฐ्เคซ 2 เค
ंเคो เคे เคฎाเคง्เคฏเคฎ เคธे เคนी เคฒिเคी เคाเคคी เคนै, เคตे เคฆो เค
ंเค เคนै 0 เคเคฐ 1।
เคฌाเคเค (Byte) - เคฌिเค เคंเคช्เคฏूเคเคฐ เคी เคฎैเคฎोเคฐी เคธเคฌเคธे เคोเคी เคเคाเค เคนोเคคी เคนै เคเคฐ 8 เคฌिเค เคो เคฎिเคฒाเคเคฐ 1 เคฌाเคเค เคฌเคจเคคा เคนै, เคฌाเคเค เคंเคช्เคฏूเคเคฐ เคी เคธ्เคฎृเคคि เคฎें เคเค เค
เค्เคทเคฐ เคฆ्เคตाเคฐा เคฒी เคाเคจे เคตाเคฒी เคเคเคน เคो เคเคนเคคे
เคฌाเคฐเคोเคก (Barcode) - เคฌाเคฐเคोเคก (Barcode) เคชเคคเคฒी เคต เคเคนเคฐी เคฎोเคी เคाเคฒी เคฐेเคाเคं เคे เคธंเคฏोเคเคจ เคธे เคช्เคฐเคค्เคฏेเค เคตเคธ्เคคु เคชเคฐ เคฎुเคฆ्เคฐिเคค เคिเคฏा เคाเคคा เคนै เคिเคธे เคฆुเคाเคจों เคฏा เคธुเคชเคฐ เคฎाเคฐ्เคिเค เคฎें เคंเคช्เคฏूเคเคฐ เคी เคฎเคฆเคฆ เคธे เคชเคข़ा เคाเคคा เคนै, เคเคธ เคตเคธ्เคคु เคे เคฌाเคฐे เคฎें เคธเคฌ เคคเคฐเคน เคी เคाเคจเคाเคฐी (เคตเคธ्เคคु เคा เคจाเคฎ, เคตเคธ्เคคु เคी เคฎाเคค्เคฐा, เคเคธเคा เคฎूเคฒ्เคฏ เคเคค्เคฏाเคฆि) เคฆे เคฆेเคคा เคนै।
• เคเคธे เคชเฅเคจे เคे เคฒिเคฏे เคฌाเคฐเคोเคก เคฐीเคกเคฐ เคी เคเคตเคถ्เคฏเคเคคा เคนोเคคी เคนै
เคฌूเค ( Boot) - เคंเคช्เคฏूเคเคฐ เคธ्เคाเคฐ्เค เคเคฐเคจे เคชเคฐ เคธीเคชीเคฏू (CPU) เคเคฐ เคฌाเคฏोเคธ (BIOS) เคฎिเคฒเคเคฐ เคंเคช्เคฏूเคเคฐ เคो เคธ्เคैเคจ เคเคฐเคคे เคนैं, เคฌाเคฏोเคธ (BIOS) เคฌूเคिंเค เคกिเคตाเคเคธ เคो เคธเคฐ्เค เคเคฐเคคा เคนै เคเคฐ เคตिंเคกोเคธ เคो เคถुเคฐू เคเคฐเคคा เคนै เคเคธ เคช्เคฐिเค्เคฐिเคฏा เคो เคฌूเค เคเคฐเคจा เคเคนเคคे เคนैं।
เคฌैเคเคธ्เคชेเคธ (Back Space) - เคเคฎ्เคช्เคฏूเคเคฐ เคी-เคฌोเคฐ्เคก เคฎें เคฌैเคเคธ्เคชेเคธ เคฌเคเคจ เคฆ्เคตाเคฐा เคเคฐ्เคธเคฐ เคे เคฌाเค เคเคฐ เคฒिเคे เค
เค्เคทเคฐ เคो เคฎिเคा เคธเคเคคे เคนै। เคเคธा เคเคฐเคจे เคชเคฐ เคเคฐ्เคธเคฐ เค
เคจ्เคค เคฎें เคाเคเคช เคिเค เคเค เค
เค्เคทเคฐ เคो เคฎिเคाเคจे เคนुเค เคฌाเค เคเคฐ เคฒौเคเคคा เคนै।
เคฌैเคเค
เคช (Backup) - เคंเคช्เคฏूเคเคฐ เคी เคญाเคทा เคฎें เคเคชเคे เคกाเคा เคा เคเค เคเคฐ เคกुเคช्เคฒीเคेเค เคช्เคฐเคคि เคฌเคจाเคจा เคฌैเคเค
เคช เคฒेเคจा เคเคนเคฒाเคคा เคนै เคคाเคि เคกेเคा เคा เคจुเคเคธाเคจ เคนोเคจे เคे เคฌाเคฆ เคเคจ्เคนें เคฆोเคฌाเคฐा เคช्เคฐाเคช्เคค เคिเคฏा เคा เคธเคे।
เคฌेเคก เคธेเค्เคเคฐ (Bad Sector) - เคนाเคฐ्เคก เคกिเคธ्เค เคा เคुเค เคนिเคธ्เคธा เคो เคกाเคा เคธ्เคोเคฐ เคเคฐเคจे เคฒाเคฏเค เคจเคนीं เคฐเคนเคคा เคนै เคฏाเคจि เคฌेเคाเคฐ เคนो เคाเคคा เคนै เคตเคน เคฌेเคก เคธेเค्เคเคฐ (Bad Sector) เคเคนเคคे เคนैं।
เคฌैเค เคซ़ाเคเคฒ (batch file) - เคฌैเค เคซ़ाเคเคฒ (batch file) เคฎें เค्เคฐเคฎเคฌเคฆ्เคง เคคเคฐीเคे เคธे เคฒिเคे เคนुเค เคกॉเคธ เคเคฎांเคก เคนोเคคे เคนैं। เคธाเคงाเคฐเคฃเคคเคฏा เคฌाเคฐ-เคฌाเคฐ เคिเค เคाเคจे เคตाเคฒे เคाเคฎ เคो เค
เคชเคจे เคเคช เคเคฐเคตाเคจे เคे เคฒिเค เคเคธे เคฒिเคा เคाเคคा เคนै। เคฌเคाเคฏ เคเคธเคे เคि เคเคฎांเคก เคो เคฌाเคฐ-เคฌाเคฐ เคाเคเคช เคเคฐเคจा เคชเฅे।
เคฌीเคा (Beta) - เคिเคธी เคจเคฏे Software เคो เคฒांเค เคเคฐเคจे เคเคธเคा Test Version เคฒांเค เคिเคฏा เคाเคคा เคนै เคिเคธเคธे เคเคธเคी เคเคฎिเคฏा
เคชเคคा เคเคฒ เคธเคें, เคเคธे เคेเคธ्เค เคตเคฐ्เคเคจ เคो เคนी เคฌीเคा เคตเคฐ्เคเคจ (Beta Version) เคญी เคเคนเคคे เคนै।
เคฌिเค เคกाเคा (Big data) - เคฌिเค เคกाเคा (Big data) เคฌเคนुเคค เคธाเคฐे เคกेเคा เคธेเค เคा เคธंเค्เคฐเคน เคนोเคคा เคนै เคฏเคน เคฌเคนुเคค เคฌเคก़ा เคเคฐ เคเคिเคฒ เคนोเคคा เคนै, เคฌिเค เคกाเคा (Big data) เคा เคช्เคฐเคฏोเค เคธเคीเคเคा เคธे เคाเคจเคाเคฐी เคช्เคฐाเคช्เคค เคเคฐเคจे เคे เคฒिเคฏे เคिเคฏा เคाเคคा เคนै।
เคฌिเคเคॉเคเคจ (Bitcoin) - เคฌिเคเคॉเคเคจ (Bitcoin) เคเค เคเคญाเคธी เคฎुเคฆ्เคฐा เคฏाเคจि เคตเคฐ्เคुเค
เคฒ เคเคฐेंเคธी (Virtual Currency) เคนै, เคเคธเคे เคเคธ्เคคेเคฎाเคฒ เคเคฐ เคญुเคเคคाเคจ เคे เคฒिเคฏे เค्เคฐिเคช्เคोเค्เคฐाเคซी (Cryptography) เคा เคเคธ्เคคेเคฎाเคฒ เคिเคฏा เคाเคคा เคนै เคเคธเคฒिเคฏे เคเคธे เค्เคฐिเคช्เคो เคเคฐेंเคธी (Crypto currency) เคญी เคเคนा เคाเคคा เคนै।
เคฌिเคเคฎैเคช (Bitmap) - เคंเคช्เคฏूเคเคฐ เคฎें เคกाเคा เคो 0 เคเคฐ 1 เคे เคฐूเคช เคฎें เคฐเคा เคाเคคा เคนै, เคเคธे เคฌिเค เคเคนเคคे เคนै เคเคฐ เคเคฌ เคเคจ เคธूเคเคจाเคं เคा เคเค เคฎैเคช เคคैเคฏाเคฐ เคिเคฏा เคाเคคा เคนै เคคो เคเคธे เคฌिเคเคฎैเคช (Bitmap) เคเคนเคคे เคนैं
เคฌिเค เคोเคฐेंเค (BitTorrent )- เคฌिเค เคोเคฐेंเค (BitTorrent) เคเค Torrent Client เคนै เคिเคธเคे เคฎाเคง्เคฏเคฎ เคธे เคเคช เคเคธाเคจी เคธे Torrent download เคเคฐ เคธเคเคคे เคนैं, เคฏเคน internet download manager เคी เคคเคฐเคน เคนी เคเค software เคนोเคคा เคนै, เคो Torrent files เคो download เคเคฐ upload เคเคฐเคจे เคे เคाเคฎ เคเคคा เคนै
เคฌ्เคฒॉเค (Blog) - เคฌ्เคฒॉเค เคตेเคฌ-เคฒॉเค เคถเคฌ्เคฆ เคा เคธंเค्เคทिเคช्เคค เคฐूเคช เคนै, เคฏเคน เคเค เคช्เคฐเคाเคฐ เคी เคเคจเคฒाเคเคจ เคชเคฐ्เคธเคจเคฒ เคกाเคฏเคฐी เคนोเคคी เคนै, เคเคนाँ เคเคช เคुเค เคญी เคฒिเค เคธเคเคคे เคนैं, เคเคธ เคถเคฌ्เคฆ เคा เคช्เคฐเคฏोเค เคช्เคฐเคฅเคฎ เคฌाเคฐ 1997 เคฎें เค
เคฎेเคฐिเคा เคिเคฏा เคเคฏा เคฅा เคนिเคจ्เคฆी เคญाเคทा เคฎें เคฌ्เคฒॉเค เคो "เคिเค ्เค ा" เคเคนा เคाเคคा เคนै।
เคฌ्เคฒॉเคเคฐ (Blogger) - เคฌ्เคฒॉเค (Blog) เคฒिเคเคจे เคตाเคฒे เคต्เคฏเค्เคคि เคो เคฌ्เคฒॉเคเคฐ (Blogger) เคฏा เคिเค्เค ाเคाเคฐ เคเคนा เคाเคคा เคนै
เคฌ्เคฒॉเคिंเค (Blogging) - เคฌ्เคฒॉเค (Blog) เคชเคฐ เคฌ्เคฒॉเคเคฐ (Blogger) เคฆ्เคตाเคฐा เคฒเคाเคคाเคฐ เคฒेเค, เคเคกिเคฏो เคฏा เคตीเคกिเคฏो เคเคฆि เคชोเคธ्เค เคเคฐเคจा เคฌ्เคฒॉเคिंเค (Blogging) เคเคนเคฒाเคคा เคนै।
เคฌ्เคฒू เคฐे เคกिเคธ्เค (Blu Ray Disc) CD เคเคฐ DVD เคे เคฌाเคฆ เคซ़िเคฒ्เคฎों เคเคฐ เคกेเคा เคे เคธ्เคोเคฐ เคเคฐเคจे เคे เคฒिเคฏेเคฌ्เคฒू เคฐे เคกिเคธ्เค (Blu Ray Disc) เคा เคช्เคฐเคฏोเค เคिเคฏा เคा เคฐเคนा เคนै เคเคธे เคชเฅเคจे เคे เคฒिเคฏे เคिเคธ เคช्เคฐเคाเคถ เคा เคช्เคฐเคฏोเค เคिเคฏा เคाเคคा เคนै เคตเคน เคจीเคฒे เคฐंเค เคा เคนोเคคा เคนै, เคฌ्เคฒू เคฐे เคกिเคธ्เค (Blu Ray Disc) เคชเคฐ 50 เคीเคा เคฌाเคเค เคกाเคा เคธ्เคोเคฐ เคिเคฏा เคा เคธเคเคคा เคนै।
เคฌ्เคฒूเคूเคฅ (Bluetooth) - เคฌ्เคฒूเคूเคฅ เคเค เคตाเคฏเคฐเคฒेเคธ เคคเคเคจीเค เคนै เคฆो เคฏा เคเคฐ เค
เคงिเค เคเคฒेเค्เค्เคฐॉเคจिเค เคกिเคตाเคเคธ เคเค เคฆूเคธเคฐे เคธे เคตॉเคเคธ (voice) เคเคฐ เคกेเคा (data) เคे เคเคฆाเคจ เคช्เคฐเคฆाเคจ เคे เคฒिเค เคฌ्เคฒूเคूเคฅ เคेเค्เคจोเคฒॉเคी (Bluetooth technology) เคा เคเคชเคฏोเค เคिเคฏा เคाเคคा เคนै
เคฌुเคเคฎाเคฐ्เค (Bookmarks) - เคฌुเคเคฎाเคฐ्เค (Bookmarks) เคตेเคฌเคธाเคเค เคे เคตเคน เคฒिंเค्เคธ เคนोเคคे เคนैं เคो เคเคชเคे เคตेเคฌเคฌ्เคฐाเคเคเคฐ เคฎें เคธेเคต เคเคฐ เคฒिเคฏे เคाเคคे เคนैं เคเคฐ เคเคญी เคฌुเคเคฎाเคฐ्เค (Bookmarks) เคชเคฐ เค्เคฒिเค เคเคฐ เคเคช เค
เคชเคจे เคชंเคธเคฆीเคฆा เคตेเคฌเคชेเค เคชเคฐ เคธीเคงे เคा เคธเคเคคे เคนैं
เคฌॉเค (Bot) - เคเคจ्เคนें เคตेเคฌ เคฐोเคฌॉเค เคญी เคเคนा เคाเคคा เคนै, เคฏे เคธॉเคซ्เคเคตेเคฏเคฐ เคोเคกिंเค เคा เคเค เคธेเค เคฒेเคเคเค เคนोเคคा เคนै। เคฌॉเค เคृเคค्เคฐिเคฎ เคฐूเคช เคธे เคฌुเคฆ्เคงिเคฎाเคจ เคช्เคฐोเค्เคฐाเคฎ เคนै เคเคจ्เคนें เคเคชเคी เคธเคนूเคฒिเคฏเคค เคे เคฒिเคฏे เคกिเคाเคฏเคจ เคिเคฏा เคเคฏा เคนै
เคกेเคธ्เคเคॉเคช (Desktop) - เคเคฎ्เคช्เคฏूเคเคฐ Start เคนोเคจे เคे เคฌाเคฆ เคो เคชเคนเคฒी screen เคฆिเคाเค เคฆेเคคी เคนै। เคिเคธเคฎें เคซाเคเคฒ เคซोเคฒ्เคกเคฐ เคฏा เคช्เคฐोเค्เคฐाเคฎ เคे เค
ाเคฏเคเคจ เคนोเคคे เคนैं, Start Menu เคนोเคคा เคนै เคเคฐ เคตाเคฒเคชेเคชเคฐ เคนोเคคा เคนै เคตเคน เคเคชเคे เคंเคช्เคฏूเคเคฐ เคा เคกेเคธ्เคเคॉเคช เคเคนเคฒाเคคा เคนै।
เค เคॉเคฎเคฐ्เคธ (E-commerce) - เคंเคเคฐเคจेเค เคे เคเคฐिเคฏे เคต्เคฏाเคชाเคฐ เคा เคเคฐเคจा เคนी เค-เคॉเคฎเคฐ्เคธ เคเคนเคฒाเคคा เคนै เคाเคนे เคตเคน เคธाเคฎाเคจ เคเคฐीเคฆเคจा เคฏा เคฌेเคเคจा |
เคเคฎेเคฒ (Email) - เคंเคเคฐเคจेเค เคे เคฎाเคง्เคฏเคฎ เคธे เคिเค ्เค ी เคฏा เคฎैเคธेเค เคญेเคเคจा เคเคฎेเคฒ (Email) เคเคนเคฒाเคคा เคนै Email เคो Electronic Mail เคญी เคเคนเคคे เคนैं।
เคเคฎोเคी (Emoji) - เคाเคฐ्เคूเคจ เคตाเคฒे เคेเคนเคฐे เคฏाเคจि เคเคฎोเคी เคा เคช्เคฐเคฏोเค เคंเคเคฐเคจेเค เคชเคฐ เค
เคชเคจी เคญाเคตเคจाเคं เคो เคต्เคฏเค्เคค เคเคฐเคจे เคे เคฒिเคฏे เคिเคฏा เคाเคคा เคนै। เคैเคธे
เคเคฎोเคिเคॉเคจ (emoticon ) - เคฏเคน เคญी เคเคฎोเคी เคी เคคเคฐเคน เคนी เคนोเคคा เคนै, เคเคฎोเคिเคॉเคจ (emoticon) เคญी เคญाเคตเคจाเคं เคा เคต्เคฏเค्เคค เคเคฐเคคे เคนैं เคฒेเคिเคจ เคเคธे เคเคช เคธीเคงे-เคธीเคงे เคी-เคฌोเคฐ्เคก เคी เคธเคนाเคฏเคคा เคธे เคฌเคจा เคธเคเคคे เคนैं। เคैเคธे happy face เคे เคฒिเคฏे - -)
เคเค्เคธเคฒ (Excel) - Microsoft Excel เคเค เคฌเคนुเคค เคนी เคเคชเคฏोเคी Office Software เคนै, เคฏเคน MS Office เคे เคชैเคेเค เคฎें เคธाเคฅ เคเคคा เคนै เคเคธเคฎें เคเคช เคเค Spread Sheet เคคैเคฏाเคฐ เคเคฐ เคธเคเคคे เคนैं เคเคฐ เคเคจเคो Tabular format open, create, edit, formatting, calculate, share เคเคตं print เคเคฆि เคเคฐเคจे เคा เคाเคฐ्เคฏ เคเคฐ เคธเคเคคे เคนैं।
เคเคฅเคฐเคจेเค (Ethernet ) - เคเคฅเคฐเคจेเค ( Ethernet) เคฒोเคเคฒ เคเคฐिเคฏा เคจेเคเคตเคฐ्เค เคคैเคฏाเคฐ เคเคฐเคจे เคा เคเค เคช्เคฐोเคोเคॉเคฒ เคนोเคคा เคนै। เคเคฅเคฐเคจेเค (Ethernet) เคा เคช्เคฐเคฏोเค เคเค เคธे เค
เคงिเค เคंเคช्เคฏूเคเคฐों เคे เคฒिเค เคंเคเคฐเคจेเค เคธे เคเคจेเค्เค เคเคฐเคจे เคे เคฒिเค เคเคชเคฏोเค เคिเคฏा เคाเคคा เคนै
เคเคจ्เค्เคฐिเคช्เคถเคจ (Encryption) - เคเคจ्เค्เคฐिเคช्เคถเคจ เคिเคธी เคฎैเคธेเค เคฏा เคธूเคเคจा เคो เคญेเคเคจे เคी เคเค เคเคธी เคช्เคฐเค्เคฐिเคฏा เคนै เคिเคธเคฎें เคเคฒेเค्เค्เคฐॉเคจिเค เคกाเคा เคो เคเค เค
เคฒเค เคซॉเคฐ्เคฎ เคฎें เคเคจเคตเคฐ्เค เคเคฐ เคाเคคा เคนै เคเคฐ เคेเคตเคฒ เคธूเคเคจा เคो เคญेเคเคจे เคตाเคฒा เคเคฐ เคช्เคฐाเคช्เคค เคเคฐเคจे เคตाเคฒा เคนी เคเคธे เคชเฅ เคธเคเคคा เคนै
เคเคฒेเค्เค्เคฐॉเคจिเค เคเคฐ्เคिเคเคฒ เคธเคฐ्เคตिเคฒांเคธ (EAS) - เคเคฒेเค्เค्เคฐॉเคจिเค เคเคฐ्เคिเคเคฒ เคธเคฐ्เคตिเคฒांเคธ (Electronic Article Surveillance) เคจเคฏे เคเคฎाเคจे เคा เคंเคी เคฅीเคซ เคธिเคธ्เคเคฎ (Anti-thief systems) เคนै, เคเคธे เคฒोเค เคो เคฆिเคจ เคे เคธเคฎเคฏ เคญी เคฒाเคเคฌ्เคฐेเคฐी เคฏा เคถॉเคชिंเค เคฎॉเคฒ เคธे เคฒोเคों เคी เคจเคเคฐ เคฌเคाเคเคฐ เคธाเคฎाเคจ เคोเคฐी เคเคฐ เคฒेเคคे เคนैं, เคฏเคน เคคเคเคจीเค เคเคจ्เคนीं เคฒोเคों เคो เคชเคเคก़เคจे เคे เคฒिเคฏे เคนै।
เคซेเคธเคฌुเค (Facebook) - เคซेเคธเคฌुเค (Facebook) เคตเคฐ्เคคเคฎाเคจ เคฎें เคฆुเคจिเคฏा เคा เคธเคฌเคธे เคฌเคกी Social Networking Website เคนै, เคเคธे เคฎाเคฐ्เค เคुเคเคฐเคฌเคฐ्เค (Mark Zuckerberg) เคจे เคฌเคจाเคฏा เคนैं।
เคเคซ เค เค्เคฏू (FAQ) - เคเคซ เค เค्เคฏू (FAQ) เคा เคชूเคฐा เค
เคฐ्เคฅ เคนै เค
เค्เคธเคฐ เคชूเคे เคाเคจे เคตाเคฒे เคช्เคฐเคถ्เคจ เคฏाเคจि Frequently Asked Questions|
เคซैเค 32 (FAT32) - เคซैเค 32 (FAT32 ) เคा เคชूเคฐा เค
เคฐ्เคฅ เคนै File Allocation Table, เคเคธเคा เคช्เคฐเคฏोเค เคนाเคฐ्เคก เคกिเคธ्เค เคก्เคฐाเคเคต เคी เคธ्เคोเคฐेเค เคे เคช्เคฐเคाเคฐ เคो เคฆเคฐ्เคถाเคจे เคे เคฒिเคฏे เคिเคฏा เคाเคคा เคนै।
เคซाเคเคฒ เคเค्เคธเคेंเคถเคจ (File extension) เคंเคช्เคฏूเคเคฐ เคซाเคเคฒ เคी เคชเคนเคाเคจ เคे เคฒिเคฏे เคเคธเคे เคชीเคे เคुเค เคถเคฌ्เคฆ เคฏाเคจि เคซाเคเคฒ เคเค्เคธเคेंเคถเคจ เคोเคก เคฆेเคคा เคนैं, เคिเคธเคธे เคฌเคกी เค
เคธाเคจी เคธे เคชเคคा เคเคฒ เคाเคคा เคนै เคि เคฏเคน เคซाเคเคฒ เคिเคธ เคช्เคฐเคाเคฐ เคी เคซाเคเคฒ เคนै। เคเคธे เคซाเคเคฒ เคเค्เคธเคेंเคถเคจ (File extension) เคเคนเคคे เคนैं। เคैเคธे-.jpg (เคซोเคो เคे เคฒिเค)
เคซ़ाเคฏเคฐเคตॉเคฒ (Firewall) -เคซ़ाเคฏเคฐเคตॉเคฒ (Firewall) เคंเคช्เคฏूเคเคฐ เคธिเคธ्เคเคฎ เคฏा เคจेเคเคตเคฐ्เค เคा เคเค เคนिเคธ्เคธा เคนै เคिเคธเคा เคช्เคฐเคฏोเค เค
เคจाเคงिเคृเคค เคเคชเคฏोเค เคो เคฐोเคเคจे เคे เคฒिเคฏे เคिเคฏा เคाเคคा เคนै।
เคเคซเคीเคชी (FTP) - เคซाเคเคฒ เค्เคฐांเคธเคซเคฐ เคช्เคฐोเคोเคॉเคฒ (เคเคซเคीเคชी) เคเค เคंเคเคฐเคจेเค เคช्เคฐोเคोเคॉเคฒ (Internet Protocol) เคนोเคคा เคนै, เคिเคธเคฎें TCP/IP connections เคे เคฎाเคง्เคฏเคฎ เคธे เคฆो เคंเคช्เคฏूเคเคฐों เคे เคฌीเค เคซाเคเคฒों เคा เคเคฆाเคจ-เคช्เคฐเคฆाเคจ เคเคฐเคคे เคนैं।
เคेเคเคตे (Gateway) - เคेเคเคตे (Gateway) เคंเคเคฐเคจेเค เคे เคฎाเคง्เคฏเคฎ เคธे เคฌเคจा เคนुเค เคเค เคเคธा เคจेเคเคตเคฐ्เค เคนोเคคा เคนै เคो เคฆो เคฏा เคเคธเคธे เค
เคงिเค เคंเคช्เคฏूเคเคฐों เคे เคฌीเค เคเค เคชुเคฒ เคा เคाเคฎ เคเคฐเคคा เคนै, เคिเคธเคธे เคเคจเคे เคฌीเค เคฎें เคกाเคा เค्เคฐांเคธเคซเคฐ เคिเคฏा เคा เคธเคे।
เคूเคเคฒ (Google) - เคूเคเคฒ เคตเคฐ्เคคเคฎाเคจ เคฎें เคตिเคถ्เคต เคा เคธเคฌเคธे เคฌเคก़ा เคธเคฐ्เค เคंเคเคจ เคนैं, เคंเคเคฐเคจेเค เคชเคฐ เคुเค เคญी เคोเคเคจे เคे เคฒिเคฏे เคूเคเคฒ เคा เคนी เคเคธ्เคคेเคฎाเคฒ เคिเคฏा เคाเคคा เคนै।
เคूเคเคฒ เคก्เคฐाเคเคต (Google Drive) - เคूเคเคฒ เคก्เคฐाเคเคต (Google Drive) เคूเคเคฒ เคी เค्เคฒाเคเคก เคธ्เคोเคฐเค เคธเคฐ्เคตिเคธ เคนै।
เคीเคाเคฌाเคเค (Gigabyte) - เคीเคाเคฌाเคเค (Gigabyte) เคो เคเคช GB เคे เคจाเคฎ เคธे เคญी เคाเคจเคคे เคนैं เคฏเคน เคंเคช्เคฏूเคเคฐ เคी เคฎैเคฎोเคฐी เคฎाเคเค เคนैं।
01 เคीเคाเคฌाเคเค เคฎें 1024 MB เคฏाเคจि 1024 เคฎेเคाเคฌाเคเค เคนोเคคे เคนैं।
•
เคीเคाเคนเคฐ्เค्เค़ (Gigahertz ) - เคीเคाเคนเคฐ्เค्เค़ (Gigahertz) เคा เค
เคฐ्เคฅ เคเคฎ्เคชुเคเคฐ เคे เคช्เคฐोเคธेเคธเคฐ เคी Clock Speed เคธे เคนै เคि เคตเคน 1 เคธेเคेเคฃ्เคก เคी เคिเคจเคคे เคกाเคा เคी เคเคฃเคจा เคเคฐ เคธเคเคคा เคนै।
เคीเคเคเคเคธ (GIS) - เคीเคเคเคเคธ (GIS) เคा เคชूเคฐा เค
เคฐ्เคฅ เคนै เค्เคฏोเค्เคฐाเคซिเคเคฒ เคเคจ्เคซॉเคฐ्เคฎेเคถเคจ เคธिเคธ्เคเคฎ เคนै, เคเคธเคे เคฎाเคง्เคฏเคฎ เคธे เคชृเคฅ्เคตी เคी เคญौเคोเคฒिเค เคเคृเคคिเคฏों, เคญू-เคญाเคों เคเคฆि เคो เคกिเคिเคเคฒ เคฐूเคช เคฎें เคช्เคฐเคธ्เคคुเคค เคिเคฏा เคाเคคा เคนै।
เคीเคชीเคเคธ (GPS) - เคीเคชीเคเคธ (GPS) เคा เคชूเคฐा เค
เคฐ्เคฅ เคนै เค्เคฒोเคฌเคฒ เคชोเคीเคถเคจिंเค เคธिเคธ्เคเคฎ เคฏเคน เคธैเคेเคฒाเคเค เคเคงाเคฐिเคค เคจेเคตिเคेเคถเคจ เคธिเคธ्เคเคฎ เคนै เคो เคฐीเคฏเคฒ เคाเคเคฎ เคฒोเคेเคถเคจ เคฌเคคाเคคा เคนै।
เคीเคชीเคฏू (GPU) - เคीเคชीเคฏू (GPU) เคा เคชूเคฐा เค
เคฐ्เคฅ เคนै เค्เคฐाเคซिเค्เคธ เคช्เคฐोเคธेเคธिंเค เคฏूเคจिเค (Graphics processing unit) GPU เคเค เคช्เคฐोเคธेเคธเคฐ เคी เคคเคฐเคน เคाเคฎ เคเคฐเคคा เคนै เคिเคธเคे เค
ंเคฆเคฐ เค्เคฐाเคซिเค्เคธ เคैเคฒเคुเคฒेเคถเคจ เคนोเคคी เคนैं, เคฏाเคจि เคीเคชीเคฏू (GPU) Computer เคฎें เค्เคฐाเคซिเค्เคธ เคा เคธाเคฐा เคाเคฎ เคฆेเคเคคा เคนै।
เคเคเคीเคीเคชी (HTTP) - เคเคเคीเคीเคชी (HTTP) เคा เคชूเคฐा เค
เคฐ्เคฅ เคนै เคนाเคเคชเคฐ เคेเค्เคธ्เค เค्เคฐांเคธเคซเคฐ เคช्เคฐोเคोเคॉเคฒ (Hypertext Transfer Protocol) เคเค เคเคช्เคฒीเคेเคถเคจ เคช्เคฐोเคोเคॉเคฒ เคนै เคिเคธเคा เคช्เคฐเคฏोเค เคंเคเคฐเคจेเค เคชเคฐ เคกाเคा เค्เคฐांเคธเคซเคฐ เคเคฐเคคे เคธเคฎเคฏ เคिเคฏा เคाเคคा เคนै।
เคเคเคीเคเคฎเคฒ (HTML) - เคเคเคीเคเคฎเคฒ (HTML) เคा เคชूเคฐा เค
เคฐ्เคฅ เคนै เคนाเคเคชเคฐ เคेเค्เคธ्เค เคฎाเคฐ्เคเค
เคช เคฒेंเคुเคเค (Hypertext Markup Language) เคเคธเคा เคช्เคฐเคฏोเค Web Pages Design เคเคฐเคจे เคे เคฒिเคฏे เคिเคฏा เคाเคคा เคนै।
> เคนैเคเคฐ (Hacker) - เคนैเคเคฐ (Hacker) เคตเคน เคต्เคฏเค्เคคि เคนोเคคे เคนैं เคคो เคช्เคฐोเค्เคฐाเคฎเคฐ เคฆ्เคตाเคฐा เคฌเคจाเคฏे เคเคฏे เคช्เคฐोเค्เคฐाเคฎ เคฎें เค
เคจाเคงिเคृเคค เคฐूเคช เคธे เคช्เคฐเคตेเคถ เคช्เคฐाเคช्เคค เคเคฐ เคฒेเคคे เคนैं เคเคฐ เคธिเคธ्เคเคฎ เคो เค
เคชเคจे เคจिเคฏंเคค्เคฐเคฃ เคฎें เคฒे เคฒेเคคे เคนैं।
> เคนाเคฐ्เคก เคॉเคชी (Hard Copy) - เค
เคเคฐ เคเคช เคिเคธी เคกॉเค्เคฏूเคฎेंเค เคी เคॉเคชी เคช्เคฐिंเคเคฐ เคฆ्เคตाเคฐा เคช्เคฐिंเค เคเคฐ เคฐเคนे เคนैं เคคो เค
เคธเคฒ เคฎें เคเคช เคเคธเคी เคนाเคฐ्เคก เคॉเคชी เคฏा เคाเคเค़ी เคช्เคฐเคคि เคคैเคฏाเคฐ เคเคฐ เคนैं।
เคนाเคฐ्เคก เคกिเคธ्เค (Hard Disk ) - เคนाเคฐ्เคก เคกिเคธ्เค (Hard Disk) เคฎें เคเคฎ्เคช्เคฏूเคเคฐ เคे เคธเคญी เคช्เคฐोเค्เคฐाเคฎ เคเคฐ เคกाเคा เคธुเคฐเค्เคทिเคค เคฐเคนเคคे เคนै। เคนाเคฐ्เคก เคกिเคธ्เค เคी เคฎेเคฎोเคฐी เคธ्เคฅाเคฏी เคนोเคคी เคนै, เคเคธीเคฒिเค เคเคฎ्เคช्เคฏूเคเคฐ เคो เคฌंเคฆ เคเคฐเคจे เคชเคฐ เคญी เคเคธเคฎें เคธुเคฐเค्เคทिเคค เคช्เคฐोเค्เคฐाเคฎ เคเคฐ เคกाเคा เคธเคฎाเคช्เคค เคจเคนीं เคนोเคคा เคนै।
> เคนाเคฐ्เคกเคตेเคฏเคฐ (Hardware ) - เคนाเคฐ्เคกเคตेเคฏเคฐ Computer เคा Machinery เคญाเค เคนोเคคा เคนै เคैเคธे LCD, เคी-เคฌोเคฐ्เคก, เคฎाเคเคธ, เคธी. เคชी. เคฏू., เคฏू.เคชी. เคเคธ. เคเคฆि เคिเคจเคो เคूเคเคฐ เคฆेเคा เคा เคธเคเคคा เคนै। เคเคจ Machinery Part เคे เคฎिเคฒเคเคฐ computer เคा เคฌाเคนเคฐी เคญाเค เคคैเคฏाเคฐ เคนोเคคा เคนै।
เคนाเคเคฌเคฐเคจेเค (Hibernate) Hibernate เคตเคน เคช्เคฐเคिเคฏा เคนै เคिเคธเคฎें เคเคช เค
เคชเคจे เคเคฎ्เคช्เคฏूเคเคฐ เคे เค
เคจ्เคฆเคฐ เคिเคฏे เคा เคฐเคนे เคธเคฎเคธ्เคค เคाเคฐ्เคฏ เคो เคฌिเคจा เคฌเคจ्เคฆ เคฏा เคธเคฎाเคช्เคค เคिเคฏे เคเคฎ्เคช्เคฏूเคเคฐ เคो เคถเคเคกाเคเคจ เคเคฐ เคธเคเคคे เคนै।
> เคนोเคฎ เคชेเค (Home Page) - เคिเคธी เคญी Web site เคे เคชเคนเคฒे เคชेเค เคो เคนी เคนोเคฎ เคชेเค (Home Page) เคเคนเคคे เคนैं। เคเคฌ เคเคช เคिเคธी Web site เคो เคเคชเคจ เคเคฐเคจे เคนैं เคคो เคเคชเคो เคธเคฌเคธे เคชเคนเคฒे เคนोเคฎ เคชेเค (Home Page) เคนी เคฆिเคाเค เคฆेเคคा เคนै।
เคนเคฌ (Hub ) - เคนเคฌ (Hub) เคเค เคเคธी hardware device เคนोเคคी เคนै เคो เคเค เคธाเคฐे เคंเคช्เคฏूเคเคฐ เคो Network เคธे เคोเคก़เคจे เคा เคाเคฎ เคเคฐเคคी เคนै।
> เคนाเคเคชเคฐเคฒिंเค (Hyperlink) - เคนाเคเคชเคฐเคฒिंเค (Hyperlink) เคเค เคเคธा เคฒिंเค เคนोเคคा เคนै เคिเคธे เคिเคธी เคถเคฌ्เคฆ, เคเคฎेเค เคฏा เคตीเคกीเคฏो เคธे เคोเคก़ เคฆिเคฏा เคाเคคा เคนै เคเคฐ เคเคฌ เคเคช เคเคธ เคชเคฐ เค्เคฒिเค เคเคฐเคคे เคนैं เคो เคเคช เคिเคธी เคฆूเคธเคฐे เคชेเค เคชเคฐ เคเคฒे เคाเคคे เคนैं।
เคเคเคॉเคจ (Icon) -เคเคเคॉเคจ เคिเคธी เคช्เคฐोเค्เคฐाเคฎ เค
เคฅเคตा เคंเคช्เคฏूเคเคฐ เคे เคिเคธी เคซोเคฒ्เคกเคฐ เคा เคोเคा เคिเคค्เคฐ เคนोเคคा เคนै, เคिเคธเคธे เคเคธ เคซोเคฒ्เคกเคฐ เคฏा เคช्เคฐोเค्เคฐाเคฎ เคी เคชเคนเคाเคจ เคी เคा เคธเคเคคी เคนै เคเคฐ เค्เคฒिเค เคเคฐเคे เคช्เคฐोเค्เคฐाเคฎ เคฏा เคซोเคฒ्เคกเคฐ เคो เคोเคฒा เคा เคธเคเคคा เคนै
> เคंเคเคฐเคซेเคธ (Interface) - เคंเคเคฐเคซेเคธ (Interface) เคे เคฎाเคง्เคฏเคฎ เคธे เคฏूเคเคฐ เคंเคช्เคฏूเคเคฐ เคे เคธाเคฅ เคฌेเคนเคคเคฐ เคคเคฐीเคे เคธे communicate เคเคฐ เคชाเคคा เคนै, เคंเคช्เคฏूเคเคฐ เคฎें เคเคธे เค्เคฐाเคซ़िเคเคฒ เคฏूเค़เคฐ เคंเคเคฐเคซ़ेเคธ (graphical user interface) เคเคนเคคे เคนैं।
เคเคเคธीเคเคธ (ICS) - เคเคเคธीเคเคธ (ICS) เคा เคชूเคฐा เค
เคฐ्เคฅ เคนै เคंเคเคฐเคจेเค เคเคจेเค्เคถเคจ เคถेเคฏเคฐिंเค (Internet Connection Sharing) เคเคธเคे เคฎाเคง्เคฏเคฎ เคธे เคเคช Local Area Network (LAN) เคฎें เค
เคชเคจे Computer เคा Internet Connection เคฆूเคธเคฐे Computer เคे เคธाเคฅ Share เคเคฐ เคธเคเคคे เคนैं।
เคเคเคเคฎเคเคชी (IMAP) - เคเคเคเคฎเคเคชी (IMAP) เคเคชเคे เคंเคช्เคฏूเคเคฐ เคชเคฐ เคฎेเคฒ เค्เคฒाเคंเค เคे เคเคฐिเคฏे เคเคฎेเคฒ เคे เคธเคฐ्เคตเคฐ เคธे เคเคฎेเคฒ เคกाเคเคจเคฒोเคก เคเคฐเคจे เคी เค
เคจुเคฎเคคि เคฆेเคคा เคนै।
เคเคจเคฌॉเค्เคธ (Inbox) - เคเคจเคฌॉเค्เคธ (Inbox) เคถเคฌ्เคฆ เคเคฎेเคฒ เคธे เคुเคกा เคนुเค เคนै, เคिเคธ เคธ्เคฅाเคจ เคฏा เคซोเคฒ्เคกเคฐ เคฎें เคเคชเคो เคเคจे เคตाเคฒे เคเคฎेเคฒ เคเคชเคो เคช्เคฐाเคช्เคค เคนोเคคे เคนैं เคตเคน เคเคจเคฌॉเค्เคธ (Inbox) เคเคนเคฒाเคคा เคนै।
เคंเคกेเค्เคธ (Index) - เคंเคกेเค्เคธ (Index) เคा เค
เคฐ्เคฅ เคนै Computer เคฎें Data เคी List เคคैเคฏाเคฐ เคเคฐเคจा, เคिเคธเคฎें เคเคชเคी เคธเคญी เคซाเคเคฒें เคเคฐ เคกाเคाเคฌेเคธ เคเคจ्เค्เคฐीเคฏॉ เคญी เคนो เคธเคเคคी เคนैं।
เคเคจเคชुเค (Input) - Computer เคฎें เคोเค เคกाเคा เคฏा เคจिเคฐ्เคฆेเคถों เคो Enter เคเคฐเคคे เคนैं เคคो เคฏเคน เคเคจเคชुเค (Input) เคเคนเคฒाเคคा เคนै।
เคเคจเคชुเค เคกिเคตाเคเคธ (Input Device) Input Device เคตे Hardware Device เคนोเคคे เคนै เคिเคจเคे เคฆ्เคตाเคฐा เคนเคฎ เค
เคชเคจे เคกाเคा เคฏा เคจिเคฐ्เคฆेเคถों เคो Computer เคฎें Input เคเคฐा เคธเคเคคे เคนैं เคैเคธे - เคी-เคฌोเคฐ्เคก, เคฎाเคเคธ, เคॉเคฏเคธ्เคिเค, เค्เคฐैเคเคฌॉเคฒ, เคฒाเคเค เคชेเคจ, เคเค เคธ्เค्เคฐीเคจ, เคธ्เคैเคจเคฐ, เคฌाเคฐเคोเคก เคฐीเคกเคฐ เคเคฆि।
เคंเคธ्เคॉเคฒ (Install) - เคिเคธी เคช्เคฐोเค्เคฐाเคฎ เคो Computer เคฎें เคธ्เคฅाเคชिเคค เคเคฐเคจा เคंเคธ्เคॉเคฒ (Install) เคเคนเคฒाเคคा เคนै।
เคंเคเคฐเคจेเค (Internet ) - เคंเคเคฐเคจेเค (Internet) เคो เคนिंเคฆी เคฎें เค
ंเคคเคฐเคाเคฒ เคญी เคเคนเคคे เคนैं, เคฏเคน เคเค เคเคธा เคจेเคเคตเคฐ्เค เคนै เคिเคธเคธे เคฆुเคจिเคฏा เคญเคฐ เคे เคंเคช्เคฏूเคเคฐ เคเค เคฆूเคธเคฐे เคธे เคुเฅे เคนुเค เคนैं, เคเคธเคฎें Internet Protocol เคे เคเคฐिเคฏे เคธूเคเคจा เคा เคเคฆाเคจ เคช्เคฐเคฆाเคจ เคเคฐเคคे เคนैं।
เคเคเคชी (IP) - เคเคเคชी (IP) เคा เคชूเคฐा เค
เคฐ्เคฅ เคนै เคंเคเคฐเคจेเค เคช्เคฐोเคोเคॉเคฒ (Internet Protocol) เคเคฌ เคเคฎ्เคช्เคฏूเคเคฐ เคो เคंเคเคฐเคจेเค เคธे เคोเคก़เคคे เคนैं เคคो เคเคชเคे เคกिเคตाเคเคธ เคो เคंเคเคฐเคจेเค เคชเคฐ เคชเคนเคाเคจे เคे เคฒिเคฏे เคเค เคाเคธ เคोเคก เคฆिเคฏा เคाเคคा เคนै, เคिเคธเคธे เคเคชเคी เคฒोเคेเคถเคจ เคเคฐ เคจेเคเคตเคฐ्เค เคा เคชเคคा เคเคฒเคคा เคนै। เคเคธ เคोเคก เคो เคเคเคชी เคเคก्เคฐेเคธ (IP address) เคฏा เคंเคเคฐเคจेเค เคช्เคฐोเคोเคॉเคฒ เคเคก्เคฐेเคธ (Internet Protocol Address) เคเคนเคคे เคนैं।
> เคाเคตा (JAVA) เคाเคตा (JAVA) เคเค เคช्เคฐोเค्เคฐाเคฎिंเค เคญाเคทा (programming language) เคนै, เคเคธे เคธเคจ เคฎाเคเค्เคฐोเคธिเคธ्เคเคฎ्เคธ (Sun Microsystem) เคฆ्เคตाเคฐा เคตिเคเคธिเคค เคिเคฏा เคเคฏा เคฅा।
เคेเคชीเคเคी (JPEG) - เคेเคชीเคเคी (JPEG) เคंเคช्เคฏूเคเคฐ เคฎें เคเคฎेเค เคे เคฒिเคฏे เคเคฎเคคौเคฐ เคชเคฐ เคช्เคฐเคฏोเค เคिเคฏा เคाเคจे เคตाเคฒा เคซ़ाเคเคฒ เคซॉเคฐ्เคฎेเค เคนै।
→ เคॉเคฏเคธ्เคिเค (Joystick) - เคॉเคฏเคธ्เคिเค (Joystick) เคเค เคเคจเคชुเค เคกिเคตाเคเคธ เคนै เคिเคธเคा เคช्เคฐเคฏोเค เคंเคช्เคฏूเคเคฐ เคชเคฐ เคेเคฎ्เคธ เคेเคฒเคจे เคे เคिเคฏा เคाเคคा เคนै
เคैเคฎเคฐ (Jammer) - เคैเคฎเคฐ (Jammer) เคเค เคเคธा เคฏंเคค्เคฐ เคนै, เคो เคฎोเคฌाเคเคฒ เคซोเคจ เคो เคฌेเคธ เคธ्เคेเคถเคจ เคธे เคธिเค्เคจเคฒ เคฒेเคจे เคธे เคฐोเคเคคा เคนै, เคเคธे Phone Jammer เคญी เคเคนเคคे เคนैं।
เคूเคฎเคฒा (Joomla) เคूเคฎเคฒा (Joomla) เคญी เคฌ्เคฒॉเคเคฐ เคी เคคเคฐเคน เคนी เคเค เคจि เคถुเคฒ्เค เคช्เคฒेเคเคซाเคฐ्เคฎ เคนै, เคเคนां เคฌ्เคฒांเคिเค เคी เคा เคธเคเคคी เคนै।
เคंเค เคซाเคเคฒ (Junk File) - เคंเคช्เคฏूเคเคฐ เคฎें เคชเคกी เคฌेเคाเคฐ เคเคฐ เค
เคจुเคชเคฏोเคी เคซाเคเคฒों เคा เคंเค เคซाเคเคฒ (Junk File) เคเคนเคคे เคนैं।
เคेเคฒ เคฌ्เคฐेเค (Jail Break) - เคेเคฒ เคฌ्เคฐेเค (Jail Break) เคा เคช्เคฐเคฏोเค เคเคเคซोเคจ เคฎें เคिเคฏा เคाเคคा เคนै, เคเคฌ เคเคช iPhone jailbreak เคเคฐ เคฐเคนे เคนोเคคे เคนैं เคเคฌ เคเคช เค
เคธเคฒ เคฎें iPhone เคी เคกिเคซाเคฒ्เคก เคธिเค्เคฏोเคฐिเคी เคो เคฌ्เคฐेเค เคเคฐ เคुเคे เคนोเคคे เคนैं เคเคฐ เคธिเคธ्เคเคฎ เคฎें เคฎเคจเคाเคนे เคฌเคฆเคฒाเคต เคเคฐ เคธเคเคคे เคนैं เคฌिเคฒเคुเคฒ เคैเคธे android เคो Root เคिเคฏा เคाเคคा เคนै।
เคेเคฌीเคชीเคเคธ (Kbps) - เคคเคเคจीเคी เคญाเคทा เคฎें เคกाเคा เค्เคฐांเคธเคซเคฐ เคฐेเค (data transfer rate) เคे เคฒिเคฏे เคेเคฌीเคชीเคเคธ (Kbps) เคा เคช्เคฐเคฏोเค เคिเคฏा เคाเคคा เคนै, เคेเคฌीเคชीเคเคธ (Kbps) เคा เคชूเคฐा เค
เคฐ्เคฅ เคนै เคिเคฒो เคฌाเคเค เคชเคฐ เคธेเคेเคฃ्เคก (Kilobytes per second) |
เคीเคฌोเคฐ्เคก (Keyboard) เคीเคฌोเคฐ्เคก (Keyboard) เคเค เคเคจเคชुเค เคกिเคตाเคเคธ เคนै เคिเคธเคธे เคंเคช्เคฏूเคเคฐ เคฎें เคाเคเคชिंเค เคा เคाเคฎ เคฒिเคฏा เคाเคคा เคนै เคเคฐ เคंเคฎाเคก เคंเคเคฐ เคी เคाเคคी เคนैं।
เคीเคฌोเคฐ्เคก เคถाเคฐ्เคเคเค्เคธ (Keyboard shortcuts ) เคฎाเคเคธ เคे เคฌเคाเคฏ เคिเคธी เคช्เคฐोเค्เคฐाเคฎ เคो เคเคชเคจ เคเคฐเคจे เคे เคฒिเคฏे เคฏा เคिเคธी เคंเคฎाเคก เคा เคเคช्เคฒाเค เคเคฐเคจे เคे เคฒिเคฏे เคीเคฌोเคฐ्เคก เคे เคुเค เคฌเคเคจों เคो เคเค เคธाเคฅ เคฆเคฌाเคเคฐ เคเค เคॉเคฎ्เคฌिเคจेเคถเคจ เคฌเคจाเคฏा เคाเคคा เคนै - เคैเคธे เคฎाเคเคธ เคธे เคॉเคชी เคเคฐเคจे เคे เคฌเคाเคฏे เคเคช Ctrl+c เคธे เคॉเคชी เคเคฐ เคธเคเคคे เคนैं เคเคธे เคนी เคीเคฌोเคฐ्เคก เคถाเคฐ्เคเคเค्เคธ (Keyboard shortcuts) เคเคนเคคे เคนैं
เคीเคฒॉเคเคฐ (Keylogger) - เคीเคฒॉเคเคฐ (Keylogger) เคเค Spy Tool เคนै, เคเคธเคा เคช्เคฐเคฏोเค เคीเคฌोเคฐ्เคก เคो Record เคเคฐเคจे เคฎें เคिเคฏा เคाเคคा เคนै เคฏाเคจि เคเคช Keyboard เคธे เคुเค Type เคเคฐเคคे เคนै เคคो เคตเคน เคญी Record เคนो เคाเคคा เคนै।
→ เคीเคธ्เค्เคฐोเค (keystroke) - เคीเคฌाเคฐ्เคก เคชเคฐ เคाเคเคชिंเค เคเคฐเคคे เคธเคฎเคฏ เคเคช เคिเคคเคจी เคฌाเคฐ เคीเคฌोเคฐ्เคก เคे เคฌเคเคจ เคो เคช्เคฐेเคธ เคเคฐเคคे เคนैं เคตเคน เคीเคธ्เค्เคฐोเค (keystroke) เคเคนเคฒाเคคा เคนै เคเคธเคฎें เคธ्เคชेเคธ เคे เคฌเคเคจ เคो เคญी เคिเคจा เคाเคคा เคนै เคฏाเคจि เค
เคเคฐ เคเคชเคจे เคाเคเคช เคिเคฏा my big guide เคคो เคเคธเคฎें เคुเคฒ 12 เคीเคธ्เค्เคฐोเค (keystroke) เคนुเค।
เคीเคตเคฐ्เคก (Keywords) - เคीเคตเคฐ्เคก (Keywords) เคเคจ เคถเคฌ्เคฆों เคो เคเคนเคคे เคนै เคिเคจเคो เคเคช เคंเคเคฐเคจेเค เคชเคฐ เคुเค เคธเคฐ्เค เคเคฐเคจे เคे เคฒिเคฏे เคเคช เคूเคเคฒ เคฏा เคฌिंเค เคैเคธे เคธเคฐ्เค เคंเคเคจ เคฎें เคाเคเคช เคเคฐเคคे เคนैं เคเคฐ เคธเคฐ्เค เคंเคเคจ เคฆ्เคตाเคฐा เคเคชเคे เคฆ्เคตाเคฐा เคाเคเคช เคिเคฏे เคเคฏे เคीเคตเคฐ्เคก เคो เคฌ्เคฒॉเค เคเคฐ เคตेเคฌเคธाเคเค เคฎें เคोเคा เคाเคคा เคนै เคเคฐ เคเคชเคे เคीเคตเคฐ्เคก (Keywords) เคธे เคฎिเคฒเคคे เคुเคฒเคคे เคชเคฐिเคฃाเคฎ เคเคชเคो เคฆिเคा เคฆिเคฏे เคाเคคे เคนैं।
เคฎเคฆเคฐเคฌोเคฐ्เคก (Motherboard) - เคฏเคน เคंเคช्เคฏूเคเคฐ เคा เคตเคน เคญाเค เคนोเคคा เคนै เคो เคเคชเคे เคเคจเคชुเค เคเคฐ เคเคเคเคชुเค เคกिเคตाเคเคธ เคฎैเคฎोเคฐी เคเคฐ เคช्เคฐोเคธेเคธเคฐ เคो เคोเคกे เคฐเคเคคा เคนै, เคฏเคน เคเค เคช्เคฐเคाเคฐ เคा เคช्เคฐिंเคेเคก เคธเคฐ्เคिเค เคฌोเคฐ्เคก เคนोเคคा เคนै।
> เคฎेเคा เคชिเค्เคธเคฒ (megapixels) - เคชिเค्เคธเคฒ เคिเคธी เคญी เคธ्เค्เคฐीเคจ เคฏा เคซोเคो เคी เคธเคฌเคธे เคोเคी เคเคाเค เคนोเคคा เคนै, เคोเค เคญी เคซोเคो เคฏा เคธ्เค्เคฐीเคจ เคเคจ्เคนीं เคชिเค्เคธเคฒ เคธे เคฎिเคฒเคเคฐ เคฌเคจी เคนोเคคी เคนै 10 เคฒाเค เคชिเค्เคธเคฒ เคธे เคฎिเคฒเคเคฐ 1 เคฎेเคा เคชिเค्เคธเคฒ เคฌเคจเคคा เคนै, เคฏाเคจि 1 เคฎेเคा เคชिเค्เคธเคฒ เคฎें 10 เคฒाเค เคชिเค्เคธเคฒ เคนोเคคे เคนैं।
> เคฎेเคฒ เคฎเคฐ्เค (Mail Merge) - เคฎेเคฒ เคฎเคฐ्เค (Mail Merge) เคी เคฎเคฆเคฆ เคธे เคเคช เคเค เคธाเคฅ เคเค เคเคฎेเคฒ, เคเคจเคตเคฒเคช เคเคฐ เคฒेเคฌเคฒ, เคตिเคญिเคจ्เคจ เคाเคจเคाเคฐिเคฏों เคे เคธाเคฅ เค
เคจेเค เคฒोเคों เคो เคญेเค เคธเคเคคे เคนैं। เคिเคธเคธे เคเคช
เคฌเคก़ी เคนी เคเคธाเคจी เคธे เคเค เคนी เคตเคฐ्เคก เคैเคฎ्เคชเคฒेเค เคो เคคैเคฏाเคฐ เคเคฐ เคเค เคฒोเคों เคे เคฒिเคฏे เคฒैเคเคฐ เคฌเคจा เคธเคเคคे เคนैं।
เคฎाเคเคธ (Mouse) - เคฎाเคเคธ' เคเค เคนाเคฐ्เคกเคตेเคฏเคฐ เคนै เคเคฐ เคंเคช्เคฏूเคเคฐ เคฎें เคเคธ्เคคेเคฎाเคฒ เคนोเคจे เคตाเคฒा เคเคจเคชुเค เคกिเคตाเคเคธ เคนै, เคเคธे เคชॉเคंเคเคฐ เคกिเคตाเคเคธ (pointing device) เคฎाเคเคธ เคी เคธเคนाเคฏเคคा เคธे เคเคช เคंเคช्เคฏूเคเคฐ เคฎें เคฆिเคाเค เคฆेเคจे เคตाเคฒे เคคीเคฐ เคे เคเคฏเคเคจ เคिเคธे เคเคฐ्เคธเคฐ เคเคฐเคคे เคนैं เคो เคฎूเคต เคเคฐ เคธเคเคคे เคนैं।
→ เคฎैเค्เคฐो (Macro) - เคฎैเค्เคฐो (Macro) เคเค เคช्เคฐเคाเคฐ เคा เคฐिเคॉเคฐ्เคกिंเค เคूเคฒ เคนै เคฏเคน เคเคชเคे เคฆ्เคตाเคฐा เคिเคฏे เคเคฏे เคाเคฐ्เคฏ เคो เคฐिเคाเคฐ्เคก เคเคฐ เคฒेเคคा เคเคฐ เคฐเคจ เคเคฐाเคจे เคชเคฐ เคเคธी เค्เคฐเคฎ เคฎें เคเคจ्เคนें เคฆोเคนเคฐा เคฆेเคคा เคนै।
เคฎाเคเค्เคฐोเคซोเคจ (Microphone) - เคฎाเคเค्เคฐोเคซोเคจ เคो Mic เคฏा Mike เคญी เคฌोเคฒा เคाเคคा เคนै เคो เคฎाเคเค्เคฐोเคซोเคจ เคเค เคเคธा เคกिเคตाเคเคธ เคนै เคो เคเคชเคी เคเคตाเค़ เคो เคกिเคिเคเคฒ เคกाเคा เคฎें เคฌเคฆเคฒเคคा เคนै। เคฏे เคंเคช्เคฏूเคเคฐ เคฎें เคเค เคเคจเคชुเค เคกिเคตाเคเคธ เคी เคคเคฐเคน เคเคธ्เคคेเคฎाเคฒ เคนोเคคा เคนै।
เคฎॉเคกेเคฎ (Modem) - เคชाเคฐंเคชเคฐिเค เคคเคฐीเคे เคธे เคंเคเคฐเคจेเค เคी เคธुเคตिเคงा เคो เคช्เคฐाเคช्เคค เคเคฐเคจे เคे เคฒिเค เคฎॉเคกेเคฎ เคी เคเคตเคถ्เคฏเคเคคा เคนोเคคी เคนै।
เคฏเคน Telephone Line เคธे เคเคจे เคตाเคฒे Analog Signal เคो Modulate เคเคฐเคे Digital Signal เคฎें เคฌเคฆเคฒเคคा เคนै เคเคฐ Computer เคธे เคเคจे เคตाเคฒे Signal เคो Demodulate เคเคฐเคे Analog Signal เคฎें เคฌเคฆเคฒเคเคฐ เคเคธे เคตाเคชเคธ เคญेเค เคชाเค เคเคฐ เคเคธी เคช्เคฐเคฃाเคฒी เคो เคเคธाเคจ เคถเคฌ्เคฆों เคฎें Modulation เคเคฐ Demodulation เคเคนเคคे เคนै।
เคเคจเคเคเคธी (NIC) - เคเคจเคเคเคธी (NIC) เคी เคซुเคฒเคซाเคฐ्เคฎ เคนै เคจेเคเคตเคฐ्เค เคंเคเคฐเคซेเคธ เคाเคฐ्เคก (Network Interface Card) เคเคธे เคเคฅเคฐเคจेเค เคाเคฐ्เคก (Ethernet card) เคเคฐ เคจेเคเคตเคฐ्เค เคเคกाเคช्เคเคฐ (network adapter) เคญी เคเคนा เคाเคคा เคนै, เค
เคเคฐ เคเคธा เคाเคฐ्เคก เคนोเคคा เคนै เคिเคธे เคฎเคฆเคฐเคฌोเคฐ्เคก เคे เคธाเคฅ เคเคจेเค्เค เคा เคंเคช्เคฏूเคเคฐ เคो เคเคฅเคฐเคจेเค เคेเคฌเคฒ เคे เคธाเคฅ เคंเคเคฐเคจेเค เคฏा เคจेเคเคตเคฐ्เค เคธे เคोเคก़ा เคा เคธเคเคคा เคนै
เคจेเคเคตเคฐ्เค (Network) - เคंเคช्เคฏूเคเคฐ, เคธเคฐ्เคตเคฐ, เคฎेเคจเคซ्เคฐेเคฎ, เคจेเคเคตเคฐ्เค เคกिเคตाเคเคธ เคฏा เค
เคจ्เคฏ เคเคธी เคกिเคตाเคเคธ เคो เคเค เคฆूเคธเคฐे เคธे เคกाเคा เคถेเคฏเคฐ เคเคฐเคคी เคนै เคเคจเคा เคเคชเคธ เคा เคเคจेเค्เคถเคจ เคाเคนे เคตเคน เคตाเคฏเคฐเคฒैเคธ เคนो เคฏा เคेเคฌเคฒ เคฆ्เคตाเคฐा เคจेเคเคตเคฐ्เค Network) เคเคนเคฒाเคคा เคนै, เคนเคฎ เคชूเคฐी เคฆुเคจिเคฏा เคे เคंเคช्เคฏूเคเคฐ เคเคฐ เคธ्เคฎाเคฐ्เคเคซोเคจ เคंเคเคฐเคจेเค เคे เคฎाเคง्เคฏเคฎ เคธे เคเค เคฆूเคธเคฐे เคธे เคुเฅे เคนैं, เคंเคเคฐเคจेเค เคจेเคเคตเคฐ्เค (Network) เคा เคธเคฌเคธे เค
เค्เคा เคเคฆाเคนเคฐเคฃ เคนै
> เคจाเคฐ्เคฅ เคฌ्เคฐिเค (Northbridge) - เคฎเคฆเคฐเคฌोเคฐ्เคก เคा เคเค เคญाเค เคนोเคคा เคนै เค
เคธเคฒ เคฎें เคฎเคฆเคฐเคฌोเคฐ्เคก เคฆो เคฎें เคจाเคฐ्เคฅ เคฌ्เคฐिเค (Northbridge) เคเคฐ เคธाเคเคฅ เคฌ्เคฐिเค (South Bridge) เคจाเคฎ เคे เคฆो เคธเคฐ्เคिเค เคนोเคคे เคนैं เคเคธเคฎें เคธे เคจाเคฐ्เคฅ เคฌ्เคฐिเค (Northbridge) เคा เคाเคฎ CPU เคเคฐ เคธीเคชीเคฏू เคे เคॅเคฒ्เค्เคฏुเคฒेเคेเคก เคกेเคा เคเคฐ เคเคจเคซाเคฐ्เคฎेเคถเคจ เคกेเคा เคो เคธाเคเคฅ เคฌ्เคฐिเค เคคเค เคชเคนुเคाเคจा เคนोเคคा เคนै
เคจเคฎ เคฒॉเค (Num lock) - เคจเคฎ เคฒॉเค (Num lock) เคंเคช्เคฏूเคเคฐ เคीเคฌोเคฐ्เคก เคชเคฐ เคฆी เคเคฏी เคเค เคॉเคเคฒ เคी (Toggle keys) เคนोเคคी เคนै เค
เคเคฐ เคจเคฎ เคฒॉเค (Num lock) เคเคจ เคนै เคคो เคเคชเคे เคीเคฌोเคฐ्เคก เคा เคจ्เคฏूเคฎेเคฐिเค เคीเคชैเคก เคाเคฎ เคเคฐेเคा เค
เคเคฐ เคจเคฎ เคฒॉเค (Num lock) เคเคซ เคนै เคคो เคฏเคน เคกिเคธेเคฌเคฒ เคนो เคाเคฏेเคा เคเคฐ เคเคฐ्เคธเคฐ เคंเค्เคฐोเคฒ เคीเค (Cursor control keys) เคी เคคเคฐเคน เคाเคฎ เคเคฐेเคा
เคเคจเคเคซเคธी (NFC) - เคเคจเคเคซเคธी (NFC) เคी เคซुเคฒเคซाเคฐ्เคฎ เคนै เคจिเคฏเคฐ เคซीเคฒ्เคก เคเคฎ्เคฏुเคจिเคेเคถเคจ (Near Field Communication) เคนै, เคฏเคน เคเค High Frequency Wireless Communication Technology เคนै, เคो เคเคฎ เคฆूเคฐी เคฏाเคจि เค्เคฏाเคฆा เคธे เค्เคฏाเคฆा 10 เคธेเคฎी เคी เคฆूเคฐी เคธे เคฆो เคกिเคตाเคเคธों เคे เคฌीเค เคกाเคा เค्เคฐांเคธเคซเคฐ เคเคฐ เคธเคเคคी เคนै
● เคจेเค เคจ्เคฏूเค्เคฐैเคฒिเคी (Net Neutrality) เคจेเค เคจ्เคฏूเค्เคฐैเคฒिเคी (Net Neutrality) เคธे เคเคช เคंเคเคฐเคจेเค เคชเคฐ เคชूเคฐी เคคเคฐเคน เคธे เคเคाเคฆ เคนैं, เคเค เคฌाเคฐ เคกेเคाเคชैเค เคกเคฒเคตाเคจे เคे เคฌाเคฆ เคเคช เคिเคธी เคญी เคฌेเคตเคธाเคเค เคो เคฏूเค เคเคฐ เคธเคเคคे เคนैं เคเคฐ เคो เคธ्เคชीเคก เคเคชเคจे เคธเคฒेเค्เค เคी เคนै เคตเคน เคธเคญी เคฌेเคตเคธाเคเค เคชเคฐ เคเค เคธเคฎाเคจ เคฐเคนेเคी। เคोเค เคญी เคฌेเคตเคธाเคเค เคฏा เคเคช्เคฒीเคेเคถเคจ เคे เคฒिเคฏे เค
เคฒเค เคธे เคซीเคธ เคจเคนीं เคฆेเคจी เคนोเคคी เคนै। เคเคช เคฌिเคฒเคुเคฒ เคเคाเคฆी เคธे เคंเคเคฐเคจेเค เคा เคเคธ्เคคेเคฎाเคฒ เคเคฐเคคे เคนैं। เคเคธे เคจेเค เคจ्เคฏूเค्เคฐैเคฒिเคी (Net Neutrality) เคเคนเคคे เคนैं। -
เคเคเคเคชुเค เคกिเคตाเคเคธ (Output Device) - เคฏूเคเคฐ เคฆ्เคตाเคฐा เคฆी เคเคฏी เคंเคฎाเคก เคे เคเคงाเคฐ เคชเคฐ เคช्เคฐोเคธेเคธ เคी เคเคฏी เคाเคจเคाเคฐी เคा เคเคเคเคชुเค เคंเคช्เคฏूเคเคฐ เคฆ्เคตाเคฐा เคเคชเคो เคฆिเคฏा เคाเคคा เคนै เคो เคเคชเคो เคเคเคเคชुเค เคกिเคตाเคเคธ เคฏा เคเคเคเคชुเค เคฏूเคจिเค เคฆ्เคตाเคฐा เคช्เคฐाเคช्เคค เคนो เคाเคคा เคนै เคฏเคน i/o devices เคเคนเคฒाเคคी เคนै। เคैเคธे - เคฎॉเคจिเคเคฐ, เคช्เคฐिंเคเคฐ, เคนैเคกเฅोเคจ, เคธाเคंเคก เคाเคฐ्เคก, เคช्เคฒॉเคเคฐ्เคธ, เคช्เคฐोเคेเค्เคเคฐ เคเคฆि।
เคเคเคธ (OS) - เคเคเคธ (OS) เคा เคชूเคฐा เคจाเคฎ เคเคชเคฐेเคिंเค เคธिเคธ्เคเคฎ (Operating system) เคฏा เคช्เคฐเคाเคฒเคจ เคคंเคค्เคฐ เคญी เคเคนเคคे เคนैं, เคฏเคน เคเค เคธाเคฐे เคช्เคฐोเค्เคฐाเคฎ เคा เคธเคฎूเคน เคนोเคคा เคนै เคเคชเคฐेเคिंเค เคธिเคธ्เคเคฎ เคนाเคฐ्เคกเคตेเคฏเคฐ เคเคฐ เคนเคฎाเคฐे เคฏाเคจि เคฏूเคเคฐ्เคธ เคे เคฌीเค เคเค เคชुเคฒ เคा เคाเคฎ เคเคฐเคคा เคนै।
เคเคช्เคिเคเคฒ เคธ्เคैเคจเคฐ (Optical Scanner) - เคเคช्เคिเคเคฒ เคธ्เคैเคจเคฐ (Optical Scanner) เคเค เคเคธी เคนाเคฐ्เคกเคตेเคฏเคฐ เคกिเคตाเคเคธ เคนै เคो เคिเคธी เคญी เคนाเคฐ्เคกเคॉเคชी (เคोเค เคซोเคो, เคช्เคฐिंเค เคฏा เคนाเคฅ เคธे เคฒिเคा เคाเคเค) เคो เคฒाเคเค เคฆ्เคตाเคฐा เคธ्เคैเคจ เคเคฐ เคกिเคिเคเคฐ เคฐूเคช เคฎें เคฌเคฆเคฒ เคฆेเคคी เคนै เคिเคธเคธे เคเคช เคเคธे เคंเคช्เคฏूเคเคฐ เคธुเคฐเค्เคทिเคค เคฐเค เคธเคें, เคเคเคเคฒ เคเคช्เคिเคเคฒ เคธ्เคैเคจเคฐ (Optical Scanner) เคा เคช्เคฐเคฏोเค เคฌाเคฏोเคฎेเค्เคฐिเค เคกाเคा เคो เคเคเค ्เค ा เคเคฐเคจे เคे เคฒिเคฏे เคญी เคिเคฏा เคा เคฐเคนा เคนै।
เคเคเคฎเคเคฐ (OMR) - เคเคเคฎเคเคฐ เคी เคซुเคฒ เคซॉเคฐ्เคฎ เคเคช्เคिเคเคฒ เคฎाเคฐ्เค เคฐीเคกเคฐ (Optical mark reader) เคเคนเคคे เคนैं, เคिเคจ เคฌเคนुเคตिเคเคฒ्เคชीเคฏ เคเคค्เคคเคฐ เคตाเคฒे เคช्เคฐเคถ्เคจों เคे เคเคค्เคคเคฐ เคฆेเคจे เคฎें เคเคช्เคिเคเคฒ เคंเคธเคฐ เคถीเค เคा เคช्เคฐเคฏोเค เคिเคฏा เคाเคคा เคนै, เคเคจ เคเคเคฎเคเคฐ เคถीเค เคो เคैเค เคเคฐเคจे เคฎें เคฒिเคฏे เคเคช्เคिเคเคฒ เคฎाเคฐ्เค เคฐीเคกเคฐ (Optical mark reader) เคฆ्เคตाเคฐा เคเคोเคฎेเคिเค เคช्เคฐोเคธेเคธिंเค เคी เคाเคคी เคนै เคเคฐ เคเคช्เคिเคเคฒ เคฎाเคฐ्เค เคฐिเคॉเคเคจेเคถเคจ เคे เคเคงाเคฐ เคชเคฐ เคเคค्เคคเคฐों เคी เคांเค เคी เคाเคคी เคนै।
เคเคธीเคเคฐ (OCR) - OCR เคฏाเคจी "เคเคช्เคिเคเคฒ เคैเคฐेเค्เคเคฐ เคฐीเคกเคฐ" เคो เคเคช्เคिเคเคฒ เคैเคฐेเค्เคเคฐ เคฐिเคॉเค्เคจिเคถเคจ เคคเคเคจीเค เคชเคฐ เคाเคฎ เคเคฐเคคा เคนै। เคिเคธเคธे เคนाเคฅ เคธे เคฒिเคे เคฏा เคाเคเคช เคเคฐ เคช्เคฐिंเค เคिเคฏे เคฏा เคिเคธी เคจ्เคฏूเคเคชेเคชเคฐ เคฏा เคฌुเค เคे เคिเคธी เคญी เคชेเค เคो เคธ्เคैเคจ เคเคฐ เคैเค्เคธ्เค เคฎें เคเคจ्เคตเคฐ्เค เคिเคฏा เคा เคธเคเคคा เคนै เคिเคธเคธे เคเคธे เคฆोเคฌाเคฐा เคเคกिเค เคिเคฏा เคा เคธเคे।
เคเคीเคी เคेเคฌเคฒ (OTG Cable) - USB OTG เคा เคชूเคฐा เคจाเคฎ เคฏाเคจि Full Form On The Gol 3FR OTG Compatible Device เคนै เคฏाเคจि เคเคธी เคกिเคตाเคเคธ เคนै เคो OTG เคธเคชोเคฐ्เค เคเคฐเคคा เคนै। เคนै
> เคช्เคฐोเคोเคॉเคฒ (Protocol) - เคเคฌ เคฆो เคंเคช्เคฏूเคเคฐों เคो เคเคชเคธ เคฎें เคจेเคเคตเคฐ्เคिंเค (Networking) เคे เคฎाเคง्เคฏเคฎ เคธे เคोเคก़ा เคाเคคा เคนै เคคो เคฏเคนां เคชเคฐ เคुเค เคเคจ Computers เคे เคฌीเค เคเคฎ्เคจ्เคฏुเคेเคถเคจ (Communication) เคे เคुเค เคจिเคฏเคฎ เคนोเคคे เคนैं เคเคฐ เคเคจ्เคนीं เคจिเคฏเคฎ (Rule) เคे เคธंเค्เคฐเคน เคो เคช्เคฐोเคोเคॉเคฒ (Protocol) เคाเคคा เคนै।
เคช्เคฐोเค्เคฐाเคฎिंเค เคฒैंเค्เคตेเคेเค ( Prograr Language) - เคช्เคฐोเค्เคฐाเคฎिंเค เคฒैंเค्เคตेเคेเค (Programming Language) เคเค เคธ्เคชेเคถเคฒ เคैเคฐेเค्เคเคฐ เคा เคธेเค เคนोเคคी เคนै เคिเคธे เคेเคตเคฒ Computer เคนी เคธเคฎเค เคธเคเคคे เคนैं, เคฏเคน Computer เคो เคจिเคฐ्เคฆेเคถ เคฆेเคจे เคे เคाเคฎ เคเคคी เคนै, เคธीเคงे เคถเคฌ्เคฆों เคฎें เคเคนा เคाเคฏे เคคो เคोเค เคญी Software Programs, เคช्เคฐोเค्เคฐाเคฎिंเค เคฒैंเค्เคตेเคेเค (Programming Language) เคธे เคคैเคฏाเคฐ เคจिเคฐ्เคฆेเคถों เคा เคเค เคธेเค เคนोเคคा เคนै, เคुเค เคช्เคฐोเค्เคฐाเคฎिंเค เคฒैंเค्เคตेเคेเค (Programming Language) เคเคฆाเคนเคฐเคฃ เคนैं C,C++, JAVA, Visual Basic เคเคฆि।
เคชीเคธीเคเค (PCI) - เคชीเคธीเคเค (PCI) เคा เคชूเคฐा เคจाเคฎ peripheral Controller Interface เคนोเคคा เคนै, เคเคธเคा เคช्เคฐเคฏोเค เคंเคช्เคฏूเคเคฐ เคฎเคฆเคฐเคฌोเคฐ्เคก เคे เคธाเคฅ เค
เคฒเค เคธे เค्เคฐाเคซिเค เคाเคฐ्เคก, เคธाเคเคฃ्เคก เคाเคฐ्เคก, เคฒेเคจเคाเคฐ्เคก, เคंเคธ्เคॉเคฒ เคเคฐเคจे เคฎें เคिเคฏा เคाเคคा เคนै, เคชीเคธीเคเค (PCI) เคเค เคฏเคน 32 เคฌिเค เคा เคเคจเคชुเค เคเคเคเคชुเค เคธ्เคฒॉเค เคนोเคคा เคนै।
เคช्เคฐिंเคเคฐ (Printer )- เคช्เคฐिंเคเคฐ (Printer) เคเค เคเคเคเคชुเค เคกिเคตाเคเคธ (Output Device) เคนोเคคी เคนै, เคเคธเคा เคช्เคฐเคฏोเค เคंเคช्เคฏूเคเคฐ เคे เคกेเคा เคฏाเคจि เคธॉเคซ्เค เคॉเคชी (Soft Copy) เคी เคนाเคฐ्เคกเคॉเคชी (Hard Copy) เคฌเคจाเคจे เคे เคฒिเคฏे เคिเคฏा เคाเคคा เคนै।
→ เคช्เคฐाเคเคฎเคฐी เคธ्เคोเคฐेเค เคกिเคตाเคเคธ ( Primary Storage Device) . เคช्เคฐाเคเคฎเคฐी เคธ्เคोเคฐेเค เคกिเคตाเคเคธ (Primary Storage Device) เคंเคช्เคฏूเคเคฐ เคी เคฎुเค्เคฏ เคฎैเคฎाเคฐी เคนोเคคी เคนै เคो เคธीเคงे เคคौเคฐ เคชเคฐ เคธेंเค्เคฐเคฒ เคช्เคฐोเคธेเคธिंเค เคฏूเคจिเค (Central Processing unit) เคธे เคुเคก़ा เคฐเคนเคคा เคนै เคเคฐ เคฏूเคเคฐ เคฆ्เคตाเคฐा เคเคจเคชुเค เคिเคฏे เคกाเคा เคเคฐ เคช्เคฐोเคธेเคธ เคกाเคा เคो เคธंเคृเคนीเคค เคเคฐเคจे เคा เคाเคฐ्เคฏ เคเคฐเคคा เคนै, เคเคธเคा เคธเคฌเคธे เค
เค्เคा เคเคฆाเคนเคฐเคฃ เคนै เคนाเคฐ्เคกเคกिเคธ्เค।
เคชाเคตเคฐ เคธเคช्เคฒाเค (Power supply) เคชाเคตเคฐ เคธเคช्เคฒाเค (Power Supply) เคो SMPS เคฏाเคจि เคธ्เคตिเค เคฎोเคก เคชॉเคตเคฐ เคธเคช्เคฒाเค (Switchmode power supply) เคे เคจाเคฎ เคธे เคाเคจा เคाเคคा เคนै, เคธीเคชीเคฏू เคฎें เคฎเคฆเคฐเคฌोเคฐ्เคก, เคนाเคฐ्เคกเคกिเคธ्เค, เคช्เคฐोเคธेเคธเคฐ เคो เคाเคฎ เคเคฐเคจे เคे เคฒिเค เคฌिเคเคฒी เคी เคเคฐुเคฐเคค เคो เคชूเคฐा เคเคฐเคคी เคนै
> เค्เคตเคฐ्เคी (QWERTY) - เคเคงुเคจिเค เคीเคฌोเคฐ्เคก เคชुเคฐाเคจे เคाเคเคช เคฐाเคเคเคฐ เคธे เคฒिเคฏा เคเคฏा เคนै เค
เคเคฐ เคเคช เคौเคฐ เคธे เคฆेเคें เคคो เคीเคฌोเคฐ्เคก เคे เค
เค्เคทเคฐ QWERTY เคธे เคถुเคฐु เคนोเคคे เคนैं। เค्เคฐिเคธ्เคोเคซเคฐ เคฒैเคฅเคฎ เคถोเคฒेเค (Christopher Latham Sholes) ABCD เค्เคฐเคฎ เคตाเคฒे เคाเคเคช เคฐाเคเคเคฐ เคे เคฌเคเคจ เคाเคฎ เคนो เคฐเคนे เคฅे เคฏเคนी เคตเคเคน เคนै เคि เคเคชเคे เคीเคฌोเคฐ्เคก เคฎें QWERTY เคถเคฌ्เคฆों เคा เคเคธ्เคคेเคฎाเคฒ เคिเคฏा เคเคฏा เคคाเคि เคाเคเคช เคเคฐเคจे เคฎें เคเคธाเคจी เคฐเคนे।
เค्เคตेเคฐी (Query) - เค्เคตेเคฐी (Query) เคा เคฎเคคเคฒเคฌ เคเค เคช्เคฐเคाเคฐ เคा Questions เคนोเคคा เคนै, เค्เคตेเคฐी (Query) เคा เคช्เคฐเคฏोเค เคिเคธी เคกाเคाเคฌेเคธ เคธे เคธเคीเค เคกाเคा เคจिเคाเคฒเคจे เคे เคฒिเคฏे เคिเคฏा เคाเคคा เคนै เคเคธे เคเคช เคเค เคช्เคฐเคाเคฐ เคा เคซिเคฒ्เคเคฐ เคญी เคเคน เคธเคเคคे เคนैं เคैเคธे เคเคช เคूเคเคฒ เคธเคฐ्เค เคฎें เคोเค เคीเคตเคฐ्เคก เคाเคเคช เคเคฐเคคे เคนैं เคคो เคตเคน เคธเคฐ्เค เค्เคตेเคฐी เคเคนเคฒाเคคा เคนै।
เค्เคฏूเคเคฐ เคोเคก (QR Code) - เค्เคฏूเคเคฐ เคोเคก (QR Code) เคो เค्เคตिเค เคฐिเคธ्เคชांเคธ เคोเคก (Quick Response Code) เคเคนเคคे เคนैं। เคिเคธเคฎें เคिเคชी เคนोเคคी เคนै เคขेเคฐ เคธाเคฐी เคाเคจเคाเคฐी เค
เคเคฐ เคเคชเคे เคซोเคจ เคฎें เค्เคฏूเคเคฐ เคोเคก เคฐीเคกเคฐ เคนै เคคो เคเคช เคเค เคธेเคेเคฃ्เคก เคฎें เค्เคฏूเคเคฐ เคोเคก (QR Code) เคธे เคाเคจเคाเคฐी เคช्เคฐाเคช्เคค เคเคฐ เคธเคเคคे เคนैं, เคฏเคน เค्เคตिเค เคฐिเคธ्เคชांเคธ (Quick Response) เคเคฐเคคा เคนै ।
เค्เคตाเคก เคोเคฐ (Quad core) - เคोเคฐ (Core) เคธीเคชीเคฏू เคฏाเคจि เคช्เคฐोเคธेเคธเคฐ เคे เค
ंเคฆเคฐ เคฒเคी เคเค เคเคฃเคจा (computation) เคเคฐเคจे เคตाเคฒी เคฏूเคจिเค เคฏा เคिเคช เคนोเคคी เคนै, Single Core Processor เค्เคฏाเคฆा เคฌोเค เคชเคกเคคे เคนी เคนैंเค เคนोเคจे เคฒเคเคคा เคฅा, เคเคธเคฒिเคฏे เคเคธเคी เค्เคทเคฎเคคा เคฌเคขाเคจे เคे เคฒिเคฏे เคช्เคฐोเคธेเคธเคฐ เคฎें เค
เคคिเคฐिเค्เคค เคोเคฐ (Core) เคฒเคाเคฏे เคाเคคे เคนैं। เคाเคฐ เคोเคฐ เคฎเคคเคฒเคฌ Quad Corel
> เคฐैเคฎ (RAM) - เคฐैเคฎ (RAM) เคी เคซुเคฒเคซाเคฐ्เคฎ เคฐैเคจ्เคกเคฎ เคเค्เคธिเคธ เคฎैเคฎเคฐी (Random-access memory) เคนोเคคी เคนै, เคฐैเคฎ เคเคฎ्เคช्เคฏूเคเคฐ เคो เคตเคฐ्เคिंเค เคธ्เคชेเคธ เคช्เคฐเคฆाเคจ เคเคฐเคคी เคฏเคน เคเค เคช्เคฐเคाเคฐ เคी เค
เคธ्เคฅाเค เคฎैเคฎोเคฐी เคนोเคคी เคนै, เคเคธเคฎें เคोเค เคญी เคกाเคा เคธ्เคोเคฐ เคจเคนीं เคนोเคคा เคนै। เคเคฌ เคนเคฎ เคोเค เคเคช्เคฒीเคेเคถเคจ เคเคฎ्เคช्เคฏूเคเคฐ เคฎें เคเคฒाเคคे เคนैं, เคคो เคตเคน เคเคฒเคคे เคธเคฎเคฏ เคฐैเคฎ เคा เคช्เคฐเคฏोเค เคเคฐเคคी เคนै।
เคฐिเคฌूเค (Reboot) - เคฐिเคฌूเค (Reboot) เคा เคฎเคคเคฒเคฌ เคนै เคि เคชเคนเคฒे เคธे เคเคจ เคธिเคธ्เคเคฎ เคाเคนे เคตเคน เคฎोเคฌाเคเคฒ เคนो เคฏा เคंเคช्เคฏूเคเคฐ เคเคธे เคฐीเคธ्เคाเคฐ्เค เคเคฐเคจा, เคฐिเคฌूเค (Reboot) เคเค เคธाเคฎाเคจ्เคฏ เคช्เคฐเค्เคฐिเคฏा เคนै เคिเคธे เคฒोเค เค
เค्เคธเคฐ เคเคธ्เคคेเคฎाเคฒ เคเคฐเคคे เคนैं
→ เคฐोเคฎ (ROM) - เคฐोเคฎ (ROM) เคा เคชूเคฐा เคจाเคฎ เคนै เคฐीเคก เคเคจเคฒी เคฎैเคฎाเคฐी (Read-only memory) เคฏเคน เคญी เคंเคช्เคฏूเคเคฐ เคเคฐ เคฎोเคฌाเคเคฒ เคा เคฎเคนเคค्เคตเคชूเคฐ्เคฃ เคญाเค เคนोเคคा เคนै, เคฐैเคฎ (RAM) เคे เคเคฒเค เคฐोเคฎ (ROM) เคฎें เคกाเคा เคธ्เคฅाเค เคฐूเคช เคธे เคธुเคฐเค्เคทिเคค เคिเคฏा เคा เคธเคเคคा เคนै, เคฐोเคฎ เคฎैเคฎोเคฐी เคฎें เคเคชเคฒเคฌ्เคง เคกाเคा เคो เคธिเคฐ्เคซ เคชเคข़ เคธเคเคคे เคนैं เคเคธเคฎें เคฌเคฆเคฒाเคต เคจเคนीं เคเคฐ เคธเคเคคे।
เคฐिเคฎोเค เคกेเคธ्เคเคॉเคช (Remote Desktop ) - เคฐिเคฎोเค เคกेเคธ्เคเคॉเคช (Remote Desktop) เคเค เคเคธी เคช्เคฐเค्เคฐिเคฏा เคนोเคคी เคนै เคिเคธเคฎें เคंเคเคฐเคจेเค เคฆ्เคตाเคฐा เคธॉเคซ्เคเคตेเคฏเคฐ เคी เคฎเคฆเคฆ เคธे เคฆो เคंเคช्เคฏूเคเคฐों เคो เคเคชเคธ เคฎें เคเคจेเค्เค เคिเคฏा เคा เคธเคเคคा เคนै เคเคฐ เคธ्เค्เคฐीเคจ เคถेเคฏเคฐ เคเคฐाเคฏी เคा เคธเคเคคी เคนै เคเคฐ เคชूเคฐे เคे เคชूเคฐे เคंเคช्เคฏूเคเคฐ เคो เคंเค्เคฐोเคฒ เคिเคฏा เคा เคธเคเคคा เคนै। เคเคธเคे เคฒिเคฏे เคो เคช्เคฐเค्เคฐिเคฏा เค
เคชเคจाเคฏी เคाเคคी เคนै เคตเคน เคฐिเคฎोเค เคกेเคธ्เคเคॉเคช เคเคจेเค्เคถเคจ (Remote Desktop Connection) เคเคนเคฒाเคคी เคนै।
เคฐेเคिเคจा เคกिเคธ्เคช्เคฒे (Retina Display ) เคिเคธी เคญी Image เคो เค
เคงिเค เคธाเคซ เคฆेเคเคจे เคे เคฒिเคฏे Pixel เคा เค
เคงिเค เคธंเค्เคฏा เคฎें เคนोเคจा เคเคตเคถ्เคฏเค เคนै, เคฐेเคिเคจा เคกिเคธ्เคช्เคฒे (Retina Display) เคคเคเคจीเค เคฎें เคเคจ्เคนीं เคชिเค्เคธเคฒ เคो เคฌเคนुเคค เค
เคงिเค เคฌเฅा เคฆिเคฏा เคเคฏा เคนै, เคिเคธเคธे เคธ्เค्เคฐीเคจ เคชเคฐ เคฆेเคเคคे เคธเคฎเคฏ เคนเคฎाเคฐी เคँเคों เคชเคฐ เคเคฎ เคช्เคฐเคญाเคต เคชเคก़เคคा เคนै, เคฏเคน เคฌिเคฒเคुเคฒ เคตैเคธा เคนी เคนै, เคैเคธा เคोเค เคिเคคाเคฌ เคชเคขเคจा।
เคธोเคถเคฒ เคฎीเคกिเคฏा (Social Media ) - เคธोเคถเคฒ เคฎीเคกिเคฏा (Social media) เคเค เคเคญाเคธी เคฆुเคจिเคฏा เคนै เคिเคธ เคชเคฐ เคเคช เคंเคเคฐเคจेเค เคे เคฎाเคง्เคฏเคฎ เคธे เคชเคนुंเค เคฌเคจा เคธเคเคคे เคนैं เคเคฐ เค
เคชเคจी เคฌाเคค เคฌिเคจा เคीเคตी, เคฐेเคกिเคฏो เคเคฐ เค
เคเคฌाเคฐ เคे เคฒोเคों เคे เคฌीเค เคชเคนुเคा เคธเคเคคे เคนैं।
เคธोเคถเคฒ เคฎीเคกिเคฏा ( Social media ) เคे เคเค เคช्เคฐเคเคฒिเคค เคช्เคฒेเคเคซॉเคฐ्เคฎ เคนैं เคैเคธे - เคซेเคธเคฌुเค, เคฏूเค्เคฏूเคฌ เค्เคตिเคเคฐ เคเคฐ เคंเคธ्เคाเค्เคฐाเคฎ।
เคธॉเคซ्เคเคตेเคฏเคฐ (Software) - เคธॉเคซ्เคเคตेเคฏเคฐ Computer เคा เคตเคน Part เคนोเคคा เคนै เคिเคธเคो เคนเคฎ เคेเคตเคฒ เคฆेเค เคธเคเคคे เคนैं เคเคฐ เคเคธ เคชเคฐ เคाเคฐ्เคฏ เคเคฐ เคธเคเคคे เคนैं, Software เคा เคจिเคฐ्เคฎाเคฃ Computer เคชเคฐ เคाเคฐ्เคฏ เคเคฐเคจे เคो Simple เคฌเคจाเคจे เคे เคฒिเคฏे เคिเคฏा เคाเคคा เคนै
เคธ्เคाเคฐ เคोเคชोเคฒॉเคी (Star Topology)- เคธ्เคाเคฐ เคोเคชोเคฒॉเคी (Star Topology) Local Area Network (LAN) เคा เคเค เคช्เคฐเคाเคฐ เคนै, เคจेเคเคตเคฐ्เค (Network) เคिเคธ เคคเคฐเคน เคा เคนै เคฏाเคจि เคเคธเคी เคเคृเคคि, เคฒेเคเคเค เคฏा เคธंเคฐเคเคจा เคिเคธ เคช्เคฐเคाเคฐ เคी เคนै เคเคธे เคोเคชोเคฒॉเคी (Topology) เคเคนเคคे เคนैं।
เคธ्เคाเคฐ เคจेเคเคตเคฐ्เค เคोเคชोเคฒॉเคी (Star Network Topology) เคฎें เคเค เคนเคฌ เคธे เคนी เคธाเคฐे เคंเคช्เคฏूเคเคฐों เคो เคोเคก़ा เคाเคคा เคนै, เคเคธ เคจेเคเคตเคฐ्เค เคฎें เคเค เคนोเคธ्เค เคเคฎ्เคช्เคฏूเคเคฐ เคนोเคคा เคนै, เคिเคธเคธे เคฌाเคी เคธเคญी เคंเคช्เคฏूเคเคฐों เคंเค्เคฐोเคฒ เคिเคฏा เคा เคธเคเคคा เคนै।
เคธेเคฒ्เคซ़ी (Selfie) - เคธेเคฒ्เคซी เคा เค
เคฐ्เคฅ เคนै เคเค เคเคธी เคคเคธ्เคตीเคฐ เคो เค
เคชเคจे เคैเคฎเคฐे, เคธ्เคฎाเคฐ्เคเคซोเคจ เคฏा เคตेเคฌเคैเคฎ เคธे เคुเคฆ เคนी เคीเคी เคนो, เคฏाเคจी เคुเคฆ เคนी เค
เคชเคจी เคคเคธ्เคตीเคฐें เคींเค เคเคฐ เคธोเคถเคฒ เคฎीเคกिเคฏा เคชเคฐ เค
เคชเคฒोเคก เคเคฐ เคถेเคฏเคฐ เคเคฐเคจे เคा เคเคฒเคจ 'เคธेเคฒ्เคซी' เคจाเคฎ เคธे เคाเคจा เคाเคจे เคฒเคा เคนै।
เคธॉเคซ्เคเคตेเคฏเคฐ เคฌเค (Software bug) - เคเคฌ เคกेเคตเคฒเคชเคฐ เคोเค เคंเคช्เคฏूเคเคฐ เคช्เคฐोเค्เคฐाเคฎ เคฌเคจाเคคा เคนै เคคो เคฌเคจाเคคे เคธเคฎเคฏ เคเคธเคฎें เคाเคฎिเคฏॉ เคฐเคน เคाเคคी เคนैं, เคिเคธे เคเคช เคค्เคฐुเคि, เคฆोเคท, เคเคฒเคคी, เคตिเคซเคฒเคคा เคฏा เคोเค (เคซॉเคฒ्เค) เคเคน เคธเคเคคे เคนो, เคฒेเคिเคจ เคเคธे เคคเคเคจीเคी เคญाเคทा เคฎें เคธॉเคซ्เคเคตेเคฏเคฐ เคฌเค (Software Bug ) เคเคนเคคे เคนैं।
เคธुเคชเคฐ เคंเคช्เคฏूเคเคฐ (Supercomputer) เคธुเคชเคฐ เคंเคช्เคฏूเคเคฐ ( Supercomputer) เคเคจ Computers เคो เคเคนा เคाเคคा เคนै เคो เคตเคฐ्เคคเคฎाเคจ เคธเคฎเคฏ เคฎें เคเคฃเคจा-เคถเค्เคคि เคคเคฅा เคुเค เค
เคจ्เคฏ เคฎाเคฎเคฒों เคฎें เคธเคฌเคธे เคเคे เคนोเคคे เคนैं।
เคเคธเคฎें เคเค เคฎाเคเค्เคฐोเคช्เคฐोเคธेเคธเคฐ เคเค เคธाเคฅ เคाเคฎ เคเคฐเคคे เคนुเค เคिเคธी เคญी เคเคिเคฒเคคเคฎ เคธเคฎเคธ्เคฏा เคा เคคुเคฐंเคค เคนเคฒ เคจिเคाเคฒ เคฒेเคคे เคนैं।
เคोเคชोเคฒॉเคी (Topology) - เคจेเคเคตเคฐ्เค (Network) เคंเคช्เคฏूเคเคฐ, เคธเคฐ्เคตเคฐ, เคฎेเคจเคซ्เคฐेเคฎ, เคจेเคเคตเคฐ्เค เคกिเคตाเคเคธ เคฏा เค
เคจ्เคฏ เคเคธी เคกिเคตाเคเคธ เคो เคเค เคฆूเคธเคฐे เคธे เคกाเคा เคถेเคฏเคฐ เคเคฐเคคी เคนै เคเคจเคा เคเคชเคธ เคा เคเคจेเค्เคถเคจ เคाเคนे เคตเคน เคตाเคฏเคฐเคฒैเคธ เคนो เคฏा เคेเคฌเคฒ เคฆ्เคตाเคฐा เคจेเคเคตเคฐ्เค (Network) เคเคนเคฒाเคคा เคนै เคเคฐ เคฏเคน เคจेเคเคตเคฐ्เค (Network) เคिเคธ เคคเคฐเคน เคा เคนै เคฏाเคจि เคเคธเคी เคเคृเคคि, เคฒे-เคเคเค เคฏा เคธंเคฐเคเคจा เคिเคธ เคช्เคฐเคाเคฐ เคी เคนै เคเคธे เคोเคชोเคฒॉเคी (Topology) เคเคนเคคे เคนैं।
เคोเคฐेंเค (torrent) - เคोเคฐेंเค (Torrent) เคो เคนिंเคฆी เคฎें เค
เคฐ्เคฅ เคฌौเคाเคฐ, เคช्เคฐเคเคฃ्เคก เคงाเคฐा, เคเคก़ी เคนै, เคจाเคฎ เคे เค
เคจुเคธाเคฐ เคนी เคเคธเคी เคกाเคเคจเคฒोเคก เคช्เคฐเค्เคฐिเคฏा เคนै, เคंเคเคฐเคจेเค เคธे เคซाเคเคฒ เคกाเคเคจเคฒोเคก เคเคฐเคจे เคे เคฒिเคฏे เคเค เคोเคी เคธी เคซाเคเคฒ เคนोเคคी เคนै เคो เคกाเคเคจเคฒोเคกเคฐ เคा เคฏเคน เคฌเคคाเคคी เคนै เคซाเคเคฒ เคเคนां
เคธे เคกाเคเคจเคฒोเคก เคเคฐเคคी เคนै เคฏเคน เคเค เค्เคฐेเคเคฐ เคซाเคเคฒ เคนोเคคी เคนै เคिเคธเคा เคซ़ाเคเคฒ เคเค्เคธเคेंเคถเคจ (file extension) ".Torrent" เคนोเคคा เคนै, เคฏเคน เคुเคฆ เคฎें เคชूเคฐी เคกाเคเคจเคฒोเคก เคซाเคเคฒ เคจเคนीं เคนोเคคी เคนै।
เคॉเคฐ เคฌ्เคฐाเคเคเคฐ (Tor Browser) - เคกाเคฐ्เค เคตेเคฌ (Dark Web) เคฎें เค
เคชเคจी เคชเคนเคाเคจ เคुเคชाเคจे เคे เคฒिเคฏे เคฒोเค เคॉเคฐ (TOR) เคा เคเคธ्เคคेเคฎाเคฒ เคเคฐเคคे เคนैं เคॉเคฐ (TOR) เคฆ เคเคจिเคฏเคจ เคฐूเคเคฐ เคंเคเคฐเคจेเค เคा เคเค เคช्เคฐเคाเคฐ เคนै, เคเคธเคฎें เคเค เคाเคธ เคिเคธ्เคฎ เคซ़ाเคฏเคฐเคซॉเค्เคธ เคฌ्เคฐाเคเค़เคฐ เคी เคธเคนाเคฏเคคा เคธे เคंเคเคฐเคจेเค เคชเคฐ เคฌिเคจा เค्เคฐैเค เคนुเค เค
เคจॉเคจिเคฎเคธ (เค
เคชเคจी เคชเคนเคाเคจ เคिเคชाเคเคฐ) เคฌ्เคฐाเคเค़ เคिเคฏा เคाเคคा เคนै।
เคीเคธीเคชी เคเคเคชी (TCP/IP) - เคी เคธी เคชी (TCP) เคा เค
เคฐ्เคฅ เคนै เค्เคฐाเคจ्เคธเคฎिเคถเคจ เคเคจ्เค्เคฐोเคฒ เคช्เคฐोเคोเคॉเคฒ (Transmission Control Protocol) เคเคฐ เคเค เคชी (IP) เคा เค
เคฐ्เคฅ เคंเคเคฐเคจेเค เคช्เคฐोเคोเคॉเคฒ (Internet Protocol) เคเคธเคे เคฎाเคง्เคฏเคฎ เคธे เคฆो เคंเคช्เคฏूเคเคฐों เคे เคฌीเค เคซाเคเคฒों เคा เคเคฆाเคจ-เคช्เคฐเคฆाเคจ เคเคฐเคคे เคนैं।
• เคी เคธी เคชी เคी เคญूเคฎिเคा เคกाเคा เคो เคोเคे-เคोเคे เคญाเคों เคฎें เคฌाँเคเคจे เคी เคนोเคคी เคนै เคเคฐ เคเค เคชी เคเคจ เคชैเคिเคों เคชเคฐ เคฒเค्เคท्เคฏ เคธ्เคฅเคฒ เคा เคชเคคा เค
ंเคिเคค เคเคฐเคคा เคนै।
เคเคฎ्เคช्เคฏूเคเคฐ เคจेเคเคตเคฐ्เคिंเค
เคเคฎ्เคช्เคฏूเคเคฐ เคจेเคเคตเคिเค เคเค เคเคฎ्เคช्เคฏूเคเคฐों เคो เคเคชเคธ เคฎें เคोเคก़เคจे เคी เคคเคเคจीเค เคนै। เคเคฎ्เคช्เคฏूเคเคฐ เคจेเคเคตเคฐ्เคिंเค เคธे เคธเคญी เคเคฎ्เคช्เคฏूเคเคฐों เคी เค्เคทเคฎเคคा เคा เคธाเคฎूเคนिเค เคเคชเคฏोเค เคिเคฏा เคाเคคा เคนै।
• เคจेเคเคตเคฐ्เคिंเค (เคธंเคฏोเคเคจ) เคฆो เคช्เคฐเคाเคฐ เคธे เคी เคाเคคी เคนै - Local Area Networking (LAN) เคคเคฅा Wide Area Networking (WAN)I LAN
เคเคธเคा เคชूเคฐा เคจाเคฎ Local Area Network เคนै เคฏเคน เคเค เคเคธा เคจेเคเคตเคฐ्เค เคนै เคिเคธเคा เคช्เคฐเคฏोเค เคฆो เคฏा เคฆो เคธे เค
เคงिเค เคंเคช्เคฏूเคเคฐ เคो เคोเคก़เคจे เคे เคฒिเค เคिเคฏा เคाเคคा เคนै।
• เคฒोเคเคฒ เคเคฐिเคฏा เคจेเคเคตเคฐ्เค เคธ्เคฅाเคจीเคฏ เคธ्เคคเคฐ เคชเคฐ เคाเคฎ เคเคฐเคจे เคตाเคฒा เคจेเคเคตเคฐ्เค เคนै เคเคธे เคธंเค्เคทेเคช เคฎें เคฒेเคจ เคเคนा เคाเคคा เคนैं।
• เคฏเคน เคเค เคเคธा เคंเคช्เคฏूเคเคฐ เคจेเคเคตเคฐ्เค เคนै เคो เคธ्เคฅाเคจीเคฏ เคเคฒाเคों เคैเคธे- เคเคฐ, เคाเคฐ्เคฏाเคฒเคฏ, เคฏा เคญเคตเคจ เคธเคฎूเคนों เคो เคเคตเคฐ เคเคฐเคคा เคนै।
• เคตिเคถेเคทเคคाเคฏे
• เคฏเคน เคเค เคเคฎเคฐे เคฏा เคเค เคฌिเคฒ्เคกिंเค เคคเค เคธीเคฎिเคค เคฐเคนเคคा เคนै ।
• เคเคธเคी เคกाเคा เคนเคธ्เคคांเคคเคฐिเคค (Data Transfer) Speed เค
เคงिเค เคนोเคคी เคนै।
• เคเคธเคฎें เคฌाเคนเคฐी เคจेเคเคตเคฐ्เค เคो เคिเคฐाเคฏे เคชเคฐ เคจเคนीं เคฒेเคจा เคชเคก़เคคा เคนै |
• เคเคธเคฎें เคกाเคा เคธुเคฐเค्เคทिเคค เคฐเคนเคคा เคนै।
• เคเคธเคฎें เคกाเคा เคो เคต्เคฏเคตเคธ्เคฅिเคค เคเคฐเคจा เคเคธाเคจ เคนोเคคा เคนै।
● เคเคธเคा เคชूเคฐा เคจाเคฎ Metropolitan Area Network เคนैं เคฏเคน เคเค เคเคธा เคเค्เค เคเคคि เคตाเคฒा เคจेเคเคตเคฐ्เค เคนै เคो เคเคตाเค, เคกाเคा เคเคฐ
• เคฏเคน เคฒेเคจ (LAN) เคธे เคฌเคก़ा เคคเคฅा เคตेเคจ (WAN) เคธे เคोเคा เคจेเคเคตเคฐ्เค เคนोเคคा เคนै | เคเคธ เคจेเคเคตเคฐ्เค เคे เคฆ्เคตाเคฐा เคเค เคถเคนเคฐ เคो เคฆूเคธเคฐे เคถเคนเคฐ เคธे เคोเคก़ा เคाเคคा เคนै।
• เคเคธเคे เค
ंเคคเคฐ्เคเคค เคฆो เคฏा เคฆो เคธे เค
เคงिเค เคฒोเคเคฒ เคเคฐिเคฏा เคจेเคเคตเคฐ्เค เคเค เคธाเคฅ เคुเคก़े เคนोเคคे เคนैं.
• เคฏเคน เคเค เคถเคนเคฐ เคे เคธीเคฎाเค เคे เคญीเคคเคฐ เคा เคธ्เคฅिเคค เคंเคช्เคฏूเคเคฐ เคจेเคเคตเคฐ्เค เคนोเคคा เคนैं. เคฐाเคเคเคฐ, เคธ्เคตिเค เคเคฐ เคนเคฌ्เคธ เคฎिเคฒเคเคฐ เคเค เคฎेเค्เคฐोเคชोเคฒिเคเคจ เคเคฐिเคฏा เคจेเคเคตเคฐ्เค เคा เคจिเคฐ्เคฎाเคฃ เคเคฐเคคा เคนैं.
เคตिเคถेเคทเคคाเคฏे
• เคเคธเคा เคฐเคเคฐเคाเคต เคเค िเคจ เคนोเคคा เคนै ।
• เคเคธเคी เคเคคि เคเค्เค เคนोเคคी เคนै ।
WAN
• เคเคธเคा เคชूเคฐा เคจाเคฎ Wide Area Network เคนोเคคा เคนै | เคฏเคน เค्เคทेเคค्เคฐเคซเคฒ เคी เคฆ्เคฐเคท्เคि เคธे เคฌเคก़ा เคจेเคเคตเคฐ्เค เคนोเคคा เคนै।
• เคฏเคน เคจेเคเคตเคฐ्เค เคจ เคेเคตเคฒ เคเค เคฌिเคฒ्เคกिंเค, เคจ เคेเคตเคฒ เคเค เคถเคนเคฐ เคคเค เคธीเคฎिเคค เคฐเคนเคคा เคนै เคฌเคฒ्เคि เคฏเคน เคชूเคฐे เคตिเคถ्เคต เคो เคोเคก़เคจे เคा เคाเคฐ्เคฏ เคเคฐเคคा เคนै เค
เคฐ्เคฅाเคค् เคฏเคน เคธเคฌเคธे เคฌเคก़ा เคจेเคเคตเคฐ्เค เคนोเคคा เคนै เคเคธเคฎें เคกाเคा เคो เคธुเคฐเค्เคทिเคค เคญेเคा เคเคฐ เคช्เคฐाเคช्เคค เคिเคฏा เคाเคคा เคนै ।
• เคเคธ เคจेเคเคตเคฐ्เค เคฎे เคंเคช्เคฏूเคเคฐ เคเคชเคธ เคฎे เคฒीเค्เคก เคฒाเคเคจ เคฏा เคธ्เคตिเค เคธเคฐ्เคिเค เคे เคฆ्เคตाเคฐा เคुเคก़े เคฐเคนเคคे เคนैं।
• เคเคจ्เคเคฐเคจेเค เคเคธเคा เคเค เค
เค्เคा เคเคฆाเคนเคฐเคฃ เคนैं। เคฌैंเคो เคा ATM เคธुเคตिเคงा เคตाเคเคก เคเคฐिเคฏा เคจेเคเคตเคฐ्เค เคा เคเคฆाเคนเคฐเคฃ เคนैं।
เคตिเคถेเคทเคคाเคฏे
• เคฏเคน เคคाเคฐ เคฐเคนिเคค เคจेเคเคตเคฐ्เค เคนोเคคा เคนै।
• เคเคธเคฎें เคกाเคा เคो เคธंเคेเคคो (Signals) เคฏा เคเคชเค्เคฐเคน (Satelight) เคे เคฆ्เคตाเคฐा เคญेเคा เคเคฐ เคช्เคฐाเคช्เคค เคिเคฏा เคा เคธเคเคคा เคนै ।
เคฏเคน เคธเคฌเคธे เคฌเคก़ा เคจेเคเคตเคฐ्เค เคนोเคคा เคนै।
• เคเคธเคे เคฆ्เคตाเคฐा เคนเคฎ เคชूเคฐी เคฆुเคจिเคฏा เคฎें เคกाเคा เค्เคฐाเคจ्เคธเคซเคฐ เคเคฐ เคธเคเคคे เคนै।
MAN
•
เคเคจ्เคเคฐเคจेเค
• เคเคจ्เคเคฐเคจेเค เคธूเคเคจा เคคเคเคจीเค (Information Technology) เคी เคเคงुเคจिเค เคช्เคฐเคฃाเคฒी เคนै | เคเคจ्เคเคฐเคจेเค เคो เคตिเคญिเคจ्เคจ computer เคจेเคเคตเคฐ्เคों เคा เคเค เคตिเคถ्เคต เคธ्เคคเคฐीเคฏ เคธเคฎूเคน เคฏा เคจेเคเคตเคฐ्เค เคเคน เคธเคเคคे เคนै।
• เคเคจ्เคเคฐเคจेเค เคจिเคฎ्เคจ เคช्เคฐเคाเคฐ เคธे เคธुเคเคจा เคช्เคฐเคฃाเคฒी เคฎें เคธเคนाเคฏเค เคนै.
● เคธूเคเคจा เคช्เคฐเคฆाเคจ เคเคฐเคจा - เคो เคญी เคเคฎ्เคชเคจी, เคธंเคธ्เคฅा, เคเคค्เคชाเคฆ,เคช्เคฐเคाเคถเคจ เคฏा เค
เคจुเคธเคจ्เคงाเคจ เคเคฆि เคाเคจเคाเคฐी เคเคจ्เคเคฐเคจेเค เคฆ्เคตाเคฐा เคเคธाเคจी เคธे เคช्เคฐाเคช्เคค เคเคฐ เคธเคเคคे เคนै।
● เคธूเคเคจा เคฆेเคจा - เคเคจ्เคเคฐเคจेเค เคตिเค्เคाเคชเคจ เคเค เคฎाเคง्เคฏเคฎ เคนै, เคฌเคนुเคค เคธी เคंเคชเคจी,เคธंเคธ्เคฅा เค
เคชเคจे เคตिเค्เคाเคชเคจ เคी เคाเคจเคाเคฐी เคเคจ्เคเคฐเคจेเค เคे เคฆ्เคตाเคฐा เคฆेเคคे เคนै।
* เคंเคเคฐเคจेเค เคा เคเคคिเคนाเคธ
• เคฎूเคฒเคคः เคเคจ्เคเคฐเคจेเค เคा เคช्เคฐเคฏोเค เค
เคฎेเคฐिเคा เคी เคธेเคจा เคे เคฒिเค เคिเคฏा เคเคฏा เคฅा।
● 1969 เคฎें Arpanet เคจाเคฎ เคा เคเค เคจेเคเคตเคฐ्เค เคฌเคจाเคฏा เคเคฏा เคो เคाเคฐ เคंเคช्เคฏूเคเคฐ เคो เคोเคก़ เคเคฐ เคฌเคจाเคฏा เคเคฏा เคฅा |
• 1972 เคคเค เคเคธเคฎें เคुเคก़เคจे เคตाเคฒे เคंเคช्เคฏूเคเคฐ เคी เคธंเค्เคฏा 37 เคนो เคเค เคฅी | 1973 เคคเค เคเคธเคा เคตिเคธ्เคคाเคฐ เคंเค्เคฒैंเคก เคเคฐ เคจाเคฐ्เคตे เคคเค เคนो เคเคฏा ।
● เคฎें, 1974 เคฎें Arpanet เคो เคธाเคฎाเคจ्เคฏ เคฒोเคो เคे เคฒिเค เคช्เคฐเคฏोเค เคฎें เคฒाเคฏा เคเคฏा, เคिเคธे เคेเคฒเคจेเค เคे เคจाเคฎ เคธे เคाเคจा เคเคฏा ।
● 1982 เคฎें เคจेเคเคตเคฐ्เค เคे เคฒिเค เคธाเคฎाเคจ्เคฏ เคจिเคฏเคฎ เคฌเคจाเคฏे เคเค เคเคจ्เคนें เคช्เคฐोเคोเคॉเคฒ เคเคนा เคाเคคा เคนै | เคเคจ เคช्เคฐोเคोเคॉเคฒ เคो TCP/IP (Transmission control protocol/Internet Protocol) เคे เคจाเคฎ เคธे เคाเคจा เคเคฏा |
● 1990 เคฎें Arpanet เคो เคธเคฎाเคช्เคค เคเคฐ เคฆिเคฏा เคเคฏा เคคเคฅा เคจेเคเคตเคฐ्เค เคเคซ เคจेเคเคตเคฐ्เค เคे เคฐुเคช เคฎें เคเคจ्เคเคฐเคจेเค เคฌเคจा เคฐเคนा ।
เคंเคเคฐเคจेเค เคा เคฎाเคฒिเค เคौเคจ เคนै?
• เคंเคเคฐเคจेเค เคिเคธी เคธเคฐเคाเคฐ เคฆ्เคตाเคฐा เคจिเคฏंเคค्เคฐिเคค เคจเคนीं เคนै। เคฏเคน เคเค เค
เคคिเคตिเคถाเคฒ เคธ्เคตเคคंเคค्เคฐ เคธเคนเคाเคฐिเคคा เคนै। เคนाเคฒांเคि เคोเค เคเค เคต्เคฏเค्เคคि, เคंเคชเคจी, เคธंเคธ्เคฅा เค
เคฅเคตा เคธเคฐเคाเคฐी เคเคेंเคธी เคเคธเคा เคฎाเคฒिเคाเคจा เคนเค़ เคจเคนीं เคฐเคเคคी เคนै เคเคฐ เคจ เคนी เคเคธे เคจिเคฏंเคค्เคฐिเคค เคเคฐเคคी เคนै, เคฒेเคिเคจ เคुเค เคเคेंเคธी เคธเคฒाเคน เคฆेเคเคฐ, เคฎाเคจเค เคจिเคงाเคฐ्เคฐिเคค เคเคฐ เคเคฐ เค
เคจ्เคฏ เคฎुเคฆ्เคฆो เคชเคฐ เคाเคจเคाเคฐी เคฆेเคเคฐ เคเคธเคी เคธเคซเคฒเคคा เคฎें เคธเคนเคญाเคी เคฌाเคจी เคนै।
• เคंเคเคฐเคจेเค เคे เคตिเคญिเคจ्เคจ เค्เคทेเคค्เคฐों เคे เคฒिเค เคฎाเคจเค เคเคฐ Guide Lines เคคเคฏ เคเคฐเคจे เคเคฐ เคฐिเคธเคฐ्เค เคเคฐเคจे เคตाเคฒा เคธเคฎूเคน World Wide Consortium (W3C) เคเคนเคฒाเคคा เคนै।
เคธเคฐ्เคตเคฐ เคिเคธे เคเคนเคคे เคนै?
เคตเคน เคंเคช्เคฏूเคเคฐ เคो เคिเคธी Network เคे เคธ्เคฐोเคคों เคैเคธे เคช्เคฐोเค्เคฐाเคฎ เคเคฐ เคกाเคा เคो เคต्เคฏเคตเคธ्เคฅिเคค เคเคฐเคคा เคนै เคเคฐ เคเค เคेंเคฆ्เคฐीเคฏ เคธ्เคोเคฐेเค เคเคฐिเคฏा เคเคชเคฒเคฌ्เคง เคเคฐเคคा เคนै เคธเคฐ्เคตเคฐ เคเคนเคฒाเคคा เคนै।
• เคตเคน เคंเคช्เคฏूเคเคฐ เคो เคเคธ Storage Area เคคเค เคเค्เคธेเค เคเคฐ เคช्เคฐोเค्เคฐाเคฎ เคฏा เคกाเคा เคฒेเคจा เคाเคนเคคा เคนै Client เคเคนเคฒाเคคा เคนै।
• เคंเคเคฐเคจेเค เคชเคฐ เคเค เค्เคฒाเคंเค เคो เคเค เคธाเคฐे เคธเคฐ्เคตเคฐो เคे เคซाเคเคฒो เคเคฐ เคช्เคฐोเค्เคฐाเคฎो เคคเค เคเค्เคธेเคธ เคเคฐ เคธเคเคคा เคนै Host Computer เคเคนเคฒाเคคा เคนै। เคเคชเคा เคंเคช्เคฏूเคเคฐ เคนोเคธ्เค เคंเคช्เคฏूเคเคฐ เคนी เคนै।
• เคंเคเคฐเคจेเค เคी เค
ंเคฆเคฐुเคจी เคธंเคฐเคเคจा เคฎें เคเค Transportation System เคนोเคคा เคนै।
• เคเค เค्เคฐांเคธเคชोเคฐ्เคेเคถเคจ เคธिเคธ्เคเคฎ เคฎें เค्เคฐैเคซिเค เคा เค्เคฏाเคฆाเคคเคฐ เคฒोเคก เคนाเคเคตे เคตเคนเคจ เคเคฐเคคे เคนै। เคो เคฌเคก़े เคถเคนเคฐो เคो เคोเคก़เคคे เคนै। เค ीเค เคเคธी เคช्เคฐเคाเคฐ เคंเคเคฐเคจेเค เคฎें เคुเค เคฎुเค्เคฏ เคเคฎ्เคฏुเคจिเคेเคถเคจ เคฒाเคเคจे เคนोเคคी เคนै เคो เค्เคฐैเคซिเค เคा เค
เคงिเคเคคเคฎ เคญเคฐ เคตเคนเคจ เคเคฐเคคी เคนै।
• เคเคจ Communication เคฒाเคเคจों เคो เคธंเคฏुเค्เคค เคฐूเคช เคธे เคंเคเคฐเคจेเค backbone เคเคนเคคे เคนै।
• เคंเคเคฐเคจेเค เคเค เคชैเคेเค เคเคงाเคฐिเคค เคจेเคเคตเคฐ्เค เคนै। เคเคธเคा เคฎเคคเคฒเคฌ เคนै เคी เคो เคกाเคा เคเคช เค्เคฐांเคธเคซเคฐ เคเคฐเคคे เคนै เคตเคน เคชैเคेเค เคฎें เคฌเค เคाเคคा เคนै।
• เคจेเคเคตเคฐ्เค เคจेเคเคตเคฐ्เค เคตिเคถेเคท เคเคฎ्เคช्เคฏूเคเคฐों เคธे เคुเฅे เคนोเคคे เคนै เคिเคจเคो เคฐाเคเคเคฐ เคเคนเคคे เคนै। -
● เคเค Router เคชเคนเคฒे เคฏเคน เคैเค เคเคฐเคคा เคนै เคी เคเคชเคे Packet (เคกेเคा) เคो เคเคนाँ เคाเคจा เคนै เคซिเคฐ เคตเคน เคฏเคน เคคเคฏ เคเคฐเคคा เคนै เคी เคिเคธ เคฆिเคถा เคฎें เคเคธे เคญेเคा เคाเค।
• เคฏเคน เคธंเคญเคต เคจเคนीं เคนै เคी เคช्เคฐเคค्เคฏेเค เคฐाเคเคเคฐ เค
เคจ्เคฏ เคฆूเคธเคฐे เคฐाเคเคเคฐ เคธे เคुเคก़ा เคนो। เคตे เคธिเคฐ्เคซ เคเคชเคे เคกाเคा เคी เคฆिเคถा เคคเคฏ เคเคฐเคคे เคนै।
• เคฐाเคเคเคฐ เคो เคฏเคน เคฌเคคाเคจे เคे เคฒिเค เคी เคกेเคा เคो เคเคนाँ เคाเคจा เคนै, เคเค เคคเคฐเคน เคा เคเคก्เคฐेเคธ เคนोเคคा เคนै เคो IP เคเคนเคฒाเคคा เคนै। IP (Internet Protocol) เคे เคธाเคฅ เค्เคฐाเคจ्เคธเคซเคฐ เคนोเคจे เคตाเคฒा เคกाเคा เคชैเคेเค เคฎें เคฌเคा เคนोเคคा เคนै।
• เคฏเคน เคเค เค
เคจ्เคฏ เคช्เคฐोเคोเคॉเคฒ เคฆ्เคตाเคฐा เคนैंเคกเคฒ เคिเคฏा เคाเคคा เคนै เคिเคธे TCP (transmission control protocol ) เคเคนा เคाเคคा เคนै।
● เคฌाเคฆ เคฎें เคฏเคน เคोเค เคเคฏा เคी IP เคเคก्เคฐेเคธ เคो เคตाเคธ्เคคเคต เคฎें เคธिเคฐ्เคซ เคจंเคฌเคฐ เคนोเคคे เคนै เคंเคช्เคฏूเคเคฐ เคคो เคเคธाเคจी เคธे เคนैंเคกเคฒ เคเคฐ เคธเคเคคा เคนै เคฒेเคिเคจ เคฎเคจुเคท्เคฏ เคนोเคจे เคे เคจाเคคे เคนเคฎाเคฐे เคฒिเค เคฏเคน เคธंเคญเคต เคจเคนीं เคนोเคคा।
• เคเคธเคธे เคจिเคชเคเคจे เคे เคฒिเค 1984 เคฎें เคกोเคฎेเคจ เคจाเคฎ เค
เคธ्เคคिเคค्เคต เคฎें เคเคฏा। Domain Name Internet เคชเคฐ เคिเคธी เคต्เคฏเค्เคคि เคे เค
เคाเคंเค เคฒोเคेเคถเคจ เคนोเคคे เคนै।
* เคंเคเคฐเคจेเค เคเคก्เคฐेเคธ (Top Level Domain)
• เคชोเคธ्เคเคฒ เคธिเคธ्เคเคฎ เคी เคคเคฐเคน เคนी เคंเคเคจेเค เคฎें เคญी เคกाเคा เคो เคिเคธी เคाเคธ เคเคเคน เคญेเคเคจे เคे เคฒिเค Addressing System เคा เคเคธ्เคคेเคฎाเคฒ เคिเคฏा เคाเคคा เคนै। IP Address Internet Protocol Standard เคी เคฎเคฆเคฆ เคธे เคจेเคเคตเคฐ्เค เคฎें เคเค เคंเคช्เคฏूเคเคฐ เคฆ्เคตाเคฐा เคฆूเคธเคฐे เคंเคช्เคฏूเคเคฐ เคो เคชเคนเคाเคจเคจे เคเคฐ เคเคธเคธे เคเคฎ्เคฏूเคจिเคेเค เคเคฐเคจे เคे เคฒिเค เคเคธ्เคคेเคฎाเคฒ เคนोเคจे เคตाเคฒा เคเค เคฏूเคจीเค เคเคก्เคฐेเคธ เคนै।
IP เคเคก्เคฐेเคธ เคจเคฎ्เคฌเคฐो เคे เคाเคฐ เคธเคฎूเคนों เคฎें เคนोเคคा เคนै เคฏे เคธเคฎूเคน เค เคฎें เคเค เคฆूเคธเคฐे เคธे เคเค เคกॉเค (.) เคฆ्เคตाเคฐा เค
เคฒเค เคฐเคนเคคे เคนै। เคจंเคฌเคฐ 0 เคฒेเคเคฐ 255 เคคเค เคนो เคธเคเคคे เคนै।
• เคเคฆाเคนเคฐเคฃ เคे เคฒिเค เคे เคฒिเค 192.168.1.1 เคฏเคน เคเค IP address เคนै। เคเคฎเคคौเคฐ เคชเคฐ IP เคเคก्เคฐेเคธ เคा เคชเคนเคฒा เคนिเคธ्เคธा เคจेเคเคตเคฐ्เค เคो เคชเคนเคाเคจเคคा เคนै เคเคฌเคि เคเคिเคฐी เคंเคช्เคฏूเคเคฐ เคตिเคถेเคท เคो।
What is my IP Address? Check your IP Address - Mozilla Firefox File Edit View History Bookmarks Tools Help http://www.iprivacytools.com/what-is-my-ip-address/ Latest Headlines mail.yahoo.com FM Notepad Google .196.102.201
What is my IP address? .196.102.201 What is my operating system? Windows
URL (เคฏूเคจिเคซाเคฐ्เคฎ เคฐिเคธोเคฐ्เคธ เคฒोเคेเคเคฐ)
• URL เคा เคซुเคฒ เคซॉเคฐ्เคฎ Uniform Resource Locator เคนोเคคा เคนै เคो เคिเคธी website เคฏा เคตेเคฌเคธाเคเค เคे เคชेเค เคो เคฐिเคช्เคฐेเคेंเค เคเคฐเคคा เคนै, เคฏा เคเคชเคो เคिเคธी เคตेเคฌ เคชेเค เคคเค เคฒे เคाเคคा เคนै।
• เคฏूเคเคฐเคเคฒ เคเคจ्เคเคฐเคจेเค เคฎें เคिเคธी เคญी เคซाเคเคฒ เคฏा เคตेเคฌ เคธाเคเค เคा เคเคก्เคฐेเคธ เคนोเคคा เคนै ।
• URL เคी เคถुเคฐुเคเคค Tim Berners Lee เคจे 1994 เคฎें เคी เคฅी । URL เคे เคคीเคจ เคนिเคธ्เคธे เคนोเคคे เคนै -
HTTP เคชเคนเคฒा เคญाเค http เคฏाเคจि hypertext transfer protocol เคนोเคคा เคนै เคिเคธเคी เคฎเคฆเคฆ เคธे เคเคเคฐเคจेเค เคชเคฐ เคกाเคा Transfer เคนोเคคा เคนै |
Domain Name - เคฆूเคธเคฐा เคญाเค เคนोเคคा เคนै domain name เคो เคि เคिเคธी particular เคตेเคฌเคธाเคเค เคा เคชเคคा (address) เคนोเคคा เคนै।
.com - เคฏเคน เคกोเคฎेเคจ เคเค्เคธเคेंเคถเคจ เคนोเคคा เคนै, เคो เคฏเคน เคฆเคฐ्เคถाเคคा เคนै เคी เคตेเคฌเคธाเคเค เคिเคธ เคช्เคฐเคाเคฐ เคी เคนै ।
URL เคैเคธे เคाเคฎ เคเคฐเคคा เคนै?
• เคเคจ्เคเคฐเคจेเค เคชเคฐ เคนเคฐ เคตेเคฌเคธाเคเค เคा เคเค IP Address เคนोเคคा เคนै เคो numerical เคนोเคคा เคนै เคैเคธे www.google.com เคा IP เคเคก्เคฐेเคธ 64.233.167.99 เคนैं เคคो เคैเคธे เคนी เคนเคฎ เค
เคชเคจे เคฌ्เคฐाเคเค़เคฐ เคฎें เคिเคธी เคตेเคฌเคธाเคเค เคा URL เคाเคเคช เคเคฐเคคे เคนैं เคคเคฌ เคนเคฎाเคฐा browser เคเคธ url เคो DNS เคी เคฎเคฆเคฆ เคธे เคเคธ เคกोเคฎेเคจ เคे IP address เคฎें เคฌเคฆเคฒ เคฆेเคคा เคนै। เคเคฐ เคเคธ เคตेเคฌเคธाเคเค เคคเค เคชเคนुเค เคाเคคा เคนै เคो เคนเคฎเคจे เคธเคฐ्เค เคी เคฅी ।
• เคถुเคฐुเคเคค เคฎें direct IP เคธे เคนी เคिเคธी เคตेเคฌเคธाเคเค เคो เคเค्เคธेเคธ เคिเคฏा เคाเคคा เคฅा เคฒेเคिเคจ เคฏเคน เคเค เคฌเคนुเคค เคเค िเคจ เคคเคฐीเคा เคฅा। เค्เคฏोंเคि เคเคคเคจे เคฒเคฎ्เคฌे เคจเคฌเคฐ เคो เคคो เคोเค เคฏाเคฆ เคฐเค เคชाเคจा เคฌเคนुเคค เคฎुเคถ्เคिเคฒ เคฅा । เคเคธเคฒिเคฏे เคฌाเคฆ เคฎें DNS (Domain Name System) เคจाเคฎ เคฌเคจाเคฏे เคเค เคिเคธ เคธे เคนเคฎ เคिเคธी เคตेเคฌเคธाเคเค เคा เคจाเคฎ เคเคธाเคจी เคธे เคฏाเคฆ เคฐเคा เคा เคธเคเคคा เคนै।
Original TLD .com .net .org .edu .name .gov .mil .biz .store .aero .arts Top Level Domain (TLD ) Type of Domain commercial .rec .info gateway or host non-profit organization educational and research government military agency a business goods for sale air transport company culture/ entertainment recreation /entertainment information service individuals or families
เคंเคเคฐเคจेเค เคे เคเคฐूเคฐी เคกिเคตाเคเคธ
• เคंเคเคจेเค เคชเคฐ เคธเคฐ्เคซ เคเคฐเคจे เคे เคฒिเคเค เคाเคซी เคเคชเคเคฐเคฃों เคी เคเคฐुเคฐเคค เคนोเคคी เคนै।
เคฎॉเคกेเคฎ (Modem) - เคชाเคฐंเคชเคฐिเค เคคเคฐीเคे เคธे เคंเคเคฐเคจेเค เคी เคธुเคตिเคงा เคो เคช्เคฐाเคช्เคค เคเคฐเคจे เคे เคฒिเค เคฎॉเคกेเคฎ เคी เคเคตเคถ्เคฏเคเคคा เคนोเคคी เคนै।
เคฏเคน Telephone Line เคธे เคเคจे เคตाเคฒे Analog Signal เคो Modulate เคเคฐเคे Digital Signal เคฎें เคฌเคฆเคฒเคคा เคนै เคเคฐ Computer เคธे เคเคจे เคตाเคฒे Signal เคो Demodulate เคเคฐเคे Analog Signal เคฎें เคฌเคฆเคฒเคเคฐ เคเคธे เคตाเคชเคธ เคญेเค เคชाเค เคเคฐ เคเคธी เคช्เคฐเคฃाเคฒी เคो เคเคธाเคจ เคถเคฌ्เคฆों เคฎें Modulation เคเคฐ Demodulation เคเคนเคคे เคนै।
ISDN เคฒाเคเคจ्เคธ '- ISDN เคฒाเคเคจ्เคธ เคฏा เคंเคीเค्เคฐेเคेเคก เคธเคฐ्เคตिเคธ เคกिเคिเคเคฒ เคจेเคเคตเคฐ्เค เคเค เคंเคเคฐเคจेเคถเคจเคฒ เคेเคฒी เคเคฎ्เคฏुเคจिเคेเคถเคจ เคธ्เคैंเคกเคฐ्เคธ เคนै เคो เคเคตाเค़ เคे เคธंเคाเคฐ เคे เคฒिเค, เคตीเคกिเคฏो เคเคตं เคกाเคा เคो เคญी เคกिเคिเคเคฒ เคฒाเคเคจो เคे เคฆ्เคตाเคฐा 64 เคिเคฒो เคฌिเค्เคธ เคช्เคฐเคคि เคธेเคंเคก เคी เคฆเคฐ เคธे เคธंเคช्เคฐेเคทिเคค เคเคฐเคคी เคนै।
• เคेเคฒीเคซोเคจ เคंเคชเคจिเคฏा เคเคฎเคคौเคฐ เคชเคฐ 64 kbps เคैเคจेเคฒ เคนी เคฆुเคคเคฐเคซा เคเคตाเค़ เคฏा เคฌाเคคเคीเคค เคे เคฒिเค เคเคชเคฒเคฌ्เคง เคเคฐเคคी เคนै
เคฎเคฒ्เคीเคช्เคฒेเค्เคธเคฐ (Multiplexer) multiplexer เคเค เคเคธा เคเคชเคเคฐเคฃ เคนै เคो เคฌเคก़ी เคธंเค्เคฏा เคฎे เคเคฎ เคเคคि เคी เคธंเคเคฐเคฃ เคฒाเคเคจो (low speed transmission lines) เคो เคเค्เค เคเคคि เคฒाเคเคจो (high speed transmission lines) เคธे เคोเคก़เคคा เคนै เคเคธ เคช्เคฐเคाเคฐ เคฎเคฒ्เคीเคช्เคฒेเค्เคธเคฐ เคเค เคเคเคฒ เคธंเคाเคฐ เคฒाเคเคจ (single communication line) เคเคฐ्เคฎिเคจเคฒो เคे เคฌीเค เคตिเคญाเคिเคค เคเคฐ เคธเคเคคा เคนै เคฎเคฒ्เคीเคช्เคฒेเค्เคธเคฐ เคช्เคฐเคค्เคฏेเค เคกिเคตाเคเคธ เคो CPU เคชเคฐ เคเค เคฒाเคเคจ เคฎें เคกेเคा เคเคเคค्เคฐ เคเคฐเคจे เคเคฐ เคธंเคाเคฐिเคค ( transmit) เคเคฐเคจे เคे เคฒिเค scan เคเคฐ เคธเคเคคा เคนै।
เคนเคฌ (Hub) - เคนเคฌ เคเค เคนाเคฐ्เคกเคตेเคฏเคฐ device เคนै เคो LAN (Local Area Network) เคฎें เคเค เคธाเคฎाเคจ्เคฏ wiring เคชॉเคंเค เคช्เคฐเคฆाเคจ เคเคฐเคคा เคนै เคจेเคเคตเคฐ्เค
เคฎें เคเคชเคฒเคฌ्เคง เคช्เคฐเคค्เคฏेเค เคจोเคก เคो twisted pair cable wires เคी เคธเคนाเคฏเคคा เคธे เคนเคฌ เคธे เคोเคก़ा เคाเคคा เคนै।
เคธ्เคตिเคेเคธ (Switches) - เคฏे เคนाเคฐ्เคกเคตेเคฏเคฐ เคกिเคตाเคเคธ เคนोเคคे เคนै เคो เคिเคธी เคจेเคเคตเคฐ्เค เคชเคฐ เคธเคจ्เคฆेเคถ เคญेเคเคจे เคे เคฒिเค เคเคชเคฏोเค เคिเคฏे เคाเคคे เคนै เคธ्เคตिเคेเคธ เคเค เคจेเคเคตเคฐ्เค เคชเคฐ เคฆो เคจोเคก्เคธ เคे เคฌीเค เคฒिंเค เคो เคंเคिเคค เคเคฐเคจे เคे เคฒिเค เค
เคธ्เคฅाเค เคฌिंเคฆु เคฌเคจाเคคे เคนै เคเคฐ เคเคธ เคฒिंเค เคे เคธाเคฅ เคกाเคा เคญेเคเคคे เคนै|
● เคฐिเคชीเคเคฐ ( repeaters) - เคเคฌ เคกेเคा เคो เคเค เคेเคฌเคฒो เคे เคฎाเคง्เคฏเคฎ เคธे เคช्เคฐेเคทिเคค (transmit) เคिเคฏा เคाเคคा เคนै, เคคो เคธिเค्เคจเคฒ เค़เคฐाเคฌ เคนो เคाเคคा เคนै। เคเคธी เคธเคฎเคธ्เคฏाเค เคธे เคฌเคเคจे เคे เคฒिเค repeaters เคा เคเคชเคฏोเค เคिเคฏा เคाเคคा เคนै| เคชुเคจเคฐाเคตเคฐ्เคคเค (repeaters) เคेเคฌเคฒ เคे เค
เคเคฒे เคญाเค เคธे เคुเคเคฐเคจे เคธे เคชเคนเคฒे เคธिเค्เคจเคฒ เคो เคฌเคข़ाเคคा เคाเคคा เคนै।
เคฌ्เคฐिเค्เคธ (Bridges) - Bridge เคा เคฎुเค्เคฏ เคाเคฐ्เคฏ เคฆो LAN เคे เคฌीเค เคธे เคกेเคा เคช्เคฐाเคช्เคค เคเคฐเคจा เคเคฐ เคชाเคธ เคเคฐเคจा เคนै เคो เคธाเคฎाเคจ เคช्เคฐोเคोเคॉเคฒ เคเคฐ เคोเคชोเคฒॉเคी เคा เคเคชเคฏोเค เคเคฐเคคे เคนै, เคเคธ เคกेเคा เคो เคธเคซเคฒเคคाเคชूเคฐ्เคตเค เคช्เคฐเคธाเคฐिเคค (transmit) เคเคฐเคจे เคे เคฒिเค, เคฌ्เคฐिเค เคธिเค्เคจเคฒ เคो เคฌเคข़ाเคคा เคนै।
• เคเคธ เคช्เคฐเคाเคฐ เคเค เคฌ्เคฐिเค เคเค เคชुเคจเคฐाเคตเคฐ्เคคเค (repeater) เคे เคธाเคฅ เคธाเคฅ เคเค เคเคก़ी (link) เคा เคाเคฎ เคเคฐเคคा เคนै।
เคेเคเคตे (Gateway) - เคेเคเคตे เคฌ्เคฐिเค्เคธ เคे เคธाเคฎाเคจ เคนै เค्เคฏूंเคि เคเคจเคा เคเคชเคฏोเค เคเค เคจेเคเคตเคฐ्เค เคธे เคฆूเคธเคฐे เคจेเคเคตเคฐ्เค เคชเคฐ เคกेเคा เคธ्เคฅाเคจांเคคเคฐिเคค (transfer) เคเคฐเคจे เคे เคฒिเค เคिเคฏा เคाเคคा เคนै เคฒेเคिเคจ เคेเคเคตे เคा เคเคชเคฏोเค เคเคจ เคฆो เคจेเคเคตเคฐ्เค เคे เคฌीเค เคกाเคा เคो เคธ्เคฅाเคจांเคคเคฐिเคค เคเคฐเคจे เคे เคฒिเค เคญी เคाเคคा เคนै เคो เคी เค
เคธाเคฎเคจ्เคฏ เคช्เคฐोเคोเคॉเคฒ เคเคฐ เคเคฐ्เคฎिเคจเคฒो เคा เคเคชเคฏोเค เคเคฐเคคे เคนै।
เคฐाเคเคเคฐ (Router) - เคจेเคเคตเคฐ्เค เคฎें เคเค เคจोเคก्เคธ เคे เคฌीเค เคกाเคा เคो เคฐूเค (route) เคเคฐเคจे เคे เคฒिเค router เคा เคเคชเคฏोเค เคिเคฏा เคाเคคा เคนै। เคฐाเคเคเคฐ เคंเคช्เคฏूเคเคฐ เคฌ्เคฐिเคों (bridges) เคे เคธाเคฎाเคจ เคนै, เคฒेเคिเคจ เคเคชเคฏोเคเคเคฐ्เคคा เคो เคจेเคเคตเคฐ्เค เคช्เคฐเคฌंเคงเคจ (เคจेเคเคตเคฐ्เค เคฎैเคจेเคเคฎेंเค) เคเคชเคฏोเคिเคคाเคं (utilities) เคो เคญी เคช्เคฐเคฆाเคจ เคเคฐ เคธเคเคคे เคนै เคฏเคน เคจेเคเคตเคฐ्เค เค्เคฐैเคซिเค เคो เคช्เคฐเคฌंเคงिเคค (manage) เคเคฐเคจे เคฎें เคฌเคนुเคค เคฌเคก़ी เคญूเคฎिเคा เคจिเคญाเคคा เคนै เคเคจเคा เคाเคฎ เคฏเคน เคธुเคจिเคถ्เคिเคค เคเคฐเคจा เคนोเคคा เคนै เคी เคกेเคा เคเคिเคค เคंเคคเคต्เคฏ (Destination) เคชเคฐ เคชเคนुंเคे |
Internet Service Provider
• เคंเคเคฐเคจेเค เคธเคฐ्เคตिเคธ เคช्เคฐोเคตाเคเคกเคฐ เคเค เคंเคชเคจी เคนै เคो เคंเคเคฐเคจेเค เคคเค เคชเคนुเค เคเคชเคฒเคฌ्เคง เคเคฐाเคคी เคนै। เคैเคธे vsnl, Jio, mtnl tikona, nextra, airtel เคเคค्เคฏाเคฆि
● เคญाเคฐเคค เคฎें เคंเคเคฐเคจेเค 80 เคे เคฆเคถเค เคฎें เคเคฏा, เคเคฌ เคเคฐ्เคจेเค (Educational & Research Network) เคो เคธเคฐเคाเคฐ, เคเคฒेเค्เค्เคฐाเคจिเค्เคธ เคตिเคญाเค เคเคฐ เคธंเคฏुเค्เคค เคฐाเคท्เค्เคฐ เคเคจ्เคจเคคि เคाเคฐ्เคฏเค्เคฐเคฎ (UNDP) เคी เคเคฐ เคธे เคช्เคฐोเคค्เคธाเคนเคจ เคฎिเคฒा।
• เคธाเคฎाเคจ्เคฏ เคเคชเคฏोเค เคे เคฒिเคฏे เคाเคฒ 15 เค
เคเคธ्เคค 1995 เคธे เคเคชเคฒเคฌ्เคง เคนुเค, เคเคฌ เคตिเคฆेเคถ เคธเคांเคฐ เคจिเคเคฎ เคฒिเคฎिเคेเคก (VSNL) เคจे เคेเคเคตे เคธเคฐ्เคตिเคธ เคถुเคฐू เคी।
เคंเคเคฐเคจेเค เคी เคธेเคตाเคं
• เคเคธเคी เคธेเคตाเคं เคฎें เคुเค เคा เคिเค्เคฐ เคฏเคนां เคिเคฏा เคा เคฐเคนा เคนै -
เคซाเคเคฒ เค्เคฐांเคธเคซเคฐ เคช्เคฐोเคोเคॉเคฒ (FTP) - เคซाเคเคฒ เค्เคฐांเคธเคซเคฐ เคช्เคฐोเคोเคॉเคฒ เคा เคเคชเคฏोเค เคเค เคเคฎ्เคช्เคฏूเคเคฐ เคจेเคเคตเคฐ्เค เคธे เคिเคธी เคฆूเคธเคฐे เคเคฎ्เคช्เคฏूเคเคฐ เคจेเคเคตเคฐ्เค เคฎें เคซाเคเคฒों เคो เค्เคฐांเคธเคซเคฐ เคเคฐเคจे เคे เคฒिเค เคिเคฏा เคाเคคा เคนै।
เคเคฒेเค्เค्เคฐॉเคจिเค เคฎेเคฒ (E-mail)
E-mail เคा เคฎเคคเคฒเคฌ Electronic Mail เคนोเคคा เคนै। •
● เคเค E-mail ID เคฎें เคฎुเค्เคฏ เคฐूเคช เคธे เคฆो เคญाเค เคนोเคคे เคนै। เคเคจเคธे เคฎिเคฒเคเคฐ เคเค E-mail ID เคฌเคจเคคी เคนै। เคเคฐ เคฆूเคธเคฐा เคญाเค Domain Name เคเคนเคฒाเคคा
Username
• Username, E-mail ID เคा @ เคธे เคชเคนเคฒे เคตाเคฒा เคญाเค เคนोเคคा เคนै। เคเคธเคा เคเคธ्เคคेเคฎाเคฒ E-mail Account เคฎें Log in เคเคฐเคจे เคे เคฒिเค เคिเคฏा เคाเคคा เคนै। เคคเคฅा เคฏเคน เคเคธ เคต्เคฏเค्เคคि เคी เคชเคนเคाเคจ เคนोเคคी เคนै। เคिเคธे E-mail เคญेเคเคคे เคนै เคเคฐ เคช्เคฐाเคช्เคค เคเคฐเคคे เคนै। เคเคธे เคนเคฎ เค
เคชเคจी เคธเคนुเคฒिเคฏเคค เคे เค
เคจुเคธाเคฐ เคुเคจเคคे เคนै।
• เคैเคธे- examgurooji@gmail.com
Domain Name
• E-mail Address เคฎें @ เคे เคฌाเคฆ เคตाเคฒा เคญाเค Domain Name เคนोเคคा เคนै। เคฏเคน เคเคธ Server/Computer เคा เคจाเคฎ เคนोเคคा เคนै, เคเคนाँ เคธे Internet เคे เคฆ्เคตाเคฐा เคนเคฎाเคฐी เคธुเคเคจाเคं เคा เคเคฆाเคจ-เคช्เคฐเคฆाเคจ เคนोเคคा เคนै।
• เคเคชเคฐ เคฆिเคाเค เคเค E-mail Address เคฎें gmail.com เคเค Domain Name เคนै। เคिเคธเคฎें เคเค Top Level Domain เคญी เคुเคก़ा เคนुเค เคนै। เคฏเคนाँ .com เคเค Top Level Domain เคนै।
• เคนเคฎाเคฐे เคฌเคคाเค เคเค E-mail Address เคฎें Gmail Service Provider เคนै। เคเคฐ .com Service Provider เคे เคช्เคฐเคाเคฐ เคो เคฆเคฐ्เคถाเคคा เคนै। เคैเคธे, เคฏเคนाँ Gmail เคเค Commercial เคธेเคตा เคช्เคฐเคฆाเคคा เคนै। @ เคा เคिเคจ्เคน
เคเคธे AT เคฌोเคฒा เคाเคคा เคนै। เคเคธे E-mail Address เคฎें Username เคเคฐ Domain Name เคो เค
เคฒเค เคเคฐเคจे เคे เคฒिเค เคเคธ्เคคेเคฎाเคฒ เคिเคฏा เคाเคคा เคนै।
เคตเคฐ्เคฒ्เคก เคตाเคเคก เคตेเคฌ (www)- เคเคธเคे เคฆ्เคตाเคฐा เคฏूเคเคฐ เค
เคชเคจे เคฏा เค
เคชเคจी เคธंเคธ्เคฅा เคเคฆि เคธे เคธเคฎ्เคฌंเคงिเคค เคธूเคเคจाเคं เคฆुเคจिเคฏा เคฎें เคเคญी เคญी เคญेเค เคธเคเคคा เคนै, เคเคฐ เค
เคจ्เคฏ เคฏूเคเคฐ เคเคธเคธे เคธเคฎ्เคฌंเคงिเคค เคाเคจเคाเคฐिเคฏां เคญी เคช्เคฐाเคช्เคค เคเคฐ เคธเคเคคा เคนै।
เคेเคฒเคจेเค เคกाเคा เคे เคนเคธ्เคคांเคคเคฐเคฃ เคे เคฒिเค เคेเคฒเคจेเค เคा เคช्เคฐเคฏोเค เคिเคฏा เคाเคคा เคนै। เคเคธเคे เคฆ्เคตाเคฐा เคฏूเคเคฐ เคो เคฐिเคฎोเค เคเคฎ्เคช्เคฏूเคเคฐ เคธे เคोเคก़ा เคाเคคा เคนै। เคเคธเคे เคธे เคฌाเคฆ เคฏूเคเคฐ เค
เคชเคจे เคกाเคा เคा เคนเคธ्เคคांเคคเคฐเคฃ เคเคฐ เคธเคเคคा เคนै। เคेเคฒเคจेเค เคชเคฐ เคाเคฐ्เคฏ เคเคฐเคจे เคे เคฒिเค เคฏूเคเคฐ เคจेเคฎ เคต เคชाเคธ เคตเคฐ्เคก เคी เคเคฐूเคฐเคค เคนोเคคी เคนै।
เคฏूเคเคจेเค - เค
เคจेเค เคช्เคฐเคाเคฐ เคी เคธूเคเคจाเคं เคो เคเคเคค्เคฐ เคเคฐเคจे เคे เคฒिเค เคंเคเคฐเคจेเค เคे เคจेเคเคตเคฐ्เค, เคฏूเคเคจेเค เคा เคช्เคฐเคฏोเค เคिเคฏा เคाเคคा เคนै। เคเคธเคे เคฎाเคง्เคฏเคฎ เคธे เคोเค เคญी เคฏूเคเคฐ เคตिเคญिเคจ्เคจ เคธเคฎूเคนों เคธे เค
เคชเคจे เคฒिเค เคเคฐूเคฐी เคธूเคเคจाเคं เคเคเคค्เคฐ เคเคฐ เคธเคเคคा เคนै।
เคตेเคฐोเคจिเคा - เคตेเคฐोเคจिเคा เคช्เคฐोเคोเคॉเคฒ เคोเคซเคฐ เคे เคฎाเคง्เคฏเคฎ เคธे เคाเคฎ เคเคฐเคคा เคนै। เคฏूเคเคฐ, เคोเคซเคฐ เคต เคตेเคฐोเคจिเคा เคा เคช्เคฐเคฏोเค เคเค เคธाเคฅ เคเคฐเคे เคिเคธी เคญी
เคกाเคा เคฌेเคธ เคชเคฐ เคเคธाเคจी เคธे เคชเคนुंเค เคธเคเคคा เคนै। เคเคจเคे เคช्เคฐเคฏोเค เคธे เคเคฐूเคฐी เคธूเคเคจाเคं เคคेเคी เคธे เคช्เคฐाเคช्เคค เคी เคा เคธเคเคคी เคนैं।
เคเคฐ्เคी - เคซाเคเคฒ เค्เคฐांเคธเคซเคฐ เคช्เคฐोเคोเคॉเคฒ (เคเคซเคीเคชी) เคฎें เคธ्เคोเคฐ เคซाเคเคฒों เคो เคोเคเคจे เคे เคฒिเค เคเคฐ्เคी เคा เคช्เคฐเคฏोเค เคिเคฏा เคाเคคा เคนै।
เคंเคเคฐเคจेเค เคธे เคธंเคฌเคงिเคค เคถเคฌ्เคฆाเคตเคฒी
เคช्เคฐोเคोเคॉเคฒ - เคฏเคน เคเค เคเคธी เคฎाเคจเค เคเคชเคाเคฐिเค เคช्เคฐเค्เคฐिเคฏा เคนै, เคिเคธเคे เคฎाเคง्เคฏเคฎ เคธे เคเคฎ्เคช्เคฏूเคเคฐ เคจेเคเคตเคฐ्เค เคฎें เค
ंเคीเคฏ เคธंเคाเคฐ เคिเคฏा เคाเคคा เคนै।
เคฌ्เคฐाเคเคเคฐ - เคฏเคน เคเค เคเคธा เคธॉเคซ्เคเคตेเคฏเคฐ เคนै, เคिเคธเคी เคฎเคฆเคฆ เคธे เคฏूเคเคฐ เคธूเคเคจाเคं เคो เคช्เคฐाเคช्เคค เคเคฐเคจे เคे เคฒिเค เคंเคเคฐเคจेเค เคฎें เคช्เคฐเคตेเคถ เคเคฐเคคा เคนै।
เคตेเคฌ เคธเคฐ्เคตเคฐ - เคฏเคน เคช्เคฐोเค्เคฐाเคฎ เคตेเคฌ เคฌ्เคฐाเคเคเคฐ เคे เคฆ्เคตाเคฐा เคธंเคธाเคงเคจों เคो เคช्เคฐाเคช्เคค เคเคฐเคจे เคे เคฒिเค เคฏूเคเคฐ เคฆ्เคตाเคฐा เคฆिเค เคเค เค
เคจुเคฐोเคง เคो เคชूเคฐा เคเคฐเคคा เคนै।
เคเคจ-เคฒाเคเคจ - เคเคฌ เคฏूเคเคฐ เคंเคเคฐเคจेเค เคชเคฐ เคाเคจ-เคเคฐिเคฏों เคต เคธेเคตाเคं เคा เค
เคง्เคฏเคฏเคจ เคเคฐเคคा เคนै। เคคเคฌ เคเคนा เคाเคคा เคนै เคि เคฏूเคเคฐ เคเคจ เคฒाเคเคจ เคนै।
เคนोเคฎ เคชेเค - เคฏเคน เคिเคธी เคญी เคธाเคเค เคा เคถुเคฐूเคเคคी เคช्เคฐเคฆเคฐ्เคถिเคค เคชेเค เคนै। เคिเคธเคฎें เคธूเคเคจाเคं เคนाเคเคชเคฐเคฒिंเค เคฆ्เคตाเคฐा เคोเคก़ी เคाเคคी เคนै।
เคเคซ เคฒाเคเคจ - เคเคธเคฎें เคฏूเคเคฐ เคंเคเคฐเคจेเค เคฎें เคฎौเคूเคฆ เคธूเคเคจाเคं เคो เค
เคชเคจे เค
เคชเคจे เคธिเคธ्เคเคฎ เคฎें เคธंเค्เคฐเคนिเคค เคเคฐ เคंเคเคฐเคจेเค เคธंเคชเคฐ्เค เคाเค เคฆेเคคा เคนै।
เคนाเคเคชเคฐ เคेเค्เคธ्เค เคฎाเคฐ्เคเค
เคช เคฒैเค्เคตेंเค (HTML) - เคเคธเคा เคช्เคฐเคฏोเค เคตेเคฌ เคชेเค เคฌเคจाเคจे เคฎें เคिเคฏा เคाเคคा เคนै। เคถुเคฐूเคเคค เคฎें เคเคธเคा เคช्เคฐเคฏोเค เคตेเคฌ เคชेเค เคกिเคाเคเคจ เคเคฐเคจे เคฎें เคिเคฏा เคाเคคा เคฅा।
เคนाเคเคชเคฐ เคेเค्เคธ्เค เค्เคฐॉเคธंเคซเคฐ เคช्เคฐोเคोเคॉเคฒ (HTTP) - เคเคธเคा เคช्เคฐเคฏोเค เคเคเคीเคเคฎเคเคฒ เคฎें เคธंเคृเคนिเคค เคฆเคธ्เคคाเคตेเคों เคต เคฆूเคธเคฐे เคตेเคฌ เคธंเคธाเคงเคจों เคो เคธ्เคฅाเคจांเคคเคฐिเคค เคเคฐเคจे เคฎें เคिเคฏा เคाเคคा เคนै।
เคीเคธीเคชी/เคเคเคชी (TCP/IP) - เคเคธเคा เคช्เคฐเคฏोเค เคธूเคเคจाเคं เคे เคเคฆाเคจเคช्เคฐเคฆाเคจ เคฎें เคिเคฏा เคाเคคा เคนै।
> เคฏूเคจिเคซॉเคฐ्เคฎ เคฐिเคธोเคฐ्เคธ เคฒोเคेเคเคฐ (URL) - เคเคธเคा เคช्เคฐเคฏोเค เคตेเคฌ เคชเคฐ เคिเคธी เคตिเคถेเคท เคธूเคเคจा เคो เคธंเคाเคฒिเคค เคเคฐเคจे เคฎें เคिเคฏा เคाเคคा เคนै।
เคตेเคฌ เคชेเค - เคนोเคฎ เคชेเค เคชเคฐ เคฌเคจे เคนाเคเคชเคฐ เคฒिंเค เคชเคฐ เค्เคฒिเค เคเคฐเคจे เคชเคฐ เคो เคชेเค เคนเคฎाเคฐे เคธाเคฎเคจे เคช्เคฐเคธ्เคคुเคค เคนोเคคा เคนै, เคเคธे เคตेเคฌ เคชेเค เคเคนเคคे เคนैं।
→ เคตेเคฌเคธाเคเค - เคตेเคฌ เคชेเคों เคे เคธเคฎूเคนों เคो เคตेเคฌเคธाเคเค เคเคนเคคे เคนैं। เคिเคธเคฎें เคเคกिเคฏो, เคตीเคกिเคฏों, เคเคฎेเคेเคธ เคा เคธเคฎाเคตेเคถ เคนोเคคा เคนै।
เคนाเคเคชเคฐ เคฒिंเค - เคตेเคฌ เคชेเค เคฎें เคฎौเคूเคฆ เคตे เคตिเคถेเคท เคถเคฌ्เคฆ เคฏा เคिเคค्เคฐ เคिเคธ เคชเคฐ เค्เคฒिเค เคเคฐเคจे เคชเคฐ เคเคธ เคถเคฌ्เคฆ เคฏा เคिเคค्เคฐ เคธे เคธเคฎ्เคฌंเคงिเคค เคเค เค
เคฒเค เคตेเคฌ เคชेเค เคชเคฐ เค เคाเคคी เคนै। เคเคธे เคตेเคฌ เคชेเค เคो เคนाเคเคชเคฐ เคฒिंเค เคเคนเคคे เคนै।
เคกाเคเคจเคฒोเคก - เคंเคเคฐเคจेเค เคฏा เคिเคธी เค
เคจ्เคฏ เคंเคฎ्เคช्เคฏूเคเคฐ เคธे เคช्เคฐाเคช्เคค เคธूเคเคจाเคं เคो เค
เคชเคจे เคเคฎ्เคช्เคฏूเคเคฐ เคฎें เคเคเคค्เคฐिเคค เคเคฐเคจा เคกाเคเคจเคฒोเคก เคเคนเคฒाเคคा เคนै।
เค
เคชเคฒोเคก - เค
เคชเคจे เคเคฎ्เคช्เคฏूเคเคฐ เคธे เคिเคธी เค
เคจ्เคฏ เคเคฎ्เคช्เคฏूเคเคฐ เคฎें เคธूเคเคจाเคं เคญेเคเคจा เค
เคชเคฒोเคก เคเคนเคฒाเคคा เคนै। เคैเคธे เค-เคฎेเคฒ เคญेเคเคจा।
เคธเคฐ्เคตเคฐ - เคตเคน เคเคฎ्เคช्เคฏूเคเคฐ เคो เคंเคเคฐเคจेเค เคช्เคฐเคฏोเค เคเคฐเคจे เคตाเคฒे เคธिเคธ्เคเคฎ เคो เคธूเคเคจाเคं เคช्เคฐเคฆाเคจ เคเคฐเคจे เคी เค्เคทเคฎเคคाเคं เคฐเคเคคा เคนै, เคธเคฐ्เคตเคฐ เคเคนเคฒाเคคा เคนै।
เคธเคฐ्เคซिंเค - เคंเคเคฐเคจेเค เคे เคจेเคเคตเคฐ्เคों เคฎें เค
เคนเคฎ เคธूเคจเคाเคं เคो เคोเคเคจे เคा เคाเคฎ เคธเคฐ्เคซिंเค เคเคนเคฒाเคคा เคนै।
• เคธเคฐ्เค เคंเคเคจ เคเค เคเคธा เคช्เคฐोเค्เคฐाเคฎ เคนै เคो เคเคจ्เคเคฐเคจेเค เคे เค
เคธीเคฎिเคค เคกेเคाเคฌेเคธ เคธे เคฏूเคเคฐ เคे เคธเคตाเคฒ เคो เคोเคเคคा เคนै (เคिเคธเคो Keyword/Phrase เคฌोเคฒा เคाเคคा เคนै), เคเคฐ เคเคธเคे เคธंเคฌंเคงी เคो เคธเคฐ्เค เคฐिเคเคฒ्เค เคชेเค เคฎें เคฆिเคाเคคा เคนै।
• • Google,
เคช्เคฐเคฎुเค เคธเคฐ्เค เคंเคเคจ -
● Yahoo,
Bing,
• AOL.com,
● Wolframalpha, ● Internet Archive, • Excite,
Ask.com, Baidu, DuckDuckGo, Yandex.ru, WebCrawler,
• Lycos,
Infoseek,
• AltaVista,
Inktomi,
● Dogpile,
Wiki.com,
● CC Search,
• Search Encrypt, • Swisscows,
Gibiru, StartPage, Boardreade, Exalead,
• Ecosia,
• Excite,
• HotBot,
Gigablast,
● Mojeek,
Lycos,
• Searx,
Qwant,
• Soso,
Yandex,
Sogou,
• Yippy,
• Netscape,
Ahmia,
Groovle,
Youdao,
• TorSearch, * เคตेเคฌ เคฌ्เคฐाเคเค़เคฐ
• เคฌ्เคฐाเคเค़เคฐ เคเค เคช्เคฐเคाเคฐ เคा เคธॉเคซ्เคเคตेเคฏเคฐ เคช्เคฐोเค्เคฐाเคฎ เคนोเคคा เคนै, เคो เคตेเคฌ เคชเคฐ เคฎौเคूเคฆ เคธंเคธाเคงเคจों เคो เคฏूเคเคฐ เคो เคเคชเคฒเคฌ्เคง เคเคฐเคตाเคคे เคนै।
• เคंเคเคฐเคจेเค เคฏा wWW เคชเคฐ Text, Images, Videos, Audios, PDF เคเคฐ เคญी เค
เคจ्เคฏ Formats เคฎें เคธूเคเคจा เคเคชเคฒเคฌ्เคง เคนो เคธเคเคคी เคนै।
เคเค เคตेเคฌ เคฌ्เคฐाเคเคเคฐ เคนเคฎ Users เคो เคเคจ เคธเคญी Formats เคฎें เคธंเคธाเคงเคจों เคो เคเคชเคฒเคฌ्เคง เคเคฐเคตाเคจे เคा เคाเคฎ เคเคฐเคคा เคนै। •
• เคฌ्เคฐाเคเค़เคฐ เคे เคเคฆाเคนเคฐเคฃ
• เคूเคเคฒ เค्เคฐोเคฎ - เคฏเคน เคเค เคฎुเคซ्เคค เคा เคตेเคฌ เคฌ्เคฐाเคเค़เคฐ เคนै เคो เคी เคूเคเคฒ เคे เคฆ्เคตाเคฐा เคฌเคจाเคฏा เคเคฏा เคนै। เคฏเคน เคธिเคคंเคฌเคฐ 2008 เคฎें เคจिเคाเคฒा เคเคฏा เคฅा ।
• เคฎोเค़िเคฒा เคซ़ाเคฏเคฐเคซ़ॉเค्เคธ - เคฏเคน เคเค เคฎुเคซ्เคค เคा เคเคชเคจ เคธोเคฐ्เคธ เคธॉเคซ्เคเคตेเคฏเคฐ เคนै เคो เคी เคฎोเค़िเคฒा เคซ़ाเคंเคกेเคถเคจ เคฆ्เคตाเคฐा เคฌเคจाเคฏा เคเคฏा เคนै।
เคธเคฐ्เค เคंเคเคจ
• เคเคธे เคนเคฎ เคตिंเคกोเค, เคฎैเค, เคฒिเคจเค्เคธ, เคเคฆि เคเคชเคฐेเคिंเค เคธिเคธ्เคเคฎों เคฎें เคเคฒा เคธเคเคคे เคนैं।
• เคธเคซाเคฐी ( safari ) - เคธเคซाเคฐी เคเค เคตेเคฌ เคฌ्เคฐाเคเค़เคฐ เคนै เคो เคी เคเคชเคฒ เคंเคชเคจी เคฆ्เคตाเคฐा เคฌเคจाเคฏा เคเคฏा เคนै। เคฏเคน 2003 เคฎें เคจिเคाเคฒा เคเคฏा เคฅा।
• เคंเคเคฐเคจेเค เคเค्เคธเคช्เคฒोเคฐเคฐ (internet explorer) – เคฏเคน เคฎाเคเค्เคฐोเคธॉเคซ़्เค เคंเคชเคจी เคฆ्เคตाเคฐा เคฌเคจाเคฏा เคเคฏा เคฅा। เคฏเคน 1995 เคฎें เคจिเคाเคฒा เคเคฏा เคฅा।
เคैเคिंเค
เคตिเคกिเคฏो เคैเคिंเค (Voice and Video Chatting) - เคตाเคเคธ เคैเคिंเค เคे เคเคฐिเคฏे เคเคช เคฆूเคธเคฐी เคเคฐ เคिเคธी เคญी เคต्เคฏเค्เคคि เคธे เคฌाเคค เคเคฐ เคธเคเคคे เคนै। เคเคธเคे เคฒिเค เคเค เคฎाเคเค्เคฐोเคซोเคจ (microphone), เคเค เคธ्เคชीเคเคฐ, เคตेเคฌเคैเคฎ เคคเคฅा เคเคธเคे เคฒिเค เคช्เคฐเคฏोเค เคนोเคจे เคตाเคฒा เคตिเคถेเคท เคช्เคฐोเค्เคฐाเคฎ (เคैเคธेSkype) เคนोเคจा เคाเคนिเค। -
เคตीเคกिเคฏो เคॉเคจ्เคซ्เคฐेเคจ्เคธ
• เคตीเคกिเคฏो เคॉเคจ्เคซ्เคฐेंเคธिंเค เคฎें เคตीเคกिเคฏो เคैเคฎเคฐा เคฏा เคตेเคฌ เคैเคฎ, เคเคฎ्เคช्เคฏूเคเคฐ เคฎॉเคจिเคเคฐ, เคेเคฒीเคตिเคเคจ เคฏा เคช्เคฐोเคेเค्เคเคฐ, เคฎाเคเค्เคฐोเคซोเคจ, เคฒाเคเคกเคธ्เคชीเคเคฐ เคเคฐ เคंเคเคฐเคจेเค เคी เคเคตเคถ्เคฏเคเคคा เคนोเคคी เคนै।
● เคตीเคกिเคฏो เคॉเคจ्เคซ्เคฐेเคจ्เคธिंเค เค
เคฌ เคเคงुเคจिเค เคฎोเคฌाเคเคฒ เคซोเคจ เคชเคฐ เคญी เคเคชเคฒเคฌ्เคง เคนै।
เคुเค เค
เคจ्เคฏ เคฌ्เคฐाเคเค़เคฐ Opera • Lynx • Microsoft Edge • Maxthon • Netscape Browser • Vivaldi • Tor Browser • SeaMonkey • Yndex Browser * เคตीเคกिเคฏो เคฎेเคฒ Konqueror UC Browser Slimjet Browser SlimBrowser Pale Moon Avast Secure Browser Brave Browser GNU IceCat Dooble
● เคตीเคกिเคฏो เคฎेเคฒ เคเค เคเคธी เคธुเคตिเคงा เคนै เคिเคธเคे เคฆ्เคตाเคฐा เคนเคฎ เค्เคฐाเคซिเค्เคธ, เคตीเคกिเคฏो เคฎैเคธेเค, เคตीเคกिเคฏो เค्เคฒिเคช्เคธ เคเคฆि เคญेเค เคธเคเคคे เคนैं।
● เคैเค (Chat ) เคा เค
เคฐ्เคฅ เคธाเคฎाเคจ्เคฏเคคः เคฌाเคคเคीเคค เคเคฐเคจा เคนोเคคा เคนै। เคนเคฎ เคैเคธे เคเคฎเคคौเคฐ เคชเคฐ เคเคฎเคจे-เคธाเคฎเคจे เคเคก़े เคฐเคนเคเคฐ เคฏा เคेเคฒिเคซोเคจ เคชเคฐ เคฌाเคคें เคเคฐเคคे เคนै เคเคธी เคช्เคฐเคाเคฐ เคเคจ्เคเคฐเคจेเค เคชเคฐ เคैเคिंเค (Chatting) เคी เคชเคฐिเคเคฒ्เคชเคจा เคนै।
เคैเค्เคธ्เค เคैเคिंเค (Text Chatting) - เคैเค्เคธ्เค เคैเคिंเค เคฎें เคนเคฎ เคธंเคฆेเคถ เคी - เคฌोเคฐ्เคก เคे เคฎाเคง्เคฏเคฎ เคธे เคช्เคฐेเคทिเคค เคเคฐเคคे เคนै เคคเคฅा เคฆूเคธเคฐी เคเคฐ เคฌैเค ा เคต्เคฏเค्เคคि เคนเคฎाเคฐे เคช्เคฐेเคทिเคค เคธंเคฆेเคถ เคो เคชเคข़เคคा เคนै เคคเคฅा เคคुเคฐเคจ्เคค เคเคธเคा เคเคตाเคฌ เคฆेเคคा เคนै। เคैเค เคเค เคे เคธाเคฅ เคเค เคฏा เคเค เคे เคธाเคฅ เคเค เคฒोเคों เคे เคธंเคฌंเคง เคชเคฐ เคเคงाเคฐिเคค เคนोเคคा เคนै। เค
เคฐ्เคฅाเคค เคเคช เคเค เคธाเคฅ เคเค เคฒोเคों เคे เคธाเคฅ เคैเค เคเคฐ เคธเคเคคे เคนै। เคैเค เคชूเคฐी เคคเคฐเคน เคธे เคเคจ्เคเคฐเคเค्เคिเคต (interactive) เคนै เคคเคฅा เคคเคค्เคाเคฒ เคธंเคฆेเคถ (response) เคช्เคฐेเคทिเคค เคिเคฏा เคाเคคा เคนै เคฏा เคช्เคฐाเคช्เคค เคนोเคคा เคนै। เค
เคคः เคฆोเคจों เคเคฐ เคे เคต्เคฏเค्เคคि เคो เคเคจเคฒाเคเคจ เคนोเคจा เคเคตเคถ्เคฏเค เคนै।
• เคเคธเคे เคฎाเคง्เคฏเคฎ เคธे เคฆो เคฏा เคเคธเคธे เค
เคงिเค เคธ्เคฅाเคจों เคธे เคเค เคธाเคฅ เคเคกिเคฏोเคตीเคกिเคฏो เคฎाเคง्เคฏเคฎ เคธे เคเค เคฒोเค เคुเคก़ เคธเคเคคे เคนैं। เคเคธเคा เคช्เคฐเคฏोเค เคाเคธเคเคฐ เคिเคธी เคฌैเค เค เคฏा เคธเคฎ्เคฎेเคฒเคจ เคे เคฒिเค เคคเคฌ เคिเคฏा เคाเคคा เคนै।
เคธोเคถเคฒ เคจेเคเคตเคฐ्เคिंเค เคธाเคเค्เคธ
• เคธोเคถเคฒ เคจेเคเคตเคฐ्เคिंเค เคธेเคตा เคเค เคเคจเคฒाเคเคจ เคธेเคตा, เคช्เคฒेเคเคซॉเคฐ्เคฎ เคฏा เคธाเคเค • เคนोเคคी เคนै เคो เคฒोเคों เคे เคฌीเค เคธोเคถเคฒ เคจेเคเคตเคฐ्เคिंเค เค
เคฅเคตा เคธाเคฎाเคिเค เคธंเคฌंเคงों เคो เคฌเคจाเคจे เค
เคฅเคตा เคเคจเคो เคชเคฐिเคฒเค्เคทिเคค เคเคฐเคจे เคชเคฐ เคेเคจ्เคฆ्เคฐिเคค เคนोเคคी เคนै।
• เคช्เคฐเคฎुเค เคธोเคถเคฒ เคจेเคเคตเคฐ्เคिंเค เคธाเคเค्เคธ เคจिเคฎ्เคจ เคนैं -
* เคซेเคธเคฌुเค (Facebook)
• เคฏเคน เคซेเคธเคฌुเค เคंเคॉ. เคจाเคฎเค เคจिเคी เคंเคชเคจी เคฆ्เคตाเคฐा เคธंเคाเคฒिเคค เคนै। เคเคธเคा เคเคฐंเคญ 2004 เคฎें เคนाเคฐ्เคตเคฐ्เคก เคे เคเค เคाเคค्เคฐ เคฎाเคฐ्เค เคुเคेเคฐเคฌเคฐ्เค เคจे เคी เคฅी। เคคเคฌ เคเคธเคा เคจाเคฎ เคฆ เคซेเคธเคฌुเค เคฅा। เค
เคเคธ्เคค 2005 เคฎें เคเคธเคा เคจाเคฎ เคซेเคธเคฌुเค เคเคฐ เคฆिเคฏा เคเคฏा।
เคซेเคธเคฌुเค เคा เคเคชเคฏोเค เคเคฐเคจे เคตाเคฒे เค
เคชเคจा เคเค เคช्เคฐोเคซाเคเคฒ เคชृเคท्เค เคคैเคฏाเคฐ เคเคฐ เคเคธ เคชเคฐ เค
เคชเคจे เคฌाเคฐे เคฎें เคाเคจเคाเคฐी เคฆेเคคे เคนैं। เคเคธเคฎें เคเคจเคा เคจाเคฎ, เคाเคฏाเคिเคค्เคฐ, เคเคจ्เคฎเคคिเคฅि เคเคฐ เคाเคฐ्เคฏเคธ्เคฅเคฒ, เคตिเคฆ्เคฏाเคฒเคฏ เคเคฐ เคॉเคฒेเค เคเคฆि เคा เคฌ्เคฏौเคฐा เคฆिเคฏा เคนोเคคा เคนै।
• เคเคธ เคชृเคท्เค เคे เคฎाเคง्เคฏเคฎ เคธे เคฒोเค เค
เคชเคจे เคฎिเคค्เคฐों เคเคฐ เคชเคฐिเคिเคคों เคा เคจाเคฎ, เคเคฎेเคฒ เคเคฆि เคกाเคฒเคเคฐ เคเคจ्เคนें เคขूंเฅ เคธเคเคคे เคนैं। เคเคธเคे เคธाเคฅ เคนी เคตे เค
เคชเคจे เคฎिเคค्เคฐों เคเคฐ เคชเคฐिเคिเคคों เคी เคเค เค
ंเคคเคนीเคจ เคถ्เคฐृंเคเคฒा เคธे เคญी เคुเคก़ เคธเคเคคे เคนैं।
เคตाเค्เคธเคเคช (WhatsApp)
● เคตाเค्เคธเคเคช เคฎैเคธेंเคเคฐ เคธ्เคฎाเคฐ्เค เคซ़ोเคจ्เคธ เคชเคฐ เคเคฒเคจे เคตाเคฒी เคเค เคช्เคฐเคธिเคฆ्เคง เคคเคค्เค्เคทเคฃ เคฎेเคธेเคिंเค เคธेเคตा เคนै। เคเคธเคी เคธเคนाเคฏเคคा เคธे เคเคจ्เคเคฐเคจेเค เคे เคฆ्เคตाเคฐा เคฆूเคธเคฐे 'เคตाเค्เคธเคเคช' เคเคชเคฏोเคเคเคฐ्เคคा เคे เคธ्เคฎाเคฐ्เคเคซ़ोเคจ เคชเคฐ เคेเค्เคธ्เค เคธंเคฆेเคถ เคे เค
เคฒाเคตा เคเคกिเคฏो, เคเคตि, เคตीเคกिเคฏो เคคเคฅा เค
เคชเคจी เคธ्เคฅिเคคि (เคฒोเคेเคถเคจ) เคญी เคญेเคी เคा เคธเคเคคी เคนै।
• เคตॉเค्เคธเคเคช्เคช เคो เคเค्เคฐेเคจ เคเคจ เคूเคฎ เคจे เค
เคฎेเคฐिเคा เคे เคฌ्เคฐाเคฏเคจ เคเค्เคเคจ เคे เคธाเคฅ เคฎिเคฒ เคเคฐ 2009 เคฎें เคถुเคฐू เคिเคฏा เคฅा।
● เคซेเคธเคฌुเค เคจे 19 เคซ़เคฐเคตเคฐी 2014 เคो, เคตाเค्เคธเคเคช เคो เคเคฐीเคฆ เคฒिเคฏा।
เคंเคธ्เคाเค्เคฐाเคฎ (Instagram)
• เคंเคธ्เคाเค्เคฐाเคฎ เคเค เคฎोเคฌाเคเคฒ เคกेเคธ्เคเคॉเคช เคเคฐ เคंเคเคฐเคจेเค-เคเคงाเคฐिเคค เคซोเคोเคธाเคाเคเคฐเคฃ เคเคช्เคฒिเคेเคถเคจ เคนै เคो เคเคชเคฏोเคเคเคฐ्เคคाเคं เคो เคซोเคो เคฏा เคตीเคกिเคฏो เคो เคธाเคฐ्เคตเคเคจिเค เคฐूเคช เคธे เคฏा เคจिเคी เคคौเคฐ เคชเคฐ เคธाเคा เคเคฐเคจे เคी เค
เคจुเคฎเคคि เคฆेเคคा เคนै।
• เคเคธเคी เคธ्เคฅाเคชเคจा เคेเคตिเคจ เคธिเคธ्เค्เคฐॉเคฎ เคเคฐ เคฎाเคเค เค्เคฐेเคเคฐ เคे เคฆ्เคตाเคฐा 2010 เคฎें เคी เคเค เคฅी।
เคซेเคธเคฌुเค เคจे เค
เคช्เคฐैเคฒ 2012 เคฎें เคंเคธ्เคाเค्เคฐाเคฎ เคो เคเคฐीเคฆ เคฒिเคฏा।
เค्เคตिเคเคฐ (Twitter)
• เค्เคตिเคเคฐ เคเค เคฎुเค्เคค เคธोเคถเคฒ เคจेเคเคตเคฐ्เคिंเค เคธाเคเค เคนै เคो เค
เคชเคจे เคเคชเคฏोเคเคเคฐ्เคคाเคं เคो เค
เคชเคจी เค
เคฆ्เคฏเคคเคจ เคाเคจเคाเคฐिเคฏां, เคिเคจ्เคนें เค्เคตीเค्เคธ เคเคนเคคे เคนैं, เคเค เคฆूเคธเคฐे เคो เคญेเคเคจे เคเคฐ เคชเคข़เคจे เคी เคธुเคตिเคงा เคฆेเคคा เคนै। เคเคจ เค्เคตीเค्เคธ เคी เค
เคงिเคเคคเคฎ เคถเคฌ्เคฆ เคธीเคฎा 140 เค
เค्เคทเคฐों เคคเค เคे เคนोเคคी เคนैं।
เคเคธเคी เคธ्เคฅाเคชเคจा เคैเค เคกोเคฐ्เคธी, เคจोเคนा เค्เคฒाเคธ, เคฌिเค्เค เคธ्เคोเคจ เคเคฐ เคเคตाเคจ เคตिเคฒिเคฏเคฎ्เคธ เคे เคฆ्เคตाเคฐा เคฎाเคฐ्เค 2006 เคฎें เคी เคเค เคฅी।
* เคिเคเคॉเค (TikTok)
● เคिเคเคॉเค เคोเคे เคॉเคฎेเคกी เคเคฐ เคช्เคฐเคคिเคญा เคตीเคกिเคฏो เคฌเคจाเคจे เคเคฐ เคธाเคा เคเคฐเคจे เคे เคฒिเค เคเค เคเคเคเคเคธ เคเคฐ เคंเคก्เคฐाเคเคก เคธोเคถเคฒ เคฎीเคกिเคฏा เคตीเคกिเคฏो เคเคช เคนै ।
• เคเคช เคो 2017 เคฎें เคीเคจी เคกेเคตเคฒเคชเคฐ เคฌाเคเคเคกांเคธ เคฆ्เคตाเคฐा เคीเคจ เคे เคฌाเคนเคฐ เคे เคฌाเคाเคฐों เคे เคฒिเค เคฒॉเคจ्เค เคिเคฏा เคเคฏा เคฅा।
TikTok เคฎोเคฌाเคเคฒ เคเคช เคเคชเคฏोเคเคเคฐ्เคคाเคं เคो เคธ्เคตเคฏं เคा เคเค เคोเคा เคตीเคกिเคฏो เคฌเคจाเคจे เคी เค
เคจुเคฎเคคि เคฆेเคคा เคนै เคो เค
เค्เคธเคฐ เคชृเคท्เค เคญूเคฎि เคฎें เคธंเคीเคค เคी เคธुเคตिเคงा เคฆेเคคा เคนै, เคเคธे เคซ़िเคฒ्เคเคฐ เคे เคธाเคฅ เคงीเคฎा เคฏा เคธंเคชाเคฆिเคค เคिเคฏा เคा เคธเคเคคा เคนै।
เคฏूเค्เคฏूเคฌ (YouTube)
เคฏूเค्เคฏूเคฌ เคฆुเคจिเคฏा เคी เคธเคฌเคธे เคฌเคก़ी เคी เคเค เคตीเคกिเคฏो เคฆेเคเคจेเคตाเคฒी เคธोเคถเคฒ เคฎिเคกिเคฏाเคตेเคฌเคธाเคเค เคนै, เคिเคธเคฎें เคชंเคीเคृเคค เคธเคฆเคธ्เคฏ เคตीเคกिเคฏो เค्เคฒिเคช เคฆेเคเคจे เคे เคธाเคฅ เคนी เค
เคชเคจा เคตीเคกिเคฏो เค
เคชเคฒोเคก เคญी เคเคฐ เคธเคเคคे เคนैं।
• เคเคธे เคाเคก เคนเคฐ्เคฒे, เคธ्เคीเคต เคैเคจ เคเคฐ เคाเคตेเคฆ เคเคฐीเคฎ เคจे เคฎिเคฒ เคเคฐ เคซเคฐเคตเคฐी 2005 เคฎें เคฌเคจाเคฏा เคฅा, เคिเคธे เคจเคตเคฎ्เคฌเคฐ 2006 เคฎें เคूเคเคฒ เคจे $1.65 เคฌिเคฒिเคฏเคจ เค
เคฎेเคฐिเคी เคกॉเคฒเคฐ เคฎें เคเคฐीเคฆ เคฒिเคฏा।
* เคนाเคเค (Hike)
เคนाเคเค เคฎैเคธेंเคเคฐ เคเคจ्เคเคฐเคจेเค เคे เคฆ्เคตाเคฐा เคเค เคธ्เคฎाเคฐ्เค เคซोเคจों เคชเคฐ เคเคฒเคจे เคตाเคฒी เคเค เคคเคค्เค्เคทเคฃ เคฎेเคธेเคिंเค เคธेเคตा เคนै। เคเคธเคे เคเคชเคฏोเคเคเคฐ्เคคा เคเค-เคฆूเคธเคฐे เคो เคेเค्เคธ्เค เคธंเคฆेเคถ เคे เค
เคฒाเคตा เคเคกिเคฏो, เคเคตि, เคซाเคเคฒ, เคตॉเคเคธ เคธंเคฆेเคถ, เคตीเคกिเคฏो เคคเคฅा เค
เคชเคจी เคธ्เคฅिเคคि เคญेเค เคธเคเคคे เคนैं।
• เคเคธเคी เคถुเคฐूเคเคค 12 เคฆिเคธเคฎ्เคฌเคฐ 2012 เคฎें เคेเคตिเคจ เคฎिเคค्เคคเคฒ เคฆ्เคตाเคฐा เคी เคเคฏी เคฅी।
Discord Name Tencent QQ Other Social Networking Sites Type social gaming platform for mobile games instant messaging service Established / เคธंเคธ्เคฅाเคชเค / Headquarter Release -May 13, 2015 - February 1999 Developed by the Chinese tech giant Tencent.
WeChat QZone Tumblr Baidu Tieba Skype Viber Sina Weibo LINE Snapchat Pinterest LinkedIn Telegram Reddit Badoo Myspace multi-purpose messaging, social media and mobile payment app social networking website American microblogging and social networking website - Chinese communication platform - hosted by Chinese search engine company Baidu - providing video chat and voice calls between computers, tablets, mobile devices, -Skype was acquired by Microsoft in May 2011 -instant messaging software application -operated by Japanese multinational company -Chinese microblogging social platform - instant communications on electronic devices multimedia messaging app This is a photo sharing and visual bookmarking social media site or ap professional social networking sites or apps instant messaging network American social news aggregation, web content rating, and discussion website dating-based social networking site music-focused social networking site - 21 January 2011 - developed by Chinese Tencent. - created by Tencent in 2005 -February 2007 Headquarters David Karp -December 3, 2003 - Beijing China -Robin Li -August 2003 -Priit Kasesalu and Jaan Tallinn -Luxembourg City, Luxembourg Palo Alto, CA, United State -December 2, 2010 -It is based in Luxembourg -14 August 2009 New York City, U.S. -March 2012 -8 July 2011 launched - January 2010 Created by Ben Silbermann Headquarters- San Francisco, California, United States launched - 2002, Headquarters- Sunnyvale, California, United States Parent organization- Microsoft Corporation release date - 14 August 2013 Headquarters- London, United Kingdom Created by Nikolai Durov Pavel Durov launched - 23 June 2005 Headquarters - San Francisco, California, United States Created by - Andrey Andreev Date launched - 2006 headquartered in Limassol, Cyprus launched 1 August 2003 Headquarters - Beverly Hills, California, United States
Flickr Quora photo-sharing website American question-and-answer website
เค-เคॉเคฎเคฐ्เคธ
• เค-เคॉเคฎเคฐ्เคธ เคฏा เค-เคต्เคฏเคตเคธाเคฏ เคंเคเคฐเคจेเค เคे เคฎाเคง्เคฏเคฎ เคธे เคต्เคฏाเคชाเคฐ เคा เคธंเคाเคฒเคจ เคนै; เคจ เคेเคตเคฒ เคเคฐीเคฆเคจा เคเคฐ เคฌेเคเคจा, เคฌเคฒ्เคि เค्เคฐाเคนเคों เคे เคฒिเคฏे เคธेเคตाเคं เคเคฐ เคต्เคฏाเคชाเคฐ เคे เคญाเคीเคฆाเคฐों เคे เคธाเคฅ เคธเคนเคฏोเค เคญी เคเคธเคฎें เคถाเคฎिเคฒ เคนै।
• เคธเคจ् 1990 เคธे เคตाเคฃिเค्เคฏिเค เคเคฆ्เคฏเคฎों เคจे เคตिเค्เคाเคชเคจ, เคฌिเค्เคฐी เคเคฐ เคฆुเคจिเคฏा เคญเคฐ เคฎें เค
เคชเคจे เคเคค्เคชाเคฆเคจों เคा เคธเคฎเคฐ्เคฅเคจ เคे เคฒिเคฏे เคंเคเคฐเคจेเค เคो เคเค เคธंเคญाเคตिเคค เคต्เคฏเคตเคนाเคฐ्เคฏ เคธाเคงเคจ เคे เคฐूเคช เคฎें เคฆेเคा เคนै।
• • เค เคॉเคฎเคฐ्เคธ เคเคชเคญोเค्เคคाเคं เคो เคธเคฎเคฏ เคฏा เคฆूเคฐी เคी เคฌिเคจा เคोเค เคฌाเคงाเคं เคे เคธाเคฅ เคตเคธ्เคคुเคं เคเคฐ เคธेเคตाเคं เคा เคเคฒेเค्เค्เคฐॉเคจिเค เคฐूเคช เคธे เคเคฆाเคจ-เคช्เคฐเคฆाเคจ เคเคฐเคจे เคी เค
เคจुเคฎเคคि เคฆेเคคा เคนै। เคंเคเคฐเคจेเค เคชเคฐ เคธाเคฎाเคจ เค़เคฐीเคฆเคจा เคเคฐ เคฌेเคเคจा เคเคॉเคฎเคฐ्เคธ เคे เคธเคฌเคธे เคฒोเคเคช्เคฐिเคฏ เคเคฆाเคนเคฐเคฃों เคฎें เคธे เคเค เคนै।
* เค-เคॉเคฎเคฐ्เคธ เคे เคเคฆाเคนเคฐเคฃ
Online Shopping
• Electronic Payments
• Online Auctions
• Internet Banking
Online Ticketing
เค-เคॉเคฎเคฐ्เคธ เคे เคช्เคฐเคाเคฐ
Business to Business E-commerce (B2B Ecommerce) - เคเคธเคे เคจाเคฎ เคे เค
เคจुเคธाเคฐ, B2B เค-เคॉเคฎเคฐ्เคธ เคฆो เคต्เคฏเคตเคธाเคฏों ( Business ) เคे เคฌीเค เคिเค เคเค เคฒेเคจเคฆेเคจ เคธे เคธंเคฌंเคงिเคค เคนै। เคैเคธे เค
เคเคฐ เคोเค เคंเคชเคจी เคुเคฆ เคोเค เคช्เคฐोเคกเค्เค เคจเคนी เคฌเคจाเคคी เคนै เคเคฐ เคिเคธी เคฆूเคธเคฐी เคंเคชเคจी เคธे เคเคฐीเคฆ เคเคฐ เคซिเคฐ เค
เคชเคจा เคธเคฎाเคจ เคฌेเคเคคी เคนै เคคो เคตो B2B เคे เค
ंเคคเคฐ्เคเคค เคเคคा เคนै।
Business to Consumer Ecommerce (B2C Ecommerce) - เคเคธเคฎे เคฒेเคจเคฆेเคจ เคเค เคฌिเค़เคจเคธ เคเคฐ เคांเคธुเคฎेเคฐ เคे เคฌीเค เคนोเคคा เคนै। เคธเคฌ เคธे เค्เคฏाเคฆा เคนोเคจे เคตाเคฒा เค-เคॉเคฎเคฐ्เคธ เคฏเคนी เคนोเคคा เคนै। เคैเคธे Flipkart, Amazon เคเคฆि เคैเคธी เคเคฎ्เคชเคจीเค เคธे เคเคชเคญोเค्เคคा เคธीเคงे เคตเคธ्เคคु เคเคฐीเคฆเคคा เคนै।
Consumer to Business Ecommerce (C2B Ecommerce) - เคฏเคน เคฒेเคจเคฆेเคจ B2C เคा เค
เคชोเคिเค เคนै । เคเคธเคฎे เคฒेเคจเคฆेเคจ Consumer เคเคฐ Business เคे เคฌीเค เคนोเคคा เคนै। เคैเคธे เคเค Consumer เคตेเคฌเคธाเคเค เคฌเคจाเคจे เคे เคฒिเค เคเคจเคฒाเคเคจ เคฐिเค्เคตाเคฏเคฐเคฐ्เคฎเคจ्เค
launched - 10 February 2004
Headquarters - San Francisco, California, U.S. launched - June 2009
Headquarters - Mountain View, California, United States
Founders - Adam D'Angelo, Charlie Cheever
เคฆेเคคा เคนैं, เคเคฐ เคोเค เคंเคชเคจी เคเคธเคे เคฒिเค เคธเคนी เคीเคฎเคค เคชเคฐ เคตेเคฌเคธाเคเค เคฌเคจाเคเคฐ เคฆेเคจे เคे เคฒिเค เคเคซเคฐ เคเคฐเคคी เคนैं।
Consumer to Consumer Ecommerce (C2C Ecommerce) - เคฏเคน เคฆो Consumers เคฏाเคจी เคฆो เคเคชเคญोเค्เคคाเคं เคे เคฌीเค เคนोเคคा เคนै। เคเคธเคฎे เคฆो เคเคชเคญोเค्เคคाเคं เคฆ्เคตाเคฐा เคเคชเคธ เคฎें เคुเค เคเคฐीเคฆा เคเคฐ เคฌेเคा เคाเคคा เคนै। เคैเคธे eBay, OLX เคैเคธी เคธाเคเค्เคธ เคชเคฐ เคนोเคคा เคนै, เคिเคธเคฎें เคเค เคต्เคฏเค्เคคि เคिเคธी เคเคค्เคชाเคฆ เคฏा เคธेเคตा เคो เคฆूเคธเคฐे เคो เคฌेเคเคคा เคนै।
Business to Government (B2G ) - เค-เคॉเคฎเคฐ्เคธ เคे เคเคธ เคช्เคฐเคाเคฐ เคฎें เคंเคชเคจिเคฏों เคเคฐ เคธाเคฐ्เคตเคเคจिเค เคช्เคฐเคถाเคธเคจ เคฏा เคธเคฐเคाเคฐ เคे เคฌीเค เคเคจเคฒाเคเคจ เคिเค เคเค เคธเคญी เคฒेเคจเคฆेเคจ เคถाเคฎिเคฒ เคนैं। เคฏเคน เคเค เคเคธा เค्เคทेเคค्เคฐ เคนै เคिเคธเคฎें เคฌเคก़ी เคฎाเคค्เคฐा เคฎें เคเคฐ เคตिเคญिเคจ्เคจ เคช्เคฐเคाเคฐ เคी เคธेเคตाเคं เคถाเคฎिเคฒ เคนैं, เคाเคธเคคौเคฐ เคตिเคค्เคคीเคฏ, เคธाเคฎाเคिเค เคธुเคฐเค्เคทा, เคฐोเคเคाเคฐ, เคाเคจूเคจी เคฆเคธ्เคคाเคตेเค เคเคฐ เคฐเคिเคธ्เค्เคฐाเคฐ เคเคฆि เคैเคธे เค्เคทेเคค्เคฐों เคฎें ।
Consumer to Government (C2G ) - เคเคธ เคฎें เคเคชเคญोเค्เคคा เคเคฐ เคช्เคฐเคถाเคธเคจ (เคธเคฐเคाเคฐ) เคे เคฌीเค เคिเค เคเค เคธเคญी เคเคฒेเค्เค्เคฐॉเคจिเค เคฒेเคจเคฆेเคจ เคถाเคฎिเคฒ เคนैं। เคैเคธे เคเคฐ (เคैเค्เคธ) เคा เคญुเคเคคाเคจ เคเคฐเคจा, เคธ्เคตाเคธ्เคฅ्เคฏ เคธेเคตाเคं เคฆूเคฐเคธ्เคฅ เคถिเค्เคทा เคช्เคฐाเคช्เคค เคเคฐเคจा เคเคค्เคฏाเคฆि ।
เคा เคญुเคเคคाเคจ, e-Commerce Websites Flipkart Amazon Infibeam eBay Yebhi.com Alibaba Group เคธ्เคฅाเคชเคจा - เค
เค्เคूเคฌเคฐ 2007 เคธंเคธ्เคฅाเคชเค - เคฌिเคจ्เคจी เคฌंเคธเคฒ, เคธเคिเคจ เคฌंเคธเคฒ เคธंเคธ्เคฅाเคชเค - เคेเคซ़ เคฌेเคोเคธ เคธ्เคฅाเคชเคจा 1994 เคธंเคธ्เคฅाเคชเค - เคตिเคถाเคฒ เคฎेเคนเคคा เคธ्เคฅाเคชเคจ - 2007 เคธंเคธ्เคฅाเคชเค - เคชिเคเคฐ्เคฐे เคเคฎिเคฆ्เคฏเคฐ Headquarters-San Jose, California, U.S. เคธ्เคฅाเคชเคจा -September 3, 1995 เคธ्เคฅाเคชเคจा - 2009 เคธंเคธ्เคฅाเคชเค - เคैเค เคฎा เคธ्เคฅाเคชเคจा - 4 เค
เคช्เคฐैเคฒ 1999
เคฐेเค्เคธ (REX)--เคฏเคน เคตिเคถ्เคต เคा เคชเคนเคฒा เคชूเคฐ्เคฃ เคฌाเคฏोเคจिเค เคฎाเคจเคต เคนै | เคฐेเค्เคธ (Rex) เคฐोเคฌोเคिเค्เคธ เคเคธ्เคेเคฒเคเคจ (Robotic Exaskeleton) เคा เคฒเคु เคฐूเคช เคนै।
● เคिเคฐोเคฌो (Kirobo ) -- เคिเคฐोเคฌो เค
ंเคคเคฐिเค्เคท เคฎें เคाเคจे เคตाเคฒे เคชเคนเคฒा เคฌोเคฒเคจे เคตाเคฒा เคฐोเคฌोเค เคนै | เคเคธ เคฐोเคฌोเค เคा เคตिเคाเคธ เคाเคชाเคจी เคกेंเคเคธू เคंเค เคฆ्เคตाเคฐा เคाเคชाเคจ เคเคฏเคฐोเคธ्เคชेเคธ เคเค्เคธเคช्เคฒोเคฐेเคถเคจ เคเคेंเคธी เคे เคธाเคฅ เคธंเคฏुเค्เคค เคเคชเค्เคฐเคฎ เคฎें เคिเคฏा เคเคฏा | เคเคธ เคฐोเคฌोเค เคो 4 เค
เคเคธ्เคค, 2013 เคो เค
ंเคคเคฐिเค्เคท เคฎें เคญेเคा เคเคฏा।
เคธ्เคจेเค เคฐोเคฌोเค (Snake Robot) -- เคฏे เคฐोเคฌोเค DRDO เคฆ्เคตाเคฐा เคฌเคจाเคฏा เคเคฏा เคนै | เคเคธ เคฐोเคฌोเค เคे เคฆ्เคตाเคฐा เคฆुเคฐ्เคเคเคจा, เคเคชเคฆा เคฎें เคซเคธे เคฒोเคों เคी เคธเคนाเคฏเคคा เคे เคฒिเค เค
เคญिเคฏाเคจ เคเคฒाเคจे เคฎें เคฎเคฆเคฆ เคฎिเคฒेเคी । เคฏเคน เคฐोเคฌोเค
เคृเคค्เคฐिเคฎ เคฌुเคฆ्เคงिเคฎเคค्เคคा (Artificial intelligence (Al))
เคเคฐ्เคिเคซिเคถिเคฏเคฒ เคंเคेเคฒिเคेंเคธ เคเค เคเคธी เคคเคเคจीเค เคนै, เคिเคธเคฎें เคเค เคंเคช्เคฏूเคเคฐ เค
เคชเคจे เคช्เคฐोเค्เคฐाเคฎ เคฎें เคฆिเค เคा เคฐเคนे เคจिเคฐ्เคฆेเคถों เคो เคธเคฎเคเคจे เคे เคฌाเคฆ เคเคจ्เคนें เคธंเคฐเค्เคทिเคค เคเคฐเคคा เคนै เคเคฐ เคเคจเคे เคเคงाเคฐ เคชเคฐ เคญเคตिเคท्เคฏ เคी เคเคฐूเคฐเคคों เคो เคธเคฎเคเคคे เคนुเค เคจिเคฐ्เคฃเคฏ เคฒेเคคा เคนै เคฏा เคซिเคฐ เคเคธเคे เค
เคจुเคธाเคฐ เคाเคฎ เคเคฐเคคा เคนै। เคเคฐ्เคिเคซिเคถिเคฏเคฒ เคंเคेเคฒिเคेंเคธ เคे เคคเคนเคค เคธ्เคชीเค เคฐिเคเค्เคจिเคถเคจ, เคตिเคुเค
เคฒ เคชเคฐเคธेเคช्เคถเคจ, เคฒैंเค्เคตेเค เคเคเคกेंเคिเคซिเคेเคถเคจ เคเคฐ เคกिเคธीเคเคจ เคฎेเคिंเค เคเคฆि เคा เคตเคฐ्เคฃเคจ เคिเคฏा เคा เคธเคเคคा เคนै।
• เคเคฐ्เคिเคซिเคถिเคฏเคฒ เคंเคेเคฒिเคेंเคธ เคो เคंเคช्เคฏूเคเคฐ เคธाเคंเคธ เคा เคธเคฌเคธे เคเคจ्เคจเคค เคฐूเคช เคฎाเคจा เคाเคคा เคนै เคเคฐ เคเคธเคฎें เคเค เคเคธा เคฆिเคฎाเค เคฌเคจाเคฏा เคाเคคा เคนै, เคिเคธเคฎें เคंเคช्เคฏूเคเคฐ เคธोเค เคธเคे เคंเคช्เคฏूเคเคฐ เคा เคเคธा เคฆिเคฎाเค, เคो เคंเคธाเคจों เคी เคคเคฐเคน เคธोเค เคธเคे।
เคเค เคนเคฎ เคธเคญी เคธ्เคฎाเคฐ्เคเคซोเคจ เคฎें AI เคคเคเคจीเค เคा เคเคธ्เคคेเคฎाเคฒ เคเคฐเคคे เคนैं Google Ask, OK Google, เคूเคเคฒ เค
เคธिเคธ्เคेंเค เคैเคธी เคฎुเคซ्เคค เคूเคเคฒ เคธेเคตाเคं เคเคฐ्เคिเคซिเคถिเคฏเคฒ เคंเคेเคฒीเคेंเคธी เคी เคนी เคฆेเคจ เคนै।
• AI เคชूเคฐ्เคฃเคคः เคช्เคฐเคคिเค्เคฐिเคฏाเคค्เคฎเค (Purely Reactive), เคธीเคฎिเคค เคธ्เคฎृเคคि (Limited Memory), เคฎเคธ्เคคिเคท्เค เคธिเคฆ्เคงांเคค (Brain Theory) เคเคตं เคเคค्เคฎ-เคेเคคเคจ (Self-Conscious) เคैเคธी เค
เคตเคงाเคฐเคฃाเคं เคชเคฐ เคाเคฐ्เคฏ เคเคฐเคคा เคนै।
* เคเคคिเคนाเคธ
• เคเคฐ्เคिเคซिเคถिเคฏเคฒ เคंเคेเคฒिเคेंเคธ เคी เคธ्เคฅाเคชเคจा เคॉเคจ เคฎैเคाเคฐ्เคฅी (John McCarthy) เคจे เคी เคฅी, เคเคจเคे เคฆोเคธ्เคคों เคฎाเคฐ्เคตिเคจ เคฎिเคธ्เคी, เคนเคฐ्เคฌเคฐ्เค เคธाเคเคฎเคจ, เคเคฒेเคจ เคจेเคตेเคฒ เคจे เคฎिเคฒเคเคฐ เคถुเคฐूเคเคคी เคृเคค्เคฐिเคฎ เคฌुเคฆ्เคงिเคฎเคค्เคคा เคा เคตिเคाเคธ เคเคฐ เคถोเคง เคाเคฐ्เคฏ เคिเคฏा เคฅा।
• เคเคฌ เคॉเคจ เคฎैเคाเคฐ्เคฅी เคจे เคเคฐ्เคिเคซिเคถिเคฏเคฒ เคंเคेเคฒिเคेंเคธ เคชเคฐ เคाเคฎ เคเคฐเคจा เคถुเคฐू เคिเคฏा เคคเคฌ เคฏเคน เคคเคเคจीเค เคตिเคเคธिเคค เคจเคนीं เคฅी เคฒेเคिเคจ เคธเคฎเคฏ เคे เคธाเคฅ เคคเคเคจीเค, เคเคฒ्เคोเคฐिเคฅเคฎ, เคเคฎ्เคช्เคฏूเคเคฐिंเค เคชाเคตเคฐ เคเคฐ เคธ्เคोเคฐेเค เคฎें เคธुเคงाเคฐ เคे เคเคฒเคคे เคเค เคฏเคน เคाเคซी เคฒोเคเคช्เคฐिเคฏ เคเคฐ เคाเคฎเคฏाเคฌ เคนो เคเคฏी เคนै।
• เคเคฐ्เคिเคซिเคถिเคฏเคฒ เคंเคेเคฒिเคेंเคธ เคा เคเคฐंเคญ 1950 เคे เคฆเคถเค เคฎें เคนी เคนो เคเคฏा เคฅा, เคฒेเคिเคจ เคเคธเคी เคฎเคนเคค्เคคा เคो 1970 เคे เคฆเคถเค เคฎें เคชเคนเคाเคจ เคฎिเคฒी।
เคोเคी-เคธी เคเคเคน เคฎें เคญी เคुเคธเคเคฐ เคฌเคाเคต เค
เคญिเคฏाเคจ เคเคฒाเคจे เคฎเคฆเคฆ เคเคฐ เคธเคเคคा เคนै।
เคซिเคฎेเคธेเคชिเคฏเคจ (Femcepian ) -- เคฏเคน เคเค เคฌुเคฆ्เคงिเคฎाเคจ เคเคตं เคชเคฐเคธ्เคชเคฐ เคธंเคตाเคฆ เคเคฐเคจे เคตाเคฒा เคฐोเคฌोเค เคนै, เคो เคจाเค เคญी เคธเคเคคा เคนै । เคฏเคน เคฐोเคฌोเค เคाเคชाเคจ เคे เคฆ्เคตाเคฐा เคฌเคจाเคฏा เคเคฏा เคนै ।
เคธोเคซिเคฏा เคฐोเคฌोเค (Sophia robot ) -- เคฏเคน เคฐोเคฌोเค เค
เคชเคจे เคेเคนเคฐे เคे เคนाเคตเคญाเคต เคฌเคฆเคฒ เคธเคเคคी เคนै เคเคฐ เคฒोเคों เคธे เคฌाเคคเคीเคค เคญी เคเคฐ เคธเคเคคी เคนै। เค
เค्เคूเคฌเคฐ, 2017 เคฎें เคธเคเคฆी เค
เคฐเคฌ เคจे เคเคธे เค
เคชเคจे เคฆेเคถ เคी เคจाเคเคฐिเคเคคा เคช्เคฐเคฆाเคจ เคी เคนै। เคเคธा เคเคฐเคจे เคตाเคฒा เคฏเคน เคตिเคถ्เคต เคा เคชเคนเคฒा เคฆेเคถ เคฌเคจ เคเคฏा เคนै।
• เคเคฌ เคाเคชाเคจ เคจे เคธเคฌเคธे เคชเคนเคฒे เคเคธ เคเคฐ เคชเคนเคฒ เคी เคเคฐ 1981 เคฎें เคซिเคซ्เคฅ เคเคจเคฐेเคถเคจ เคจाเคฎเค เคฏोเคเคจा เคी เคถुเคฐुเคเคค เคी เคฅी।
• เคเคธเคฎें เคธुเคชเคฐ- เคंเคช्เคฏूเคเคฐ เคे เคตिเคाเคธ เคे เคฒिเคฏे 10 เคตเคฐ्เคทीเคฏ เคाเคฐ्เคฏเค्เคฐเคฎ เคी เคฐूเคชเคฐेเคा เคช्เคฐเคธ्เคคुเคค เคी เคเค เคฅी।
● เคเคธเคे เคฌाเคฆ เค
เคจ्เคฏ เคฆेเคถों เคจे เคญी เคเคธ เคเคฐ เคง्เคฏाเคจ เคฆिเคฏा। เคฌ्เคฐिเคेเคจ เคจे เคเคธเคे เคฒिเคฏे 'เคเคฒ्เคตी' เคจाเคฎ เคा เคเค เคช्เคฐोเคेเค्เค เคฌเคจाเคฏा।
● เคฏूเคฐोเคชीเคฏ เคธंเค เคे เคฆेเคถों เคจे เคญी 'เคเคธ्เคช्เคฐिเค' เคจाเคฎ เคธे เคเค เคाเคฐ्เคฏเค्เคฐเคฎ เคी เคถुเคฐुเคเคค เคी เคฅी।
• เคเคธเคे เคฌाเคฆ 1983 เคฎें เคुเค เคจिเคी เคธंเคธ्เคฅाเคं เคจे เคฎिเคฒเคเคฐ เคเคฐ्เคिเคซिเคถिเคฏเคฒ เคंเคेเคฒिเคेंเคธ เคชเคฐ เคฒाเคू เคนोเคจे เคตाเคฒी เคเคจ्เคจเคค เคคเคเคจीเคों, เคैเคธे-Very Large Scale Integrated เคธเคฐ्เคिเค เคा เคตिเคाเคธ เคเคฐเคจे เคे เคฒिเคฏे เคเค เคธंเค 'เคฎाเคเค्เคฐो-เคเคฒेเค्เค्เคฐॉเคจिเค्เคธ เคเคฃ्เคก เคंเคช्เคฏूเคเคฐ เคेเค्เคจोเคฒॉเคी' เคी เคธ्เคฅाเคชเคจा เคी।
เคเคฐ्เคिเคซिเคถिเคฏเคฒ เคंเคेเคฒिเคेंเคธ เคे เคช्เคฐเคाเคฐ
เคตैเคธे เคคो เคเคฐ्เคिเคซिเคถिเคฏเคฒ เคंเคेเคฒिเคेंเคธ เคो เคฌเคนुเคค เคธे เคญाเคों เคฎें เคตिเคญाเคिเคค เคिเคฏा เคเคฏा เคนै, เคฒेเคिเคจ เคธाเคฎाเคจ्เคฏเคคः เคเคจเคे เคฆो เคช्เคฐเคฎुเค เคช्เคฐเคाเคฐ เคนैं
เคชเคนเคฒा เคญाเค
• เคเคฎเคोเคฐ เคเคเค: เคเคธे เคเคธ เคช्เคฐเคाเคฐ เคธे เคคैเคฏाเคฐ เคिเคฏा เคाเคคा เคนै เคि เคฏे เคेเคตเคฒ เคเค เคाเคธ्เค เคนी เคเคฐเคจे เคฎें เคธเค्เคทเคฎ เคนोเคคा เคนै। เคเคช्เคชเคฒ เคा เคธिเคฐी (Siri) เคเคฐ เคूเคเคฒ เคा เคตॉเคฏเคธ เคธिเคธ्เคเคฎ เคเคธเคे เคเคฆाเคนเคฐเคฃ เคนैं।
• เคถเค्เคคिเคถाเคฒी เคเคเค: เคเคธ เคช्เคฐเคाเคฐ เคे เคธिเคธ्เคเคฎ เคฎें เคธाเคฎाเคจ्เคฏीเคृเคค เคฎเคจुเคท्เคฏ เคी เคฌुเคฆ्เคงिเคฎเคคा เคนोเคคी เคนै, เคिเคธเคธे เคि เคธเคฎเคฏ เคเคจे เคชเคฐ เคोเค เคญी เคฎुเคถ्เคिเคฒ เคाเคธ्เค เคเคฐ เคธเคे เคเคฐ เคเคธเคा เคนเคฒ เคจिเคाเคฒ เคธเคें।
เคเคธे เคाเคฐ เคญाเคों เคฎें เคฌाँเคा เคเคฏा เคนै
1. เคชूเคฐ्เคฃ เคช्เคฐเคคिเค्เคฐिเคฏाเคค्เคฎเค (Purely Reactive)
• เคฏเคน เคृเคค्เคฐिเคฎ เคฌुเคฆ्เคงिเคฎเคค्เคคा เคा เคธเคฌเคธे เคเคงाเคฐเคญूเคค เคช्เคฐเคाเคฐ เคนै। เคฏเคน เคตाเคคाเคตเคฐเคฃ เคเคฐ เคชเคฐिเคธ्เคฅिเคคिเคฏों เคธे เคธीเคงे เคธूเคเคจा เค्เคฐเคนเคฃ เคเคฐเคคा เคนै เคเคฐ เคเคธเคे เคเคงाเคฐ เคชเคฐ เคจिเคฐ्เคฃเคฏ เคฒेเคคा เคนै। เคเคธเคे เคชाเคธ เคตिเคธ्เคคृเคค เคตिเคถ्เคต เคी เคाเคจเคाเคฐी เคจเคนी เคนोเคคी เคนै। เคฏเคน เค
เคชเคจे เค
เคจुเคญเคตों เคो เคธंเคฐเค्เคทिเคค เคจเคนी เคเคฐ เคธเคเคคा เคนै, เคจा เคนी เค
เคชเคจे เค
เคจुเคญเคตों เคे เคเคงाเคฐ เคชเคฐ เคตเคฐ्เคคเคฎाเคจ เคธเคฎเคธ्เคฏा เคชเคฐ เคจिเคฐ्เคฃเคฏ เคฒे
•
เคธเคเคคा เคนै। เคฏเคน เคेเคตเคฒ เคเค เคนी เค्เคทेเคค्เคฐ เคฎें เคตिเคถेเคทเค्เคเคคा เคนाเคธिเคฒ เคเคฐ เคธเคเคคा เคนै।
• เคเคฆाเคนเคฐเคฃ
• IBM เคा เคกीเคช เคฌ्เคฒ्เคฏु เคिเคธเคจे เคाเคธ्เคชोเคฐोเคต เคो เคถเคคเคฐंเค เคฎे เคนเคฐाเคฏा เคฅा।
• เคूเคเคฒ เคा เค
เคฒ्เคซाเคो เคिเคธเคจे เคฎाเคจเคต เคो เคเค เคंเคช्เคฏुเคเคฐ เคฌोเคฐ्เคก เคेเคฒ เคो เคฎे เคนเคฐाเคฏा เคฅा।
2. เคธीเคฎिเคค เคธ्เคฎृเคคि
• เคृเคค्เคฐिเคฎ เคฌुเคฆ्เคงिเคฎเคค्เคคा เคे เคตिเคाเคธ เคฎे เคฏเคน เค
เคเคฒा เคเคฐเคฃ เคนै। เคเคธ เคตเคฐ्เค เคฎे เคชिเคเคฒे เค
เคจुเคญเคตों เคो เคธीเคฎिเคค เคฎाเคค्เคฐा เคฎे เคธूเคเคจा เคे เคฐूเคช เคฎे เคธंเคฐเค्เคทिเคค เคฐเคा เคाเคคा เคนै เคเคฐ เคเคธे เคตिเคถ्เคต เคे เคช्เคฐोเค्เคฐाเคฎ เคฐूเคช เคฎें เคฎाเคจा เคाเคคा เคนै। เคเคธ เคธीเคฎिเคค เคธ्เคฎृเคคि เคे เคเคงाเคฐ เคृเคค्เคฐिเคฎ เคฌुเคฆ्เคงिเคฎเคค्เคคा เคจिเคฐ्เคฃเคฏ เคฒेเคคी เคนै เคเคฐ เคเคธเคे เคเคงाเคฐ เคชเคฐ เค
เคชเคจा เคाเคฐ्เคฏ เคจिเคฐ्เคงाเคฐिเคค เคเคฐเคคी เคนै।
• เคเคฆाเคนเคฐเคฃ
• เคธ्เคตเคाเคฒिเคค เคाเคฐ
• เคैเคเคฌाเค, เคชเคฐ्เคธเคจเคฒ เคกिเคिเคเคฒ เค
เคธीเคธ्เคेंเค (เคเคช्เคชเคฒ เคธीเคฐी, เคฎाเคเค्เคฐोเคธाเคซ़्เค เคोเคฐ्เคเคจा)
3. เคฎเคธ्เคคिเคท्เค เคธिเคฆ्เคงांเคค
• เคตเคฐ्เค 3 เคृเคค्เคฐिเคฎ เคฌुเคฆ्เคงिเคฎเคค्เคคा เคฎे เคฎाเคจเคต เคे เคตिเคाเคฐो เคเคฐ เคฎाเคจเคต เคต्เคฏเคตเคนाเคฐ เคो เคช्เคฐเคญाเคตिเคค เคเคฐเคจे เคตाเคฒी เคญाเคตเคจाเคं เคो เคธเคฎเคเคจे เคी เค्เคทเคฎเคคा เคนोเคी। เคเคธ เคตเคฐ्เค เคी เคृเคค्เคฐिเคฎ เคฌुเคฆ्เคงिเคฎเคค्เคคा เคญाเคตเคจाเค, เคฎूเคฒ เคญाเคตों, เคเคฆ्เคฆेเคถ्เคฏों เคคเคฅा เค
เคชेเค्เคทाเคं เคो เคธเคฎเค เคธเคेเคी เคเคฐ เคธाเคฎाเคिเค เคฐूเคช เคธे เคต्เคฏเคตเคนाเคฐ เคเคฐเคจे เคฎे เคธเค्เคทเคฎ เคนोเคी। เคฏे เคฎเคถीเคจ เค
เคฌ เคคเค เคฌเคจी เคจเคนी เคนै เคฒेเคिเคจ เคฏे เคृเคค्เคฐिเคฎ เคฌुเคฆ्เคงिเคฎเคค्เคคा เคा เค
เคเคฒा เคเคฐเคฃ เคนोंเคी।
• เคเคฆाเคนเคฐเคฃ
• เคธ्เคाเคฐ เคตाเคฐ เคซ़िเคฒ्เคฎो เคे C-3PO เคคเคฅा R2-D2
I, Robot เคซ़िเคฒ्เคฎ เคा เคธोเคจी
4. เคเคค्เคฎ เคेเคคเคจ
• เคเคธ เคคเคฐเคน เคे เคฐोเคฌोเค เค
เคชเคจा เคช्เคฐเคคिเคจिเคงिเคค्เคต เคธ्เคตเคฏं เคเคฐ เคธเคेंเคे। เคฏเคน เคฎเคธ्เคคिเคท्เค เคธिเคฆ्เคงांเคค เคा เค
เคเคฒा เคเคฐเคฃ เคนोंเคे, เคตे เค
เคชเคจी เคंเคคเคฐिเค เคธ्เคฅिเคคि เคธे เค
เคตเคเคค เคนोंเคे, เคตे เคฆूเคธเคฐो เคी เคญाเคตเคจाเคं เคो เคธเคฎเคเคจे เคฎें เคธเค्เคทเคฎ เคนोंเคे เคคเคฅा เคเคธเคจे เคเคงाเคฐ เคชเคฐ เคจिเคฐ्เคฃเคฏ เคฒे เคธเคेंเคे। เคตे เคญเคตिเคท्เคฏ เคी เคชिเคขी เคी เคฎเคถीเคจ เคนोंเคे เคोเคि เค
เคค्เคฏाเคงिเค เคฎेเคงाเคตी, เคธंเคตेเคฆเคจเคถीเคฒ เคคเคฅा เคाเคृเคค(เคेเคคเคจ) เคนोंเคे।
เคเคฆाเคนเคฐเคฃ
• 2015 เคฎे เคเคฏी เคซ़िเคฒ्เคฎ เคเค्เคธ เคฎเคถीเคจा เคी เคเคตा
• 2015 เคीเคตी เคงाเคฐाเคตाเคนिเค เคน्เคฏुเคฎเคจ्เคธ เคा เคธिเคจ्เคฅ्เคธ
เค
เคจ्เคฏ เคเคฆाเคนเคฐเคฃ
1. Siri
• เคฏเคน Apple เคฆ्เคตाเคฐा เคชेเคถ เคिเคฏा เคเคฏा เคธเคฌเคธे เคฒोเคเคช्เคฐिเคฏ personal assistant เคนै। เคนाเคฒांเคि เคฏเคน เคธिเคฐ्เคซ iPhone เคเคฐ iPad เคฎें เคเคชเคฒเคฌ्เคง เคนै। เคฏเคน AI เคा เคธเคฌเคธे เคฌेเคนเคคเคฐीเคจ เคเคฆाเคนเคฐเคฃ เคนै, เคเคธเคธे เคฌเคธ เคเคช Hey
Siri เคฌोเคฒिเคฏे เคเคฐ เคฏเคน เคเคชเคे เคฒिเค massage send เคเคฐ เคธเคเคคा เคนै, internet เคธे information เคขूंเคข เคธเคเคคा เคนै, voice call เคเคฐ เคธเคเคคा เคนै, เคोเค เคญी application open เคเคฐ เคธเคเคคा เคนै เคฏเคนां เคคเค เคि timer set เคต calendar เคฎें event add เคเคฐเคจे เคैเคธे เคाเคฎो เคฎें เคเคชเคी เคธเคนाเคฏเคคा เคเคฐ เคธเคเคคा เคนै।
2. Tesla
• เคฏเคน เค
เคฌ เคคเค เคเคชเคฒเคฌ्เคง เคธเคฌเคธे best Automobiles เคฎें เคธे เคเค เคนै। tesla car เคฎें เคจ เคेเคตเคฒ self-driving เคฌเคฒ्เคि productive capabilities เคเคฐ เคชूเคฐ्เคฃ technological innovation เคैเคธे feature เคเคชเคฒเคฌ्เคง เคนै।
3. Google Map
• เคฒेเคिเคจ Google map เคฎें Al technology เคा เค
เค्เคा เคเคธ्เคคेเคฎाเคฒ เคนुเค เคนै। เคนเคฎเคो เคिเคธी เคญी เคเคเคน เคा เคฐाเคธ्เคคा เคฌเคคाเคจे เคे เคฒिเค AI enabled mapping เคे เคธाเคฅ giant's technology เคธเคก़เค เคाเคจเคाเคฐी เคो scan เคเคฐเคคी เคนै เคเคฐ algorithms เคा เคช्เคฐเคฏोเค เคเคฐเคे เคธเคนी route เคो เคนเคฎे เคฌเคคाเคคी เคนै।
4. Nest
• เคฎें เคธे Nest เคธเคฌเคธे เคช्เคฐเคธिเคฆ्เคง เคเคฐ Artificial intelligence startup เคเค เคฅा เคเคฐ เคเคธे 2014 เคฎें Google เคฆ्เคตाเคฐा เคเคฐीเคฆ เคฒिเคฏा เคเคฏा । Nest learning thermostat เคเคชเคे เคต्เคฏเคตเคนाเคฐ เคเคฐ schedule เคे เคเคงाเคฐ เคชเคฐ energy เคो เคฌเคाเคคा เคนै। เคเคธा เคเคฐเคจे เคे เคฒिเค เคฏเคน behavioral algorithm เคा เคเคชเคฏोเค เคเคฐเคคा เคนै। เคฏเคน เคเคคเคจी intelligent machine เคนै, เคि เคธिเคฐ्เคซ เคเค เคนเคซ्เคคे เคฎें เคนी เคเคชเคे เคฒिเค เคเคชเคฏोเคी temperature เคा เคชเคคा เคฒเคा เคฒेเคคी เคนै। เค
เคเคฐ เคเคฐ เคฎे เคोเค เคจ เคนो เคคो เคฏเคน เคเคฐ्เคा เคฌเคाเคจे เคे เคฒिเค automatically turn off เคนो เคाเคคी เคนै।
5. Echo
• Echo เคो Amazon เคฆ्เคตाเคฐा เคฒांเค เคिเคฏा เคเคฏा เคฅा। เคฏเคน เคเค เคเคธा revolutionary product เคนै, เคो เคเคชเคे เคธเคตाเคฒों เคे เคเคตाเคฌ เคฆे เคธเคเคคा เคนै, เคเคชเคे เคฒिเค audiobook เคชเคข़ เคธเคเคคा เคนै, เคเคชเคो traffic เคเคฐ weather report เคฌเคคा เคธเคเคคा เคนै, local businesses เคे เคฌाเคฐे เคฎें เคाเคจเคाเคฐी เคเคชเคฒเคฌ्เคง เคเคฐा เคธเคเคคा เคนै เคคเคฅा sports score เคเคฐ schedule เคญी เคช्เคฐเคฆाเคจ เคเคฐ เคธเคเคคा เคนै।
6. เคฒिเคต เคกॉเค เคเคเค
• เคตเคฐ्เคท 2015 เคฎें เคธ्เคฅाเคชिเคค เคฒिเคต เคกॉเค เคเคเค เคชเคนเคฒी เคญाเคฐเคคीเคฏ เคंเคชเคจी เคนै เคो เคฌोเคฒी เคो 'เคेเค्เคธ्เค เคเคช्เคฒीเคेเคถเคจ เคช्เคฐोเค्เคฐाเคฎिंเค เคंเคเคฐเคซेเคธ (เคเคชीเคเค) เคฎें เคฌเคฆเคฒเคคी เคนै। เคฏเคน เคนिंเคฆी, เคฌंเคाเคฒी, เคชเคाเคฌी, เคฎเคฐाเค ी, เคुเคเคฐाเคคी, เคเคจ्เคจเคก़, เคคเคฎिเคฒ, เคเคฐ เคฎเคฒเคฏाเคฒเคฎ เคธเคฎेเคค 10 เคญाเคฐเคคीเคฏ เคญाเคทाเคं เคฎें เคเคชเคฒเคฌ्เคง เคนै। เคนाเคฒ เคนि เคฎें เค-เคॉเคฎเคฐ्เคธ เคंเคชเคจी เคซ्เคฒिเคชเคाเคฐ्เค เคจे 'เคฒिเคต เคกाเค เคเคเค' เคा เค
เคงिเค्เคฐเคนเคฃ เคिเคฏा เคนै।
** เคญाเคฐเคค เคฎें เคเคฐ्เคिเคซिเคถिเคฏเคฒ เคंเคेเคฒिเคेंเคธ
• เคฐाเคท्เค्เคฐीเคฏ เคธ्เคคเคฐ เคชเคฐ เคเคฐ्เคिเคซिเคถिเคฏเคฒ เคंเคेเคฒिเคेंเคธ เคाเคฐ्เคฏเค्เคฐเคฎ เคी เคฐूเคชเคฐेเคा เคฌเคจाเคจे เคे เคฒिเคฏे เคจीเคคि เคเคฏोเค เคเคชाเคง्เคฏเค्เคท เคฐाเคीเคต เคुเคฎाเคฐ เคी
เค
เคง्เคฏเค्เคทเคคा เคฎें เคเค เคธเคฎिเคคि เคा เคเค เคจ เคिเคฏा เคเคฏा เคนै। เคเคธเคฎें เคธเคฐเคाเคฐ เคे เคช्เคฐเคคिเคจिเคงिเคฏों เคे เค
เคฒाเคตा เคถिเค्เคทाเคตिเคฆों เคคเคฅा เคเคฆ्เคฏोเค เคเคเคค เคो เคญी เคช्เคฐเคคिเคจिเคงिเคค्เคต เคฆिเคฏा เคाเคเคा।
• เคตเคฐ्เคคเคฎाเคจ เคฎें เคธเคฐเคाเคฐ เคจे เคซिเคซ्เคฅ เคเคจเคฐेเคถเคจ เคेเค्เคจोเคฒॉเคी เคธ्เคाเคฐ्เคเค
เคช เคे เคฒिเคฏे 480 เคฎिเคฒिเคฏเคจ เคกॉเคฒเคฐ เคा เคช्เคฐाเคตเคงाเคจ เคिเคฏा เคนै, เคिเคธเคฎें เคเคฐ्เคिเคซिเคถिเคฏเคฒ เคंเคेเคฒिเคेंเคธ, เคฎเคถीเคจ เคฒเคฐ्เคจिंเค เคंเคเคฐเคจेเค เคเคซ เคฅिंเค्เคธ, 3D เคช्เคฐिंเคिंเค เคเคฐ เคฌ्เคฒॉเค เคेเคจ เคถाเคฎिเคฒ เคนैं।
เคกिเคฏเคจ เคंเคธ्เคीเค्เคฏूเค เคเคซ เคेเค्เคจोเคฒॉเคी (เคเคเคเคเคी), เคนैเคฆเคฐाเคฌाเคฆ เคเคाเคฎी เคถैเค्เคทเคฃिเค เคตเคฐ्เคท (2019-2020) เคธे เคเคฐ्เคिเคซिเคถिเคฏเคฒ เคंเคेเคฒिเคेंเคธ (เคเคเค, เคृเคค्เคฐिเคฎ - เคคเคเคจीเคी เคฌुเคฆ्เคงिเคฎเคค्เคคा) เคฎें เคชूเคฐ्เคฃ เคฌी-เคेเค เคाเคฐ्เคฏเค्เคฐเคฎ เคถुเคฐू เคเคฐेเคा। เคฏเคน เคเคเค เคฎें เคชूเคฐ्เคฃเคाเคฒिเค เคฌी-เคेเค เคช्เคฐोเค्เคฐाเคฎ เคी เคชेเคถเคเคถ เคเคฐเคจे เคตाเคฒा เคชเคนเคฒा เคญाเคฐเคคीเคฏ เคถैเค्เคทเคฃिเค เคธंเคธ्เคฅाเคจ เคนै।
• เคเคธเคธे เคชเคนเคฒे เค
เคฎेเคฐिเคा เคे เคाเคฐ्เคจेเคी เคฎेเคฒเคจ เคตिเคถ्เคตเคตिเคฆ्เคฏाเคฒเคฏ เคเคฐ เคฎैเคธाเคुเคธेเค्เคธ เคंเคธ्เคीเค्เคฏूเค เคเคซ เคेเค्เคจोเคฒॉเคी (เคเคฎเคเคเคी) เคเคธ เคตिเคทเคฏ เคชเคฐ เคธเคฎเคเค्เคท เคชाเค ्เคฏเค्เคฐเคฎ เคถुเคฐू เคเคฐ เคुเคे เคนैं। เคเคเคเคเคी, เคนैเคฆเคฐाเคฌाเคฆ เคฏเคน เคชाเค ्เคฏเค्เคฐเคฎ เคถुเคฐू เคเคฐเคจे เคตाเคฒा เคตिเคถ्เคต เคा เคคीเคธเคฐा เคถैเค्เคทเคฃिเค เคธंเคธ्เคฅाเคจ เคนै।
• NITI เคเคฏोเค เคे เค
เคจुเคฎाเคจ เคे เค
เคจुเคธाเคฐ, AI เคो เค
เคชเคจाเคจे เคเคตं เคฌเคข़ाเคตा เคฆेเคจे เคธे เคตเคฐ्เคท 2035 เคคเค เคญाเคฐเคค เคी GDP เคฎें 957 เคฌिเคฒिเคฏเคจ เคกॉเคฒเคฐ เคी เคตृเคฆ्เคงि เคे เคธाเคฅ เคนी เคเคฐ เคตเคฐ्เคท 2035 เคคเค เคญाเคฐเคค เคी เคตाเคฐ्เคทिเค เคตृเคฆ्เคงि เคฆเคฐ เคो 1.3 เคช्เคฐเคคिเคถเคค เคคเค เคฌเคข़เคจे เคी เคธंเคญाเคตเคจा เคนै।
• เคूเคเคฒ เคी เคเคฐ्เคिเคซिเคถिเคฏเคฒ เคंเคेเคฒिเคेंเคธ เคंเคชเคจी เคกीเคชเคฎाเคंเคก, เคฌ्เคฐिเคिเคถ เคจेเคถเคจเคฒ เคนेเคฒ्เคฅ เคธเคฐ्เคตिเคธ เคे เคธाเคฅ เคฎिเคฒเคเคฐ เคญाเคฐเคค เคฎें เคเค เคช्เคฐोเคेเค्เค เคชเคฐ เคाเคฎ เคเคฐ เคฐเคนी เคนै।
เคเคฐ्เคिเคซिเคถिเคฏเคฒ เคंเคेเคฒिเคेंเคธ เคชเคฐ 7-เคธूเคค्เคฐी เคฐเคฃเคจीเคคि
• เคेंเคฆ्เคฐ เคธเคฐเคाเคฐ เคจे 7 - เคธूเคค्เคฐी เคฐเคฃเคจीเคคि เคคैเคฏाเคฐ เคी เคนै เคो เคเคฐ्เคिเคซिเคถिเคฏเคฒ เคंเคेเคฒिเคेंเคธ เคा เคเคธ्เคคेเคฎाเคฒ เคเคฐเคจे เคे เคฒिเคฏे เคญाเคฐเคค เคी เคธाเคฎเคฐिเค เคฏोเคเคจा เคा เคเคงाเคฐ เคคैเคฏाเคฐ เคเคฐेเคी। เคเคจเคฎें เคช्เคฐเคฎुเค เคนैं-
เคฎाเคจเคต เคฎเคถीเคจ เคी เคฌाเคคเคीเคค เคे เคฒिเคฏे เคตिเคाเคธเคถीเคฒ เคตिเคงिเคฏाँ เคฌเคจाเคจा। •
• เคเคฐ्เคिเคซिเคถिเคฏเคฒ เคंเคेเคฒिเคेंเคธ เคเคฐ R&D เคे เคธाเคฅ เคเค เคธเค्เคทเคฎ เคाเคฐ्เคฏเคฌเคฒ เคा เคจिเคฐ्เคฎाเคฃ เคเคฐเคจा।
• เคเคฐ्เคिเคซिเคถिเคฏเคฒ เคंเคेเคฒिเคेंเคธ เคธिเคธ्เคเคฎ เคी เคธुเคฐเค्เคทा เคธुเคจिเคถ्เคिเคค เคเคฐเคจा।
• เคเคฐ्เคिเคซिเคถिเคฏเคฒ เคंเคेเคฒिเคेंเคธ เคे เคจैเคคिเค, เคाเคจूเคจी เคเคฐ เคธाเคฎाเคिเค เคจिเคนिเคคाเคฐ्เคฅों เคो เคธเคฎเคเคจा เคคเคฅा เคเคจ เคชเคฐ เคाเคฎ เคเคฐเคจा।
• เคเคฐ्เคिเคซिเคถिเคฏเคฒ เคंเคेเคฒिเคेंเคธ เคेเค्เคจोเคฒॉเคी เคो เคฎाเคจเค เคฎाเคจเคเคฐ เคเคฐ เคฌेंเคเคฎाเคฐ्เค เคे เคฎाเคง्เคฏเคฎ เคธे เคฎाเคชเคจ เคा เคฎूเคฒ्เคฏांเคเคจ เคเคฐเคจा।
* เคृเคค्เคฐिเคฎ เคฌुเคฆ्เคงिเคฎเคค्เคคा เคाเคธ्เค เคซोเคฐ्เคธ
• เคเคธเคा เคเค เคจ เคตाเคฃिเค्เคฏ เคเคฐ เคเคฆ्เคฏोเค เคฎंเคค्เคฐाเคฒเคฏ, เคญाเคฐเคค เคธเคฐเคाเคฐ เคฆ्เคตाเคฐा เคिเคฏा เคเคฏा เคนै।
เคฎिเคถเคจ
• เคตिเคถिเคท्เค เคเคฆ्เคฏोเค, เค
เคจुเคธंเคงाเคจ เคाเคฐ्เคฏเค्เคฐเคฎ เคเคฐ เคธเคฐเคाเคฐ เคนेเคคु เคชाँเค เคตเคฐ्เคทीเคฏ เค
เคจुเคถंเคธाเคँ।
● เคตिเค़เคจ - เคเคฐ्เคฅिเค, เคฐाเคเคจीเคคिเค เคเคฐ เคाเคจूเคจी เคช्เคฐเค्เคฐिเคฏाเคं เคฎें AI เคो เค
เคชเคจाเคจा เคคाเคि เคญाเคฐเคค เคो AI-เคฏुเค्เคค เค
เคฐ्เคฅเคต्เคฏเคตเคธ्เคฅाเคं เคฎें เคธे เคเค เคฌเคจเคจे เคा เคฒเค्เคท्เคฏ เคช्เคฐाเคช्เคค เคเคฐเคจे เคฎें เคธเคนाเคฏเคคा เคฎिเคฒे।
เคธोเคซिเคฏा เคจाเคฎเค เคฐोเคฌोเค เคो เคนैเคจเคธเคจ เคฐोเคฌोเคिเค्เคธ เคे เคธंเคธ्เคฅाเคชเค เคกेเคตिเคก เคนैเคจเคธเคจ เคจे 2016 เคฎें เคฌเคจाเคฏा เคฅा।
• AI เคช्เคฐौเคฆ्เคฏोเคिเคिเคฏों เคी เคคैเคจाเคคी เคฎें เคคेเคी เคฒाเคจे เคे เคฒिเคฏे เคจीเคคि เคเคฐ เคाเคจूเคจी เคขाँเคे เคा เคจिเคฐ्เคฎाเคฃ।
• AI เคा เค
เคจुเคช्เคฐเคฏोเค เคเคฐ เคเคฐ्เคฅिเค เคฒाเคญ เคช्เคฐाเคช्เคค เคเคฐเคจा।
เคธเคเคฆी เค
เคฐเคฌ เคा เคंเคेเคฒिเคेंเค เคฐोเคฌोเค เคธोเคซिเคฏा
• 25 เค
เค्เคूเคฌเคฐ 2017 เคฎें เคธเคเคฆी เค
เคฐเคฌ เคจे เคเคธे เค
เคชเคจी เคชूเคฐ्เคฃ เคจाเคเคฐिเคเคคा เคฆी เคเคฐ เคिเคธी เคญी เคฆेเคถ เคी เคจाเคเคฐिเคเคคा เคนाเคธिเคฒ เคเคฐเคจे เคตाเคฒी เคตเคน เคฆुเคจिเคฏा เคी เคชเคนเคฒी เคฐोเคฌोเค เคนै।
• เคธोเคซिเคฏा เคे เคนाเคต-เคญाเคต เคฌिเคฒ्เคुเคฒ เคฎเคจुเคท्เคฏों เคैเคธे เคนैं เคเคฐ เคตเคน เคฆूเคธเคฐे เคे เคेเคนเคฐे เคे เคนाเคตों-เคญाเคตों เคो เคญी เคชเคนเคाเคจ เคธเคเคคी เคนै।
• เค
เคชเคจी เคंเคेเคฒिเคेंเคธ เคธे เคिเคธी เคธे เคญी เคฌाเคคเคीเคค เคเคฐเคจे เคे เค
เคฒाเคตा, , เคฎเคจुเคท्เคฏों เคी เคคเคฐเคน เคธเคญी เคाเคฎ เคเคฐ เคธเคเคคी เคนै เคเคฐ เค
เคชเคจे เคुเคฆ เคे เคตिเคाเคฐ เคฐเคเคคी เคนै।
• เคธोเคซिเคฏा เคो เคธเคเคฆी เค
เคฐเคฌ เคे เคเคธे เคธเคญी เค
เคงिเคाเคฐ เคฎिเคฒे เคนैं, เคो เคตเคนाँ เคी เคธเคฐเคाเคฐ เค
เคชเคจे เคจाเคเคฐिเคों เคो เคช्เคฐเคฆाเคจ เคเคฐเคคी เคนै।
● เคฎुंเคฌเค เคฎें เคเคฌ เคเคถिเคฏा เคा เคธเคฌเคธे เคฌเคก़ा เคेเค เคซेเคธ्เค- 2017 เคเคฏोเคिเคค เคिเคฏा เคเคฏा เคฅा เคคเคฌ เคเคธเคे เคेเคฒीเคซेเคธ्เค เคฎें เคฐोเคฌोเค เคธोเคซिเคฏा เคญी เคเค เคฅी।
เคชुเคฒिเคธ เคे เคाเคฎ เคे เคฒिเค เคฐोเคฌोเค - เคซเคฐเคตเคฐी 2019 เคฎें, เคेเคฐเคฒ เคชुเคฒिเคธ เคจे เคชुเคฒिเคธ เคे เคाเคฎ เคे เคฒिเค เคเค เคฐोเคฌोเค เคो เคถाเคฎिเคฒ เคिเคฏा เคนै।
เคेเคฒी- เคฐोเคฌोเคिเค เคोเคฐोเคจเคฐी เคนเคธ्เคคเค्เคทेเคช เค
เคนเคฎเคฆाเคฌाเคฆ เคฎें, เคฆिเคธंเคฌเคฐ 2018 เคฎें, เคเค เคนृเคฆเคฏ เคฐोเค เคตिเคถेเคทเค्เค เคจे เคฒเคเคญเค 32 เคिเคฎी เคฆूเคฐ เคธे เคเค เคฎเคฐीเค เคชเคฐ เคฆुเคจिเคฏा เคा เคชเคนเคฒा เคฎाเคจเคต เคฐเคนिเคค เคेเคฒเคฐोเคฌोเคिเค เคोเคฐोเคจเคฐी เค्เคฐिเคฏा(telerobotic coronary intervention) เคธเคฎ्เคชเคจ्เคจ เคी।
เค-เคถाเคธเคจ เคฎें ‘เค’ เคा เคคाเคค्เคชเคฐ्เคฏ เคเคฒेเค्เค्เคฐॉเคจिเค เคธे เคนै। เค-เคถाเคธเคจ เคा เค
เคฐ्เคฅ เคนै เคธเคฐเคाเคฐी เค्เคฐिเคฏाเคเคฒाเคชों เคเคตं เคชเคฐिเคฏोเคเคจाเคं เคเคฆि เคฎें เคธंเคाเคฐ เคธूเคเคจा เคคเคเคจीเคी (ICT) เคा เคช्เคฐเคฏोเค เคเคฐเคคे เคนुเค เคฒोเค-เคเคฒ्เคฏाเคฃเคाเคฐी เคฐाเค्เคฏ เคे เคฒเค्เคท्เคฏों เคो เคช्เคฐाเคช्เคค เคเคฐเคจा।
● เคธเคฐเคाเคฐी เคธेเคตाเคँ เคช्เคฐเคฆाเคจ เคเคฐเคจे เคे เคฒिเค เคธूเคเคจा เคคเคฅा เคธंเคाเคฐ เคช्เคฐौเคฆ्เคฏोเคिเคी เคा เคเคชเคฏोเค เคเคฐเคจा เคเคฒेเค्เค्เคฐॉเคจिเค เคถाเคธเคจ (Electronic governance เคฏा e-governance) เคเคนเคฒाเคคा เคนै।
เค-เคเคตเคฐ्เคจेเคธ เคा เคฎुเค्เคฏ เคฒเค्เคท्เคฏ
• เคจाเคเคฐिเคों เคो เคฌेเคนเคคเคฐ เคธेเคตा เคช्เคฐเคฆाเคฏเคी
• เคชाเคฐเคฆเคฐ्เคถिเคคा เคเคฐ เคเคตाเคฌเคฆेเคนी เคा เคเคฐंเคญ
● เคธूเคเคจा เคे เคเคฐिเค เคฒोเคों เคा เคธเคถเค्เคคिเคเคฐเคฃ
• เคธเคฐเคाเคฐों เคे เคญीเคคเคฐ เคฌेเคนเคคเคฐ เคฆเค्เคทเคคा
• เคต्เคฏाเคตเคธाเคฏ เคเคฐ เคเคฆ्เคฏोเค เคे เคธाเคฅ เคฌेเคนเคคเคฐ เคाเคฐ्เคฏเคเคฒाเคช
* เค เคเคตเคจेंเคธ เคे เคช्เคฐเคाเคฐ
เคी 2 เคी ( เคธเคฐเคाเคฐ เคธे เคธเคฐเคाเคฐ)
• เคเคธเคा เคฎเคคเคฒเคฌ เคนोเคคा เคนै เคธเคฐเคाเคฐ เคธे เคธเคฐเคाเคฐ เคคเค। เคเคฌ เคเค เคธเคฐเคाเคฐी เคตिเคญाเค เคिเคธी เคฆूเคธเคฐे เคธเคฐเคाเคฐी เคाเคฐ्เคฏाเคฒเคฏ เคฏा เคตिเคญाเค เคธे เคिเคธी เคช्เคฐเคाเคฐ เคी เคธเคฐเคाเคฐी เคธूเคเคจा เคเคฐ เคธेเคตा เคे เคฒिเค เคธंเคชเคฐ्เค เคเคฐเคคी เคนै เคคो เคตเคน เคी เคू เคी เคเคนเคฒाเคคी เคนै।
• เคฏเคน เคตिเคญिเคจ्เคจ เคธเคฐเคाเคฐी เคธंเคธ्เคฅाเคं เคเคฐ เคฐाเคท्เค्เคฐीเคฏ, เคฐाเค्เคฏ เคเคฐ เคธ्เคฅाเคจीเคฏ เคธเคฐเคाเคฐी เคธंเคธ्เคฅाเคं เคे เคฌीเค เคเคฐ เคเคाเค เคे เคตिเคญिเคจ्เคจ เคธ्เคคเคฐों เคे เคฌीเค เคाเคฐ्เคฏ เคเคฐเคคा เคนै।
เคी 2 เคธी (เคธเคฐเคाเคฐ เคธे เคจाเคเคฐिเค)
• G to C เคा เค
เคฐ्เคฅ เคนै เคธเคฐเคाเคฐ เคธे เคจाเคเคฐिเค เคคเค। เคเคฌ เคธเคฐเคाเคฐ เคเคฐ เคจाเคเคฐिเค เคे เคฌीเค เคिเคธी เคคเคฐเคน เคा เคธंเคชเคฐ्เค เคนोเคคा เคนै เคคो เคตเคน Government to Citizen เคเคนเคฒाเคคा เคนै। เคจाเคเคฐिเคों เคो เคिเคธी เคญी เคธเคฎเคฏ, เคเคนीं เคญी เคธเคฐเคाเคฐी เคจीเคคिเคฏों เคชเคฐ เค
เคชเคจे เคตिเคाเคฐों เคเคฐ เคถिเคाเคฏเคคों เคो เคธाเคा เคเคฐเคจे เคी เคธ्เคตเคคंเคค्เคฐเคคा เคนै।
> เคी 2 เคฌी ( เคธเคฐเคाเคฐ เคธे เคต्เคฏเคตเคธाเคฏ)
• เคเคธเคा เค
เคฐ्เคฅ เคนोเคคा เคนै เคธเคฐเคाเคฐ เคธे เคต्เคฏเคตเคธाเคฏ เคคเค। เคเคธเคฎें เคธเคฐเคाเคฐ เคเคฐ เคต्เคฏाเคชाเคฐिเค เค्เคทेเคค्เคฐ เคे เคฌीเค เคธंเคชเคฐ्เค เคนोเคคा เคนै। เคเคธเคे เคฎाเคง्เคฏเคฎ เคธे เคต्เคฏाเคชाเคฐी เคเคฐ เคธे เคนी เคเคจเคฒाเคเคจ เคธเคฐเคाเคฐी เคाเคฎों เคो เคเคฐ เคธเคเคคे เคนै เคคเคฅा เคธเคฐเคाเคฐ เคต्เคฏाเคชाเคฐिเค เค्เคทेเคค्เคฐों เคฎें เคธंเคชเคฐ्เค เคเคฐ เคฒेเคจ-เคฆेเคจ เคा เคाเคฎ เคเคฐเคคी เคนै। เคเคธเคा เคเคฆ्เคฆेเคถ्เคฏ เคต्เคฏाเคชाเคฐ เคे เคฎाเคนौเคฒ เคฎें เคเคฐ เคธเคฐเคाเคฐ เคे เคธाเคฅ เคฌाเคคเคीเคค เคเคฐเคคे เคธเคฎเคฏ เคชाเคฐเคฆเคฐ्เคถिเคคा เคธ्เคฅाเคชिเคค เคเคฐเคจा เคนै।
เคी 2 เค (เคธเคฐเคाเคฐ เคธे เคเคฐ्เคฎเคाเคฐी)
• Gto E เคा เคฎเคคเคฒเคฌ เคธเคฐเคाเคฐ เคธे เคเคฐ्เคฎเคाเคฐी เคนोเคคा เคนै। เคฏเคน เคธเคฐเคाเคฐ เคเคฐ เคเคฐ्เคฎเคाเคฐी เคे เคฌीเค เคธंเคชเคฐ्เค เคो เคฌเคจाเคฏे เคฐเคเคจे เคฎें เคธเคนाเคฏเค เคนै। เคธเคฐเคाเคฐ เคธเคฐเคाเคฐी เคเคฐ्เคฎเคाเคฐी เคธे เคธเคฐเคाเคฐी เคाเคฐ्เคฏों เคे เคฒिเค เคธंเคชเคฐ्เค เคฐเคเคคी เคนै। เคฏเคน
เค-เคเคตเคฐ्เคจेเคธ
เคธเคฐเคाเคฐ เคเคฐ เคเคฐ्เคฎเคाเคฐिเคฏों เคे เคฌीเค เคुเคถเคฒเคคा เคเคฐ เคคेเคी เคธे เคธंเคชเคฐ्เค เคฌเคจाเคจे เคฎें เคฎเคฆเคฆ เคเคฐเคคा เคนै, เคธाเคฅ เคนी เคเคจเคे เคฒाเคญों เคो เคฌเคข़ाเคเคฐ เคเคจเคे เคธंเคคुเคท्เคि เคธ्เคคเคฐ เคคเค เคชเคนुँเคाเคจे เคฎें เคฎเคฆเคฆ เคเคฐเคคा เคนै |
C to C (Citizen to Citizen)
• เคเคธ เคถ्เคฐेเคฃी เคฎें เคจाเคเคฐिเคों เคा เคเคชเคธ เคฎें เคธंเคชเคฐ्เค เคนोเคคा เคนै। เค-เคเคตเคจेंเคธ เคे เคเคฐเคฃ
● เคญाเคฐเคค เคฎें เค-เคเคตเคฐ्เคจेเคธ เคी เคถुเคฐुเคเคค เคाเคฐ เคเคฐเคฃों เคธे เคนुเค
เคชเคนเคฒे เคเคฐเคฃ เคฎें, เคเคฎ्เคช्เคฏूเคเคฐीเคเคฐเคฃ (Computerization) เคต्เคฏเค्เคคिเคเคค เคंเคช्เคฏूเคเคฐ เคी เคเคชเคฒเคฌ्เคงเคคा เคे เคธाเคฅ เคธเคญी เคธเคฐเคाเคฐी เคाเคฐ्เคฏाเคฒเคฏ เคฎें เคชเคฐ्เคธเคจเคฒ เคंเคช्เคฏूเคเคฐ เคธ्เคฅाเคชिเคค เคिเคฏे เคเค | เคंเคช्เคฏूเคเคฐ เคा เคเคชเคฏोเค เคตเคฐ्เคก เคช्เคฐोเคธेเคธिंเค เคे เคธाเคฅ เคถुเคฐू เคนुเค, เคเคธเคे เคฌाเคฆ เคกेเคा เคช्เคฐोเคธेเคธिंเค เคฎें เคคेเคी เคเค।
เคจेเคเคตเคฐ्เคिंเค -เคเคธ เคเคฐเคฃ เคฎें, เคुเค เคธเคฐเคाเคฐी เคธंเคเค เคจों เคी เคुเค เคเคाเคเคฏाँ เคो เคตिเคญिเคจ्เคจ เคธเคฐเคाเคฐी เคธंเคธ्เคฅाเคं เคे เคฌीเค เคธूเคเคจाเคं เคे เคเคฆाเคจ-เคช्เคฐเคฆाเคจ เคเคฐ เคกेเคा เคे เคช्เคฐเคตाเคน เคे เคฒिเค เคเค เคนเคฌ เคे เคฎाเคง्เคฏเคฎ เคธे เคोเคก़ा เคเคฏा।
เคเคจ-เคฒाเคเคจ เคเคชเคธ्เคฅिเคคि (On-line presence) - เคคीเคธเคฐे เคเคฐเคฃ เคฎें, เคंเคเคฐเคจेเค เคเคจेเค्เคिเคตिเคी เคฌเคข़เคจे เคे เคธाเคฅ, เคตेเคฌ เคชเคฐ เคเคชเคธ्เคฅिเคคि เคฌเคจाเค เคฐเคเคจे เคे เคฒिเค เคเค เคเคตเคถ्เคฏเคเคคा เคฎเคนเคธूเคธ เคी เคเค। เคเคธเคे เคชเคฐिเคฃाเคฎเคธ्เคตเคฐूเคช เคธเคฐเคाเคฐी เคตिเคญाเคों เคเคฐ เค
เคจ्เคฏ เคธंเคธ्เคฅाเคं เคฆ्เคตाเคฐा เคตेเคฌเคธाเคเคों เคा เคฐเคเคฐเคाเคต เคिเคฏा เคเคฏा। เคเคฎ เคคौเคฐ เคชเคฐ, เคเคจ เคตेเคฌ เคชृเคท्เค ों / เคตेเคฌ-เคธाเคเคों เคฎें เคธंเคเค เคจाเคค्เคฎเค เคธंเคฐเคเคจा, เคธंเคชเคฐ्เค เคตिเคตเคฐเคฃ, เคฐिเคชोเคฐ्เค เคเคฐ เคช्เคฐเคाเคถเคจ, เคธंเคฌंเคงिเคค เคธเคฐเคाเคฐी เคธंเคธ्เคฅाเคं เคे เคเคฆ्เคฆेเคถ्เคฏ เคเคฐ เคฆृเคท्เคि เคตिเคตเคฐเคฃ เคे เคฌाเคฐे เคฎें เคाเคจเคाเคฐी เคนोเคคी เคฅी।
เคเคจเคฒाเคเคจ เค
เคจ्เคคเคฐเค्เคฐिเคฏाเคถीเคฒเคคा (Online interactivity) - เคเคจ-เคฒाเคเคจ เคเคชเคธ्เคฅिเคคि เคा เคเค เคธ्เคตाเคญाเคตिเค เคฎเคนเคค्เคต เคธเคฐเคाเคฐी เคธंเคธ्เคฅाเคं เคเคฐ เคจाเคเคฐिเคों, เคจाเคเคฐिเค เคธเคฎाเค เคธंเคเค เคจों เคเคฆि เคे เคฌीเค เคธंเคाเคฐ เคैเคจเคฒों เคा เคोเคฒा เคाเคจा เคฅा। เคเคธ เคเคฐเคฃ เคा เคฎुเค्เคฏ เคเคฆ्เคฆेเคถ्เคฏ เคกाเคเคจเคฒोเคก เคเคฐเคจे เคฏोเค्เคฏ เคซॉเคฐ्เคฎ เคช्เคฐเคฆाเคจ เคเคฐเคे เคธเคฐเคाเคฐी เคธंเคธ्เคฅाเคं เคे เคธाเคฅ เคต्เคฏเค्เคคिเคเคค เคंเคเคฐเคซ़ेเคธ เคे เคฆाเคฏเคฐे เคो เคเคฎ เคเคฐเคจा เคฅा।
เคญाเคฐเคค เคฎें เค-เคเคตเคฐ्เคจेเคธ
● เคญाเคฐเคค เคฎें เค-เคเคตเคฐ्เคจेเคธ เคी เคเคค्เคชเคค्เคคि 1970 เคे เคฆเคถเค เคे เคฆौเคฐाเคจ เคुเคจाเคต, เคเคจเคเคฃเคจा, เคเคฐ เคช्เคฐเคถाเคธเคจ เคเคฆि เคธे เคธंเคฌंเคงिเคค เคกेเคा เคเคนเคจ เคाเคฐ्เคฏों เคे เคช्เคฐเคฌंเคงเคจ เคे เคฒिเคฏे เคเคเคธीเคी เคे เค
เคจुเคช्เคฐเคฏोเคों เคชเคฐ เคง्เคฏाเคจ เคฆेเคจे เคे เคธाเคฅ เคนुเค।
• 970 เคฎें เคเคฒेเค्เค्เคฐॉเคจिเค्เคธ เคตिเคญाเค เคी เคธ्เคฅाเคชเคจा เคญाเคฐเคค เคฎें เค-เคเคตเคฐ्เคจेเคธ เคी เคฆिเคถा เคฎें เคชเคนเคฒा เคฌเคก़ा เคเคฆเคฎ เคฅा เค्เคฏोंเคि เคเคธเคฎें 'เคธूเคเคจा’ เคเคฐ ‘เคธंเคाเคฐ' เคชเคฐ เคง्เคฏाเคจ เคेंเคฆ्เคฐिเคค เคिเคฏा เคเคฏा เคฅा।
● 1977 เคฎें เคธ्เคฅाเคชिเคค เคฐाเคท्เค्เคฐीเคฏ เคธूเคเคจा เคตिเค्เคाเคจ เคेंเคฆ्เคฐ (เคเคจเคเคเคธी) เคจे เคฆेเคถ เคे เคธเคญी เค़िเคฒा เคाเคฐ्เคฏाเคฒเคฏों เคो เคंเคช्เคฏूเคเคฐीเคृเคค เคเคฐเคจे เคे เคฒिเคฏे “เคिเคฒा เคธूเคเคจा เคช्เคฐเคฃाเคฒी เคाเคฐ्เคฏเค्เคฐเคฎ" เคถुเคฐू เคिเคฏा
• เค-เคเคตเคฐ्เคจेเคธ เคो เคฌเคข़ाเคตा เคฆेเคจे เคी เคฆिเคถा เคฎें 1987 เคฎें เคฒॉเคจ्เค NICNET (เคฐाเคท्เค्เคฐीเคฏ เคเคชเค्เคฐเคน-เคเคงाเคฐिเคค เคंเคช्เคฏूเคเคฐ เคจेเคเคตเคฐ्เค) เคเค เค्เคฐांเคคिเคाเคฐी เคเคฆเคฎ เคฅा।
เฅ เคฐाเคท्เค्เคฐीเคฏ เค-เคถाเคธเคจ เคฏोเคเคจा (เคเคจเคเคीเคชी)
• เคธเคฐเคाเคฐ เคจे 27 เคฎिเคถเคจเคฎोเคก เคชเคฐिเคฏोเคเคจाเคं เคเคฐ 8 เคเคเคों เคตाเคฒी เคฐाเคท्เค्เคฐीเคฏ เค-เคถाเคธเคจ เคฏोเคเคจा (เคเคจเคเคीเคชी) เคो 18 เคฎเค 2006 เคो เค
เคจुเคฎोเคฆिเคค เคिเคฏा।
• เคตเคฐ्เคท 2011 เคฎें 27 เคเคฎเคเคฎเคชी เคी เคธूเคी เคฎें 4 เคชเคฐिเคฏोเคเคจाเคं-เคธ्เคตाเคธ्เคฅ्เคฏ, เคถिเค्เคทा, เคชीเคกीเคเคธ เคเคฐ เคกाเค เคोเคก़ เคฆी เคเค เคเคฐ เคเคธ เคช्เคฐเคाเคฐ เค
เคฌ 31 เคฎिเคถเคจเคฎोเคก เคชเคฐिเคฏोเคเคจाเคं (เคเคฎเคเคฎเคชी) เคนैं।
● เคธूเคเคจा เคช्เคฐौเคฆ्เคฏोเคिเคी เคตिเคญाเค เคคเคฅा เคช्เคฐเคถाเคธเคจिเค เคธुเคงाเคฐ เคต เคฒोเค เคถिเคाเคฏเคค เคตिเคญाเค เคจे เคนी เคฐाเคท्เค्เคฐीเคฏ เค-เคเคตเคฐ्เคจेเคธ เคฏोเคเคจा เคा เคाเคा เคคैเคฏाเคฐ เคिเคฏा।
• เคฐाเคท्เค्เคฐीเคฏ เค-เคถाเคธเคจ เคฏोเคเคจा (NeGP) เคฎें เค्เคฐाเคฎीเคฃ เค्เคทेเคค्เคฐों เคे เคจाเคเคฐिเคों เคคเค เคชเคนुँเค เคे เคฒिเค เคช्เคฐเคเคฃ्เคก เคธ्เคคเคฐ เคคเคฅा เคธाเคा เคธेเคตा เคेเคจ्เคฆ्เคฐों เคคเค เคे เคธเคญी เคธเคฐเคाเคฐी เคाเคฐ्เคฏाเคฒเคฏों เคो เคฐाเค्เคฏเคต्เคฏाเคชी เคเคฐिเคฏा เคจेเคเคตเคฐ्เค (SWAN) เคฆ्เคตाเคฐा เคोเฅा เคा เคฐเคนा เคนै।
เคฎिเคถเคจ เคฎोเคก เคชเคฐिเคฏोเคเคจा
• เคฎिเคถเคจ เคฎोเคก เคชเคฐिเคฏोเคเคจा (เคเคฎเคเคฎเคชी) เคฐाเคท्เค्เคฐीเคฏ เค-เคถाเคธเคจ เคฏोเคเคจा เคे เค
ंเคคเคฐ्เคเคค เคเค เคธ्เคตเคคंเคค्เคฐ เคชเคฐिเคฏोเคเคจा เคे เคคौเคฐ เคชเคฐ เคถुเคฐू เคी เคเคฏी। เคฏเคน เคชเคฐिเคฏोเคเคจा เคเคฒेเค्เค्เคฐॉเคจिเค เคถाเคธเคจ เคे เคตिเคญिเคจ्เคจ เคชเคนเคฒुเคं เคैเคธे เคि เคฌैเคिंเค, เคญूเคฎि เคฐिเคाเคฐ्เคก เคฏा เคต्เคฏเคตเคธाเคฏिเค เคเคฐ เคเคฆि เคชเคฐ เคเคงाเคฐिเคค เคธेเคตाเคं เคा เคง्เคฏाเคจ เคฐเค เคเคฐ เคฌเคจाเค เคเค เคนै। เคฐाเคท्เค्เคฐीเคฏ เค-เคถाเคธเคจ เคฏोเคเคจा เคी "เคฎिเคถเคจ เคฎोเคก" เคชเคฐिเคฏोเคเคจा เคธ्เคชเคท्เค เคฐूเคช เคธे เคเคฆ्เคฆेเคถ्เคฏ, เคต्เคฏाเคชเคเคคा เคเคฐ เคाเคฐ्เคฏाเคจ्เคตเคฏเคจ เคी เคธเคฎเคฏ เคธीเคฎा เคเคฐ เคเคชเคฒเคฌ्เคงिเคฏों เคे เคธाเคฅ- เคธाเคฅ เคฎूเคฒ्เคฏांเคเคจीเคฏ เคชเคฐिเคฃाเคฎों เคเคฐ เคธेเคตा เคธ्เคคเคฐों เคो เคชเคฐिเคญाเคทिเคค เคเคฐเคคी เคนै। เคฐाเคท्เค्เคฐीเคฏ เค-เคถाเคธเคจ เคชเคฐिเคฏोเคเคจा เฅชเฅช เคฎिเคถเคจ เคฎोเคก เคชเคฐिเคฏोเคเคจाเคं (เคเคฎเคเคฎเคชी-เคชเคนเคฒे 27) เคो เคि เคฐाเค्เคฏ, เคेंเคฆ्เคฐ เคฏा เคเคीเคृเคค เคชเคฐिเคฏोเคเคจाเคं เคे เคฐूเคช เคฎें เคตเคฐ्เคीเคृเคค เคी เคा เคธเคเคคी เคนै।
เค-เค्เคฐांเคคि เคธेเคตाเคं เคी เคเคฒेเค्เค्เคฐॉเคจिเค เคกिเคฒीเคตเคฐी -
• เค-เค्เคฐांเคคि เคกिเคिเคเคฒ เคंเคกिเคฏा เคชเคนเคฒ เคा เคเค เค
เคจिเคตाเคฐ्เคฏ เคธ्เคคंเคญ เคนै। เคฆेเคถ เคฎें เค-เคเคตเคฐ्เคจेเคธ, เคฎोเคฌाเคเคฒ เคเคตเคฐ्เคจेเคธ เคเคฐ เคฆेเคถ เคฎें เคธुเคถाเคธเคจ เคी เคฎเคนเคค्เคตเคชूเคฐ्เคฃ เคเคฐूเคฐเคค เคो เคฆेเคเคคे เคนुเค เค-เค्เคฐांเคคि เคे เคช्เคฐเคฎुเค เคเคเคों เคे เคฐुเคช เคฎें "เคถाเคธเคจ เคो เคฌเคฆเคฒเคจे เคे เคฒिเค เคฌเคฆเคฒเคจे เค-เคเคตเคฐ्เคจेเคธ เคฎें เคฌเคฆเคฒाเคต "เคे เคตिเคเคจ เคो เคฏूเคจिเคฏเคจ เคैเคฌिเคจेเค เคจे 25 เคฎाเคฐ्เค 2015 เคो เคेंเคฆ्เคฐीเคฏ เคฎंเคค्เคฐिเคฎंเคกเคฒ เคฆ्เคตाเคฐा เค
เคจुเคฎोเคฆिเคค เคिเคฏा เคเคฏा।
• เค- เค्เคฐांเคคि เคे เคคเคนเคค 44 เคฎिเคถเคจ เคฎोเคก เคชเคฐिเคฏोเคเคจाเคं, เคाे เคตिเคญिเคจ्เคจ เคเคฐเคฃों เคाเคฐ्เคฏाเคจ्เคตเคฏเคจिเคค เคนो เคฐเคนी เคนैं।
เค-เค्เคฐांเคคि เคे เคช्เคฐเคฎुเค เคธिเคฆ्เคงांเคค เคจिเคฎ्เคจเคฒिเคिเคค เคนैं -
• เคाเคฏाเคเคฒ्เคช เคเคฐเคจा, เคจ เคि เคชुเคฐाเคจे เคขเคฐ्เคฐे เคชเคฐ เคเคฒเคจा
เค
เคฒเค-เค
เคฒเค เคธेเคตाเคं เคे เคฌเคाเคฏ เคเคीเคृเคค เคธेเคตाเคँ ●
• เคช्เคฐเคค्เคฏेเค MMP เคฎें เคเคตเคฐ्เคจเคฎेंเค เคช्เคฐॉเคธेเคธ เคฐीเคंเคीเคจिเคฏเคฐिंเค (GPR) เคो เค
เคจिเคตाเคฐ्เคฏ เคिเคฏा เคाเคจा
● เคกिเคซ़ॉเคฒ्เค เคे เคคौเคฐ เคชเคฐ เค्เคฒाเคเคก เคช्เคฐौเคฆ्เคฏोเคिเคी เคा เคช्เคฐเคฏोเค
• เคฎोเคฌाเคเคฒ เคซเคฐ्เคธ्เค
● เคญाเคทा เคा เคธ्เคฅाเคจीเคฏเคเคฐเคฃ
• เคฎाँเค เคे เคเคงाเคฐ เคชเคฐ ICT เค
เคตเคธंเคฐเคเคจा |
● เค
เคจुเคฎोเคฆเคจ เคी เคช्เคฐเค्เคฐिเคฏा เคो เคค्เคตเคฐिเคค เคเคฐเคจा)
• เคธ्เคैเคฃ्เคกเคฐ्เคก เคเคฐ เคช्เคฐोเคोเคॉเคฒ เคा เค
เคงिเคฆेเคถ เคคเคฏ เคเคฐเคจा
• เคฐाเคท्เค्เคฐीเคฏ เคญू-เคธ्เคฅाเคจिเค เคธूเคเคจा เคช्เคฐเคฃाเคฒी (Geo spatial information system -GIS )
• เคธुเคฐเค्เคทा เคเคฐ เคเคฒेเค्เค्เคฐॉเคจिเค เคกेเคा เคธंเคฐเค्เคทเคฃ । เคฐाเคท्เค्เคฐीเคฏ เค-เคเคตเคฐ्เคจेเคธ เคธเคฎ्เคฎेเคฒเคจ
• เคช्เคฐเคถाเคธเคจिเค เคธुเคงाเคฐ เคเคฐ เคฒोเค เคถिเคाเคฏเคค เคตिเคญाเค เคฆ्เคตाเคฐा เคตเคฐ्เคท 1997 เคธे เคช्เคฐเคค्เคฏेเค เคตเคฐ्เคท เคธूเคเคจा เคช्เคฐौเคฆ्เคฏोเคिเคी เคตिเคญाเค เคเคตं เคเค เคฐाเค्เคฏ เคธเคฐเคाเคฐ เคे เคธเคนเคฏोเค เคธे เค-เคเคตเคฐ्เคจेเคธ เคชเคฐ เคฐाเคท्เค्เคฐीเคฏ เคธเคฎ्เคฎेเคฒเคจ เคा เคเคฏोเคเคจ เคिเคฏा เคा เคฐเคนा เคนै। เคเคธ เคธเคฎ्เคฎेเคฒเคจ เคฎें เคธเคญी เคฐाเค्เคฏ เคธเคฐเคाเคฐों เคे เคเค.เคी. เคธเคिเคต, เคेंเคฆ्เคฐ เคธเคฐเคाเคฐ เคे เค
เคงिเคाเคฐी, เคถिเค्เคทाเคตिเคฆ, เคเคฆ्เคฏोเคों เคे เคช्เคฐเคคिเคจिเคงि เคเคฆि เคญाเค เคฒेเคคे เคนैं।
เคฐाเคท्เค्เคฐीเคฏ เค-เคเคตเคฐ्เคจेเคธ เคชुเคฐเคธ्เคाเคฐ
• เค-เคเคตเคฐ्เคจेเคธ เคชเคนเคฒों เคे เคाเคฐ्เคฏाเคจ्เคตเคฏเคจ เคो เคฎाเคจ्เคฏเคคा เคฆेเคจे เคคเคฅा เคเคค्เคृเคท्เคเคคा เคो เคฌเคข़ाเคตा เคฆेเคจे เคे เคฒिเค เคช्เคฐเคถाเคธเคจिเค เคธुเคงाเคฐ เคเคฐ เคฒोเค เคถिเคाเคฏเคค เคตिเคญाเค เคฐाเคท्เค्เคฐीเคฏ เค-เคเคตเคฐ्เคจेเคธ เคธเคฎ्เคฎेเคฒเคจ เคे เคฆौเคฐाเคจ เคช्เคฐเคค्เคฏेเค เคตเคฐ्เคท เคฐाเคท्เค्เคฐीเคฏ เคชुเคฐเคธ्เคाเคฐ เคช्เคฐเคฆाเคจ เคเคฐเคคा เคนै। เคจिเคฎ्เคจเคฒिเคिเคค เคถ्เคฐेเคฃिเคฏों เคฎें เคชुเคฐเคธ्เคाเคฐ เคฆिเค เคाเคคे เคนैं
1. เคธเคฐเคाเคฐी เคช्เคฐเค्เคฐिเคฏा เคชुเคจ - เค
เคญिเคฏांเคค्เคฐिเคी เคฎें เคเคค्เคृเคท्เคเคคा
2. เคจाเคเคฐिเค เคेंเคฆ्เคฐिเค เคธेเคตा เคช्เคฐเคฆाเคฏเคी เคฎें เคเคค्เคृเคท्เค เคाเคฐ्เคฏ-เคจिเคท्เคชाเคฆเคจ 3. เค-เคเคตเคฐ्เคจेเคธ เคฎें เคช्เคฐौเคฆ्เคฏोเคिเคी เคा เค
เคญिเคจเคต เค
เคจुเคช्เคฐเคฏोเค
• 4. เคฎौเคूเคฆा เคชเคฐिเคฏोเคเคจाเคं เคฎें เคตเคฐ्เคงिเคค เคจเคต เคช्เคฐเคตเคฐ्เคคเคจ
• 5. เคเคเคธीเคी เคे เคเคฐिเค เคจाเคเคฐिเค เคेंเคฆ्เคฐिเค เคธेเคตा เคช्เคฐเคฆाเคฏเคी เคฎें เคिเคฒा เคธ्เคคเคฐीเคฏ เคธเคฐ्เคตोเคค्เคคเคฎ เคชเคนเคฒ
• 6. เค-เคเคตเคฐ्เคจेเคธ เคฎें เคीเคเคเคเคธ เคช्เคฐौเคฆ्เคฏोเคिเคी เคा เค
เคญिเคจเคต เค
เคจुเคช्เคฐเคฏोเค 7. เค-เคเคตเคฐ्เคจेเคธ เคฎें เคฎोเคฌाเคเคฒ เคช्เคฐौเคฆ्เคฏोเคिเคी เคा เค
เคญिเคจเคต เค
เคจुเคช्เคฐเคฏोเค
• 8. เค्เคทेเคค्เคฐीเคฏ เคชुเคฐเคธ्เคाเคฐ เคช्เคฐเคคिเคตเคฐ्เคท เคจिเคฐ्เคงाเคฐिเคค เคिเคฏा เคाเคคा เคนै। เคตเคฐ्เคท 201415 เคे เคฒिเค เคौเคถเคฒ
● เคตिเคाเคธ เคเคฐ เคฐोเคเคाเคฐ เค्เคทเคฎเคคा
• 9. เคेเคจ्เคฆ्เคฐ เคธเคฐเคाเคฐ เคे เคธाเคฐ्เคตเคเคจिเค เค्เคทेเคค्เคฐ เคे เคเคชเค्เคฐเคฎों เคฆ्เคตाเคฐा เคเคเคธीเคी เคा เค
เคญिเคจเคต เค
เคจुเคช्เคฐเคฏोเค
• 10. เคฐाเค्เคฏ เคธเคฐเคाเคฐ เคे เคธाเคฐ्เคตเคเคจिเค เค्เคทेเคค्เคฐ เคे เคเคชเค्เคฐเคฎों/เคธเคนเคाเคฐी เคธเคฎिเคคिเคฏों/เคธंเคों/เคธोเคธाเคเคिเคฏों เคฆ्เคตाเคฐा เคเคเคธीเคी เคा เค
เคญिเคจเคต เค
เคจुเคช्เคฐเคฏोเค
● 11. เคถैเค्เคทिเค เคเคฐ เคถोเคง เคธंเคธ्เคฅाเคจों เคฆ्เคตाเคฐा เคเคค्เคृเคท्เค เค-เคเคตเคฐ्เคจेเคธ เคชเคนเคฒ
• 12. เคैเคฐ เคธเคฐเคाเคฐी เคธंเคธ्เคฅाเคจों เคฆ्เคตाเคฐा เคตिเคाเคธ เคนेเคคु เคเคเคธीเคी เคा เค
เคจुเคช्เคฐเคฏोเค
• เคชुเคฐเคธ्เคाเคฐ เคตिเคेเคคा เคชเคนเคฒों เคा เคต्เคฏाเคชเค เคฐूเคช เคธे เคช्เคฐเคाเคฐ เคเคฐเคจे เคे เคฒिเค เคช्เคฐเคถाเคธเคจिเค เคธुเคงाเคฐ เคเคฐ เคฒोเค เคถिเคाเคฏเคค เคตिเคญाเค เคช्เคฐเคค्เคฏेเค เคตเคฐ्เคท "เคॉเค เคซॉเคฐ เค
เคช्เคฒॉเค" เคชुเคธ्เคคเค เคช्เคฐเคाเคถिเคค เคเคฐเคคा เคนै เคिเคธเคฎें เคช्เคฐเคค्เคฏेเค เค
เคจुเคเคฐเคฃीเคฏ เคชเคนเคฒों เคा เคธंเค्เคทिเคช्เคค เคฒेเค เคนोเคคा เคนै।
เคกिเคिเคเคฒ เคंเคกिเคฏा
เคถुเคฐुเคเคค - 1 เคुเคฒाเค, 2015
• เคธूเคเคจा เคช्เคฐौเคฆ्เคฏोเคिเคी เคे เคเคธ्เคคेเคฎाเคฒ เคे เคเคฐिเค เคเคจ-เคธेเคตाเคं เคी เคธเคฎूเคी เคช्เคฐเคฃाเคฒी เคा เคฐूเคชाเคจ्เคคเคฐเคฃ เคเคฐเคจे เคे เคฒिเคฏे เคญाเคฐเคค เคธเคฐเคाเคฐ เคจे 2015 เคฎें 'เคกिเคिเคเคฒ เคंเคกिเคฏा' เคाเคฐ्เคฏเค्เคฐเคฎ เคช्เคฐाเคฐเคฎ्เคญ เคिเคฏा
• เคฏเคน เคाเคฐ्เคฏเค्เคฐเคฎ เคเคฒेเค्เค्เคฐॉเคจिเค्เคธ เคเคตं เคธूเคเคจा เคช्เคฐौเคฆ्เคฏोเคिเคी เคตिเคญाเค เคฆ्เคตाเคฐा เคตिเคญिเคจ्เคจ เคेเคจ्เคฆ्เคฐीเคฏ เคฎंเคค्เคฐाเคฒเคฏों/เคตिเคญाเคों เคเคฐ เคฐाเค्เคฏ เคธเคฐเคाเคฐों เคे เคธเคนเคฏोเค เคธे เคคैเคฏाเคฐ เคเคฐ เคธเคฎเคจ्เคตिเคค เคिเคฏा เคเคฏा เคนै। เคช्เคฐเคงाเคจเคฎंเคค्เคฐी เคกिเคिเคเคฒ เคंเคกिเคฏा เคी เคจिเคเคฐाเคจी เคธเคฎिเคคि เคे เค
เคง्เคฏเค्เคท เคนैं।
เคกिเคिเคเคฒ เคंเคกिเคฏा เคे 9 เคธ्เคคंเคญ เคนैं
● เคฌ्เคฐॉเคกเคฌैंเคก เคนाเคเคตे
• เคธเคฌ เคो เคซोเคจ เคी เคเคชเคฒเคฌ्เคงเคคा
• เคंเคเคฐเคจेเค เคคเค เคธเคฌ เคी เคชเคนुंเค
• เค-เคถाเคธเคจ (เคेเค्เคจाเคฒॉเคी เคी เคฎเคฆเคฆ เคธे เคถाเคธเคจ)
• เค-เค्เคฐांเคคि (เคเคฒेเค्เค्เคฐॉเคจिเค เคธेเคตाเคं)
• เคธเคญी เคे เคฒिเค เคธूเคเคจा
• เคเคฒेเค्เค्เคฐॉเคจिเค เคฎैเคจ्เคฏुเคซैเค्เคเคฐिंเค
• เคเค.เคी. เคे เคเคฐिเค เคฐोเคเคाเคฐ
• เคญเคตिเคท्เคฏ เคी เคคैเคฏाเคฐी เคे เคाเคฐ्เคฏเค्เคฐเคฎ
เคกिเคिเคฒॉเคเคฐः เคฏเคน เคจाเคเคฐिเคों เคो เคเคจเคे เคธाเคฐ्เคตเคเคจिเค เคเคฐ เคจिเคी เคฆเคธ्เคคाเคตेเคों เคो เคชเคฌ्เคฒिเค เค्เคฒाเคเคก เคฎें เคธुเคฐเค्เคทिเคค เคฐเคเคจे เคे เคฒिเค เคจिเคी เคฎें เคเคเคน เคเคชเคฒเคฌ्เคง เคเคฐाเคเคฐ เคाเคเค เคตिเคนीเคจ เค
เคญिเคถाเคธเคจ เคเคชเคฒเคฌ्เคง เคเคฐाเคคा เคนै।
เคชीเคเคฎเคीเคกीเคเคเคเคธเคเคเค (เคชीเคเคฎเคी เคฆिเคถा) - เคช्เคฐเคงाเคจเคฎंเคค्เคฐी เค्เคฐाเคฎीเคฃ เคกिเคिเคเคฒ เคธाเค्เคทเคฐเคคा เค
เคญिเคฏाเคจ เคช्เคฐเคค्เคฏेเค เคชเคฐिเคตाเคฐ เคे เคเคฎ เคธे เคเคฎ เคเค เคต्เคฏเค्เคคि เคो เคกिเคिเคเคฒ เคคเคฐीเคे เคธे เคธाเค्เคทเคฐ เคฌเคจाเคจे เคे เคฒिเค เคถुเคฐू เคिเคฏा เคเคฏा। เคเคธเคे เคฒिเค เค्เคฐाเคฎीเคฃ เคเคฒाเคों เคฎें 6 เคเคฐोเคก़ เคฒोเคों เคो เคช्เคฐเคถिเค्เคทिเคค เคเคฐเคจे เคा เคฒเค्เคท्เคฏ เคฐเคा เคเคฏा เคนै।
เคฎेเคฐी เคธเคฐเคाเคฐ (MyGov ) - เคฎाเคเคเคต เคธाเคा เคกिเคिเคเคฒ เคช्เคฒेเคเคซाเคฐ्เคฎ เคเคชเคฒเคฌ्เคง เคเคฐाเคเคฐ เคฆेเคถ เคฎें เคธเคนเคญाเคिเคคाเคชूเคฐ्เคฃ เค
เคญिเคถाเคธเคจ เคฎें เคฎเคฆเคฆ เคเคฐเคคा เคนै เคिเคธเคฎें เคจाเคเคฐिเค เคธเคฐเคाเคฐी เคाเคฐ्เคฏเค्เคฐเคฎों เคเคฐ เคฏोเคเคจाเคं เคे เคฌाเคฐे เคฎें เค
เคชเคจे เคตिเคाเคฐ เคธाเคा เคเคฐ เคธเคเคคे เคนैं।
เคกिเคिเคเคฒ เคญुเคเคคाเคจः เคเค เคจเคฏे เคกिเคिเคเคฒ เคญुเคเคคाเคจ เคूเคฒ เคैเคธे เคญीเคฎ เคเคช เคญीเคฎ เคเคงाเคฐ, เคญाเคฐเคค เค्เคฏूเคเคฐ เคोเคก, เคจेเคถเคจเคฒ เคเคฒेเค्เค्เคฐॉเคจिเค เคเคฒ เคเคฒेเค्เคถเคจ्เคธ เคเคฆि เคถुเคฐू เคिเคฏे เคเคฏे।
•
เคीเคตเคจ เคช्เคฐเคฎाเคฃः เคเคธเคธे เคชेंเคถเคจ เคญोเคिเคฏों เคो เค
เคชเคจा เคीเคตเคจ เคช्เคฐเคฎाเคฃเคชเคค्เคฐ เคिเคธी เคญी เคธเคฎเคฏ เคเคฐ เคिเคธी เคญी เคธ्เคฅाเคจ เคชเคฐ เคกिเคिเคเคฒ เคคเคฐीเคे เคธे เคญेเคเคจे เคฏा เคช्เคฐเคธ्เคคुเคค เคเคฐเคจे เคฎें เคฎเคฆเคฆ เคฎिเคฒเคคी เคนै।
เคीเคเคเคฎः เคฏเคน เคเคฎ เคเคธ्เคคेเคฎाเคฒ เคी เคตเคธ्เคคुเคं เคเคฐ เคธेเคตाเคं เคธเคฐเคाเคฐी เคเคฐीเคฆ เคा เค-เคॉเคฎเคฐ्เคธ เคช्เคฒेเคเคซॉเคฐ्เคฎ เคนै।
เค-เคोเคฐ्เค्เคธ เคฎिเคถเคจ เคฎोเคก เคชเคฐिเคฏोเคเคจाः เคเค्เคเคคเคฎ เคจ्เคฏाเคฏाเคฒเคฏ, เคเค्เค เคจ्เคฏाเคฏाเคฒเคฏों, เคिเคฒा เค
เคฆाเคฒเคคों เคเคฐ เคिเคฒा เค
เคฆाเคฒเคค เคชเคฐिเคธเคฐों เคฎें เคเคोเคฎेเคถเคจ เคो เคฌเคข़ाเคตा เคฆेเคคा เคนै। เคเคธเคे เค
ंเคคเคฐ्เคเคค เคेเคธ เคธ्เคेเคเคธ, เคॉเค เคฒिเคธ्เค, เคोเคฐ्เค เคเคฐ्เคกเคฐ, เคेเคตिเคเค เคธเคฐ्เค เคเคฆि เคเค เคธेเคตाเคँ เคถाเคฎिเคฒ เคนैं। เคเคธเคे เค
ंเคคเคฐ्เคเคค เคจेเคถเคจเคฒ เค्เคฏूเคกिเคถिเคฏเคฒ เคกेเคा เค्เคฐिเคก เคญी เคถुเคฐू เคी เคเค เคिเคธเคฎें เคคเคฎाเคฎ เคธเคฎเคจ्เคตिเคค เค
เคฆाเคฒเคคों เคธे เคुเคाเค เคเค เคกेเคा เคा เคตिเคถ्เคฒेเคทเคฃ เคिเคฏा เคाเคคा เคนै เคเคฐ เคกैเคถเคฌोเคฐ्เคก เคे เคเคฐिเค เค
เคिเคฒ เคญाเคฐเคคीเคฏ เคँเคเคก़ों เคो เคช्เคฐเคฆเคฐ्เคถिเคค เคिเคฏा เคाเคคा เคนै।
เคฐाเคท्เค्เคฐीเคฏ เคाเคค्เคฐเคตृเคค्เคคि เคชोเคฐ्เคเคฒः เคฏเคน เคเคเคฒ เคเคจเคฒाเคเคจ เคชोเคฐ्เคเคฒ เคे เคเคฐिเค เค
เคจेเค เคाเคค्เคฐเคตृเคค्เคคि เคฏोเคเคจाเคं เคी เคธुเคตिเคงा เคเคชเคฒเคฌ्เคง เคเคฐाเคคा เคนै เคเคฐ เคตिเคฆ्เคฏाเคฐ्เคฅिเคฏों เคฆ्เคตाเคฐा เคเคตेเคฆเคจ เคญेเคเคจे, เคธ्เคूเคฒ เคช्เคฐเคถाเคธเคจों เคฆ्เคตाเคฐा เคธเคค्เคฏाเคชเคจ, เค
เคงिเคाเคฐिเคฏों เคฆ्เคตाเคฐा เคธ्เคตीเคृเคคि เคเคฐ เคกीเคฌीเคी เคे เคเคฐिเค เคธंเคตिเคคเคฐเคฃ เคญी เคเคธเคฎें เคถाเคฎिเคฒ เคนै।
เคเคฎंเคः เคฏเคน เคเค เค
เคจेเค เคธเคฐเคाเคฐी เคเคช्เคฒिเคेเคถเคจ्เคธ เคเคฐ เคกेเคाเคฌेเคธेเค เคे เคธाเคฅ เคฌैเคเคंเคก เคคाเคฒเคฎेเคฒ เคे เคเคฐिเค เคธเคฐเคाเคฐी เคธेเคตाเคँ เคเคชเคฒเคฌ्เคง เคเคฐाเคจे เคตाเคฒा เคธंเคชूเคฐ्เคฃ เคฎोเคฌाเคเคฒ เคเคช เคนै।
เค-เค
เคธ्เคชเคคाเคฒः เคนॅเคธ्เคชीเคเคฒ เคฎैเคจेเคเคฎेंเค เคเคจเคซॉเคฐ्เคฎेเคถเคจ เคธिเคธ्เคเคฎ เคे 20 เคธे เค
เคงिเค เคฎॉเคก्เคฏूเคฒों เคे เคเคฐिเค เค
เคธ्เคชเคคाเคฒों เคฎें เคฐोเคी เคชंเคीเคเคฐเคฃ, เคเคเคชीเคกी, เคซाเคฐ्เคฎेเคธी, เคฌ्เคฒเคก เคฌैंเค เคैเคธी เคเคคिเคตिเคงिเคฏों เคे เคธ्เคตเคाเคฒเคจ เคो เคเคธाเคจ เคฌเคจाเคคा เคนै।
เค-เคจाเคฎः เคฐाเคท्เค्เคฐीเคฏ เคृเคทि เคฌाเคाเคฐ (เค-เคจाเคฎ) เคเค เค
เคिเคฒ เคญाเคฐเคคीเคฏ เคเคฒेเค्เค्เคฐॉเคจिเค เค्เคฐेเคกिंเค เคชोเคฐ्เคเคฒ เคนै, เคो เคृเคทि เคเคค्เคชाเคฆों เคे เคฒिเค เคเคीเคृเคค เคฐाเคท्เค्เคฐीเคฏ เคฌाเคाเคฐ เคฌเคจाเคจे เคนेเคคु เคฎौเคूเคฆा เคเคชीเคเคฎเคธी เคฎंเคกिเคฏों เคो เคเคจเคฒाเคเคจ เคจेเคเคตเคฐ्เค เคธे เคोเคก़เคคा เคนै।เคฒเคु เคृเคทเค เคृเคทि เคต्เคฏाเคชाเคฐ เคธंเค (เคเคธเคเคซเคเคธी) เคญाเคฐเคค เคธเคฐเคाเคฐ เคे เคृเคทि เคเคฐ เคिเคธाเคจ เคเคฒ्เคฏाเคฃ เคฎंเคค्เคฐाเคฒเคฏ เคे เค
ंเคคเคฐ्เคเคค เค-เคจाเคฎ เคो เคฒाเคू เคเคฐเคจे เคे เคฒिเค เคช्เคฐเคฎुเค เคเคेंเคธी เคนै।
* เคฆेเคถเคต्เคฏाเคชी เคจेเคเคตเคฐ्เค
● เคธเคฐเคाเคฐ เคจे เค-เคเคตเคฐ्เคจेเคธ เคे เคฒเค्เคท्เคฏ เคो เคช्เคฐाเคช्เคค เคเคฐเคจे เคे เคเคฆ्เคฆेเคถ्เคฏ เคธे เคฆेเคถเคต्เคฏाเคชी เคธंเคाเคฐ เคจेเคเคตเคฐ्เค เคฐूเคช เคฎें เคเคจเคเคเคธी เคเคจเคเคी เคจेเคเคตเคฐ्เค เคी เคถुเคฐूเคเคค เคी।
• เคเค เคเคจเคเคเคธी เคเคจเคเคी เคเค เคธเคฐเคाเคฐी เคเคाเค เคธे เคฆूเคธเคฐी เคธเคฐเคाเคฐी เคเคाเค เคเคฐ เคจाเคเคฐिเค เคต เคธเคฐเคाเคฐ เคต เคต्เคฏाเคชाเคฐ เคे เคฌीเค เคธंเคाเคฐ เคฎें เค
เคนเคฎ เคญूเคฎिเคा เคจिเคญा เคฐเคนा เคนै।
เคฐाเคท्เค्เคฐीเคฏ เค्เคाเคจ เคจेเคเคตเคฐ्เค (เคจेเคถเคจเคฒ เคจॉเคฒेเค เคจेเคเคตเคฐ्เค)
• เคธเคฐเคाเคฐ เคจे เค-เคเคตเคฐ्เคจेเคธ เคे เค्เคทेเคค्เคฐ เคฎें เคจेเคถเคจเคฒ เคจॉเคฒेเค เคจेเคเคตเคฐ्เค เคे เคฐूเคช เคฎें เคเค เคฎเคนเคค्เคตเคชूเคฐ्เคฃ เคชเคนเคฒ เคी เคนै, เคो 10เคी เคฌैเคเคฌोเคจ เคे เคเคฐिเคฏे เคต्เคฏाเคชเค เคคเคเคจीเคी เคธ्เคคเคฐ เคชเคฐ เคฐाเคท्เค्เคฐीเคฏ เคจेเคเคตเคฐ्เค เคฎुเคนैเคฏा เคเคฐाเคคा เคนै। เคฏเคน เคฆेเคถ เคे
เคช्เคฐเคฎुเค เคถोเคง เคเคฐ เค
เคाเคฆเคฎिเค เคธंเคธ्เคฅाเคจों เคो เคคेเค เคเคคि เคตाเคฒी เคเคจेเค्เคिเคตिเคी เคญी เคเคชเคฒเคฌ्เคง เคเคฐाเคคा เคนै।
เคกेเคा เคेเคจ्เคฆ्เคฐ
• เคฏเคน เคेเคจ्เคฆ्เคฐीเคฏ เคธेเคตाเคं เคी เคเคชเคฒเคฌ्เคงเคคा เคे เคธाเคฅ เค-เคเคตเคฐ्เคจेเคธ เคเคช्เคฒीเคेเคถเคจ, เคตेเคฌ เคชोเคฐ्เคเคฒों เคเคฐ เคตेเคฌเคธाเคเค เคे เคฒिเค เคฎเคเคฌूเคค, เคธुเคฐเค्เคทिเคค เคเคฐ เคฒเคीเคฒा เคขाँเคा เคเคชเคฒเคฌ्เคง เคเคฐाเคคा เคนै।
เฅ เคญूเคธ्เคฅाเคจिเค (เคिเคฏोเคธ्เคชेเคถिเคฏเคฒ) เคช्เคฐौเคฆ्เคฏोเคिเคी
• เคญौเคोเคฒिเค เคธूเคเคจा เคช्เคฐเคฃाเคฒी (เคीเคเคเคเคธ) เคจे เคธ्เคฅाเคจ เคเคงाเคฐिเคค เคธंเคชเคฐ्เค, เคाเคฐ्เคฏเคธ्เคฅเคฒ เคชเคฐ เคนी เคตिเคญिเคจ्เคจ เคเคคिเคตिเคงिเคฏों เคो เค
ंเคाเคฎ เคฆेเคเคฐ เคตिเคญिเคจ्เคจ เคเคเคตเคฐ्เคจेเคธ เคธेเคตाเคं เคी เคเคชเคฒเคฌ्เคงเคคा เคो เคฌेเคนเคคเคฐ เคฌเคจाเคฏा เคนै। เคตเคนीं เคกिเคिเคเคฒ เคंเคกिเคฏा เคैเคธे เคाเคฐ्เคฏเค्เคฐเคฎ เคจे เคญी เคช्เคฐเคญाเคตเคाเคฐी เคขंเค เคธे เคธेเคตाเคँ เคฎुเคนैเคฏा เคเคฐाเคจे เคे เคฒिเค เคญू-เคธ्เคฅाเคจिเค เคคเคเคจीเค เคा เคเคธ्เคคेเคฎाเคฒ เคिเคฏा เคนै।
เคตीเคกिเคฏो เคॉเคจ्เคซ्เคฐेंเคธिंเค
● เคช्เคฐเคถाเคธเคจ เคो เคเค-เคฆूเคธเคฐी เคเคाเคเคฏों เคธे เคोเฅเคจे เคเคฐ เคเคฐीเคฌ เคฒाเคจे เคे เคฎเคเคธเคฆ เคธे เคเคจเคเคเคธी เคตीเคกिเคฏो เคॉเคจ्เคซ्เคฐेंเคธिंเค เคธेเคตा เคฎुเคนैเคฏा เคเคฐा เคฐเคนा เคนै। เคฏเคน เคธेเคตा 1995 เคธे เคนी เคเคชเคฒเคฌ्เคง เคเคฐाเค เคा เคฐเคนी เคนै। เคตीเคกिเคฏो เคॉเคจ्เคซ्เคฐेंเคธिंเค เคा เคเคชเคฏोเค เคถाเคธเคจ เคช्เคฐเคฃाเคฒी เคे เคธเคญी เคธ्เคคเคฐों เคฏाเคจी เคेเคจ्เคฆ्เคฐ เคต เคฐाเค्เคฏ, เคฐाเค्เคฏ เคต เคिเคฒा เคเคฐ เคिเคฒा เคต เคคเคนเคธीเคฒ เคเคฐ เคธเคฐเคाเคฐ เคเคฐ เคเคจเคคा เคे เคฌीเค เคธंเคตाเคฆ เคธ्เคฅाเคชिเคค เคเคฐเคจे เคฎें เคต्เคฏाเคชเค เคฐूเคช เคฎें เคिเคฏा เคाเคคा เคนै।
• เคเคเคी เคे เคเคธ्เคคेเคฎाเคฒ เคो เคเคฐ เค
เคงिเค เคต्เคฏाเคชเค เคฌเคจाเคจे เคे เคเคฆ्เคฆेเคถ्เคฏ เคธे, เคเคจเคกीเค เคธเคฐเคाเคฐ เคฎोเคฌाเคเคฒ เคเคช्เคธ เคे เคฎाเคง्เคฏเคฎ เคธे เคเคฐीเคฆाเคฐ - เคตिเค्เคฐेเคคा เคฎंเคों เคो เคเคीเคृเคค เคเคฐเคจे เคนेเคคु เคंเคเคฐैเค्เคिเคต เคตोเคเคธ เคฐेเคธ्เคชोंเคธ เคธिเคธ्เคเคฎ เคถुเคฐू เคเคฐเคจे เคी เคฏोเคเคจा เคฌเคจा เคฐเคนी เคนै। เคฏเคน เคृเคทि เคถाเคธเคจ เคฎें เคฎोเคฌाเคเคฒ เคซ़ोเคจ เคो เคฎเคนเคค्เคตเคชूเคฐ्เคฃ เคฌเคจाเคจे เคे เคฆिเคถा เคฎें เคเค เคเคฆเคฎ เคนै। เค-เค्เคฐांเคคि เคे เค
เคคिเคฐिเค्เคค เคเค เค
เคจ्เคฏ เคธ्เคคเคฎ्เคญ เคญी เคนैं เคिเคจ เคชเคฐ เคกिเคिเคเคฒ เคंเคกिเคฏा เคชเคนเคฒ เคी เคจเค़เคฐें เคเคฎी เคนुเค เคนैं เคिเคธเคฎें เคฌ्เคฐॉเคกเคฌैंเคก เคนाเคเคตेเค, เคชเคฌ्เคฒिเค เคเคจ्เคเคฐเคจेเค เคเค्เคธेเคธ เคช्เคฐोเค्เคฐाเคฎ เคเคฐ เคกिเคिเคเคฒ เคตॉเคฒेเค เคถाเคฎिเคฒ เคนै।
เคฐाเค्เคฏ, เคिเคจ्เคนोंเคจे เค-เคเคตเคฐ्เคจेเคธ เคो เคฒाเคू เคिเคฏा เคนै
เคญूเคฎि เคชเคฐिเคฏोเคเคจा (เคเคฐ्เคจाเคเค)
เคญूเคฎि เคช्เคฐोเคेเค्เค เคเคฐ्เคจाเคเค เคे 6.7 เคฎिเคฒिเคฏเคจ เคिเคธाเคจों เคนेเคคु 20 เคฎिเคฒिเคฏเคจ เค्เคฐाเคฎीเคฃ เคญूเคฎि เคे เคฐिเคॉเคฐ्เคก เคे, เคंเคช्เคฏूเคเคฐीเคृเคค เคตिเคคเคฐเคฃ เคे เคฒिเคฏे เคเค เคธ्เคตเคธ्เคฅाเคฏी เค-เคเคตเคฐ्เคจेเคธ เคชเคฐिเคฏोเคเคจा เคนै।
เค्เคाเคจเคฆूเคค (เคฎเคง्เคฏ เคช्เคฐเคฆेเคถ)
• เคเคธ เคเคจ्เคเคฐเคจेเค เคเคงाเคฐिเคค เคธेเคตा เคी เคชเคนเคฒ เคी เคถुเคฐुเคเคค เคเคจเคตเคฐी 2000 เคฎें เคงाเคฐ เคिเคฒे เคฎें เคी เคเคฏी เคฅी। เคเคธเคा เคเคฆ्เคฆेเคถ्เคฏ เคฅा เค्เคฐाเคฎीเคฃ เคเคฌाเคฆी เคो เคธเคฎ्เคฌंเคงिเคค เคाเคจเคाเคฐी เคช्เคฐเคฆाเคจ เคเคฐเคจा। เคเคธ เคชเคนเคฒ เคจे เคिเคฒा เคช्เคฐเคถाเคธเคจ เคเคฐ เคฒोเคों เคे เคฌीเค เคเค เคंเคเคฐเคซ़ेเคธ เคे เคฐूเคช เคฎें เคाเคฐ्เคฏ เคिเคฏा।
เคฒोเคเคตाเคฃी เคชเคฐिเคฏोเคเคจा (เคเคค्เคคเคฐ เคช्เคฐเคฆेเคถ)
• เคฏเคน เคจเคตเคฎ्เคฌเคฐ 2004 เคฎें เคถुเคฐू เคी เคเคฏी เคเค เคธाเคฐ्เคตเคเคจिเค-เคจिเคी เคญाเคीเคฆाเคฐी เคชเคฐिเคฏोเคเคจा เคฅी, เคिเคธเคा เคเคฆ्เคฆेเคถ्เคฏ เคถिเคाเคฏเคคों เคा เคธเคฎाเคงाเคจ เคเคฐเคจा,
เคญूเคฎि เคा เคฐिเคॉเคฐ्เคก เคฐเคเคจा เคเคฐ เค
เคจ्เคฏ เคเคตเคถ्เคฏเค เคธेเคตाเคँ เคช्เคฐเคฆाเคจ เคเคฐเคจा เคฅा।
FRIENDS เคชเคฐिเคฏोเคเคจा (เคेเคฐเคฒ)
• FRIENDS (Fast, Reliable, Instant, Efficient Network for the Disbursement of Services) เคฏाเคจी เคि เคธेเคตाเคं เคे เคตिเคคเคฐเคฃ เคे เคฒिเค เคซ़ाเคธ्เค (เคคेเค), เคฐिเคฒाเคเคฌเคฒ (เคตिเคถ्เคตเคธเคจीเคฏ), เคंเคธ्เคेंเค (เคคเคค्เคाเคฒ) เคเคฐ เคฆเค्เคท เคจेเคเคตเคฐ्เค। เคธเคฌเคธे เคฒोเคเคช्เคฐिเคฏ เคฎाเคจी เคाเคจे เคตाเคฒी เคฏเคน เคชเคฐिเคฏोเคเคจा เคจाเคเคฐिเคों เคो เคเคฐों เคे เคญुเคเคคाเคจ เคे เคฒिเค เคธเค्เคทเคฎ เคฌเคจाเคคी เคนै เคเคฐ เคธเคฐเคाเคฐ เคธे เคธเคฎ्เคฌंเคงिเคค เคเคตเคถ्เคฏเค เคฒेเคจเคฆेเคจ เคे เคฒिเค เคธुเคเคฎเคคा เคช्เคฐเคฆाเคจ เคเคฐเคคी เคนै।
เค-เคฎिเคค्เคฐ เคชเคฐिเคฏोเคเคจा (เคฐाเคเคธ्เคฅाเคจ)
• เคฏเคน เคชเคฐिเคฏोเคเคจा 2005 เคธे เค
เคธ्เคคिเคค्เคต เคฎें เคนै। เคเคธเคा เคต्เคฏाเคชเค เคเคฆ्เคฆेเคถ्เคฏ เคนै เคธเคญी เคธเคฐเคाเคฐी เคตिเคญाเคों เคธे เคธเคฎ्เคฌंเคงिเคค เคธेเคตाเคं เคคเค เคจाเคเคฐिเคों เคो เคिเคธी เคญी เคตเค्เคค เคชเคนुँเค เคฎुเคนैเคฏा เคเคฐเคตाเคจा। เคถเคนเคฐी เคเคฐ เค्เคฐाเคฎीเคฃ เคฆोเคจों เคจाเคเคฐिเค เค
เคชเคจे เคฒेเคจเคฆेเคจों เคे เคฒिเค เคชूเคฐ्เคฃ เคธुเคฐเค्เคทा เคธे เคเคถ्เคตเคธ्เคค เคนो เคธเคเคคे เคนैं। เค
เคฒเค-เค
เคฒเค เคตिเคญाเคों เคे เคเค्เคเคฐ เคाเคเคจे เคे เคฌเคाเคฏ เคตे เคธेเคตाเคँ เคช्เคฐाเคช्เคค เคเคฐเคจे เคे เคฒिเค เคเค เคเคीเคृเคค เค-เคช्เคฒेเคเคซॉเคฐ्เคฎ เคा เคเคธ्เคคेเคฎाเคฒ เคเคฐ เคธเคเคคे เคนैं।
เค-เคธेเคตा (เคเคจ्เคง्เคฐ เคช्เคฐเคฆेเคถ)
• เค-เคธेเคตा เคा เคเคฆ्เคฆेเคถ्เคฏ เคธเคฐเคाเคฐ เคธे เคจाเคเคฐिเคों เคो' เคเคฐ 'เค-เคฌिเค़เคจเคธ เคธे เคจाเคเคฐिเคों เคो เคธेเคตाเคँ เคเคชเคฒเคฌ्เคง เคเคฐเคตाเคจा เคฅा । เคจाเคเคฐिเคों เคो เคธเคญी เคธेเคตाเคँ เคเคจ्เคนें เคธเคฎ्เคฌंเคงिเคค เคธเคฐเคाเคฐी เคตिเคญाเคों เคธे เคोเคก़ เคเคฐเคे เคเคจเคฒाเคเคจ เคฎुเคนैเคฏा เคเคฐเคตाเค เคाเคคी เคนैं।
COSMOS (เคเคค्เคคीเคธเคเฅ)
• เคฏเคน เคเคจเคฒाเคเคจ เคธ्เคूเคฒ เคจिเคเคฐाเคจी เคช्เคฐเคฃाเคฒी เคฐाเค्เคฏ เคे เคฒिเค เคธ्เคूเคฒों เคฎें เคถिเค्เคทเคों เคเคฐ เคाเคค्เคฐों เคी เคเคชเคธ्เคฅिเคคि เคชเคฐ เคเคจเคฒाเคเคจ เคจเคเคฐ เคฐเคเคคी เคนै เคเคฐ เคฌाเคฏोเคฎेเค्เคฐिเค เคกिเคตाเคเคธ เคे เคฎाเคง्เคฏเคฎ เคธे เค्เคฐैเค เคเคฐเคคी เคนै। เคญौเคोเคฒिเค เคธूเคเคจा เคช्เคฐौเคฆ्เคฏोเคिเคी เคे เค
เคญिเคจเคต เคเคชเคฏोเค เคे เคฒिเค เคฐाเค्เคฏ เคो เคจेเคถเคจเคฒ เค-เคเคตเคฐ्เคจेเคธ เค
เคตाเคฐ्เคก 2014-15 เคे เคฒिเค เคुเคจा เคเคฏा เคฅा। เคเคธเคจे เคฐाเคीเคต เคाँเคงी เคถिเค्เคทा เคฎिเคถเคจ เคे เค
ंเคคเคฐ्เคเคค เคเคจे เคตाเคฒे เคตिเคฆ्เคฏाเคฒเคฏों เคเคฐ เคांเคตों เคे เคฎाเคจเคिเคค्เคฐ เคे เคฒिเค เคเค เคीเคเคเคเคธ เคเคงाเคฐिเค เคตेเคฌ เคเคช्เคฒीเคेเคถเคจ เคตिเคเคธिเคค เคी เคฅी।
เค-เคोเคฐ्เค
• เคเคธ เคชเคฐिเคฏोเคเคจा เคो เคจ्เคฏाเคฏ เคตिเคญाเค, เคตिเคงि เคเคฐ เคจ्เคฏाเคฏ เคฎंเคค्เคฐाเคฒเคฏ เคฆ्เคตाเคฐा เคถुเคฐू เคिเคฏा เคเคฏा เคนै।
• เคเคธ เคฎिเคถเคจ เคฎोเคก เคช्เคฐोเคेเค्เค (MMP) เคा เคเคฆ्เคฆेเคถ्เคฏ เคจाเคเคฐिเคों เคो เคช्เคฐौเคฆ्เคฏोเคिเคी เคे เคเคชเคฏोเค เคฆ्เคตाเคฐा เคฌेเคนเคคเคฐ เคจ्เคฏाเคฏिเค เคธेเคตाเคँ เคช्เคฐเคฆाเคจ เคเคฐเคจा เคนै। MCA21
• เคเคธे เคॉเคฐ्เคชोเคฐेเค เคฎाเคฎเคฒों เคे เคฎंเคค्เคฐाเคฒเคฏ เคฆ्เคตाเคฐा เคถुเคฐू เคिเคฏा เคเคฏा।
• เคเคธ เคชเคฐिเคฏोเคเคจा เคा เคเคฆ्เคฆेเคถ्เคฏ เคंเคชเคจी เค
เคงिเคจिเคฏเคฎ เคे เคคเคนเคค เคชंเคीเคृเคค เคंเคชเคจिเคฏों เคो เคเคฒेเค्เค्เคฐॉเคจिเค เคธेเคตाเคँ เคช्เคฐเคฆाเคจ เคเคฐเคจा เคนै।
• เคเคธเคे เค
ंเคคเคฐ्เคเคค เคตिเคญिเคจ्เคจ เคเคจเคฒाเคเคจ เคธुเคตिเคงाเคं เคे เคเคตंเคเคจ เคเคฐ เคจाเคฎ เคชเคฐिเคตเคฐ्เคคเคจ, เคจिเคเคฎเคจ, เคชंเคीเคเคฐเคฃ เคถुเคฒ्เค เคा เคเคจเคฒाเคเคจ เคญुเคเคคाเคจ,
เคชंเคीเคृเคค เคाเคฐ्เคฏाเคฒเคฏ เคा เคชเคคा เคฌเคฆเคฒเคจा, เคธाเคฐ्เคตเคเคจिเค เคฐिเคॉเคฐ्เคก เคฆेเคเคจा เคैเคธी เคธेเคตाเคँ เคถाเคฎिเคฒ เคนैं।
เค-เคเคซिเคธ
• เคเคธे เคช्เคฐเคถाเคธเคจिเค เคธुเคงाเคฐ เคเคฐ เคฒोเค เคถिเคाเคฏเคค เคตिเคญाเค เคฆ्เคตाเคฐा เคถुเคฐू เคिเคฏा เคเคฏा।
• เคเคธเคा เคเคฆ्เคฆेเคถ्เคฏ เคाเคฐ्เคฏाเคฒเคฏों เคฎें เคเคฎ เคธे เคเคฎ เคाเคเค (Less Paper Office) เคे เคเคชเคฏोเค เคฆ्เคตाเคฐा เคธเคฐเคाเคฐ เคी เคชเคฐिเคाเคฒเคจ เค्เคทเคฎเคคा เคฎें เคธुเคงाเคฐ เคเคฐเคจा เคนै |
เคฎเคง्เคฏเคช्เคฐเคฆेเคถ เคฎें เค-เคถाเคธเคจ
เคฐाเค्เคฏ เคฎें เค เคถाเคธเคจ เคธे เคธंเคฌंเคงिเคค เคจीเคคिเคฏाँ ●
•● เคฐाเค्เคฏ เคฎें เคจिเคตेเคถ เคจीเคคि 2012 เคे เค
เคจुเคธाเคฐ เคो เคฐाเค्เคฏ เคฎें เค-เคเคตเคฐ्เคจेเคธ เคो เคฌเคข़ाเคตा เคฆेเคจे เคे เคฒिเค เคเคฐ เคฏเคน เคจिเคตेเคถ เคो เคเคเคฐ्เคทिเคค เคเคฐเคจे เคे เคฒिเค เคกिเคाเคเคจ เคिเคฏा เคเคฏा เคนै।
เค เคกिเคธ्เค्เคฐिเค्เค
• เค - เคกिเคธ्เค्เคฐिเค्เค เคชเคฐिเคฏोเคเคจा เคฐाเค्เคฏ เคถाเคธเคจ เคे เค - เคเคตเคฐ्เคจेเคธ เคाเคฐ्เคฏเค्เคฐเคฎ เคे เค
ंเคคเคฐ्เคเคค เค्เคฐिเคฏाเคจเคตिเคค เคी เคเคฏी เคนै, เคिเคธเคฎें เคिเคฒा เคช्เคฐเคถाเคธเคจ เคฆ्เคตाเคฐा เคธूเคเคจा, เคธंเคाเคฐ เคเคฐ เคช्เคฐौเคฆ्เคฏोเคिเคी (เคเคเคธीเคी) เคा เคเคชเคฏोเค เคเคฐ เคจाเคเคฐिเคो เคे เคฒिเคฏे เคी 2 เคธी เคเคฐ เคी 2 เคी เคธेเคตाเคं เคा เคช्เคฐเคฆाเคจ เคिเคฏा เคा เคฐเคนा เคนै । เคฏเคน เคชเคฐिเคฏोเคเคจा เคฐाเคท्เค्เคฐीเคฏ เค - เคเคตเคฐ्เคจेเคธ เคฏोเคเคจा เคे เค
ंเคคเคฐ्เคเคค เคเค เคฎिเคถเคจ เคฎोเคก เคชเคฐिเคฏोเคเคจा (เคเคฎเคเคฎเคชी) (เคเคจเคเคीเคชी), เคนै เคो เคญाเคฐเคค เคธเคฐเคाเคฐ เคฆ्เคตाเคฐा เคตिเคค्เคค เคชोเคทिเคค เคนै। เคชเคฐिเคฏोเคเคจा เคा เคฎुเค्เคฏ เคเคฆ्เคฆेเคถ्เคฏ เคตिเคญाเคों เคฎे เคเคฎ्เคช्เคฏूเคเคฐीเคเคฐเคฃ เคจเคนी เค
เคชिเคคु เคจाเคเคฐिเค เคธेเคตाเคं เคो เคต्เคฏाเคชเค เคชैเคฎाเคจे เคชเคฐ เคชाเคฐเคฆเคฐ्เคถिเคคा เคे เคธाเคฅ เคช्เคฐเคฆाเคจ เคเคฐเคจा เคนै।
เค-เคेंเคกเคฐिंเค
• เคธूเคเคจा เคช्เคฐौเคฆ्เคฏोเคिเคी เคตिเคญाเค, เคฎเคง्เคฏ เคช्เคฐเคฆेเคถ เคธเคฐเคाเคฐ เคเคฐ เคฎเคง्เคฏ เคช्เคฐเคฆेเคถ เคฎें เคตिเคญाเค เคे เคฐाเค्เคฏ เคธाเคฐ्เคตเคเคจिเค เค्เคทेเคค्เคฐ เคे เคเคชเค्เคฐเคฎों เคे เคฒिเค เค เคจिเคตिเคฆा เคช्เคฐเคฃाเคฒी เคो เคฒाเคू เคเคฐ เคฐเคนा เคนै
เค-เคเคชाเคฐ्เคเคจ เคชเคฐिเคฏोเคเคจा
• เคฒाเคू เคเคฐเคจे เคเคेंเคธी / เคตिเคญाเค เคเคชเคญोเค्เคคा เคธंเคฐเค्เคทเคฃ เคตिเคญाเค, เคฎเคง्เคฏ เคช्เคฐเคฆेเคถ เคธเคฐเคाเคฐ । - เคाเคฆ्เคฏ, เคจाเคเคฐिเค เคเคชूเคฐ्เคคि เคเคฐ
• เคเคฆ्เคฆेเคถ्เคฏ
● เคฐाเค्เคฏ เคฎें เคเคฐीเคฆ เคเคชเคฐेเคถเคจ (เคเคฎเคเคธเคชी เคे เคคเคนเคค ) เคो เคฎเคเคฌूเคค เคเคฐเคจे เคे เคฒिเค।
● 15 เคฒाเค เคธे เค
เคงिเค เคिเคธाเคจों เคी เคเคीเคृเคค เคกेเคाเคฌेเคธ।
● เคिเคเคธเคฐ्เค
● เคฒाเคू เคเคฐเคจे เคी เคเคेंเคธी / เคตिเคญाเค - เคชंเคाเคฏเคค เคเคตं เค्เคฐाเคฎीเคฃ เคตिเคाเคธ เคตिเคญाเค।
• เค
เคชเคจे เคถเค्เคคिเคถाเคฒी เคोเค เคंเคเคจ เคจเค्เคถे เคชเคฐ เคฌเคธ เคเค เค्เคฒिเค เคธे เค
เคชเคจे เคช्เคฐोเคซाเคเคฒ เคे เคธाเคฅ เคธाเคฅ เคिเคธी เคญी เคांเคต เคा เคชเคคा เคฒเคाเคจे เคी เคช्เคฐเค्เคฐिเคฏा เคฎें เคคेเคी เคฒाเคจे เคे।
• เคฎเคง्เคฏ เคช्เคฐเคฆेเคถ เคฆेเคถ เคा เคชเคนเคฒा เคฐाเค्เคฏ เคนै เคนเคฐ เคिเคธी เคे เคฒिเค เคธाเคฐ्เคตเคเคจिเค เคกोเคฎेเคจ เคชเคฐ เคธเคฎाเคงाเคจ เคी เคชेเคถเคเคถ (เคจाเคเคฐिเค เคเคฐ เคธเคฐเคाเคฐ เคเคฆि) เคी। เคिเค เคซौเคฐेเคธ्เค
• เคฒाเคू เคเคฐเคจे เคเคेंเคธी / เคตिเคญाเค - เคฎเคง्เคฏ เคช्เคฐเคฆेเคถ เคตเคจ เคตिเคญाเค
• เคเคฆ्เคฆेเคถ्เคฏ
• เคตเคจ เคญूเคฎि เคे เคธ्เคฅाเคจिเค เคกेเคाเคฌेเคธ เคा เคจिเคฐ्เคฎाเคฃ |
• เคตांเคिเคค เคชैเคฎाเคจे เคชเคฐ เคाเคฐ्เคฏ เคฏोเคเคจाเคं เคเคฐ เคจเค्เคถे เคी เคคैเคฏाเคฐी เคฎें เคธเคนाเคฏเคคा เคเคฐเคคे เคนैं।
เคญू-เคจเค्เคถा
• เคฒाเคू เคเคฐเคจे เคเคेंเคธी / เคตिเคญाเค - เคเคฎिเคถ्เคจเคฐ, เคฒैंเคก เคฐिเคाเคฐ्เคก्เคธ เคंเคก เคธेเคเคฒเคฎेंเค। ● เคเคฆ्เคฆेเคถ्เคฏ
● เคตเคจ เคญूเคฎि เคे เคธ्เคฅाเคจिเค เคกेเคाเคฌेเคธ เคा เคจिเคฐ्เคฎाเคฃ।
• เคเคฎीเคจ เคे เคฎाเคฒिเค เคी เคธंเคคुเคท्เคि ।
• เคฌेเคนเคคเคฐ เคเคฐ เคुเคถเคฒ เคธाเคฐ्เคตเคเคจिเค เคธेเคตा เคตिเคคเคฐเคฃ
• เคธ्เคฎाเคฐ्เค (เคธเคฐเคฒ, เคจैเคคिเค, เคเคตाเคฌเคฆेเคน, เคिเคฎ्เคฎेเคฆाเคฐ เคเคฐ เคชाเคฐเคฆเคฐ्เคถी) เคญूเคฎि เคช्เคฐเคถाเคธเคจ เคช्เคฐเคฆाเคจ เคเคฐเคจा।
• เคเคธเคฐा เคे เคธเคญी เคจเค्เคถे เคिเคธी เคญी เคเค เคธिंเคเคฒ เคเคธเคฐा เคจเค्เคถे เคชเคฐ เค्เคฒिเค เคเคฐเคे เคเค เคต्เคฏเค्เคคि เคฆ्เคตाเคฐा เคธ्เคตाเคฎिเคค्เคต เคा เคช्เคฐเคฆเคฐ्เคถเคจ।
เคธाเคเคฌเคฐ เคธुเคฐเค्เคทा
เคธाเคเคฌเคฐ เคธिเค्เคฏोเคฐिเคी เคเค เคคเคเคจीเค เคฏा เคตिเคงि เคนै เคो เคी เคंเคช्เคฏूเคเคฐ เคฏा เคंเคเคฐเคจेเค เคฏा เคเคจเคธे เคเคชเคธ เคฎें เคुเคก़े เคนुเค เคจेเคเคตเคฐ्เค्เคธ, เคฎोเคฌाเคเคฒ เคกिเคตाเคเคธ, เคธเคฐ्เคตเคฐ, เคंเคช्เคฏूเคเคฐ เคช्เคฐोเค्เคฐाเคฎ्เคธ (เคฏा เคोเค เคญी เคตो เคธिเคธ्เคเคฎ เคฏा เคกिเคตाเคเคธ เคो เคธूเคเคจा เคो เคช्เคฐोเคธेเคธ เคฏा เคธ्เคोเคฐ เคฏा เค्เคฐांเคธเคฎिเค เคเคฐเคคा เคนै) เคชเคฐ เคเคชเคธ्เคฅिเคค เคธूเคเคจाเคं เคी เค
เคจेเค เคช्เคฐเคाเคฐ เคे เคธाเคเคฌเคฐ เคนเคฎเคฒो เคฏा เคธुเคฐเค्เคทा เคी เค
เคจเคงिเคृเคค เคเคชเคฏोเค เคो เคฐोเคเคจे เคे เคเคชाเคฏ เคเคฐเคคी เคนैं।
เคเคธे เค
เคชเคฐाเคงों เคฎें เคนैเคिंเค, เคธाเคเคฌเคฐ เคธ्เคॉเคिंเค, เคธॉเคซ्เคเคตेเคฏเคฐ เคชाเคเคฐेเคธी, เค्เคฐेเคกिเค เคाเคฐ्เคก เคซ्เคฐॉเคก, เคซिเคถिंเค เคเคฆि เคो เคถाเคฎिเคฒ เคिเคฏा เคाเคคा เคนैं।
เคนैเคिंเค
เคนैเคिंเค เคा เคฎเคคเคฒเคฌ เคนोเคคा เคนै Computer system เคฎें เคธे เคเคฎเคोเคฐी เคो เคขूँเคข เคจिเคाเคฒเคจा เคเคฐ เคซिเคฐ เคเคธी เคเคฎเคोเคฐी เคा เคซ़ाเคฏเคฆा เคเค ा เคเคฐ เคเคธ เคंเคช्เคฏूเคเคฐ เคो เค
เคชเคจे เคจिเคฏंเคค्เคฐเคฃ เคฎें เคฒेเคจा।
เคนैเคिंเค เคเคฐเคจे เคตाเคฒा เคนैเคเคฐ เคเคนเคฒाเคคा เคนैं। •
• เคนैเคिंเค เค
เค्เคธเคฐ เคคเคฌ เคคเค legal เคนोเคคा เคนै เคเคฌ เคคเค เคोเค เคนैเคเคฐ เคเคธे เคिเคธी เคंเคช्เคฏूเคเคฐ เคธिเคธ्เคเคฎ เคी เคเคฎเคोเคฐी เคो เคांเคเคจे เคे เคฒिเค เคเคธे เคนैเค เคเคฐเคคा เคนै। เคเคธ เคช्เคฐเคाเคฐ เคे hacking เคो Ethical Hacking เคเคนा เคाเคคा เคนै।
** เคนैเคเคฐ เคे เคช्เคฐเคाเคฐ
เคนैเคเคฐ เคคीเคจ เคช्เคฐเคाเคฐ เคे เคนोเคคे เคนैं
1. เคฌ्เคฒैเค เคนेเค เคนैเคเคฐ / เค्เคฐैเคเคฐ - เคฌ्เคฒैเค เคนेเค เคนैเคเคฐ เคตเคน เคนोเคคे เคนैं เคो เคिเคธी เคी เคเค़ाเค़เคค เคे เคฌเคैเคฐ เคเคจ्เคเคฐเคจेเค เคธुเคฐเค्เคทा เคो เคคोเคก़เคเคฐ เคिเคธी เคต्เคฏเค्เคคि เคे เคंเคช्เคฏूเคเคฐ, เคตेเคฌเคธाเคเค, เคซेเคธเคฌुเค, เค्เคตिเคเคฐ เคो เคนैเค เคเคฐเคคे เคนैं। เคเคจเคा เคฎเคเคธเคฆ เคเคฒเคค เคนोเคคा เคเคฐ เคฏเคน เคเคฒเคค เคाเคฎों เคे เคฒिเค เคนैเคिंเค (Hacking) เคเคฐเคคे เคนैं।
> 2. เคเคฅिเคเคฒ เคนैเคเคฐ เคฏा เคต्เคนाเคเค เคนैเค เคนैเคเคฐ เคตเคน เคนैเคเคฐ เคนोเคคे เคนैं เคो เคต्เคฏเค्เคคि เคธे เคเคाเคเคค เคฒेเคเคฐ เคนैเคिंเค เคเคฐเคคे เคนैं เคฏा เคซिเคฐ เคिเคธी เคी เคฎเคฆเคฆ เคे เคฒिเค เคชूเคฐी เคाเคจूเคจी เคคเคฐीเคे เคธे เคाเคฎ เคเคฐเคคे เคนैं เคเคจเคो ethical hackers เคญी เคเคนा เคाเคคा เคนै।
3. เค्เคฐे เคนैเค เคนैเคเคฐ - เคฏे เคตเคน เคนैเคเคฐ เคนोเคคे เคนैं เคिเคจเคा เคฎเคเคธเคฆ เคเคฒเคค เคคो เคจเคนीं เคนोเคคा เคนै เคฒेเคिเคจ เคฏเคน เคช्เคฐเคฏोเค เคฏा เคเค्เคธเคชेเคฐिเคฎेंเค เคเคฐเคจे เคे เคฒिเค เคिเคธी เคी เคीเคो เคो เคนैเค เคเคฐเคคे เคนैं.
* เคนैเคเคฐ เคे เค
เคจ्เคฏ เคช्เคฐเคाเคฐ
เคธ्เค्เคฐिเคช्เค เคिเคกिเค़- เคฏे เคตเคน เคนैเคเคฐ เคนोเคคे เคนै เคिเคจ्เคนें เคेเค्เคจोเคฒॉเคी เคा เคฌเคนुเคค เค्เคฏाเคฆा เค्เคाเคจ เคจเคนीं เคนोเคคा เคนैं เคฒेเคिเคจ เคฏे เคฆुเคธเคฐो เคे เคฌเคจाเคฏे tools เคा use เคเคฐเคคे เคนुเค hacking เคเคฐเคคे เคนै।
Hacktivist - เคฏเคน เคตเคน เคนैเคเคฐ เคนोเคคे เคนैं เคो เคธाเคฎाเคिเค, เคงाเคฐ्เคฎिเค เคเคฐ เคฐाเคเคจीเคคिเค เคเคฆि เคธंเคฆेเคถ เคญेเคเคจे เคे เคฒिเค เคนैเคिंเค เคा เคเคชเคฏोเค เคเคฐเคคा เคนै। เคฏเคน เคเคฎเคคौเคฐ เคชเคฐ เคตेเคฌเคธाเคเคों เคो เคนाเคเคैเค เคเคฐเคจे เคเคฐ เค
เคชเคนृเคค เคตेเคฌเคธाเคเค เคชเคฐ เคธंเคฆेเคถ เคोเคก़เคจे เคे เคฆ्เคตाเคฐा เคिเคฏा เคाเคคा เคนै।
Phreaker - เคฏเคน เคตเคน เคนैเคเคฐ เคนोเคคे เคนैं เคो เคंเคช्เคฏूเคเคฐ เคे เคฌเคाเคฏ เคेเคฒीเคซोเคจ เคฎें เคเคฎเคोเคฐिเคฏों เคी เคชเคนเคाเคจ เคเคฐเคคा เคนै เคเคฐ เคเคจเคा เคถोเคทเคฃ เคเคฐเคคा เคนै।
→ เคฐेเคก เคนेเค เคนैเคเคฐ - เคฐेเคก เคนेเค เคนैเคเคฐ เคเคจ्เคนें เคเคนा เคाเคคा เคนै เคो เคी เคฆोเคจों black hat เคเคฐ white hat hackers เคा เคฎिเคถ्เคฐเคฃ เคนैं। เคตो เคฎुเค्เคฏ เคฐूเคช เคธे * government agencies, top-secret information hubs, เคเคฐ เคเคจ เคธเคญी เคीเค़ें เคो เคी sensitive information เคธे เคคाเคฒ्เคฒुเค เคฐเคเคคी เคนै เคเคจ्เคนें เคฏे hack เคเคฐเคจे เคे เคฒिเค target เคเคฐเคคे เคนैं।
เคฌ्เคฒू เคนेเค เคนैเคเคฐ - Blue Hat Hackers เคเคจ्เคนें เคเคนा เคाเคคा เคนै เคो เคी เค
เค्เคธเคฐ freelancer เคนोเคคा เคนैं เคเคฐ เคिเคธी companies เคे เคฒिเค เคाเคฎ เคจเคนीं เคเคฐเคคे เคนैं เคฒेเคिเคจ เคเคจ्เคนें Network security, apps, software เคे เคตिเคทเคฏ เคฎें เคชूเคฐी เคाเคจเคाเคฐी เคนोเคคी เคนै।
เคนैเคिंเค เคी เคถเคฌ्เคฆाเคตเคฒी
Adware Adware เคเค เคเคธा software เคนै เคिเคธे เคी เคเคธा design เคिเคฏा เคเคฏा เคนै เคिเคธเคธे เคी เคฏे pre-chosen ads เคो screen เคฎें display เคเคฐเคจे เคे เคฒिเค เคฌाเคง्เคฏ เคเคฐเคคा เคนै।
Attack – เคฏเคน เคเค action เคนै เคिเคธे เคी system เคฎें เคिเคฏा เคाเคคा เคนै เคเคธे access เคเคฐเคจे เคे เคฒिเค เคเคฐ sensitive data extract เคเคฐเคจे เคे เคฒिเค
Backdoor- เคฏे back door, เคฏा trap door, เคเค hidden entry เคนोเคคा เคนै เคिเคธी computing device เคฏा software เคฎें เคो เคी เคธเคญी security measures, เคैเคธे เคी logins เคเคฐ password protections เคो bypass เคเคฐเคจे เคฎें เคฎเคฆเคฆ เคเคฐเคคा เคนै।
Bot - เคเค bot เคเคธा program เคนोเคคा เคนै เคो เคी เคिเคธी action เคो automate เคเคฐเคจे เคฎें เคฎเคฆเคฆ เคเคฐเคคा เคนै เคเคธ เคाเคฎ เคो repeatedly higher rate เคเคฐ เคฌिเคจा error เคे เคिเคฏा เคा เคธเคเคคा เคนै เคो เคी เคिเคธी human operator เคे เคฆ्เคตाเคฐा เคเคฐเคจा เคธंเคญเคต เคญी เคจเคนीं เคนै เคตो เคญी เคฌเคนुเคค เคธเคฎเคฏ เคคเค. เคเคฆเคนाเคฐเคฃ เคे เคฒिเค HTTP, FTP เคฏा Telnet เคो send เคเคฐเคจा higher rate เคฎें เคเคฐ calling script เคฎें เคिเคธเคธे เคฏे higher 'object create เคเคฐเคคे เคนैं। rate
Botnet - Botnet, เคो zombie army เคญी เคเคนा เคाเคคा เคนै, เคฏเคน เคเค computers เคे group เคो เคเคนा เคाเคคा เคนै เคिเคธे เคी owner เคे knowledge เคฎें เคिเคฏा เคाเคคा เคนै। Botnets เคा เคเคธ्เคคेเคฎाเคฒ spam send เคเคฐเคจे เคे เคฒिเค เคฏा denial of service attacks เคเคฐเคจे เคे เคฒिเค เคिเคฏा เคाเคคा เคนै।
Brute force attack - เคเค brute force attack automated เคนोเคคा เคนै เคเคฐ เคฏे เคिเคธी system เคฏा website เคชเคฐ access gain เคเคฐเคจे เคा เคธเคฌเคธे simplest method เคนोเคคा เคนै। เคฏे usernames 3 passwords different combination เคो เคคเคฌ เคคเค เคฌाเคฐ เคฌाเคฐ try เคเคฐเคคा เคฐเคนเคคा เคนै เคเคฌ เคคเค เคी เคเคธे เคธเคนी combination เคจ เคฎिเคฒ เคाเคฏे।
Buffer Overflow Buffer Overflow ch ych chi flaw เคนोเคคा เคนै เคो เคी เคคเคฌ เคนोเคคा เคนै เคเคฌ เค्เคฏाเคฆा data เคो เคिเคธी block of memory, เคฏा buffer เคฎें เคฒिเคा เคाเคคा เคนै, เคเคธเคฎें buffer เคो allocated space เค्เคฏाเคฆा hold เคเคฐเคจे เคे เคฒिเค instruct เคिเคฏा เคाเคคा เคนै।
Clone Phishing - Clone phishing เคเค เคช्เคฐเคाเคฐ เคा modification existing, legitimate email ffalse link เคे เคธाเคฅ เคिเคธเคธे recipient เคो trick เคिเคฏा เคाเคคा เคนै เคिเคธเคธे เคตो เค
เคชเคจी เคธเคญी personal information เคช्เคฐเคฆाเคจ เคเคฐ เคฆे।
Denial of service attack (DoS) - denial of service (DoS) attack เคเคธे เคเคนा เคाเคคा เคนै เคเคฌ เคी เคोเค malicious attempt เคे เคฆ्เคตाเคฐा server เคฏा เคोเค network resource M เคुเค เคธเคฎเคฏ เคे เคฒिเค available เคिเคฏा เคाเคคा เคนै เคो เคी เคชเคนเคฒे users เคे เคฒिเค unavailable เคนोเคคे เคนैं। Usually, เคเคธเคฎें เคเคธ services เคो เคी Host เคे เคธाเคฅ connected เคนोเคคे เคนैं, เคो temporarily interrupt เคฏा suspend เคिเคฏा เคाเคคा เคนै।
DDoS – เคฏे Distributed denial of service attack เคนोเคคा เคนै।
Firewall – Firewall เคเค เคช्เคฐเคाเคฐ เคा filter เคนोเคคा เคนै เคिเคธे เคी design เคिเคฏा เคाเคคा เคนै unwanted intruders เคो เคเคชเคे computer system เคฏा network เคธे เคฆूเคฐ เคฐเคเคคा เคนै เคिเคธเคธे เคฏे safe communication เคช्เคฐเคฆाเคจ เคเคฐเคคा เคนै systems เคเคฐ users เคे เคฌिเค เคिเคธ firewall เคे เคญीเคคเคฐ।
➤ Keystroke logging - Keystroke logging process เคนै keys เคो track เคเคฐเคจे เคे เคฒिเค เคो เคी press เคिเคฏे เคเค เคนोเคคे เคนाँ เคिเคธी computer เคฎें (เคเคฐ เคिเคธ เคिเคธी touchscreen points เคा เคเคธ्เคคेเคฎाเคฒ เคिเคฏा เคเคฏा เคนोเคคा เคนै)। เคฏे simply computer/human interface เคा เคเค map เคนोเคคा เคนै। เคเคจ्เคนें grey เคเคฐ black hat hackers เคे เคฆ्เคตाเคฐा login IDs เคเคฐ passwords เคो record เคเคฐเคจे เคे เคฒिเค เคिเคฏा เคाเคคा เคนै। Keyloggers เคो เค
เค्เคธเคฐ secretly เคिเคธी device เคฎें install เคिเคฏा เคเคฏा เคนोเคคा เคนै เคिเคธी Trojan เคा เคเคธ्เคคेเคฎाเคฒ เคเคฐ phishing email เคฎें।
Logic bomb - เคฏเคน เคเค virus เคนोเคคा เคนै เคिเคธे เคी secretly system เคे เคญीเคคเคฐ เคกाเคฒा เคाเคคा เคนै เคเคฐ เคฏे เคคเคฌ trigger เคนोเคคा เคนै เคुเค certain condition met เคเคฐเคคे เคนैं। เคฏे เคธเคฌเคธे common version เคा time bomb เคนै।
Malware – Malware เคเค umbrella term เคนै เคिเคธเคा เคเคธ्เคคेเคฎाเคฒ เคฌเคนुเคค เคธे เคช्เคฐเคाเคฐ hostile เคฏा intrusive software, เคिเคธเคฎें computer viruses, worms, Trojan horses, ransomware, spyware, adware, scareware, เคเคฐ เคฆुเคธเคฐे malicious programs เคो refer เคे เคฒिเค เคिเคฏा เคाเคคा เคนै।
Master Program - master program program เคนोเคคा เคนै เคिเคธे เคी black hat hacker เคे เคฆ्เคตाเคฐा เคเคธ्เคคेเคฎाเคฒ เคिเคฏा เคाเคคा เคนै เคिเคธเคธे เคตो remotely command transmit เคเคฐ infected zombie drones เคो active เคเคฐ เคฆेเคคे เคนैं, เคเคธเคे เคธाเคฅ
Denial of Service attacks เคฏा spam attacks เคो เคเคฐเคจे เคे เคฒिเค เคญी เคिเคฏा เคाเคคा เคนै।
Phishing – Phishing เคเค เคช्เคฐเคाเคฐ เคा e-mail fraud method เคนै เคिเคธเคฎें เคी sender เคเคธे email เคญेเคเคคे เคนैं เคो เคी เคเคเคฆเคฎ เคธे legitimate-looking emails เคे เคคเคฐเคน เคฆिเคเคคे เคนैं, เคिเคธเคा เคฎुเค्เคฏ เคฒเค्เคท्เคฏ เคเคจเคे personal เคเคฐ financial information gather เคเคฐเคจा เคนोเคคा เคนै recipients เคธे।
Phreaker - Phreakers 3 original computer hackers เคฎाเคจा เคाเคคा เคนै เค्เคฏूंเคि เคตो เคिเคธी telephone network เคो illegally break เคเคฐ, เคเคธเคा เคเคธ्เคคेเคฎाเคฒ free long-distance phone calls เคฏा เคिเคธी เคे calls เคो tap เคเคฐเคจे เคे เคฒिเค เคเคธ्เคคेเคฎाเคฒ เคเคฐเคคे เคนैं।
Rootkit- Rootkit เคเค เคช्เคฐเคाเคฐ เคा stealthy type เคा software เคนोเคคा เคนै, เคो เคी typically malicious เคนोเคคा เคนै, เคเคฐ เคเคธे เคुเค เคเคธเคช्เคฐเคाเคฐ เคธे design เคिเคฏा เคเคฏा เคนै เคिเคธเคธे เคฏे เคเคฎ security softwares เคे เคฆ्เคตाเคฐा detect เคจ เคนों เคเคฐ เคตो เค
เคชเคจे เคाเคฎ เคเคฐ เคธเคें।
Shrink Wrap code - A Shrink Wrap code attack เคเคธा act เคนै เคिเคธเคा เคเคธ्เคคेเคฎाเคฒ unpatched เคเคฐ poorly configured software เคे holes เคो exploit เคเคฐเคจे เคे เคฒिเค เคिเคฏा เคाเคคा เคนै।
Social engineering - Social engineering เคा เคฎเคคเคฒเคฌ เคนै เคी เคाเคจเคฌुเค เคฒोเคों เคो เคฌเคนเคाเคจा เคिเคธเคธे เคตो เค
เคชเคจे เคธाเคฐे details เคเคชเคो เคช्เคฐเคฆाเคจ เคเคฐ เคฆें เคैเคธे เคी personal information, like credit card details, usernames เคเคฐ passwords เคเคค्เคฏाเคฆि। Spam Spam simply เคเค unsolicited email, เคिเคธे เคी
junk email เคญी เคเคนा เคाเคคा เคนै, เคเคฐ เคो เคी เคฌเคนुเคค เคธाเคฐे recipients เคो เคเคจเคे เคฎเคฐ्เคी เคे เคिเคฒाเคช เคนी เคญेเคा เคाเคคा เคนै।
Spoofing - Spoofing เคเค เคเคธा technique เคนै เคिเคธเคा เคเคธ्เคคेเคฎाเคฒ เคฆूเคธเคฐों เคे computers เคฎें unauthorized access gain เคเคฐเคจे เคे เคฒिเค เคिเคฏा เคाเคคा เคนै। เคฏเคนाँ เคชเคฐ intruder computer เคो messages เคญेเคเคคी เคนैं เคिเคธเคฎें IP address เคนोเคคी เคนै เคिเคธเคธे เคฏे เคช्เคฐเคคीเคค เคนोเคคा เคนै เคी เคตो message trusted host เคธे เคเค เคนै।
Spyware - Spyware เคเค software เคนोเคคा เคนै เคो เคी เคฎुเค्เคฏ เคฐूเคช เคธे เคिเคธी person เคฏा company เคे information เคो gather เคเคฐเคจे เคे เคฒिเค เคिเคฏा เคเคฏा เคนोเคคा เคนै। เคฒेเคिเคจ เคเคธเคฎें target เคो เคเคธ เคฌाเคฐे เคฎें เคฅोเคก़ी เคญी เคญเคจเค เคจเคนीं เคนोเคคी เคนै เคเคฐ เคตो เคจ เคाเคนเคคे เคนुเค เคญी เคธเคญी information เคช्เคฐเคฆाเคจ เคเคฐ เคฆेเคคे เคนैं।
SQL code SQL Injection - SQL injection & injection technique เคนोเคคी เคนै, เคिเคธे เคी data-driven applications เคो attack เคเคฐเคจे เคे เคฒिเค เคนी เคฌเคจाเคฏा เคเคฏा เคนोเคคा เคนै, เคฏเคนाँ เคชเคฐ malicious SQL statements เคो entry field เคฎें insert เคिเคฏा เคाเคคा เคนै execution เคे เคฒिเค ( เคเคฆเคนाเคฐเคฃ เคे เคฒिเค database เคे contents เคो attackers เคे เคธाเคฎเคจे dump เคเคฐเคจा ) ।
Threat - Threat เคเค possible danger เคนोเคคा เคนै เคो เคी เคोเค เคฎेเคน्เคुเคฆा bug เคฏा vulnerability เคो exploit เคเคฐ เคธเคเคคे เคนैं เคिเคธเคธे เคोเค เคญी computer เคเคฐ network system เคो comprise เคिเคฏा เคा เคธเคเคคा เคนै।
Trojan A Trojan, เคฏा Trojan Horse, เคเค เคช्เคฐเคाเคฐ เคा malicious program เคนोเคคा เคนै เคो เคी เคเค valid program เคे เคคเคฐเคน เคช्เคฐเคคीเคค เคนोเคคा เคนै เคฒेเคिเคจ disguised form เคฎें, เคिเคธเคธे เคी เคเคธे เคเค program เคธे distinguish เคเคฐเคจा เคเคคเคจा เคเคธाเคจ เคจเคนीं เคนै। เคฒेเคिเคจ เคเคธे เค़ाเคธ เคคोเคฐ เคธे design เคिเคฏा เคเคฏा เคนै files เคो destroy เคเคฐเคจे เคे เคฒिเค, alter information, steal passwords เคैเคธे เคाเคฎ เคเคฐเคจे เคे เคฒिเค।
Vulnerability Vulnerability เคเค เคช्เคฐเคाเคฐ เคा weakness เคนोเคคा เคนै เคो เคी Hackers เคो allow เคเคฐเคคे เคนैं เคिเคธी computer เคฏा network system เคे security เคे เคธाเคฅ compromise เคเคฐ เคธเคเคคा เคนै।
Worms - Worm เคे เคช्เคฐเคाเคฐ เคा self-replicating virus เคนा เคนै เคो เคी files เคो alter เคเคฐ เคธเคเคคे เคนैं, เคฒेเคिเคจ เคฏे active memory เคे เคญीเคคเคฐ present เคนोเคคा เคนै เคเคฐ เคुเคฆ เคो duplicate เคเคฐเคคा เคฐเคนเคคा เคนै।
Cross-site Scripting - Cross-site scripting (XSS) เคเค เคช्เคฐเคाเคฐ เคा computer security vulnerability เคนोเคคा เคนै เคो เคी typically web applications เคฎें เคชाเค เคाเคคे เคนैं। xss attackers เคो enable เคเคฐเคคी เคนै เคिเคธเคธे เคตो client-side script เคो web pages เคฎें Finject เคเคฐเคคे เคนैं เคिเคธे เคी เคฌाเคฆ เคฎें users เคे เคฆ्เคตाเคฐा view เคिเคฏा เคाเคคा เคนै।
Zombie Drone – เคเค Zombie Drone เคो เคเคช hi-jacked computer เคญी เคเคน เคธเคเคคे เคนैं เคिเคจ्เคนें anonymously เคเค soldier เคฏा 'drone' เคे เคฒिเค เคเคธ्เคคेเคฎाเคฒ เคเคฐ เคธเคเคคे เคนैं malicious activity เคे เคฒिเค เคเคฆเคนाเคฐเคฃ เคे เคคोเคฐ เคชเคฐ distributing unwanted spam e-mailsl
เคตाเคฏเคฐเคธ
VIRUS Vital Information Resources Under Siege เคนै। เคตाเคฏเคฐเคธ เคเคฎ्เคช्เคฏूเคเคฐ เคฎें เคोเคे- เคोเคे เคช्เคฐोเค्เคฐाเคฎ เคนोเคคे เคนै เคो auto execute program เคนोเคคे เคो เคเคฎ्เคช्เคฏूเคเคฐ เคฎें เคช्เคฐเคตेเคท เคเคฐเคे เคเคฎ्เคช्เคฏूเคเคฐ เคी เคाเคฐ्เคฏ เคช्เคฐเคฃाเคฒी เคो เคช्เคฐเคญाเคตिเคค เคเคฐเคคे เคนै। เคตाเคฏเคฐเคธ เคเคนเคฒाเคคे เคนै।
• เคตाเคฏเคฐเคธ เคเค เคฆ्เคตेเคทเคชूเคฐ्เคฃ เคช्เคฐोเค्เคฐाเคฎ เคนै เคो เคंเคช्เคฏूเคเคฐ เคे เคกाเคा เคो เค्เคทเคคिเค्เคฐเคธ्เคค เคเคฐเคคा เคนै।
• เคฏเคน เคंเคช्เคฏूเคเคฐ เคกाเคा เคฎिเคाเคจे เคฏा เคเคธे เคเคฐाเคฌ เคเคฐเคจे เคा เคाเคฐ्เคฏ เคเคฐเคคा เคนै। เคตाเคฏเคฐเคธ เคाเคจเคฌूเคเคเคฐ เคฒिเคा เคเคฏा เคช्เคฐोเค्เคฐाเคฎ เคนै।
• เคฏเคน เคंเคช्เคฏूเคเคฐ เคे เคฌूเค เคธे เค
เคชเคจे เคो เคोเฅ เคฒेเคคा เคนै เคเคฐ เคंเคช्เคฏूเคเคฐ เคिเคคเคจी เคฌाเคฐ เคฌूเค เคเคฐเคคा เคนै เคตाเคฏเคฐเคธ เคเคคเคจा เคนी เค
เคงिเค เคซैเคฒเคคा เคนै।
• เคตाเคฏเคฐเคธ เคนाเคฐ्เคก เคกिเคธ्เค เคे เคฌूเค เคธेเค्เคเคฐ เคฎें เคช्เคฐเคตेเคถ เคเคฐ เคे เคนाเคฐ्เคก เคกिเคธ्เค เคी เคเคคि เคो เคงीเคฎा เคเคฐ เคฆेเคคा เคนै เคช्เคฐोเค्เคฐाเคฎ เคเคฒเคจे เคธे เคญी เคฐोเค เคธเคเคคा เคนै।
• เคเค เคตाเคฏเคฐเคธ เคाเคซी เคธเคฎเคฏ เคชเคถ्เคाเคค เคญी เคกाเคा เคเคฐ เคช्เคฐोเค्เคฐाเคฎ เคो เคจुเคเคธाเคจ เคชंเคนुเคा เคธเคเคคे เคนैं। เคिเคธी เคญी เคช्เคฐोเค्เคฐाเคฎ เคธे เคुเคก़ा เคตाเคฏเคฐเคธ เคคเคฌ เคคเค เคธเค्เคฐीเคฏ เคจเคนीं เคนोเคคा เคเคฌ เคคเค เคช्เคฐोเค्เคฐाเคฎ เคो เคเคฒाเคฏा เคจ เคाเคฏ ।
• เคตाเคฏเคฐเคธ เคเคฌ เคธเค्เคฐीเคฏ เคนोเคคा เคนै เคคो เคंเคช्เคฏूเคเคฐ เคฎेเคฎोเคฐी เคฎें เค
เคชเคจे เคो เคोเคก़ เคฒेเคคा เคนै เคเคฐ เคซैเคฒเคจे เคฒเคเคคा เคนै
● เคเคฎ्เคช्เคฏूเคเคฐ เคตाเคฏเคฐเคธ (virus) เคเค เคช्เคฐเคाเคฐ เคा เคเคฒेเค्เค्เคฐॉเคจिเค เคोเคก เคนै, เคिเคธเคा เคเคชเคฏोเค เคเคฎ्เคช्เคฏूเคเคฐ เคฎें เคธเคฎाเคนिเคค เคธूเคเคจाเคं เคो เคธเคฎाเคช्เคค เคเคฐเคจे เคฎें เคे เคฒिเค เคนोเคคा เคนै।
• เคตाเคฏเคฐเคธ เคถเคฌ्เคฆ เคा เคช्เคฐเคฏोเค เคธเคฐ्เคตเคช्เคฐเคฅเคฎ เคैเคฒिเคซोเคฐ्เคจिเคฏा เคตिเคถ्เคตเคตिเคฆ्เคฏाเคฒเคฏ เคे เคเค เคตिเคงाเคฐ्เคฅी เคซ्เคฐेเคก เคोเคนेเคจ (Fred Cohen) เคจे เค
เคชเคจे เคถोเคง เคชเคค्เคฐ เคฎें เคिเคฏा เคฅा ।
• เคเคธे เคเคฎ्เคช्เคฏूเคเคฐ เคช्เคฐोเค्เคฐाเคฎ เคฎें, เคिเคธी เคेเคฒीเคซोเคจ เคฒाเคเคจ เคธे เคฆुเคฐ्เคญाเคตเคจाเคตเคถ เคช्เคฐेเคทिเคค เคिเคฏा เคाเคคा เคนै।
• เคเคธ เคोเคก เคธे เคเคฒเคค เคธूเคเคจाเคँ เคฎिเคฒ เคธเคเคคी เคนैं, เคเคเคค्เคฐिเคค เคाเคจเคाเคฐी เคจเคท्เค เคนो เคธเคเคคी เคนै เคคเคฅा เคฏเคฆि เคोเค เคเคฎ्เคช्เคฏूเคเคฐ เคिเคธी เคจेเคเคตเคฐ्เค เคธे เคुเคก़ा เคนै, เคคो เคเคฒेเค्เค्เคฐॉเคจिเค เคฐूเคช เคธे เคुเคก़े เคนोเคจे เคे เคाเคฐเคฃ เคฏเคน เคตाเคฏเคฐเคธ เคธเคฎ्เคชूเคฐ्เคฃ เคจेเคเคตเคฐ्เค เคो เคช्เคฐเคญाเคตिเคค เคเคฐ เคธเคเคคा เคนै।
• เคฎें เคฏे เคฎเคนीเคจों, เคธाเคฒों เคคเค เคฌिเคจा เคชเคนเคाเคจे เคเค เคนी เคเคฎ्เคช्เคฏूเคเคฐ เคฎें เคชเคก़े เคฐเคน เคธเคเคคे เคนैं เคเคฐ เคเคธे เค्เคทเคคि เคชเคนुँเคा เคธเคเคคे เคนैं।
• เคुเค เคฎुเค्เคฏ เคเคฎ्เคช्เคฏूเคเคฐ เคตाเคฏเคฐเคธ เคนैं- เคฎाเคเคेเคฒเคंเคเคฒो, เคกाเคฐ्เค เคเคตेंเคเคฐ, เคिเคฒो, เคซिเคฒिเคช, เคฎैเคเคฎเค, เคธ्เคोเคฐ्เคธ, เคैเคธ्เคेเคก, เคेเคฐुเคธเคฒเคฎ, เคกेเคा เค्เคฐाเคเคฎ, เคोเคฒंเคฌเคธ เค्เคฐाเคเคฎ, เคเคจ्เคเคฐเคจेเค เคตाเคฏเคฐเคธ, เคชैเคเคॉเคฎ, เคชैเค EXE, เคॉเคฎEXE, เคฎเคฐिเคुเคเคจा, เคฎेเคฒिเคธा, เค
เคจ्เคจा เคोเคฐ्เคจिเคोเคตा, เคฎाเค เคกूเคฎ, เคช्เคตाเคเคเคจ เคเคเคตी, เคธी เคฌ्เคฐेเคจ, เคฌ्เคฒเคกी, เคेเค เคฎुंเคू เคเคตं เคฆेเคธी।
• เคुเค เคช्เคฐเคธिเคฆ्เคง เคตाเคฏเคฐเคธ เคिเคจ्เคนोंเคจे เคชिเคเคฒे เคฆिเคจों เคฎें เคंเคช्เคฏूเคเคฐो เคो เคฌเคก़े เคชैเคฎाเคจे เคชเคฐ เคธंเค्เคฐเคฎिเคค เคिเคฏा เคนै।
เคฎाเคเคเคฒเคเคจ्เคिเคฒो (Michelangelo)
• เค
เคญी เคคเค เคा เคธเคฌเคธे เค
เคงिเค เคुเค्เคฏाเคค เคตाเคฏเคฐเคธ เคฎाเคเคเคฒ เคเคจ्เคिเคฒो เคा เคจाเคฎ เคเคธा เคเคธเคฒिเค เคชเคก़ा เค्เคฏोเคि เคฏเคน เคตाเคฏเคฐเคธ 6 เคฎाเคฐ्เค, เคो เคฎाเคเคเคฒ เคเคจ्เคिเคฒो เคी เคเคจ्เคฎ เคคिเคฅि เคนै, เคเคธ เคฆिเคจ เคฏเคน เคกाเคा เคो เคธเคฎाเคช्เคค เคเคฐ เคฆेเคคा เคนै। เคเคธเคฒिเค เคเคธे “6 เคฎाเคฐ्เค เคा เคตाเคฏเคฐเคธ" เคญी เคเคนा เคाเคคा เคนै।
เคกिเคธ्เค เคตाเคถเคฐ (Disk Washer)
• เคกिเคธ्เค เคตाเคถเคฐ เคตाเคฏเคฐเคธ เคा เคจाเคฎ เคเคธเคे เค
เคจ्เคฆเคฐ เคธเคฎाเคนिเคค เคธเคจ्เคฆेเคถ “Disk Washer with Love" เคे เคाเคฐเคฃ เคชเคก़ा । เคिเคธเคा เคชเคคा เคญाเคฐเคค เคฎें 1993 เคे เคเคिเคฐी เคฎเคนीเคจो เคฎें เคฒเคाเคฏा เคเคฏा।
• เคฏเคน เคตाเคฏเคฐเคธ เคเคคเคจा เคเคคเคฐเคจाเค เคฅा เคी เคฏเคน เคนाเคฐ्เคกเคกिเคธ्เค เคฎें เคเคชเคฒเคฌ्เคง เคธเคญी เคกाเคा เคो เคธเคฎाเคช्เคค เคเคฐ เคฆेเคคा เคฅा।
เคธी-เคฌ्เคฐेเคจ ( C - Brain)
เคจे • เค
เคฎเคเคฆ เคคเคฅा เคฌाเคธिเคค เคฆो เคชाเคिเคธ्เคคाเคจी เคญाเคเคฏो เคจे เคเคธ เคตाเคฏเคฐเคธ เคो เคเคจเคตเคฐी 1986 เคฎें เคตिเคเคธिเคค เคिเคฏा เคฅा|
Beast Trojan Horse
Melissa
• เคเคธเคा เคเคฆ्เคฆेเคถ्เคฏ เคฒोเคो เคो เค
เคตैเคง เคขंเค เคธे เคธाเคซ्เคเคตेเคฏเคฐ เคเคฐीเคฆเคฆाเคฐी เคे เคฒिเค เคนเคคोเคค्เคธाเคนिเคค เคเคฐเคจा เคฅा เคเคธे เคฆुเคจिเคฏा เคा เคธंเคญเคตเคคः เคธเคฌเคธे เคชเคนเคฒा เคตाเคฏเคฐเคธ เคฎाเคจा เคाเคคा เคนै।
เคฎैเคเคฎैเค (Macmag)
• เคฏเคน เคตाเคฏเคฐเคธ เคเคชเคे เคฎाเคจिเคเคฐ เคชเคฐ เคถांเคคि เคธเคจ्เคฆेเคถ เคฆेเคเคฐ เคธเคฎाเคช्เคค เคนो เคाเคคा เคฅा|
• เคฐिเคเคฐ्เคก เคฎैเคเคฎैเค เคชเคค्เคฐिเคा เคे เคช्เคฐเคाเคถเค เคฅे เคคเคฅा เคตाเคฏเคฐเคธ เคा เคจाเคฎ เคเคธ เคชเคค्เคฐिเคा เคชเคฐ เคนी เคชเคก़ा |
● เคญाเคฐเคค เคฎें เคชाเคฏा เคเคฏा เคช्เคฐเคฅเคฎ เคเคฎ्เคช्เคฏूเคเคฐ เคตाเคฏเคฐเคธ เคธी เคฌ्เคฐेเคจ เคนै เคो เคฎเคฆ्เคฐाเคธ (เคेเคจ्เคจเค) เคฎें 1988 เคฎें เคช्เคฐเคเค เคนुเค เคฅा।
• เคฐैंเคธเคฎเคตेเคฏเคฐ เคเค เคเคธा เคंเคช्เคฏूเคเคฐ เคช्เคฐोเค्เคฐाเคฎ เคนोเคคा เคนै, เคो เคเคชเคी เคเคाเคเคค เคे เคฌเคैเคฐ เคเคชเคे เคंเคช्เคฏूเคเคฐ เคฎें เคुเคธ เคाเคคा เคนै|
• เค
เคเคฐ เคเคชเคจे เคตो เคซिเคฐौเคคी เคฆे เคฆिเคฏा เคคो เคตเคน เคเคชเคो เคเค्เคธेเคธ เคฆे เคฆेเคคे เคนैं เคเคฐ เคเคช เคกाเคा เคเค्เคธेเคธ เคเคฐ เคชाเคคे เคนैं เค
เคเคฐ เคเคชเคจे เคซिเคฐौเคคी เคจเคนीं เคฆिเคฏा เคคो เคธเคฆैเคต เคे เคฒिเค เคตเคน เคกाเคा เคเคชเคे เคนाเคฅों เคธे เคเคฒा เคाเคคा เคนै।
เคช्เคฐเคฎुเค เคตाเคฏเคฐเคธ
• Conficker
Storm Worm
• My Doom
Anna Kournikova worm
• CIH
● The Concept virus
Creeper
• เคฏเคน เคेเคตเคฒ เคเคชเคฒ เคฎैเคिเคจ्เคाเคถ เคเคฎ्เคช्เคฏूเคเคฐो เคो เคนी เคธंเค्เคฐเคฎिเคค เคเคฐเคคा เคฅा। • เคฐिเคเคฐ्เคก เคฌ्เคฐांเคกो เคो เคเคธ เคตाเคฏเคฐเคธ เคा เคเคจ्เคฎเคฆाเคคा เคธเคฎเคा เคाเคคा เคนै |
• เคฏเคน เคตाเคฏเคฐเคธ เคชเคนเคฒी เคฌाเคฐ เคนेเคตเคฐेเคฏु เคตिเคถ्เคตเคตिเคง्เคฏाเคฒเคฏ, เคेเคฐुเคธเคฒेเคฎ เคฎें เคฒเคเคญเค 1987 เคฎें เคชाเคฏा เคเคฏा เคฅा। เคเคธเคฒिเค เคเคธเคा เคจाเคฎ เคेเคฐुเคธเคฒेเคฎ เคชเคก़ा।
• เคฏเคน เคญी เคेเคฐुเคธเคฒेเคฎ เคी เคคเคฐเคน เคนी เคฏเคน เค्เคฐिเคฏाเคจ्เคตเคฏเคจ เคฏोเค्เคฏ เคซाเคเคฒों เคो เคธंเค्เคฐเคฎिเคค เคเคฐ เคนाเคฐ्เคกเคกिเคธ्เค เคे เคกेเคा เคो เคจเคท्เค เคเคฐเคคा เคฅा |
เคฐैंเคธเคฎเคตेเคฏเคฐ
• เคเคชเคे เคंเคช्เคฏूเคเคฐ เคฎें เคिเคคเคจी เคญी เคाเคจเคाเคฐी เคนोเคคी เคนै, เคตो เคเคธ เคชเคฐ เคคाเคฒा เคฒเคा เคฆेเคคा เคนै เคเคฐ เคเคช เคो เคเคนเคคा เคนै เคि เคเคช เคฌिเคเคॉเคเคจ เคชเคฐ 300 เคธे 600 เคกॉเคฒเคฐ เคซिเคฐौเคคी เคी เคฐเคเคฎ เคเคฎा เคीเคिเค เคคो เคฎैं เคเคชเคो เคคाเคฒे เคी เคाเคฌी เคฆूंเคा |
Mebroot
I Love You
The Morris worm
เคेเคฐुเคธเคฒेเคฎ (Jerusalem)
เคे • เคोเคฒเคฎ्เคฌเคธ เคตाเคฏเคฐเคธ เคो เคกेเคाเค्เคฐाเคเคฎ เคคเคฅा 13 เค
เค्เคूเคฌเคฐ เคे เคจाเคฎ เคธे เคญी เคाเคจा เคाเคคा เคนै। เคเคธเคा เคจाเคฎांเคเคฐเคฃ 13 เค
เค्เคूเคฌเคฐ เคเคธเคฒिเค เคนुเค เคฅा เคी เคฏเคน เคชूเคฐे เคตिเคถ्เคต เคे เคธเค्เคฐเคฎिเคค เคंเคช्เคฏूเคเคฐो เคชเคฐ 13 เค
เค्เคूเคฌเคฐ 1989 เคो เคนी เคธเค्เคฐीเคฏ เคนुเค เคฅा|
• เคฏे เคฎเค 2017 เคฎें เคธाเคฎเคจे เคเคฏा เคฅा।
• Blaster Worm
Code Red
Poisonlvy
• Mebroot
Leap
Stuxnet
• Crptolocker
• Ransomware
Backoff
• เคเคธเคी เคเค เคाเคธ เคฌाเคค เคฏเคน เคฅी เคी เคฏเคน เคेเคตเคฒ เคถुเค्เคฐเคตाเคฐ เคो เคนी เคธเค्เคฐिเคฏ เคนोเคคा เคฅा।
koko
• Bagle
● Y2K
Nimda
เคोเคฒเคฎ्เคฌเคธ (Columbus )
ABC
• AIDS
Elk Cloner
Alabama
Code Red
• Welchia • Brain
Sasser & Netsky Klez
เคंเคीเคตाเคฏเคฐเคธ
•
• เคंเคीเคตाเคฏเคฐเคธ เคเค utility เคธॉเคซ्เคเคตेเคฏเคฐ เคนै เคो เคเคจ เคธเคญी programs เคो เคจिเคाเคฒ เคฆेเคคा เคนै เคो เคเคชเคे computer เคे เคฒिเค เคจुเคเคธाเคจ เคชเคนुเคाเคคे เคนै।
• เคंเคीเคตाเคฏเคฐเคธ Computer เคे เคฒिเค Safeguard เคैเคธे เคाเคฎ เคเคฐเคคा เคो เคธिเคธ्เคเคฎ เคो Malware เคैเคธे Worms, Trojan Horse เคธे เคฌเคाเคคा เคนै।
เคช्เคฐเคฎुเค เคंเคीเคตाเคฏเคฐเคธ
Bitdefender
• Avast
Kaspersky Norton Security
• AVG Ultimate • Avira
McAfee
• F-Secure Trend Micro
Eset Webroot
G Data
• Norman
• ViRobot
Panda
Pareto TrustPort
• Total Defense
• LavaSoft
• Comodo
Vipre BullGuard
เคเคฎ्เคช्เคฏूเคเคฐ เคธंเคฌंเคงी เคถเคฌ्เคฆ เคธंเค्เคทेเคช
• ALU Arithmetic Logic Unit
• Microsoft Windows Defender
• ALGOL Algorithmic Language
ASCII- American Standard Code for Information Interchange BASIC Beginner's All-Purpose Symbolic Instruction Code BCD Binary Coded Decimal
• BIOS Basic Input Output System
• CPU Central Processing Unit
● CAD - Computer Aided Design
• CAM - Computer Aided Manufacturing
• CAT Scan Computerize Axial Tomography Scan
• COBOL Common Business Oriented Language • CD - Compact Disk
• C-DOT - Centre for Development of Telematics
• COMAL Common Algorithmic Language
• DOS Disk Operating System
• DTS Desk Top System
• DTP - Desk Top Publishing E-Commerce Electronic Commerce
• E-Mail - Electronic Mail
• ENIAC Calculator - Electronic Numerical Integrator And
• FAX Facsimile Automated. Xerox
• FLOPS - Floating Operations Per Second
• FFORTRAN - Formula Translation
• H.L.L- High Level Languages
• HTML High Text Markup Language
• IBM International Business Machine • IC - Integrated Circuit
• ISH - Information Super Highway
• LAN - Local Area Network
• LDU - Liquid Display Unit
• LISP-List Processing
• LLL - Low Level Language
● MICR Magnetic Ink Character Recognizer
• MIPS Millions of Instructions Per Second
• MOPS Millions of Operations Per Second
• MODEM - Modulator-Demodulator
• MPUMicro Processor Unit
• PC-DOS System Personal Computer Disk Operating
● PROM - Programmable Read Only Memory RAM Random Access Memory
• ROM Read Only Memory
• NICNET - National Information Centre Network
• SNOBOL-String Oriented Symbolic Language
• UPS- Uninterruptable Power Supply
• OMR - Optical Mark Reader
• VDU Visual Display Unit
• VLS - Very Large Scale Integrated
• WAN- Wide Area Network
● www - World Wide Web
เคเคฎ्เคช्เคฏूเคเคฐ เคธंเคฌंเคงी เคฎเคนเคค्เคค्เคตเคชूเคฐ्เคฃ เคคเคฅ्เคฏ
● เคเคฎ्เคช्เคฏूเคเคฐ เคा เคนिเคจ्เคฆी เคจाเคฎ เคธंเคเคฃเค เคนै।
• เคाเคฐ्เคฒ्เคธ เคฌैเคฌेเค เคो เคเคฎ्เคช्เคฏूเคเคฐ เคा เคชिเคคाเคฎเคน เคเคนा เคाเคคा เคนै।
• เคाเคจ เคตाเคจ เคจ्เคฏूเคฎैเคจ เคा เคเคฎ्เคช्เคฏूเคเคฐ เคे เคตिเคाเคธ เคฎें เคธเคฐ्เคตाเคงिเค เคฏोเคเคฆाเคจ เคนै।
เคเคงुเคจिเค เคเคฎ्เคช्เคฏूเคเคฐ เคा เคเคตिเคท्เคाเคฐ เคธเคฐ्เคตเคช्เคฐเคฅเคฎ 1946 เค. เคฎें เคนुเค।
เคตिเคถ्เคต เคฎें เคธเคฐ्เคตाเคงिเค เคเคฎ्เคช्เคฏूเคเคฐों เคตाเคฒा เคฆेเคถ เคธंเคฏुเค्เคค เคฐाเค्เคฏ เค
เคฎเคฐीเคा เคนै। ●
• เคเคฎ्เคช्เคฏूเคเคฐ เคธाเค्เคทเคฐเคคा (Computer Literacy) เคा เค
เคฐ्เคฅ เคนैเคเคฎ्เคช्เคฏूเคเคฐ เค्เคฏा เคเคฐ เคธเคเคคा เคนै เคเคฐ เค्เคฏा เคจเคนीं, เคเคธ เคฌाเคค เคी เคाเคจเคाเคฐी เคนोเคจा।
• 2 เคฆिเคธเคฎ्เคฌเคฐ เคเคฎ्เคช्เคฏूเคเคฐ เคธाเค्เคทเคฐเคคा เคฆिเคตเคธ (Computer Literacy Day) เคे เคฐूเคช เคฎเคจाเคฏा เคाเคคा เคนै।
● เคญाเคฐเคค เคฎें เคจเค เคเคฎ्เคช्เคฏूเคเคฐ เคจीเคคि เคी เคोเคทเคฃा เคจเคตเคฎ्เคฌเคฐ 1984 เคฎें เคी เคเค เคฅी।
● เคญाเคฐเคค เคฎें เคจिเคฐ्เคฎिเคค เคช्เคฐเคฅเคฎ เคเคฎ्เคช्เคฏूเคเคฐ เคธिเคฆ्เคงाเคฐ्เคฅ เคนै। เคเคธเคा เคจिเคฐ्เคฎाเคฃ เคเคฒेเค्เค्เคฐॉเคจिเค เคाเคฐ्เคชोเคฐेเคถเคจ เคเคซ เคเคฃ्เคกिเคฏा เคจे เคिเคฏा เคฅा।
เคฎें ● เคญाเคฐเคค เคฎें เคช्เคฐเคฅเคฎ เคเคฎ्เคช्เคฏूเคเคฐ (HEC-2M) เคตเคฐ्เคท 1955 เคฎें เคเค. เคเคธ. เค. เคोเคฒเคाเคคा เคฎें เคฒเคाเคฏा เคเคฏा เคฅा | เคญाเคฐเคค เคा
● เคช्เคฐเคฅเคฎ เคเคฎ्เคช्เคฏूเคเคฐीเคृเคค เคกाเคเคเคฐ เคจเค เคฆिเคฒ्เคฒी เคा เคนै।
• เคจिเคी เค्เคทेเคค्เคฐ เคे เค
ंเคคเคฐ्เคเคค เคธ्เคฅाเคชिเคค เคนोเคจे เคตाเคฒा เคญाเคฐเคค เคा เคช्เคฐเคฅเคฎ เคเคฎ्เคช्เคฏूเคเคฐ เคตिเคถ्เคตเคตिเคฆ्เคฏाเคฒเคฏ เคฐाเคीเคต เคांเคงी เคเคฎ्เคช्เคฏूเคเคฐ เคตिเคถ्เคตเคตिเคฆ्เคฏाเคฒเคฏ เคนै।
● เคญाเคฐเคค เคฎें เคช्เคฐเคฅเคฎ เคเคฎ्เคช्เคฏूเคเคฐ เคเคฐเค्เคทเคฃ เคชเคฆ्เคงเคคि เคจเค เคฆिเคฒ्เคฒी เคฎें เคฒाเคू เคी เคเค เคฅी।
● เคญाเคฐเคค เคी เคธिเคฒिเคॉเคจ เคाเคी (silicon valley) เคฌेंเคเคฒुเคฐु เคฎें เคธ्เคฅिเคค เคนै।
• เคंเคเคฐเคจेเค เคชเคฐ เคเคชเคฒเคฌ्เคง เคนोเคจे เคตाเคฒी เคช्เคฐเคฅเคฎ เคญाเคฐเคคीเคฏ เคธเคฎाเคाเคฐ เคชเคค्เคฐ เคฆ เคนिเคจ्เคฆू เคนै।
• เคंเคเคฐเคจेเค เคชเคฐ เคเคชเคฒเคฌ्เคง เคนोเคจे เคตाเคฒी เคช्เคฐเคฅเคฎ เคญाเคฐเคคीเคฏ เคชเคค्เคฐिเคा เคเคฃ्เคกिเคฏा เคुเคกे เคนै।
● เคญाเคฐเคคीเคฏ เคเคจเคคा เคชाเคฐ्เคी เคญाเคฐเคค เคी เคชเคนเคฒी เคเคธी เคชाเคฐ्เคी เคนै, เคिเคธเคจे เคंเคเคฐเคจेเค เคชเคฐ เค
เคชเคจा เคตेเคฌเคธाเคเค เคฌเคจाเคฏा เคนै।
● เคเคฎ्เคช्เคฏूเคเคฐ เคฎुเค्เคฏเคคः เคคीเคจ เคช्เคฐเคाเคฐ เคे เคนोเคคे เคนैं- เคกिเคिเคเคฒ, เคเคจाเคฒॉเค เคเคตं เคนाเคเคฌ्เคฐिเคก
• เคตเคน เคเคฎ्เคช्เคฏूเคเคฐ เคो เคเคฃिเคคीเคฏ เคเคฃเคจा เคเคฐเคคा เคนै, เคกिเคिเคเคฒ เคเคฎ्เคช्เคฏूเคเคฐ เคเคนเคฒाเคคा เคนै।
• เคตเคน เคเคฎ्เคช्เคฏूเคเคฐ เคो เคเคเคฒเคจ เคे เคธिเคฆ्เคงाเคจ्เคค เคे เค
เคจुเคธाเคฐ เคाเคฐ्เคฏ เคเคฐเคคा เคนै, เคเคจाเคฒॉเค เคเคฎ्เคช्เคฏूเคเคฐ เคเคนเคฒाเคคा เคนै।
• เคเคจाเคฒॉเค เคเคตं เคกिเคिเคเคฒ เคे เคธंเคฏुเค्เคค เคธ्เคตเคฐूเคช เคो เคนाเคเคฌ्เคฐिเคก เคเคฎ्เคช्เคฏूเคเคฐ เคเคนเคคे เคนैं।
• เคฎเคง्เคฏเคฎ เคเคाเคฐ เคे เคเคฎ्เคช्เคฏूเคเคฐ เคो เคฎिเคจी เคเคฎ्เคช्เคฏूเคเคฐ เคเคนเคคे เคนैं।
• เคธूเค्เคท्เคฎเคคเคฎ เคเคाเคฐ เคे เคเคฎ्เคช्เคฏूเคเคฐ เคो เคฎाเคเค्เคฐो เคเคฎ्เคช्เคฏूเคเคฐ เคเคนเคคे
เคนैं।
• เคธाเคฎाเคจ्เคฏ เคเคฎ्เคช्เคฏूเคเคฐ เคी เค
เคชेเค्เคทा 10 เคुเคจा เคคेเค เคाเคฐ्เคฏ เคเคฐเคจे เคตाเคฒे เคฌเคก़े เคเคฎ्เคช्เคฏूเคเคฐ เคो เคธुเคชเคฐ เคเคฎ्เคช्เคฏूเคเคฐ เคเคนเคคे เคนैं।
• เคเค เคธुเคชเคฐ เคเคฎ्เคช्เคฏूเคเคฐ เคฎें เคเคฐीเคฌ 40,000 เคฎाเคเค्เคฐो เคเคฎ्เคช्เคฏूเคเคฐ เคिเคคเคจी เคชเคฐिเคเคฒเคจ เค्เคทเคฎเคคा เคนोเคคी เคนै। เคเคธเคी เคเคคि เคो เคฎेเคाเคซ्เคฒॉเคช เคฎें เคฎाเคชा เคाเคคा เคนै।
● เคตिเคถ्เคต เคा เคช्เคฐเคฅเคฎ เคธुเคชเคฐ เคเคฎ्เคช्เคฏूเคเคฐ เค्เคฐे เคे 1-เคเคธ (CRAY K 1-S) เคฅा, เคो 1979 เคฌเคจเคเคฐ เคคैเคฏाเคฐ เคนुเค เคฅा। เคเคธे เค
เคฎेเคฐिเคा เคे เค्เคฐे เคे เคฐिเคธเคฐ्เค เคเคฎ्เคชเคจी เคจे เคฌเคจाเคฏा เคฅा।
• 32 เคเคฎ्เคช्เคฏूเคเคฐों เคे เคฌเคฐाเคฌเคฐ เคाเคฐ्เคฏ เคเคฐ เคธเคเคจे เคตाเคฒा เคกीเคช เคฌ्เคฒ्เคฏू (Deep Blue) เคเคฎ्เคช्เคฏूเคเคฐ เคเค เคธेเคเคฃ्เคก เคฎें เคถเคคเคฐंเค เคी 20 เคเคฐोเคก़ เคाเคฒें เคธोเค เคธเคเคคा เคนै। เคเคธी เคธुเคชเคฐ เคเคฎ्เคช्เคฏूเคเคฐ เคจे เคตिเคถ्เคต เคैเคฎ्เคชिเคฏเคจ เคैเคฐी เคाเคธ्เคชाเคฐोเคต เคो เคชเคฐाเคिเคค เคिเคฏा เคฅा।
● เคตिเคถ्เคต เคे เคช्เคฐเคฅเคฎ เคเคฒेเค्เค्เคฐॉเคจिเค เคกिเคिเคเคฒ เคเคฎ्เคช्เคฏूเคเคฐ เคा เคจाเคฎ เคเคจीเคฏเค (ENIAC) เคนै।
● เคตिเคถ्เคต เคा เคธเคฌเคธे เคฌเคก़ा เคเคฎ्เคช्เคฏूเคเคฐ เคจेเคเคตเคฐ्เค เคा เคจाเคฎ เคंเคเคฐเคจेเค (Internet) เคนै।
เคเคฎ्เคช्เคฏूเคเคฐ्เคธ เคी 5 เคชीเคข़िเคฏाँ เคตिเคเคธिเคค เคी เคเคฏी เคนै।
• เคชเคนเคฒी เคชीเคข़ी เคे เคเคฎ्เคช्เคฏूเคเคฐ เคฎें เคจिเคฐ्เคตाเคค เค्เคฏूเคฌ เคช्เคฐเคฏुเค्เคค เคนोเคคा เคนै।
เคเคงुเคจिเค เคเคฎ्เคช्เคฏूเคเคฐ เคฎें เคช्เคฐाเคฏः เคธेเคฎी เคเคฃ्เคกเค्เคเคฐ เคฎेเคฎोเคฐी ( เคธ्เคฎเคฐเคฃ เคถเค्เคคि) เคा เคाเคฐ्เคฏ เคเคฐเคคी เคนै। ●
● เคเคฎ्เคช्เคฏूเคเคฐ เคฌोเคฐ्เคก เคฎें เคुเคฒ เคเค เคธंเคฏोเคเค เคนोเคคे เคนैं।
• 1 เคिเคฒो เคฌाเคเค (KB) 1024 เคฌाเคเค เคे เคฌเคฐाเคฌเคฐ เคนोเคคा เคนै।
1 MB เคฏा เคฎेเคाเคฌाเคเค (Mega Byte) 1024 KB (เค
เคฐ्เคฅाเคค् 1MB = 1024 KB) เคฌเคฐाเคฌเคฐ เคนोเคคा เคนै।
1 GB เคฏा เคीเคा เคฌाเคเค 1024 MB เคे เคฌเคฐाเคฌเคฐ เคนै।
•● เคธूเคเคจा เคे เคเคเคฎเคจ เคเคตं เคाเคฐ्เคฏเค्เคฐเคฎ เคी เคोเค เคเคฐเคจे เคे เคฒिเค SNOBOL เคตिเคถिเคท्เค เคญाเคทा เคा เคช्เคฐเคฏोเค เคนोเคคा เคนै। เคธเคฐ्เคตाเคงिเค เคช्เคฐเคฏोเค เคी เคाเคจे เคตाเคฒी เคช्เคฐเคाเคฒเคจ เคช्เคฐเคฃाเคฒी เคตिเคจ्เคกोเค (WINDOWS) เคนै।
• USENET เคธเคญी เคตिเคถ्เคตเคตिเคฆ्เคฏाเคฒเคฏों เคो เคเค เคธाเคฅ เคोเคก़เคจे เคी เคช्เคฐเคฃाเคฒी เคนै।
• เคเคฌ เคिเคธी เคจेเคเคตเคฐ्เค เคा เคंเคเคฐเคจेเค เคงाเคฐเค เค
เคจ्เคฏ เคจेเคเคตเคฐ्เค เคे เคธाเคฅ เคुเคก़เคคा เคนै, เคคो เคเคธे เคेเคเคตे (Gateway) เคเคนเคคे เคนैं।
• เคเคจ्เคेเคฒ เคा เค
เคงुเคจाเคคเคจ เคฎाเคเค्เคฐोเคช्เคฐोเคธेเคธเคฐ Pentium-iv เคนै।
• เคชเคฐ्เคธเคจเคฒ เคเคฎ्เคช्เคฏूเคเคฐ เคชเคฐ เคธเคฐ्เคตเคช्เคฐเคฅเคฎ เคชुเคธ्เคคเค เคेเคก เคจेเคฒ्เคธเคจ เคจे เคฒिเคा।
● เคเคฎ्เคช्เคฏूเคเคฐ เคชเคฐ เคฒिเคी เคชुเคธ्เคคเค เคธोเคฒ เคเคซ เคจ्เคฏू เคฎเคถीเคจ (เคฒेเคเค - เคैเคธी เคिเคกเคฐ) เคो เคชुเคฒिเคค्เคเคฐ เคชुเคฐเคธ्เคाเคฐ เคฆिเคฏा เคเคฏा।
● เคเคฎ्เคช्เคฏूเคเคฐ เคी เคช्เคฐเคฅเคฎ เคชเคค्เคฐिเคा เคเคฎ्เคช्เคฏूเคเคฐ เคเคฃ्เคก เคเคोเคฎेเคถเคจ เคนै।
● เคช्เคฐเคฅเคฎ เคเคฐेเคฒू เคเคฎ्เคช्เคฏूเคเคฐ เคเคฎोเคกोเคฐ VIC/20 เคนै।
• เคตैเค्เคाเคจिเคों เคे เค
เคจुเคธाเคฐ เคญाเคฐเคคीเคฏ เคญाเคทा เคธंเคธ्เคृเคค เคเคฎ्เคช्เคฏूเคเคฐीเคृเคค เคเคฐเคจे เคे เคฒिเค เคธเคฌเคธे เคเคธाเคจ
● เคเคฎ्เคช्เคฏूเคเคฐ เคฎें เคช्เคฐोเค्เคฐाเคฎ เคी เคธूเคी เคी เคฎेเคจ्เคฏू (Menu) เคเคนा เคाเคคा เคนै।
• เคกेเคा เคช्เคฐोเคธेเคธिंเค เคा เค
เคฐ्เคฅ เคนै - เคตाเคฃिเค्เคฏिเค เคเคชเคฏोเค เคे เคฒिเค เคाเคจเคाเคฐी เคคैเคฏाเคฐ เคเคฐเคจा।
• เคฐिเคाเคฐ्เคก्เคธ เคा เคธंเค्เคฐเคน เคซाเคเคฒ (File) เคเคนเคฒाเคคा เคนै।
• เคกिเคिเคเคฒ เคเคฎ्เคช्เคฏूเคเคฐ เคी เคाเคฐ्เคฏ เคชเคฆ्เคงเคคि เคเคฃเคจा เคเคฐ เคธिเคฆ्เคงांเคค เคชเคฐ เคเคงाเคฐिเคค เคนै।
● เคตिเคถ्เคต เคा เคช्เคฐเคฅเคฎ เคต्เคฏाเคตเคนाเคฐिเค เคกिเคिเคเคฒ เคเคฎ्เคช्เคฏूเคเคฐ เคฏूเคจीเคตेเค (UNIVAC) เคฅा।
● เคซोเคฐเค्เคฐॉเคจ เคช्เคฐोเค्เคฐाเคฎเคจ เคนेเคคु เคตिเคเคธिเคค เคी เคเค เคธเคฐ्เคตเคช्เคฐเคฅเคฎ เคญाเคทा เคนै।
• เคนिเคจ्เคฆी เคเคฎाเคฃ्เคก เคธ्เคตीเคाเคฐ เคเคฐเคจे เคตाเคฒा เคเคฎ्เคช्เคฏूเคเคฐ เคญाเคทा เคช्เคฐเคฆेเคถ เคนै।
เคोเคฌोเคฒ เคเค्เค เคธ्เคคเคฐीเคฏ เคญाเคทा (HLL) เค
ंเค्เคฐेเคी เคญाเคทा เคे เคธเคฎाเคจ เคนै। เคोเคฌोเคฒ เคญाเคทा เคฎें เคธเคฐ्เคตाเคงिเค เคเคชเคฏुเค्เคค เคกॉเค्เคฏूเคฎेเคจ्เคेเคถเคจ เคธंเคญเคต เคนै। • •
เค
เคจुเคตाเคฆเค เคी เค
เคธेเคฎ्เคฌเคฒी เคญाเคทा เคी เคฎเคถीเคจ เคोเคก เคฎें เคฌเคฆเคฒเคคा เคนै เค
เคธेเคฎ्เคฌเคฒเคฐ (Assembler) เคเคนเคฒाเคคा เคนै।
• เค
เคจुเคตाเคฆ เคช्เคฐोเคाเคฎ เคो เคเค्เคเคธ्เคคเคฐीเคฏ เคญाเคทा เคा เคจिเคฎ्เคจเคธ्เคคเคฐीเคฏ เคญाเคทा เคฎें เค
เคจुเคตाเคฆ เคเคฐเคคा เคนै เคเคฎ्เคชाเคเคฒเคฐ (Compiler) เคเคนเคฒाเคคा เคนै।
• เคฌेเคธिเค (BASIC) เคญाเคทा เคी เคซोเคฐเค्เคฐॉเคจ, เคเคฒเคोเคฒ, เคชाเคธ्เคเคฒ เคเคฆि เคो เคธिเคाเคจे เคे เคฒिเค เคจींเคต เคा เคชเคค्เคฅเคฐ เคเคนा เคाเคคा เคนै।
• เคฎाเคเค्เคฐोเคช्เคฐोเคธेเคธเคฐ เคเคคुเคฐ्เคฅ เคชीเคข़ी เคे เคเคฎ्เคช्เคฏूเคเคฐ เคนैं।
• เคช्เคฐोเคฒोเค (PROLOG) เคชंเคเคฎ เคชीเคข़ी เคे เคเคฎ्เคช्เคฏूเคเคฐ เคी เคญाเคทा เคนै।
• เคเคจ्เคीเค्เคฐेเคेเคก เคธเคฐ्เคिเค เคिเคช เคा เคตिเคाเคธ เคेเฅฆ เคเคธเฅฆ เคिเคฒ्เคฌी เคจे เคिเคฏा।
• เคเคจ्เคीเค्เคฐेเคेเคก เคธเคฐ्เคिเค เคिเคช (ChIP) เคชเคฐ เคธिเคฒिเคॉเคจ (silicon) เคी เคชเคฐเคค เคนोเคคी เคนै।
● เคเคฎ्เคช्เคฏूเคเคฐ เค
เคถुเคฆ्เคงि เคो เคฌเค (Bug) เคเคนा เคाเคคा เคนै।
● เคตเคฐ्เคท 1988 เคฎें C-DAC (Centre for Development of Advanced Computing) เคी เคชुเคฃे เคฎें เคธ्เคฅाเคชเคจा เคी เคเค।
• เคชुเคฃे เคे เคธी-เคกैเค (C-DAC) เคे เคตैเค्เคाเคจिเค เคจे 28 เคฎाเคฐ्เค 1998 เคो เคช्เคฐเคคि เคธेเคเคฃ्เคก เคเค เคเคฐเคฌ เคเคฃเคจा เคเคฐเคจे เคी เค्เคทเคฎเคคा เคธे เคฏुเค्เคค เคเคฎ्เคช्เคฏूเคเคฐ เคชเคฐเคฎ10000 เคा เคจिเคฐ्เคฎाเคฃ เคिเคฏा เคเคธเคे เคตिเคाเคธ เคा เคฎुเค्เคฏ เคถ्เคฐेเคฏ C-DAC เคे เคाเคฐ्เคฏเคाเคฐी เคจिเคฆेเคถเค เคกॉเฅฆ เคตिเคเคฏ เคชीเฅฆ เคญाเคธ्เคเคฐ เคो เคाเคคा เคนै।
● เคญाเคฐเคค เคฎें เคธเคฐ्เคตเคช्เคฐเคฅเคฎ เคจेเคถเคจเคฒ เคเคฏเคฐोเคจौเคिเค्เคธ เคฒेเคฌोเคฐेเคเคฐीเค (เคฌेंเคเคฒुเคฐु) เคจे เคซ्เคฒो เคธाเคฒ्เคตเคฐ (FLO SOLVER) เคจाเคฎเค เคธुเคชเคฐ เคเคฎ्เคช्เคฏूเคเคฐ เคตिเคเคธिเคค เคเคฐเคจे เคฎें เคธเคซเคฒเคคा เคชाเคฏी เคฅी।
• เคเคฎ्เคช्เคฏूเคเคฐ เคชเคฐ เคชเคฐเคฎाเคฃु เคชเคฐीเค्เคทเคฃों เคो เคธเคฌเค्เคฐिเคिเคเคฒ เคชเคฐीเค्เคทเคฃ (subcritical Test) เคเคนा เคाเคคा เคนै ।
• เคฒेเคเคฐ เคช्เคฐिเคจ्เคเคฐ เคธเคฐ्เคตाเคงिเค เคคेเค เคเคคि เคा เคช्เคฐिเคจ्เคเคฐ เคนै।
● IBM (International Business Machine) เค
เคฎेเคฐिเคा เคी เคเค เคंเคช्เคฏूเคเคฐ เคंเคชเคจी เคนै।
● เคเคฎ्เคช्เคฏूเคเคฐ เคตाเคเคฐเคธ เคเค เคฎाเคจเคต เคจिเคฐ्เคฎिเคค เคกिเคीเคเคฒ เคชเคฐเคीเคตी เคนै, เคो เคซाเคเคฒ เคธंเค्เคฐाเคฎเค เคे เคจाเคฎ เคธे เคाเคจा เคाเคคा เคนै।
เคตाเค-เคू เคे (Y-2k) เคธंเคเค เค
เคฐ्เคฅाเคค เคเคฏเคฐ เคू เคฅाเคเคेंเคก ( Year 2000 crisis) เคคाเคฐीเคों เคธे เคธंเคฌंเคงिเคค เคเคฎ्เคช्เคฏूเคเคฐ เคธเคฎเคธ्เคฏा เคฅी।
• Y-2k เคธंเคเค เคो เคฎिเคฒिเคฏเคจ เคฌเค เคญी เคเคนा เคเคฏा। เคฎोเคกेเคฎ เคเคฎ्เคช्เคฏूเคเคฐों เคो เคเคชเคธ เคฎें เคोเคก़เคจे เคा เคเคชเคเคฐเคฃ เคนै, เคो เคेเคฒीเคซोเคจ เคฒाเคเคจ เคชเคฐ เคाเคฎ เคเคฐเคคा เคนै।
• เคंเคเคฐเคจेเค เคธे เคुเคก़ा เคตเคน เคธंเคเคฃเค เคเคนाँ เคตिเคถेเคท เคช्เคฐเคाเคฐ เคी เคธूเคเคจाเคँ เคเคชเคฒเคฌ्เคง เคนो, เคธाเคเค (site) เคเคนเคฒाเคคा เคนै। เคชाเคธ เคฏा เคฆूเคฐ เคे เคिเคธी เคธंเคเคฃเค เคฏा เคจेเคเคตเคฐ्เค เคธे เคธूเคเคจाเคँ เคฎोเคกेเคฎ เคी เคฎเคฆเคฆ เคธे เค
เคชเคจे เคธंเคเคฃเค เคฎें เคฒाเคจे เคी เคช्เคฐเค्เคฐिเคฏा เคो เคกाเคเคจเคฒोเคก (Download ) เคเคนเคคे เคนै।
• เคชाเคธ เคฏा เคฆूเคฐ เคे เคिเคธी เคธंเคเคฃเค เคो เค
เคชเคจे เคธंเคเคฃเค เคธे เคธूเคเคจाเคँ เคญेเคเคจा เค
เคชเคฒोเคก (Upload) เคเคนเคฒाเคคा เคนै।
● เคिเคธी เคเคฎ्เคช्เคฏूเคเคฐ เคฏा เคเคธเคे เคนाเคฐ्เคก เคกिเคธ्เค เคฏा เคिเคธी เคเคฒเคคे เคนुเค เคाเคฐ्เคฏเค्เคฐเคฎ (เคช्เคฐोเค्เคฐाเคฎ) เคा เค
เคाเคจเค เคเคฐाเคฌ เคนो เคाเคจा เคฏा เคธเคฎाเคช्เคค เคนो เคाเคจा เคैเคถ (Crash) เคเคนเคฒाเคคा เคนै।
● เคญाเคฐเคค เคฎें เคเคฎ्เคช्เคฏूเคเคฐ เคा เคตिเคाเคธ 1955 เคธे เคเคฐंเคญ เคนुเค।
• เคธाเคंเคธ, เคฌेंเคเคฒुเคฐु เคจे เคธिเคฎ्เคช्เคฏूเคเคฐ (Simputer) เคจाเคฎเค เคนเคฅेเคฒी เคे เคเคाเคฐ เคा เคเคเคธ्เค्เคฐीเคจ เคตाเคฒा เคฌเคนुเคญाเคทी เคเคฎ्เคช्เคฏूเคเคฐ เคตिเคเคธिเคค เคिเคฏा เคนै।
• เคญाเคฐเคค เคฎें เคช्เคฐเคฅเคฎ เคเคฎ्เคช्เคฏूเคเคฐेเคฐिเคฏเคฎ (เคเคฎ्เคช्เคฏूเคเคฐ เคฎंเคกเคฒ) เคเคฐ्เคจाเคเค เคे เคฌेंเคเคฒुเคฐु เคฎें เคธ्เคฅाเคชिเคค เคिเคฏा เคเคฏा เคนै।
• เคेเคฐเคฒ เคे เคคिเคฐुเค
เคจเคจ्เคคเคชुเคฐเคฎ เคिเคฒे เคे เคตेเคฒ्เคฒाเคจाเคก เคाँเคต เคो เคญाเคฐเคค เคा เคชเคนเคฒा เคชूเคฐ्เคฃเคฐूเคชेเคฃ เคเคฎ्เคช्เคฏूเคเคฐीเคृเคค เคाँเคต เคोเคทिเคค เคिเคฏा เคเคฏा เคนै।
• เคชเคฐ्เคธเคจเคฒ เคเคฎ्เคช्เคฏूเคเคฐ (PC), เคนोเคฎ เคเคฎ्เคช्เคฏूเคเคฐ, เคเคฒेเค्เค्เคฐाเคจिเค เคกाเคฏเคฐी (เคฏा, เคฌ्เคฐीเคซเคेเคธ เคเคฎ्เคช्เคฏूเคเคฐ) เคเคฆि เคฎाเคเค्เคฐो เคเคฎ्เคช्เคฏूเคเคฐ เคे เคเคฆाเคนเคฐเคฃ เคนैं।
เคฎाเคเค्เคฐो เคเคฎ्เคช्เคฏूเคเคฐों เคฎें เคช्เคฐเคเคฒिเคค เคुเค เคช्เคฐเคाเคฒเคจ เคช्เคฐเคฃाเคฒी (Operating system) เคนैं - CP/M, Mac OS (Apple), DOS, ProDOS, MS/DOS/PC.DOS, XENIX, UNIX, LINUX เคเคฆि । DOWS,
• CPU เคी เคเคคि เคो เค्เคฒॉเค เคธ्เคชीเคก (clock speed) เคเคนเคคे เคนैं।
● เคเคฎ्เคช्เคฏूเคเคฐ เคช्เคฐเคฏोเคเคเคฐ्เคคा เคฆ्เคตाเคฐा เคเคฎ्เคช्เคฏूเคเคฐ เคो เคฆिเคฏा เคเคฏा เคจिเคฐ्เคฆेเคถ เคเคฎांเคก (Command) เคเคนเคฒाเคคा เคนै।
● เคฆुเคจिเคฏा เคे เคตिเคญिเคจ्เคจ เคธ्เคฅाเคจों เคชเคฐ เคธ्เคฅाเคชिเคค เคेเคฒीเคซोเคจ เคฒाเคเคจों เค
เคฅเคตा เคเคชเค्เคฐเคนों เคी เคธเคนाเคฏเคคा เคธे เคเค เคฆूเคธเคฐे เคे เคธाเคฅ เคुเฅे เคเคฎ्เคช्เคฏूเคเคฐों เคा เคจेเคเคตเคฐ्เค เคंเคเคฐเคจेเค (INTERNET) เคเคนเคฒाเคคा เคนै।
• เคंเคเคฐเคจेเค เคชเคฆ्เคงเคคि เคฎें เคธเคฎ्เคชूเคฐ्เคฃ เคธूเคเคจाเคँ เคเคฎ्เคช्เคฏूเคเคฐों เคฎें เคญเคฐी เคนोเคคी เคนै, เคเคจ्เคนें เคคเคเคจीเคी เคญाเคทा เคฎें เคตेเคฌ เคธเคฐ्เคตเคฐ (Web Server) เคเคนा เคाเคคा เคนै।
• เคช्เคฐเคค्เคฏेเค เคเคฎ्เคช्เคฏूเคเคฐ เคฎें เคจिเคนिเคค เคाเคจเคाเคฐी เคो เคนोเคฎ เคชेเค (Home Page ) เคे เคจाเคฎ เคธे เคाเคจा เคाเคคा เคนै।